Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 30/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Mariola Drabik

Protokolant: sekretarz sądowy Małgorzata Kurdej

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2016 r. w Otwocku

sprawy z powództwa małoletniej P. G. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego M. G. (1) oraz z powództwa M. G. (2)

przeciwko A. G.

o zmianę orzeczenia w zakresie alimentów

o r z e k a:

1.  alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 04 października 2012 roku w sprawie III C 1444/11 od pozwanej A. G. na rzecz małoletniej P. G. ur. (...) z dniem 05.02.2014 r podwyższa z kwoty po 200 ( dwieście) złotych miesięcznie do kwoty po 350 (trzysta pięćdziesiąt ) złotych miesięcznie, płatnej do rąk ojca małoletniej M. G. (1), do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności do dnia zapłaty każdej raty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  umarza postępowanie w sprawie z powództwa M. G. (2) przeciwko A. G.

4.  nakazuje pobrać od pozwanej A. G. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej, od której zwolniona była strona powodowa, pozostałe koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

5.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt RC 30/14

UZASADNIENIE

M. G. (1) przedstawiciel ustawowy małoletniej P. G. oraz małoletniego M. G. (2) pozwem z dnia 05 lutego 2014 roku wniósł o podwyższenie alimentów od A. G. na rzecz ich wspólnych dzieci z kwoty po 200 zł miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie (pozew-k.2-5 akt).

Pełnomocnik pozwanej A. G. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości (stanowisko pełnomocnika pozwanego k. 61 akt).

W toku postępowania syn stron M. G. (2) ukończył 18 lat i pismem z dnia 14 września 2015 roku (data prezentaty) cofnął swoje powództwo ( pismo o cofnięciu powództwa M. G. (2)- k. 97 akt). Pozwana wyraziła zgodę na cofniecie powództwa (protokół rozprawy-k.99 akt)

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obowiązek alimentacyjny pozwanej A. G. wobec małoletnich powodów został ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 04.10.2012 roku w sprawie o rozwód sygn. akt III C 1444/11. W pkt.II wyroku rozwodowego wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi: P. i M. Sąd powierzył obojgu rodzicom, ustalając miejsce pobytu małoletnich w każdorazowym miejscu zamieszkania ojca M. G. (1). Władza rodzicielska obojga rodziców została ograniczona poprzez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego (d. wyrok rozwodowy w aktach sprawy III C 1444/11 na k.80).

W tym czasie M. G. (1) zatrudniony był jako strażnik na Uniwersytecie (...), utrzymywał się z wynagrodzenia za pracę w kwocie ok. 2000 zł netto. Małoletni M. ( 15 lat) oraz małoletnia P. (11 lat) pozostawali pod opieką ojca. A. G. podejmowała pracę zarobkową na terytorium Niemiec w okresach 2-3 tygodniowych. Pracowała wówczas jako sprzątaczka, otrzymując wynagrodzenie 10 euro za godzinę,t.j. ok.1200-1500 euro miesięcznie. Posiadała zadłużenia w łącznej kwocie ok.25.000 zł. Strony mieszkały razem we wspólnym domu w C.. Małoletnia P. była uczennicą IV klasy szkoły podstawowej (d.k.78-79 akt sprawy rozwodowej III C 1444/11).

Obecnie M. G. (1) ma 42 lata, z zawodu jest rolnikiem. Miejsce pracy oraz stanowisko ojca powódki nie uległo zmianie. Źródłem jego utrzymania jest wynagrodzenie za pracę w kwocie ok.2600 zł. netto. M. G. (1) przeprowadził remont dachu oraz łazienki. Na ten cel zaciągnął kredyt 10.000 zł., który spłacał do grudnia 2015r. w ratach miesięcznych po 300 zł. Do remontu domu dołożyła kwotę 300 euro pozwana A. G.. Stałe koszty utrzymania domu, które ponosi M. G. (1) to: opłata za energie elektryczną;ok.200 zł. miesięcznie,gaz;50 zł. miesięcznie, koszt ogrzewania w sezonie grzewczym (ok. 1500 zł.). Opłatę za wodę ponosi pozwana. Od stycznia (...) syn stron M. wyprowadził się do matki A. G.. Małoletnia P. G. ma 15 lat, jest uczennicą klasy II gimnazjum w ognisku wychowawczym. Jada obiady w szkole, koszt miesięczny obiadów to 150 zł. Bilet miesięczny dla małoletniej kosztuje ok.82 zł. W szkole małoletnia jada także kolacje. Łączny koszt miesięczny wyżywienia w szkole oraz biletu to kwota 260 zł. Na obiad w domu M. G. (1) wydaje ok.20 zł., na zakup kosmetyków ok.20 zł. miesięcznie. Dodatkowo ojciec małoletniej pokrywa koszty wyjazdów rekreacyjnych (wycieczki szkolne) oraz wypoczynkowych, których koszt wynosi od 400 zł. do 1100 zł. Małoletnia utrzymuje stałe kontakty z matką. W czasie ostatnich wakacji przebywała pod opieką matki od 09.07.2015r. do 28.08.2015r. , w poprzednie wakacje spędziła z matką ok. miesiąca. W tym czasie była na utrzymaniu A. G.. Małoletnia uczy się dobrze, nie potrzebuje dodatkowych lekcji, nie sprawia kłopotów wychowawczych. Jest dzieckiem zdrowym. (d. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 60 akt, PIT za rok 2014 k. 55 akt,d. zeznania M. G. (1) k. 99-101 akt, k. 171v -172 akt, informacja o uczniu-k.111-112 akt , zeznania świadka M. C. k. 169-170 akt, zeznania A. S. k. 170-170v akt).

