Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2014 r. w Warszawie

sprawy W. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania W. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 23 października 2007 r., znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 października 2007 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił W. T. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2013 r. poz. 1440 z późn. zm.). W uzasadnieniu decyzji, organ rentowy powołał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej z dnia 3 października 2007 r. zgodnie, z którym wnioskodawca nie został uznany za niezdolnego do pracy (decyzja z dnia 23 października 2007 r. k. 78 a.r.).

W odwołaniu od tej decyzji, ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania na swoją rzecz renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu podniósł m.in., że zaskarżona decyzja nie znajduje uzasadnienia w dokumentacji lekarskiej, załączonej do akt rentowych, gdyż od momentu przejścia na rentę inwalidzką, tj. od 1993 r. stan jego zdrowia uległ pogorszeniu. Na poparcie swoich twierdzeń wnioskodawca wymienił wiele schorzeń, na które cierpi m.in. wskazał na przewlekłą niewydolność wieńcową, nadciśnienie tętnicze, osteoporozę oraz gruczolaka przytarczyc lewych. Podkreślił, iż z tego powodu nie może podjąć żadnej pracy zarobkowej wobec, czego wnosi o zmianę decyzji ZUS i ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (odwołanie z dnia 19 listopada 2007 r. k. 5-7 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn podanym w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie z dnia 11 grudnia 2007 r. k. 8 a.s.).

Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2010 r., Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie, VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie W. T. od decyzji z dnia 23 października 2007 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony W. T., urodzony w dniu (...), uprawniony był do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 1993 r. Kolejnymi decyzjami organ rentowy waloryzował, przedłużał, wstrzymywał i wznawiał świadczenie ubezpieczonego. Finalnie decyzją z dnia 2 sierpnia 2005 r., organ rentowy wznowił prawo do świadczenia i ustalił, że przysługuje ono ubezpieczonemu okresowo do dnia 31 lipca 2007 r. W związku z upływem terminu, na jaki zostało przyznane prawo do świadczenia, W. T. złożył w dniu 9 lipca 2007 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Do wniosku ubezpieczony dołączył zaświadczenie o aktualnym stanie swojego zdrowia.

Z ustaleń Sądu I instancji wynika nadto, że ubezpieczony z zawodu jest technikiem mechanikiem, a ostatnio wykonywał zawód – instruktora nauki zawodu.

Jak wskazał Sąd I instancji sporna kwestia sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczony w aktualnym stanie zdrowia jest nadal co najmniej częściowo niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, czy też w stanie jego zdrowia nastąpiła istotna poprawa licząc od daty ostatniego badania przez lekarza orzecznika w stopniu powodującym odzyskanie zdolności do pracy. Sąd Okręgowy celem wyjaśnienia tej kwestii przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii – dr A. D., który stwierdził, iż z przyczyn ortopedycznych ubezpieczony nie był i nie jest niezdolny do pracy, z zakresu kardiologii – dr J. K., który wskazał, iż przedstawione badania potwierdzają dobrą rezerwę wieńcową, umożliwiającą ubezpieczonemu wykonywanie ostatniej pracy oraz z zakresu endokrynologii – dr E. K., która rozpoznała u odwołującego gruczolaka tarczycy, wskazując jednak, że nie powoduje on niezdolności do pracy.

Sąd I instancji podniósł, że prawo do renty uzależnione jest od posiadania przez ubezpieczonego wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego oraz powstania niezdolności do pracy nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów wymienionych w ustawie. Zważył przy tym, że dokonując oceny stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania, co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego. Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowody, Sąd uznał, iż nie ulega wątpliwości, że brak jest podstaw do zmiany decyzji organu rentowego poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem nie wypełnił on podstawowej przesłanki niezbędnej do uzyskania prawa do tego świadczenia, a mianowicie nie został uznany za niezdolnego do pracy w jakimkolwiek stopniu. Sąd Okręgowy podniósł, że ubezpieczony wprawdzie cierpi na liczne schorzenia, które wcześniej stanowiły podstawę uzyskania przez niego świadczenia rentowego, to jednak obecnie dysfunkcje te nie powodują u niego nawet częściowej niezdolności do pracy (wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 28 stycznia 2010 r. wraz z uzasadnieniem k. 134, k. 137-145 a.r.).

