Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu XI Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 lutego 2016 r. w Toruniu na rozprawie

sprawy z wniosku (...) S.A. w G.

z udziałem W. S., A. S.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia:

I.  Ustanowić na nieruchomości położonej w O. nad W., posiadającej w Sądzie Rejonowym w Toruniu urządzoną księgę wieczystą (...) służebność polegającą na znoszeniu istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni nad i pod powierzchnią tejże nieruchomości urządzeń przesyłowych i instalacji elektroenergetycznych wchodzących w skład linii napowietrznej i instalacji elektroenergetycznych wchodzących w skład linii napowietrznej średniego napięcia 15 KV zasilającej ST 15/0,4 KV (...) oraz na prawie korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji tychże urządzeń i instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren nieruchomości odpowiednim sprzętem w pasie służebności o długości 129 metrów i szerokości 6,7 metra,

II.  Zasądzić od wnioskodawcy (...) SA w G. na rzecz uczestników W. S. i A. S. solidarnie kwotę 10.400,00 ,(dziesięć tysięcy czterysta złotych) płatną w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia w sprawie wraz z odsetkami w razie zwłoki w płatności tej kwoty,

III.  Nakazać pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w Toruniu od wnioskodawcy (...) SA w G. i solidarnie od uczestników W. S. i A. S. po 962,10 (dziewięćset sześćdziesiąt dwa złote 10/100) tytułem wydatków w sprawie,

IV.  Ustalić, że w pozostałym zakresie wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty sądowe zgodnie ze swoim udziałem w sprawie.

XI Ns 2128/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawca E.-Operator złożył wniosek o ustanowienie na jego rzecz służebności przesyłu obciążającej nieruchomość położoną w miejscowości O. nad W. oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka (...) , posiadającej w Sądzie Rejonowym w Toruniu urządzoną księgę wieczystą (...) , polegającą na znoszeniu istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni nad i pod powierzchnią tejże nieruchomości urządzeń przesyłowych i instalacji elektromagnetycznych wchodzących w skład linii zasilającej średniego napięcia 15kv zasilającej ST 15/0,4kv (...) , oraz na prawie korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do eksploatacji , konserwacji , remontów i modernizacji tychże urządzeń i instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren nieruchomości odpowiednim sprzętem w pasie służebności o długości 129 metrów i szerokości 6,7 metra za jednorazowym wynagrodzeniem .

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł , że uczestnicy są współwłaścicielami nieruchomości opisanej wyżej . Poprzednik prawny wnioskodawcy czyli Zakłady (...) – Zakład (...) będący państwową osobą prawną posadowił w 1967 roku urządzenia przesyłowe średniego napięcia 15 kv relacji K.-O. w tym jeden słup .ponadto w 1985 roku zostało posadowione urządzenie przesyłowe w postaci linii napowietrznej średniego zasięgu 15 kv zasilającej ST 15/0,4 kv (...) w tym dwa słupy . (...) S.A. w G. o stwierdzenie nabycia w drodze zasiedzenia służebności gruntowej o treści służebności przesyłu w zakresie linii napowietrznej średniego napięcia 15 kv relacji K. – O. został uwzględniony , a w zakresie linii napowietrznej średniego zasięgu napięcia 15 kv zasilającej ST 15/0,4 kv (...) został oddalony prawomocnym orzeczeniem sądowym.

Wnioskodawca podniósł, że przed Sądem Rejonowym w Toruniu toczy się postępowanie pod sygn. I C 959/12 z powództwa uczestników przeciwko wnioskodawcy o zaniechanie naruszeń prawa własności i usunięcie rzeczy. Strony postępowania zostały zobowiązane do podjęcia pertraktacji ugodowych do co wynagrodzenia za korzystanie z gruntu uczestników niniejszego postępowania. Wnioskodawca wywodził, iż posiada już tytuł prawny do korzystania z przedmiotowej nieruchomości w zakresie służebności gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu co do urządzeń przesyłowych wchodzących w skład linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV relacji K. – O.. W takim zakresie ustanowienie odpłatnej służebności jest bezzasadne. Natomiast jeśli chodzi urządzenia przesyłowe wchodzące w skład linii napowietrznej średniego zasięgu napięcia 15 kV zasilającej ST 15/0,4 kV (...) wobec braku stwierdzenia zasiedzenia konieczne jest ustanowienie służebności gruntowej w zakresie służebności przesyłu. Wnioskodawca wywodził, że korzysta z trwałych i widocznych urządzeń jakimi są urządzenia elektroenergetyczne przebiegające przez nieruchomość uczestników postępowania.

Uczestnicy W. i A. S. w odpowiedzi na wniosek wnieśli o jego oddalenie wobec braku zgody na proponowane warunki co do służebności. Wnosili też o zawieszenie niniejszego postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania o usunięcie linii napowietrznej wraz ze słupami energetycznymi toczącego się przed Sądem Rejonowym w Toruniu pod sygn. I C 959/12.

Wniosek o zawieszenie postępowania został w dalszym jego toku cofnięty. W przypadku kontynuowania postępowania uczestnicy wnosili w odpowiedzi na wniosek o powołanie biegłego celem ustanowienia wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu oraz odszkodowania za utratę wartości działki.

SĄD USTALIŁ I ZWAŻYŁ CO NASTĘPUJE:

Właścicielami nieruchomości położnej w O. nad W. działka (...) posiadającej w Sądzie Rejonowym w Toruniu urządzoną księgę wieczystą (...) są W. i A. S. (dowód odpis księgi wieczystej – k. 11-16 akt, wypis z rejestru gruntów k. 17).

