Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 539/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Iwona Jawor –Piszcz

Protokolant starszy sekretarz sądowy Maria Jamroz

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 roku w Lublinie

sprawy P. P.

z udziałem zainteresowanego R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego i podstawę wymiaru składek

na skutek odwołania P. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 28 stycznia 2013 roku znak (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt VIII U 539/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 28 stycznia 2013 roku stwierdził, iż R. S. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia u płatnika Biuro (...) P. P.

- ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu w okresie od 11 lipca 2009 roku do 24 lipca 2009 roku oraz ustalił postawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiąc lipiec 2009 roku w wysokości 750,00 zł oraz na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 665,55 zł. (decyzja k. 3 akta ZUS)

W uzasadnieniu swego stanowiska Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł, iż R. S. w okresie wykonywania umowy zlecenia od 11 do 24 lipca 2009 roku nie posiadał innego tytułu do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W związku z powyższym w w/w okresie R. S. z tytułu wykonywania umowy zlecenia powinien być zgłoszony do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowych, wypadkowego i ubezpieczenia zdrowotnego przez płatnika P. P..

Decyzję swą organ rentowy uzasadnił powołując się na art. art. 83 ust. l pkt. l i 3 w związku z art. 91 ust. 5, art. 34 ust. 2, art. 6 ust. l pkt. 4, art. 9 ust l i la, art. 12 ust. ł i 3, art. 13 pkt l, art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2013Nr 1443 tekst jednolity ze zm.) oraz art. 81 ust. l i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. 2008 Nr 164 poz. 1027 tekst jednolity ze zm.).

Z decyzją nie zgodził się P. P. . W dniu 5 marca 2013 roku wniósł odwołanie, podnosząc, iż z oświadczenia R. S. wynikało, iż wymieniony był zatrudniony z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne, wobec powyższego obowiązek ubezpieczeniowy z tytułu zawarcia umowy zlecenia nie powstał (k. 2-4).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 5-6).

Strony na rozprawie podtrzymały swoje stanowiska w sprawie, a kurator ustanowiony dla R. S. pozostawił odwołanie do uznania Sądu (k.166).

Sąd Okręgowy ustalił , co następuje.

P. P. prowadził do dnia 31 grudnia 2013 roku biuro turystyczne w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej pozarolniczej, na terenie kraju i Europy (bezsporne).

Z R. S. zawarł umowy zlecenia na okres od dnia 11 lipca 2009 roku do dnia 24 lipca 2009 roku z kwotą wynagrodzenia 750 zł, która była wykonana zgodnie z treścią. Przedmiotem umów było sprawowanie wychowawstwa nad młodzieżą w czasie kolonii w K. organizowanej przez P. P. (umowa akta ZUS k. 13, zeznania wnioskodawcy k. 166v.). Umowa została wykonana, a wynagrodzenia wypłacono po zrealizowanej umowie w lipcu 2009 roku w kwocie łącznej 750 zł (rachunek k.13 akta ZUS). R. S. przed zawarciem umów poinformował P. P., że pracuje Kopalni (...) w T. jako przewodnik z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne (zeznania wnioskodawcy k. 166 v.). Sporządził oświadczenia, że jest zatrudniony w(...) i nie wnosi o objęcie z tytułu umów zlecenia ubezpieczeniem społecznym (zeznania wnioskodawcy k.166v. ).

P. P. dokonał zgłoszenia R. S. do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia w okresie od dnia 1l lipca 2009 roku do dnia 24 lipca 2009 roku zadeklarował składkę na ubezpieczenie zdrowotne (zgłoszenie k. 52).

R. S. w okresie wykonywania umowy zlecenia w miesiącu lipcu 2009 roku nie posiadał innego tytułu do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (informacja ZUS k. 16-17, pismo Naczelnika US k. 74, pismo Stowarzyszenia Miłośników (...) k. 63).

P. P. występował, po okresie wykonania wyżej wymienionych umów do ZUS o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami. Otrzymywał zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenia społeczne (zaświadczenie k. 43)

Powyższe okoliczności nie są sporne .

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Istota sporu prowadza się czy wykonywana umowa zlecenia przez R. S. doprowadziła do powstania obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalno – rentowego i wypadkowego) przy jednoczesnym złożeniu przez R. S. oświadczenia o posiadaniu innego tytułu ubezpieczeniowego i niewnoszenie o objecie jej ubezpieczeniem z tytułu wykonywanej umowy zlecenia ten obowiązek niweczy. Sporne także jest zagadnienie skutków prawnych wydanych przez organ rentowy zaświadczeń o niezaleganiu ze składkami przez płatnika P. P. .