Apelację od tego wyroku złożył ubezpieczony, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez ustalenie, że W. T. przysługuje renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy bądź o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (apelacja z dnia 22 marca 2010 r. k. 148-155 a.s.).

Wyrokiem z dnia 15 października 2010 r. S ąd Apelacyjny w Warszawie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie, VII Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

W motywach tego rozstrzygnięcia, Sąd Apelacyjny zaznaczył, że apelacja w dążeniu do wzruszenia zaskarżonego wyroku ma uzasadnione podstawy, bowiem przeprowadzone przez Sąd Okręgowy postępowanie dowodowe nie wyjaśniło wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

Sąd Apelacyjny wskazał w szczególności, że Sąd Okręgowy nie wyjaśnił tego, czy w dacie wydania zaskarżonej decyzji odwołujący zważywszy na rozpoznane u niego schorzenia i stopień ich zaawansowania, w dalszym ciągu jest niezdolny do pracy zarobkowej, zgodnej z poziomem wykształcenia, dodatkowo nabytymi kwalifikacjami zawodowymi, wiekiem oraz predyspozycjami psychofizycznymi, czy też po wieloletnim pobieraniu renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy jego stan zdrowia uzasadnia uznanie, że odzyskał on zdolność do pracy zarobkowej, którą może wykonywać chociażby po uprzednim przekwalifikowaniu.

Sąd Apelacyjny zaznaczył, że kluczowym dowodem w sprawie jest nie tylko ocena zdolności odwołującego do wykonywania pracy zarobkowej dokonana przez biegłego kardiologa, ale ocena dokonana przez biegłego z zakresu medycyny pracy, biegłych sądowych endokrynologa i ortopedy oraz opinia łączna wydana przez wszystkich biegłych sądowych celem ustalenia, czy każde z rozpoznanych u odwołującego schorzeń ocenione osobno, a następnie łącznie, uzasadniają uznanie, że w dacie wydania decyzji odwołujący spełniał bądź nie, warunki do zaliczenia go do osób niezdolnych do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.

Sąd II instancji wskazał, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd Okręgowy ponownie dopuści dowody wskazane wyżej, a także te, które uzna za konieczne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

W tej sytuacji, wobec konieczności przeprowadzenia w całości postępowania dowodowego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. orzekł jak w sentencji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie wraz z uzasadnieniem z dnia 15 października 2010 r. k. 196-205 a.s.).

Realizując zalecenia Sądu Apelacyjnego, po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów: kardiologa oraz lekarza medycyny pracy celem ustalenia, czy wnioskodawca utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, czy jest to niezdolność częściowa lub całkowita, jeżeli tak to na jaki okres, ze szczególnym wskazaniem na czym polega zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego po dniu 31 lipca 2007 r., czy ubezpieczony może zostać dopuszczony do pracy, jaka jest data początkowa tej niezdolności przy uwzględnieniu okoliczności wymienionych w art. 13 ust. 2 – 3a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i ustalił, co następuje:

Biegły sądowy z zakresu kardiologii w opinii z dnia 28 września 2011 r. stwierdził u odwołującego stabilną chorobę wieńcową z dobrą rezerwą wieńcową u osoby z nadwagą po m.in. przebytym w 1987 r. niepełno - ściennym zawałem ściany bocznej serca. Wskazał, że w wykonywanych kontrolnych spoczynkowych elektrokardiogramach nie występują odchylenia, zaś wyniki badań odwołującego dowodzą dobrej rezerwy wieńcowej oraz niewielkiego pozawałowego uszkodzenia serca. Powyższe w ocenie biegłego kardiologa dowodzi poprawy w stanie kardiologicznym po dniu 31 lipca 2007 r. Biegły na podstawie przeprowadzonego badania nie zaobserwował niewydolności serca. W podsumowaniu swej opinii bazującej na przeprowadzonym badaniu odwołującego i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną biegły stwierdził, że odwołujący z przyczyn kardiologicznych wymaga dalszego nadzoru i leczenia, lecz obecnie nie spełnia kryteriów niezdolności do pracy.