Pozwana A. G. ma 42 lata, zawód wyuczony; technik krawiectwa, obecnie od 2011r. mieszka na terenie Niemiec, gdzie pracuje, utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę 1360 euro brutto miesięcznie (k.75-85 akt, k.116 akt) . Pozwana wynajmuje mieszkanie, którego obecne koszty związane z wynajmem to 600 euro miesięcznie, wcześniejszy koszt wynajmu to 350 euro miesięcznie (k.114akt, k.160 akt ). Pozwana w przeszłości wynajmowała jeden pokój z kuchnią i łazienką za 130 euro miesięcznie, zmieniła mieszkanie na większe z uwagi na syna, który przeprowadził się do niej w wyniku wspólnych ustaleń z byłym mężem. Według relacji pozwanej w poprzedniej pracy w kasynie zarabiała 1014 euro miesięcznie, w obecnej jako kelnerka osiąga dochód w kwocie ok. 600 euro ( zeznania strony-k.172akt). W lutym 2016r. zarobiła 170 euro (k.155 akt). Otrzymuje także dodatkowe dochody za wykonywane prace dorywcze (sprzątanie, jako kelnerka). Pozwana partycypuje w kosztach utrzymania córki, gdy córka przebywa u niej oraz gdy matka małoletniej przebywa w Polsce, ponadto przekazuje małoletniej pieniądze za pośrednictwem babki macierzystej, oraz gdy małoletnia zgłasza jej swoje potrzeby np. kupiła małoletniej odzież i kosmetyki przed wyjazdem na obóz, w wakacje 4 pary butów, z okazji świąt m. tablet, telefon, kosmetyki. Ponadto pozwana utrzymuje córkę podczas przyjazdów do Polski(zgodnie z postanowieniem raz na dwa miesiące). A. G. dołożyła kwotę 300 euro do remontu domu w C., który miał miejsce w 2015r.(okoliczność bezsporna).Pozwana na wyżywienie wydaje ok.100 euro tygodniowo (zeznania strony-k.172 akt). A. G. deklaruje pozostanie na terenie Niemiec.

W dniach13-16 grudnia 2015r, pozwana przebywała w szpitalu, z powodu torbieli na jajniku, została poddana zabiegowi operacyjnemu-laparoskopii (k.128, k.158-159 akt). Obecnie pozostaje pod opieką ginekologa, nie bierze stałych leków. M. G. (2) od stycznia 2015r. jest na utrzymaniu matki, obecnie uczy się języka niemieckiego nieodpłatnie (oświadczenie stron z dnia 09.01.2015r. o zmianie miejsca pobytu M. G. (2)-k.163 akt). Zamierza kontynuować edukację w zakresie mechaniki pojazdowej. Podejmuje prace dorywcze np. w kasynie na okres 2 miesięcy jako serwisant. M. G. (1) nie uczestniczy w kosztach utrzymania syna , nie utrzymuje kontaktów z synem (okoliczność bezsporna).

Postanowieniem z dnia 01.04.2015r. Sąd Rejonowy w Otwocku w sprawie IIINsm56/14ustalił kontakty A. G. z małoletnią P. G. w jeden weekend raz na dwa miesiące od piątku do niedzieli w miejscu zamieszkania małoletniej , w Święta Bożego Narodzenia oraz Wielkanocne, w okresie wakacji oraz ferii zimowych poza miejscem zamieszkania małoletniej (k.176 akt).

Powyższe okoliczności Sad ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, częściowo na podstawie zeznań stron M. G. (1) (k.99-101,k.171-172) A. G. (k.101-102,k.172) świadków M. C. (k. 169-170 akt), A. S. (k. 170-170v), M. G. (2) (k. 170 v-171 akt) oraz dołączonych dokumentów.

Zeznania strony pozwanej A. G. oraz świadka M. G. (2) w części Sąd uznał za niewiarygodne, t.j. w przedmiocie wskazania aktualnej sytuacji materialnej, bytowej, możliwości zarobkowych oraz majątkowych strony pozwanej. Zeznaniom w tym przedmiocie Sąd odmówił wiarygodności z uwagi na liczne sprzeczności w tychże zeznaniach np. co do kosztów wynajmu lokalu mieszkalnego (świadek;300 euro-k.170, A. G.;500euro-k.171v., zgodnie z dokumentem umową wynajmu;600euro-k.160 akt), czy otrzymywanego przez A. G. aktualnie wynagrodzenia za pracę (świadek M. G. (2) twierdził, iż matka zarabia 350-400 euro miesięcznie i dostaje dofinansowanie z urzędu pracy-k.170 akt, według pozwanej zarabia ona-600 euro-k.172 akt). Ponadto zeznania pozwanej pozostają w sprzeczności z innymi obiektywnymi dowodami, np. w przedmiocie deklarowanej przez A. G. alimentacji córki ( informacja o stanie zaległości na dzień 30.03.2016r. w kwocie 2466,77 zł. w sprawie egzekucyjnej-k.164 akt).