Na wstępie analizy prawnej należy podnieść, iż zgodnie z art. 6 ust. l pkt 4, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 2 ustawy z ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie tekst jednolity Dz.U.2016 poz. 963 ze zm. zwanej dalej ustawą systemową) osoby, które wykonują pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym. Osoby te podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy (art. 13 pkt 2 ustawy), a także ubezpieczeniu wypadkowymi w okresie jak wyżej jeżeli wykonują umowę w siedzibie lub w miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę zgodnie z art. 12 ust. 1 i 3 w wersji obowiązującej do dnia 1 stycznia 2010 roku, i po tej dacie, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy systemowej niezależnie od miejsca wykonywania umowy zlecenia. R. S. wykonywał umowę zlecenia, w ramach prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej pozarolniczej i w miejscu jej prowadzenia. Podleganie w ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu –umowy o pracę, zgodnie z art. 9 ust. 1 a ustawy systemowej zachodzi jedynie jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przeliczeniu na okres miesiąca jest nie niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a. W okolicznościach sprawy nie został wykazany inny tytuł ubezpieczeniowy zgodnie z art. 6 ustawy systemowej rodzący obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, R. S. podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniom społecznym w pełnym zakresie z tytułu wykonywanej umowy zlecenia w okresie 11-24 lipca 2009 roku .

Natomiast dla powstania obowiązkowego ubezpieczenia społecznego żadnego znaczenia nie ma złożone przez R. S. oświadczenie, w szczególności nie może doprowadzić do wyłączenia z obowiązku ubezpieczenia społecznego. Obowiązek ten jest bowiem konsekwencją prawną spełnienia ustawowo określonych przesłanek – wykonywania umowy zlecenia i powstaje z mocy samego prawa tytułu ubezpieczeniowego. Inaczej mówiąc jeśli zostały spełnione przesłanki art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 13 pkt. 2 ustawy systemowej – umowa zlecenia została zawarta i była realizowana, co nie jest w sprawie sporne, z mocy ustawy powstaje obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, a czynności zgłoszenia do ubezpieczenia, złożenia odpowiednich deklaracji mają jedynie znaczenie realizacji powinności płatnika zgodnie z art. 36 ust. 2 powołanej ustawy. Ubezpieczenie społeczne generalnie nie zależy od oświadczenia woli ubezpieczonego (prawidłowego czy błędnego) lecz tylko od prowadzenia określonej działalności (in cocreto –realizowania umowy zlecenia), z którą ustawa wiąże skutek ubezpieczenia. Wola organu rentowego, ubezpieczonego, czy płatnika nie kreuje ubezpieczenia (postanowienie SN z dnia 4 marca 2008 roku III UK 105/07 LEX nr 448189).

Kolejnym zagadnieniem jest natomiast znaczenie zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenia społeczne przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Wydanie przedmiotowego zaświadczenia następuje zgodnie z art. 217 k.p.a. i następnych. Jest aktem wiedzy, a nie woli organu i nie ma charakteru prawotwórczego. Zaświadczenie nie rozstrzyga żadnej sprawy, nie tworzy nowej sytuacji prawnej ani nie kształtuje bezpośrednio stosunku prawnego. Zaświadczeniem organ potwierdza jedynie istnienie określonego stanu w oparciu o posiadane już dane, a postępowanie wyjaśniające, o jakim mowa w art. 218 § 2 k.p.a., spełnia jedynie rolę pomocniczą przy ustalaniu treści zaświadczenia, i co więcej nie wiąże organu go wydającego, a może być zawsze uchylone lub zmienione, w sytuacji gdy dojdzie do zmiany faktów lub stanu prawnego. Zatem nie posiada więc waloru res iudicata, bowiem wraz ze zmianą faktów lub stanu prawnego staje się nieaktualne, co umożliwia wydanie nowego zaświadczenia odpowiadającego aktualnemu stanowi prawnemu lub faktycznemu, bez uprzedniego korygowania czy unieważnienia zaświadczenia pierwotnie wydanego (wyrok SN z dnia 8 października 2009 r. II UK 52/09 LEX nr 559957, M.P.P 2010/6/320-321, tak też w sprawach wnioskodawcy wyrok z dnia 4 lutego 2014 r. SA w Lublinie III AUa 1039/14) .

W konsekwencji powyższego nie może budzić żadnych wątpliwości, iż z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez R. S. na rzecz P. P. powstał obowiązek ubezpieczeniowy jak w zakażonej decyzji .

Prawidłowo zatem Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, w okresie istnienia obowiązkowego ubezpieczenia społecznego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy sytemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód określony w umowie zlecenia. Natomiast stosownie do art. 81 ust l ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (obecnie tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 581 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

W myśl art. 81 ust. 6 ustawy zdrowotnej podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Wyliczona zatem podstawa wymiaru na poszczególne ubezpieczenia został przez ZUS wskazana prawidłowo , a jej wyliczenie matematyczne nie było kwestionowane w sprawie .

Mając na uwadze powyższe i na mocy powołanych przepisów i na mocy 477 14 § l k.p.c. Sąd Okręgowy odwołanie oddalił.