Według opinii biegłego z zakresu medycyny pracy – wydanej w oparciu o przeprowadzone badania przedmiotowe i podmiotowe, dokumentację medyczną zawartą w aktach sprawy oraz uwzględniając treści orzeczeń lekarzy specjalistów: kardiologa, ortopedy i endokrynologa – wnioskodawca został uznany za zdolnego do pracy przy uwzględnieniu ostatnio wykonywanej pracy – instruktora nauki zawodu. Natomiast zmiana stanu zdrowia wnioskodawcy po dniu 31 lipca 2007 r., zdaniem biegłego polega na interpretacji wykonanych dodatkowych badań układu krążenia wykonanych w czerwcu 2007 r., lutym 2008 r. i sierpniu 2008 r., wskazujących na zadowalającą rezerwę w krążeniu wieńcowym powoda, która była zaburzona zaistnieniem zawału mięśnia serca w grudniu 1987 r. Na tej podstawie biegły z zakresu medycyny pracy uznał, że wnioskodawca w aktualnym stanie zdrowia jest zdolny do pracy, zaś chwiejne nadciśnienie tętnicze stanowi jego schorzenie od 1987 r. i nie ma wpływu na opinię, czy W. T. jest zdolny do pracy.

Z kolei łączna opinia biegły sądowych lekarzy specjalistów: kardiologa, endokrynologa oraz lekarza medycyny pracy wydana po zapoznaniu się z dokumentacją sądowo-lekarską i po zbadaniu odwołującego wykazała, że wnioskodawca z wykształcenia technik mechanik, pracujący ostatnio, jako nauczyciel zawodu – po dniu 31 lipca 2007 r. nie był choćby częściowo niezdolny do pracy zgodnej z poziomem jego wykształcenia, z dodatkowo nabytymi kwalifikacjami zawodowymi, wiekiem, jak i predyspozycjami psychofizycznymi.

Przyjmując za wystarczającą opinię łączną, sporządzoną przez biegłych z zakresu kardiologii, endokrynologii i medycyny pracy, Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony, poczynając od dnia 31 lipca 2007 r. nie spełnia warunków do dalszego pobierania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Jednocześnie Sąd Okręgowy podkreślił, że powodem przyznania odwołującemu renty z tytułu niezdolności do pracy była zasadniczo choroba spowodowana przebytym uprzednio zawałem serca, nie zaś schorzenia natury ortopedycznej występujące, jako schorzenia współistniejące. Z tych też względów – w ocenie Sądu Okręgowego – brak było podstaw powołania do zespołu biegłych, którzy wydali opinię łączną, biegłego specjalisty z zakresu ortopedii.

Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2013 r., Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie, VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ponownie oddalił odwołanie W. T. od decyzji z dnia 23 października 2007 r. (wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie wraz z uzasadnieniem z dnia 31 stycznia 2013 r. k. 391 a.s.).

Apelację od powyższego orzeczenia złożył ubezpieczony, zaskarżając powyższy wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie:

I.przepisów prawa materialnego, tj. art. 57 i art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez przyjęcie, że odwołującemu nie przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy, albowiem jest on osobą zdolną do pracy;

II. przepisów postępowania, tj.

- art. 217 k.p.c. poprzez niedopuszczenie zgłoszonych przez ubezpieczonego wniosków dowodowych;

- art. 232 k.p.c. poprzez naruszenie obowiązku/prawa strony do wskazywania dowodów;

- art. 227 k.p.c. poprzez przyjęcie, że wnioski dowodowe zgłaszane przez ubezpieczonego nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy;

- art. 233 k.p.c. poprzez przyjęcie, że Sąd dokonał oceny na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego;

- art. 328 § 2 k.p.c. poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób nierzetelny przy niezachowaniu wymogów niezbędnych do sporządzenia uzasadnienia i nie zastosowanie się do wskazówek zawartych w uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego.