Sąd zważył ,co następuje:

W razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jaki zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 k.r. i op.). Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przy czym dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi swoimi dochodami.

O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r. i op.). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się.

Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów.

Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu wyżej wskazanego przepisu, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i możliwości mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków, powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uzasadnienie to tezy VII uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86).

Od ostatniego orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym pozwanej upłynął okres 4 lat. Z pewnością wpłynął on na zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej P. G., która obecnie kończy edukację na etapie szkoły ponadpodstawowej (gimnazjalnej). Małoletnia znajduje się w okresie intensywnego wzrostu oraz rozwoju fizycznego. Z okoliczności sprawy wynika, iż stałe usprawiedliwione potrzeby małoletniej zwiane z edukacja, wyżywieniem (także w domu), higieną, udziałem w kosztach utrzymania domu, to kwota co najmniej 600 zł. miesięcznie. Poza powyższą kwota pozostają wydatki związane z rekreacją, wypoczynkiem, zakupem odzieży czy obuwia, w których to kosztach matka małoletniej uczestniczy (okoliczność bezsporna). Mając na uwadze fakt, iż sytuacja stron uległa zmianie w związku ze zmianą miejsca zamieszkania syna M. (za zgodą obojga rodziców) oraz uwzględniając obecne możliwości zarobkowe pozwanej , Sąd stanął na stanowisku, iż powinna ona uczestniczyć w stałych miesięcznych kosztach utrzymania córki do kwoty po 350 zł. miesięcznie, co stanowi niewiele ponad 50% tychże stałych usprawiedliwionych potrzeb małoletniej. Zdaniem Sądu udział matki małoletniej w stałych kosztach powinien być większy, ponieważ ojciec małoletniej realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec córki także poprzez osobiste starania o jej utrzymanie i wychowanie zgodnie z art.135§2k.r.o. Kwota 350 zł. miesięcznie leży w zasięgu możliwości zarobkowych i majątkowych matki małoletniej. Zdaniem Sądu możliwości te kształtują się co najmniej na poziomie 1200-1500euro miesięcznie , tj na poziomie wynagrodzenia jaki osiągała pozwana w czasie orzekania w sprawie o rozwód. Zdaniem sądu sytuacja materialna matki małoletniej jest stabilna , gdyż podejmuje ona na terenie Niemiec poza stałą pracą także prace dorywcze (w charakterze kelnerki, osoby sprzątającej). Otrzymuje także świadczenie z Urzędu pracy w wysokości 600 euro miesięcznie. Obecnie nie deklaruje powrotu do Polski. Ponadto byli małżonkowie A. i M. G. (1) są współwłaścicielami nieruchomości położonej w C., zabudowanej domem mieszkalnym. Sąd stanął na stanowisku, iż w rzeczywistości koszty utrzymania przedstawiane przez pozwaną są znacznie zawyżone, w szczególności budzi zastrzeżenia Sądu koszt wynajęcia mieszkania (...)-pokojowego za500-600 euro miesięcznie, w sytuacji gdy mieszkanie to jest przeznaczone dla dwóch osób dorosłych. Na koniec należy zauważyć, iż kwota alimentów ustalonych dla małoletniej to ok.100 euro miesięcznie , co stanowi 1/6 część zasiłku otrzymywanego przez pozwaną z Urzędu pracy, 1/12 część wynagrodzenia jakie pozwana otrzymywała w 2011r. w Niemczech pracując w charakterze sprzątaczki.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uwzględnił powództwo w części, t.j do kwoty po 350 zł. miesięcznie , zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Zdaniem Sądu kwota żądana w pozwie ;600 zł. miesięcznie jest wygórowana i prawie w całości prowadzi do przerzucenia obowiązku alimentacyjnego na stronę pozwaną, ponadto nie uwzględnia okoliczności, iż na przestrzeni ostatnich 4 lat wynagrodzenie ojca małoletniej także uległo zmianie na korzyść oraz faktu, iż pozwana przejęła ciężar częściowego utrzymania syna M., który podejmuje prace dorywcze (okoliczność bezsporna). Sąd podwyższył alimenty od daty 05.02.2014r. , t.j od daty wniesienia powództwa, ponieważ w tej dacie istniały przesłanki do podwyższenia alimentów. Podstawą rozstrzygnięcia Sądu jest art. 138k.r.o. w zw. z art. 135§1 i§2 k.r.o.

Z uwagi na cofnięcie powództwa przez M. G. (2) postępowanie w tym zakresie zostało umorzone. Ponadto Sąd zasądził od A. G. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej , od której zwolniona była strona powodowa co znajduje swoje uzasadnienie w art. 98 § 1 Ustawy kodeks postępowania cywilnego w zw. z art. 113 ust. 1 Ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.