Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Gz 228/16

POSTANOWIENIE

Dnia 20 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Zbigniew Krepski (spr.)

Sędziowie : SO Małgorzata Bartczak-Sobierajska, SO Joanna Rusińska

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2016 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. F.

przeciwko M. S. (1)

o zapłatę

w przedmiocie wniosku pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 26 września 2016 r., sygn. akt V GNc 855/15

postanawia :

uchylić zaskarżone postanowienie

Małgorzata Bartczak-Sobierajska Zbigniew Krepski Joanna Rusińska

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 26 września 2016 r. Sąd Rejonowy w Toruniu oddalił wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty na podstawie art. 168 k.p.c. i odrzucił sprzeciw jako wniesiony po terminie na podstawie art. 504 § 1 k.p.c.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia Sąd Rejonowy uznał, że pozwany nie sprostał obowiązkowi wykazania braku zawinienia w uchybieniu terminu. Zdaniem tego Sądu pozwany bowiem we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP bądź podał właściwy adres bądź zaniechał uaktualnienie adresu, a co za tym idzie pozwany musiał liczyć się z ujemnymi skutkami swojego działania (k.129).

W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany wniósł o jego zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie przepisów postępowania tj.:

1)  art. 233 9 1 k.p.c. w związku z art. 168 § 1 k.p.c., które miało istotny wpływ na treść postanowienia poprzez błędne przyjęcie, że strona pozwana ponosi winę w przekroczeniu terminu do dokonania czynności procesowej w postaci wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty,

2)  art. 504 § 1 k.p.c. poprzez odrzucenie sprzeciwu od nakazu zapłaty mimo, że zachodziły przesłanki do przywrócenie terminu do jego wniesienia.

Ponadto pozwany zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

1)  art. 133 § 2a k.p.c. poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że korespondencja sądowa winna być doręczana pozwanemu na adres wskazany w CEIDG podczas, gdy pisma sądowe dla przedsiębiorców będących osobami fizycznymi doręcza się według zasad przewidzianych dla osoby fizycznej, a więc doręczeni w myśl art. 135 § 1 k.p.c. dokonuje się w mieszkaniu, miejscu pracy lub tam , gdzie się adresata zastanie,

2)  art. 139 § 1 k.p.c. polegające na jego zastosowaniu wobec braku istnienia ku temu przesłanek tj. aby adres, pod który dokonuję się próby doręczenia był prawidłowy (rzeczywisty),

3)  art. 133 § 1 k.p.c. w związku z art. 135 § 1 k.p.c. polegające na ich niezastosowaniu, a w konsekwencji przyjęciu, że doręczenie zastępcze dokonane na adres wskazany w CEIDG jako adres prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej było prawidłowe i skuteczne.

Ponadto pozwany wniósł o zbadanie prawidłowości postanowienia Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 26 września 2016 r. w zakresie pkt 1 tj. oddalającego wniosek pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty.

W uzasadnieniu zażalenia pozwany szerzej omówił podniesione wyżej zarzuty (k.132-136).

Powód w odpowiedzi na zażalenie pozwanego wniósł o jego oddalenie i o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych (k.147-148).

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Na wstępie należy podkreślić, iż zaskarżone postanowienie zawiera dwa rozstrzygnięcia, które są odrębnymi postanowieniami. Postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty nie podlega zaskarżeniu zażaleniem. Zaskarżeniu takim środkiem podlegają bowiem stosownie do art. 394 § 1 k.p.c. postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie, a ponadto postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego enumeratywnie wymienione w powyższym przepisie (pkt-y od 1 do 12).

Postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty nie mieści się w katalogu orzeczeń podlegających zaskarżeniu zażaleniem. W szczególności nie może być ono uznane za postanowienie kończące postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 394 § 1 k.p.c. Orzecznictwo sądowe i doktryna prawnicza obecnie jednolicie przyjmują, że postępowanie o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego ma charakter wpadkowy, gdyż jego celem nie jest badanie dopuszczalności dokonania czynności procesowej inicjującej kolejny etap postępowania, tylko ocena zasadności wniosku. Kończącym postępowanie jest tylko takie orzeczenie, którego uprawomocnienie się trwale zamyka drogę do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty przez sąd danej instancji.

Zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje natomiast na postanowienie o odrzuceniu sprzeciwu od nakazu zapłaty, a kiedy odrzucenie to było następstwem oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do jego wniesienia, w ramach kontroli instancyjnej prawidłowości postanowienia o odrzuceniu sprzeciwu od nakazu zapłaty kontroli podlega także prawidłowość postanowienia o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu (na podstawie art. 380 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.).

Przechodząc zatem do oceny podniesionych zarzutów to w ocenie Sądu Okręgowego były one trafne co czyni, że zażalenie pozwanego jest w pełni uzasadnione.

Zgodzić się trzeba z pozwanym, że Sąd Rejonowy błędnie uznał, powołując się na art. 139 § 1 k.p.c. i art. 133 § 2a k.p.c., że korespondencja sądowa winna być doręczana pozwanemu na adres wskazany w rejestrze Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Powołany przez ten Sąd przepis art. 133 § 2a k.p.c. został bowiem wprowadzony przez art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. zmieniającej m.in. k.c., k.p.c. i niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 8 września 2016 r. Tymczasem niniejsza sprawa zawisła w dniu 6 marca 2015 r.; zatem powyższa zmiana przepisu art. 133 § 2a k.p.c. dotycząca doręczania pism procesowych dla przedsiębiorców-osób fizycznych co do zasady na adres udostępniony w CEIDG nie dotyczy doręczania pisma procesowych pozwanemu w niniejszej sprawie. Zatem odpis nakazu zapłaty winien być doręczony pozwanemu według zasad określonych w art. 133 § 1 k.p.c. w związku z art. 135 § 1 k.p.c. tj. w mieszkaniu, miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie (v. wyrok SA w Poznaniu z dnia 19 grudnia 2012 r., I ACa 1046/12, LEX nr 1264383).

W konsekwencji bez znaczenia dla oceny zasadności wniosku pozwanego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty były rozważania Sądu Rejonowego dotyczące ujemnych skutków zaniechania przez pozwanego ujawnienia zmiany adresu w CEIDG.

Wobec powyższego nakaz zapłaty w niniejszej sprawie nie mógł być doręczony pozwanemu na adres wskazany w CEIDG poprzez pozostawienie go w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Bezskuteczność doręczenia tego przedmiotowego nakazu zapłaty skutkowała tym, że termin do wniesienia sprzeciwu od tego nakazu zapłaty nie rozpoczął w ogóle biegu, a tym samym odrzucenie sprzeciwu jako wniesionego po terminie było nieuprawnione.

Na marginesie sprawy należy wskazać, iż powód znał adres zamieszkania pozwanego, który był wskazany na załączonej do pozwu fakturze nr (...) z dnia 11 sierpnia 2013 r.

Z tych względów uwzględniając zażalenie pozwanego należało na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. zmienić zaskarżone postanowienie poprzez jego uchylenie.

O kosztach postępowania zażaleniowego postanowi Sąd Rejonowy w Toruniu w orzeczeniu kończącym sprawę (art. 108 § 2 k.p.c.).

Małgorzata Bartczak-Sobierajska Zbigniew Krepski Joanna Rusińska

Z.

1) (...)

2) (...)

3) (...)

-

(...)

-

(...)

4)(...)

T. (...)