Na podstawie powyższych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, że przysługuje mu renta z tytułu niezdolności do pracy bądź o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji skarżący odniósł się do poszczególnych zarzutów, kwestionując ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy oraz uznając, że zostały one dokonane w sposób niepełny oraz wadliwy. Ubezpieczony wskazał m.in., że ocena stanu faktycznego została dokonana przez Sąd Okręgowy na podstawie opinii tych samych biegłych, bez odniesienia się do dokumentacji lekarskiej i zawartych w niej twierdzeń. Tym samym ocena ta jest jednostronna i nierzetelna. Podniósł, że Sąd Okręgowy nie dopuścił dowodu z opinii innego biegłego kardiologa, zaś opinia łączna nie zawiera odpowiedzi na tezy określone przez Sąd do sporządzenia opinii (apelacja z dnia 14 marca 2013 r. k. 415-416 a.s.).

Wyrokiem z dnia 23 lipca 2014 r. S ąd Apelacyjny w Warszawie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie, VII Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny, nawiązując do swojego wcześniejszego wyroku z dnia 15 października 2010 r., wskazał, że kluczowym dowodem w sprawie jest nie tylko ocena zdolności wnioskodawcy do pracy zarobkowej, dokonana przez biegłego kardiologa, ale też ocena dokonana przez biegłego z zakresu medycyny pracy, biegłych sądowych endokrynologa i ortopedy oraz opinia łączna wydana przez wszystkich biegłych, celem ustalenia, czy każde z rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń ocenione osobno, a następnie łącznie, uzasadniają uznanie, że w dacie wydania decyzji wnioskodawca spełniał bądź nie warunki do zaliczenia go do osób niezdolnych do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd II instancji stwierdził, że rozpoznając ponownie sprawę, Sąd Okręgowy miał obowiązek przeprowadzenia dowodów wskazanych w wyroku z dnia 15 października 2010 r., któremu to obowiązkowi nie sprostał. Sąd Apelacyjny podkreślił, iż w szczególności wskazuje na to analiza tezy dowodowej wyrażona w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych lekarzy specjalistów: kardiologa i medycyny pracy z dnia 8 lipca 2011 r., w której zabrakło zlecenia biegłym zbadania, czy ubezpieczony w dalszym ciągu jest niezdolny do pracy zarobkowej, zważywszy na jego wiek, predyspozycje psychofizyczne, ale też wieloletnie pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Sąd Apelacyjny zwrócił uwagę, iż właśnie brak ustalenia w poprzednim orzeczeniu tych okoliczności stanowił bezpośrednią przyczynę uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Jednocześnie zważył, że takimi samymi uchybieniami dotknięte są także pozostałe postanowienia dowodowe Sądu Okręgowego, co w konsekwencji skutkuje powieleniem przez biegłych swoich poprzednich opinii, które w jego ocenie nie były przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy i skutkowały uznaniem, że w istocie postępowanie dowodowe nie zostało w sprawie przeprowadzone.

