Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu XI Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca SSR Joanna Grzempka

Protokolant stażysta Agnieszka Piczak

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2016 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z wniosku Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w T.

przy uczestnictwie W. R., F. M. i Ł. M.

o zabezpieczenie spadku po L. M.

postanawia: zabezpieczyć spadek po L. M. zmarłym w dn. 17.12.2014 roku w T. poprzez ustanowienie dozoru nad lokalami stanowiącymi odrębne nieruchomości położonymi w T. przy ul. (...), dla których Sąd Rejonowy w Toruniu prowadzi księgi wieczyste TO 1T/ (...) i (...) i ustanowić dozorcą M. Ł..

Sygn. akt XI Ns 2915/15

UZASADNIENIE

Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w T., jako wierzyciel spadkodawcy L. M., wniosła o zabezpieczenie spadku poprzez ustanowienie zarządcy tymczasowego dla nieruchomości należących do spadkodawcy objętych kw (...) i (...), położonych przy ul. (...) w T., oraz o ustanowienie zarządcy w osobie M. Ł. – licencjonowanego zarządcy nieruchomości.

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka W. R. (spadkobierczyni ustawowa L. M.) wniosła o ustanowienie dozorcy w jej osobie.

Uczestnicy Ł. M. i F. M. (spadkobiercy ustawowi L. M.) nie zajęli stanowiska.

Zgodnie z art. 634 k.p.c. spadek zabezpiecza się, gdy zostanie uprawdopodobnione, że z jakiejkolwiek przyczyny grozi naruszenie rzeczy lub praw majątkowych, które w chwili otwarcia spadku były we władaniu lub należały do spadkodawcy, zwłaszcza przez usunięcie, uszkodzenie, zniszczenie lub nieusprawiedliwione rozporządzenie.

W realiach niniejszej sprawy zaistnienie tej przesłanki nie budziło wątpliwości. Żaden z uczestników nie negował tego, iż lokale należące do spadkodawcy od jego śmierci są puste, brak do nich dostępu, nikt nie sprawuje nad nimi pieczy, nie są znane osoby dysponujące kluczami, co uniemożliwia przeglądy techniczne i usuwanie awarii. Poza sporem jest także, że lokale mają charakter usługowy i były dotychczas wynajmowane na cele działalności gospodarczej, jak też i to, że obciąża je zadłużenie z tytułu opłat na rzecz wspólnoty mieszkaniowej.

Zgodnie z art. 636 § 1 k.p.c. sąd stosuje taki środek zabezpieczenia, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni. Jeżeli nie jest możliwe określenie środka zabezpieczenia w postanowieniu o zabezpieczeniu spadku, wybór środka zabezpieczenia należy do komornika. W myśl § 2 środkami zabezpieczenia są w szczególności spisanie majątku ruchomego i oddanie go pod dozór, złożenie do depozytu sądowego, ustanowienie zarządu tymczasowego, ustanowienie dozoru nad nieruchomością. Zastosowanie jednego środka zabezpieczenia nie wyłącza zastosowania innych, równocześnie lub kolejno.

W ocenie Sądu na obecnym etapie sprawy optymalnym środkiem zabezpieczenia było ustanowienie dozoru nad nieruchomościami i co do zasady środek ten nie był negowany przez uczestników.

Wnioskodawczyni wnosiła o ustanowienie dozorcą (omyłkowo nazywanym zarządcą) M. Ł. – obecnego zarządcy nieruchomości wspólnej w ramach wspólnoty mieszkaniowej, do której wchodzą lokale spadkodawcy; oświadczyła też, że koszty sprawowania funkcji dozorcy nie będą generować dodatkowych kosztów, gdyż będą uwzględniane w ramach zarządu nieruchomością wspólną. Podkreśliła, że zachodzi konieczność zapewnienia dostępu do lokali na wypadek awarii, które już występowały w budynku, ewentualnie podjęcia działań które zahamują narastanie długu wobec wspólnoty. Natomiast uczestniczka W. R. wniosła o ustanowienie jej dozorcą. W. R. mieszka w Niemczech (jak wynika również z akt XI Ns 1337/15), nie sprawuje pieczy nad przedmiotowymi nieruchomościami. Jej pełnomocnik oświadczył, że nie wyklucza ona powrotu w razie ustanowienia jej dozorcą; jednocześnie nie był w stanie wyjaśnić czy dotychczas przejawiała zainteresowanie spadkowymi nieruchomościami.

Z tych względów Sąd uznał, że na aktualnie uzasadnione jest zabezpieczenie przez ustanowienie dozoru nad nieruchomościami i ustanowienie dozorcą osoby wskazanej przez wnioskodawczynię. Nie da się zaprzeczyć, że zarządca całej nieruchomości będzie w stanie sprawować dozór efektywnie i zapobiegać potencjalnym szkodom wynikającym z braku właściwiej pieczy nad lokalami spadkodawcy. Rękojmi takiej nie daje natomiast obecnie W. R.. W tym kontekście należy przypomnieć, że do zarządcy tymczasowego i dozorcy ustanowionych w toku postępowania o zabezpieczenie spadku stosuje się odpowiednio m.in. art 933-941 k.p.c., które nakładają na nich daleko idące obowiązki, w tym składania sprawozdania z zarządu podlegającego zatwierdzeniu przez sąd. Tym bardziej przemawiało to za ustanowieniem dozorcy zgodnie z treścią wniosku.

Sąd miał na uwadze, że W. R. jest spadkobiercą ustawowym L. M., a postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku jest w toku (XI Ns 1337/15 Sądu Rejonowego w Toruniu). Należy jednak zaznaczyć, że niniejsze postanowienie z istoty ma charakter tymczasowy. W razie potrzeby środek zabezpieczenia zostanie zmieniony (art. 6361 § 1 k.p.c.), a z chwilą ustania potrzeby zabezpieczenia sąd uchyli zabezpieczenie (art. 6361 § 2 k.p.c.). Taka sytuacja niewątpliwie nastąpi najpóźniej z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania spadkowego.