W 1985 roku Zakłady (...) – Zakład (...) posadowił na przedmiotowej nieruchomości urządzenia przesyłowe w postaci linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV zasilającej ST 15/0,4 kV (...) w tym dwa słupy (dowód – kartoteka stacji transformatorowej k. 19, protokół odbioru technicznego urządzeń elektrycznych k. 20, protokół zdawczo odbiorczy środka trwałego k.21).

Na podstawie Zarządzenia nr 233 Ministra Gospodarki (...) z dnia 25 listopada 1958r. utworzone zostało Przedsiębiorstwo Państwowe pod nazwą Zakłady (...), w skład którego wchodził m.in. Zakład (...) (dowód: kopia Statutu k. 22-24).

Na podstawie Zarządzenia nr 50/ORG/89 Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989r. zostało utworzone w wyniku podziału Zakładu (...) przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w T. (dowód: zarządzenie k. 27).

Na podstawie Zarządzenia nr 202/ORG/93 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 9 lipca 1993r. nastąpił podział w/w przedsiębiorstwa państwowego i przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Zakład (...) w T. w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa (dowód: zarządzenie k. 31).

W dniu 08 października 1997r. na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy nastąpiło przekształcenie Zakładu (...) w T. w spółkę Zakład (...) Spółka Akcyjna (dowód: protokół k. 35- 41).

Na walnym zgromadzeniu w dniu 26 listopada 2004r. nastąpiło przejęcie Zakładu (...) przez E. G. Kompanię Energetyczną. Uchwałę w tej sprawie podjęły wszystkie zainteresowane spółki. Spółka rozpoczęła działalność pod firmą (...) Spółka Akcyjna (dowód: Akt Notarialny k. 43-61).

W dniu 30 lipca 2007r. spółka zmieniła nazwę na (...) S.A. w G..

Powyższy stan faktyczny był w zasadzie w sprawie bezsporny.

Na przedmiotowej nieruchomości istnieją urządzenia elektroenergetyczne w postaci linii napowietrznej średniego zasięgu 15 kV zasilającej ST 15/04 kV (...) opisane we wniosku. Jest to okoliczność w sprawie bezsporna. Zdaniem Sądu względy racjonalizmu przemawiają za ustanowieniem służebności przesyłu. Istniejące urządzenia elektroenergetyczne stanowią bowiem jak należy domniemywać część ogólnego systemu elektroenergetycznego. Ewentualne oddalenie wniosku w konsekwencji prowadziłoby do konieczności przebudowy tej części systemu, który jest funkcjonalnie związany z przedmiotową linia przesyłu. Należy również zwrócić uwagę, ze w odpowiedzi na wniosek uczestnicy sprzeciwiali się ustanowieniu służebności, jednakże sprzeciw ten dotyczył warunków na jakich służebność ma być ustanowiona. Uczestnicy wnosili o powołanie biegłego celem ustalenia wynagrodzenia za ustanowienie służebności, wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz ekwiwalentu za utratę wartości gruntu.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego celem opracowania projektu przebiegu służebności oraz ustalenia wysokości wynagrodzenia związanego z jej ustanowieniem. Sąd oparł swoje orzeczenie na opinii biegłego uznają, że została ona sporządzona w sposób prawidłowy.

Uczestnicy kwestionowali opinię podnosząc, iż biegły przyjął zbyt wąski pas gruntu, bowiem z dołączonej do pisma z 11 stycznia 2016r. decyzji o warunkach zabudowy wynika, iż szerokość pasa służebności winna wynosić 13 metrów, a nie 6,7 metra jak przyjął biegły. Należy jednak zwrócić uwagę, że przyjęta przez biegłego szerokość pasa służebności wynika z wniosku, z kolei z treści decyzji o warunkach zabudowy wynika, iż szerokość 13 metrów jest strefą ograniczonego użytkowania gruntu. Nie odnosi się bezpośrednio do służebności. Nie można podzielić stanowiska uczestników co do tego, iż opinia nie odpowiada wprost czy wartość 10.400 złotych jest jednorazowym wynagrodzeniem za ustanowienie służebności czy też opłatą płatną corocznie. Z treści opinii wynika jednoznacznie, że jest to opłata jednorazowa.

Biegły w swojej opinii określił sposób wyliczenia wynagrodzenia za korzystanie ze służebności. Wartość służebności przesyłu obciążającej działkę gruntu nas rzecz E. Operator jest równa iloczynowi średniej arytmetycznej cen transakcyjnych jednostki powierzchni gruntu i powierzchni działki gruntu objętej służebnością przesyłu oraz wpółczynnika K uwzględniającego inne elementy – współużytkowanie. Użycie tego współczynnika było zasadne bowiem grunt nie został wyłączony z użytkowania przez uczestników. Nastąpiło jedynie ograniczenie użytkowania gruntu.

Pozostałe roszczenia jak wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powinny być rozpatrywane oddzielnie w innym trybie . Uczestnicy winni wystąpić przeciwko wnioskodawcy z roszczeniem w trybie procesowym . Jest to zgodne nie tylko z przepisami ale także z wieloletnią praktyką .

Biegły określił spadek wartości gruntu w pasie objętym służebnością . Jeśli chodzi o zmianę wartości całej nieruchomości to ustalanie tego nie należy do niniejszego postępowania . W sprawie o ustanowienie służebności Sąd ustala wynagrodzenie za jej ustanowienie . Wartość tą biegły podał . Zmiany wartości gruntu mogą być przedmiotem postępowań administracyjnych w zakresie opłat adiacenckich . Znane jest także pojęcie „ szkody lokalizacyjnej „ , jednakże winna ona być dochodzona w procesie odszkodowawczym .

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji .

O kosztach orzeczono na podstawie art. 520 k.p.c.