W zaleceniach, Sąd Apelacyjny wskazał, że w ramach ponownego rozpoznania sprawy, aktualne pozostają wytyczne zawarte w wyroku z dnia 15 października 2010 r., czyli dopuszczenie dowodu z opinii czterech biegłych sądowych, tj. biegłego kardiologa, biegłego medycyny pracy, biegłego endokrynologa i biegłego ortopedy, każdego z nich z osobna i z opinii łącznej wskazanych biegłych sądowych na okoliczności ściśle już wskazane. W szczególności, Sąd Okręgowy winien zbadać nie tylko niezdolność do pracy zarobkowej ubezpieczonego z punktu widzenia jego kwalifikacji zawodowych, ale też na okoliczność, czy ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, zważywszy na jego wiek, predyspozycje psychofizyczne oraz wieloletnie pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Sąd Okręgowy winien także ustosunkować się do zarzutów ubezpieczonego w zakresie, w jakim podnosi on w apelacji, że podstawą kwestionowanych przez niego opinii była dokumentacja lekarska w oparciu, o którą do daty wydania zaskarżonej opinii był on uznawany przez organ rentowy za częściowo niezdolnego do pracy zarobkowej. Ponadto Sąd Okręgowy winien rozważyć, czy ponownie dopuszczając dowód z opinii wskazanych wyżej biegłych, dowód ten powinien zostać przeprowadzony przez tych samych biegłych, czy też innych biegłych.

Na tej podstawie, Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 386 § 6 k.p.c., orzekł jak w wyroku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 lipca 2014 r. k. 441-463 a.s.).

Realizując zalecenia Sądu Apelacyjnego, po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów: kardiologa, medycyny pracy, endokrynologa, ortopedy (opinii łącznej oraz opinii każdego biegłego z osobna) celem ustalenia: czy w dniu wydania zaskarżonej decyzji odwołujący się był zdolny, czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy zarobkowej, ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności, czy jest to niezdolność trwała czy okresowa, a jeżeli okresowa to na jaki okres, jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego (poprawa lub pogorszenie) to na czym ona polegała, czy odwołujący w dalszym ciągu jest niezdolny do pracy zarobkowej, zważywszy na jego wiek, predyspozycje psychofizyczne, a także wieloletnie pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, czy odwołujący utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (postanowienie z dnia 22 sierpnia 2014 r. k. 466 a.s.).

W opinii z dnia 18 października 2014 r. biegła sądowa z zakresu chorób wewnętrznych i endokrynologii lek. med. B. O. rozpoznała u odwołującego gruczolaka przytarczyc, aczkolwiek bez cech nadczynności przytarczyc z prawidłowym poziomem (...) i wapnia. Na tej podstawie biegła uznała, że W. T. jest zdolny do pracy zarobkowej zgodnie z kwalifikacjami (opinia biegłej sądowej z zakresu chorób wewnętrznych i endokrynologii lek. med. B. O. k. 494-496 a.s.).

W opinii z tego samego z dnia biegły sądowy z zakresu ortopedii i traumatologii lek. med. J. S. stwierdził, że odwołujący cierpi na chorobę zwyrodnieniowo-dyskopatyczną kręgosłupa L-S i przebyte złamanie blaszki granicznej kręgu L3 – bez istotnego upośledzenia funkcji narządu ruchu. Z tego względu biegły uznał, że z przyczyn ortopedycznych odwołujący nie jest niezdolny do pracy (opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii lek. med. J. S. k. 494-496 a.s.).

Z kolei biegli z zakresu kardiologii i medycyny pracy rozpoznali u odwołującego chorobę wieńcową stabilną, stan po zawale ściany bocznej, stan po plastykach naczyń wieńcowych, nadciśnienie tętnicze, gruczolaka przytarczyc bez cech nadczynności przytarczyc oraz przebyte złamanie blaszki granicznej kręgu L3 bez istotnego upośledzenia funkcji narządu ruchu. Wskazali, że przeprowadzone w dniu 29 sierpnia 2014 r. badanie holterowskie nie wykazało istotnych zaburzeń rytmu ani zmian niedokrwiennych w czasie wysiłku fizycznego. Wyniki tych badań dowodzą niewielkiego uszkodzenia mięśnia serca i nie korelują z dolegliwościami zgłaszanymi przez badanego – dokumentują natomiast poprawę stanu krążenia wieńcowego po dniu 31 lipca 2007 r., jak również dobry stan w chwili obecnej (opinia biegłego sądowego z zakresu kardiologii lek. med. K. S. oraz z zakresu medycyny pracy J. P. k. 494-496 a.s.).

W opinii łącznej biegli powyższych specjalności wskazali, że stwierdzone u odwołującego w dniu wydania zaskarżonej decyzji, tj. w dniu 23 października 2007 r. schorzenia nie powodowały niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Podkreślili, że wnioskodawca nigdy nie był częściowo lub całkowicie niezdolny do pracy z przyczyn innych niż kardiologiczne. Wskazali, że poprawa stanu zdrowia ubezpieczonego po dniu 31 lipca 2007 r. polegała na ustabilizowaniu się stanu układu krążenia, a w szczególności poprawie rezerwy wieńcowej. Na podstawie przeprowadzonego badania i dostępnej dokumentacji medycznej, biegli stwierdzili, iż zważywszy na wiek, predyspozycje psychofizyczne, a także wieloletnie pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, wnioskodawca jest aktualnie zdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Reasumując biegli z zakresu kardiologii, medycyny pracy, ortopedii i endokrynologii zgodnie stwierdzili, że badany W. T. jest zdolny do wykonywania pracy, a po dniu 31 lipca 2007 r. nie był niezdolny do wykonywania pracy zgodnej ze swoim wykształceniem i kwalifikacjami (opinia łączna biegłych sądowych z zakresu chorób wewnętrznych i endokrynologii lek. med. B. O., z zakresu ortopedii i traumatologii lek. med. J. S., z zakresu kardiologii lek. med. K. S. oraz z zakresu medycyny pracy J. P. k. 494-496 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 25 listopada 2014 r. ubezpieczony zgłosił zastrzeżenia do powyższych opinii, wnosząc jednocześnie o przeprowadzenie dowodu z ustnych opinii uzupełniających ww. biegłych, wskazując, że w ich treści biegli nie odnieśli się do kwalifikacji odwołującego, wykonywanej przez niego pracy i okresu przebywania na rencie przez 14 lat, kiedy to był niezdolny do pracy oraz wieku odwołującego, który w kwietniu 2014 r. ukończył 60 lat. Tym samym nie udzielili odpowiedzi na pytanie, czy skarżący jest zdolny, czy też niezdolny do pracy (pismo procesowe z dnia 25 listopada 2014 r. k. 514 a.s.).

Na rozprawie w dniu 11 grudnia 2014 r. Sąd oddalił wniosek pełnomocnika odwołującego o dopuszczenie dowodu z ustnej opinii uzupełniającej biegłych sądowych (protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 r. k. 518-519 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie W. T. od decyzji organu rentowego z dnia 23 października 2007 r., znak: (...) nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ust. 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W treści wskazanej powyżej regulacji zostały określone warunki konieczne do powstania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Warunki te muszą być spełnione łącznie.

Niezdolność do pracy jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania, co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy) (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004 roku, II UK 222/03). Prawo do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy przysługuje zatem w wypadku wypełnienia wszystkich przesłanek z art. 57 pkt.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku.

Art. 12 powołanej wyżej ustawy rozróżnia dwa stopnie niezdolności do pracy - całkowitą i częściową. Zgodnie z ust. 3 w/w przepisu częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z kolei całkowita niezdolność do pracy polega na utracie zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2000 roku, II UKN 134/00 i z dnia 7 września 1979 r., II URN 111/79).

W zakresie oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w aspekcie jego niezdolności do pracy Sąd w całości podzielił wydane w sprawie opinie biegłych z zakresu: chorób wewnętrznych i endokrynologii, ortopedii i traumatologii, kardiologii i medycyny pracy, którzy zgodnie stwierdzili, że ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy, a po dniu 31 lipca 2007 r. nie był niezdolny do wykonywania pracy zgodnej ze swoim wykształceniem i kwalifikacjami. Sąd uznał te opinie za jasne i przekonywujące. Opinie zostały poparte szczegółowymi badaniami odwołującego oraz analizą zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej. W ocenie Sądu, biegli prawidłowo odnieśli dokonane przez siebie ustalenia do poziomu kwalifikacji zawodowych ubezpieczonego – instruktora nauki zawodu. Opinie te są wyczerpujące. Sąd nie podzielił zarzutów ubezpieczonego do opinii biegłych. Odwołujący zarzucał bowiem, że biegli nie odnieśli się do jego kwalifikacji zawodowych, wykonywanej przez niego pracy i okresu przebywania na rencie przez 14 lat, kiedy to był niezdolny do pracy oraz wieku odwołującego, który w kwietniu 2014 r. ukończył 60 lat. Tym samym nie udzielili odpowiedzi na pytanie, czy skarżący jest zdolny, czy też niezdolny do pracy. Nie odnieśli się również do stanu zdrowia ubezpieczonego, wskazując, czy nastąpiła jego poprawa, czy pogorszenie.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe zarzuty są jednak bezpodstawne. W tym względzie wskazać należy, że każdy z wyżej wymienionych biegłych, jak również wszyscy razem stwierdzili, że odwołujący jest zdolny do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Podali, że schorzenia stwierdzone u odwołującego w dniu wydania zaskarżonej decyzji nie powodowały u niego niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Jednocześnie biegli odpowiedzieli na pytanie Sądu w zakresie ewentualnej poprawy stanu zdrowia ubezpieczonego, wskazując, że po dniu 31 lipca 2007 r. u odwołującego nastąpiło ustabilizowanie się stanu układu krążenia, a w szczególności poprawie uległa rezerwa wieńcowa. Podkreślili, że wyniki badań odwołującego dowodzą niewielkiego uszkodzenia mięśnia serca i nie korelują z dolegliwościami zgłaszanymi przez badanego – dokumentują natomiast poprawę stanu krążenia wieńcowego po dniu 31 lipca 2007 r., jak również jego dobry stan w chwili obecnej. Na podstawie przeprowadzonego badania oraz w oparciu o dostępną dokumentację medyczną biegli uznali, iż zważywszy na wiek, predyspozycje psychofizyczne, a także wieloletnie pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, wnioskodawca jest aktualnie zdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Tym samym biegli w sposób szczegółowy, a zarazem wyczerpujący ustosunkowali się do tezy dowodowej sformułowanej przez Sąd Okręgowy, zgodnie z zaleceniami Sądu Apelacyjnego w Warszawie, zawartymi z uzasadnieniu wyroków z dnia 15 października 2010 r. oraz z dnia 23 lipca 2014 r.

W ocenie Sądu Okręgowego wydane w sprawie opinie wyjaśniają wszystkie kwestie sporne w sposób pełny, powołując się na rzeczowe, konkretne i przekonujące argumenty. Z tych też względów nie ma potrzeby powoływania w sprawie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych wymienionych wyżej specjalności, jak się tego domaga odwołujący. Okoliczności sporne w sprawie zostały bowiem dostatecznie wyjaśnione w oparciu o treść opinii wydanych przez specjalistów z zakresu: chorób wewnętrznych i endokrynologii, ortopedii i traumatologii, kardiologii i medycyny pracy. W tym miejscu należy ponadto zauważyć, iż w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że potrzeba powołania innego (kolejnego) biegłego (biegłych) powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej (złożonych) opinii. Jeżeli więc opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił, to fakt, iż opinia taka jest niepełna dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia w sprawie kolejnej opinii (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2009 r., II CSK 642/08, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2012 r., I UK 113/12). W postępowaniu o prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy sąd nie ma więc obowiązku uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych tak długo, aż strona udowodni tezę korzystną dla siebie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2002 r., II UKN 701/00).

W tej sytuacji Sąd Okręgowy, na podstawie wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawa przyjął, że odwołanie wnioskodawcy było bezzasadne i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. podlegało oddaleniu.