Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód L. Z. domagał się ostatecznie w niniejszej sprawie przywrócenia do pracy na poprzednie stanowisko i na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz zasądzenia wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy. W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, iż pracodawca nie mógł wypowiedzieć mu umowy o pracę, ponieważ nie uzyskał zgody organizacji związkowej, której powód był przewodniczącym. Powód argumentował, iż pracodawca został poinformowany w dniu 4 stycznia 2013 r. o członkach organizacji związkowej objętych szczególną ochroną trwałości stosunku pracy z racji pełnionej funkcji w organizacji związkowej.

Pozwany Teatr (...)wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podał, iż pozwany Teatr powstał w wyniku połączenia Teatru (...)i Teatru (...), w obu tych teatrach przed połączeniem istniały organizacje związkowe. Pozwany argumentował, iż w związku z połączeniem teatrów organizacje związkowe powinny podjąć działania zmierzające do dostosowania swojej struktury do nowej sytuacji, a tego nie uczyniły. W tej sytuacji pracodawca uznał, że w momencie składania powodowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę w Teatrze (...) nie istniała zakładowa organizacja związkowa, która zakresem swojego działania obejmowałaby cały zakład pracy, a tym samym pozwany nie miał obowiązku wystąpienia o zgodę na wypowiedzenie powodowi umowy o pracę.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

L. Z.był zatrudniony w Teatrze (...)od dnia 1 września 1993 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, ostatnio na stanowisku kierownika pracowni malarskiej (umowa o pracę – k. 1 część B akt osobowych, pismo – k. 32 część B akt osobowych).

Na podstawie uchwały Rady m. st. Warszawy z dnia 8 listopada 2012 r., z dniem 1 stycznia 2013 r. dokonano połączenia Teatru(...)oraz Teatru (...)w jedną instytucję o nazwie Teatr (...) (wpis – k. 20, dziennik urzędowy – k. 23).

Do czasu połączenia na terenie Teatru (...)działała Zakładowa Organizacja Związkowa (...)nr (...), natomiast na terenie Teatru (...)działała Zakładowa Organizacja Związkowa (...)nr (...). Pismami z dnia 19 listopada 2012 r. organizacje zostały poinformowane o połączeniu obu teatrów i powstaniu nowego pracodawcy (pisma – k. 27-28).

W związku z połączeniem się dwóch pracodawców Zarząd Regionu (...) (...)podejmował działania zmierzające do połączenia się organizacji zakładowych nr (...)i (...)(zeznania świadka B. K.– k. 183v).

Uchwałą z dnia 31 grudnia 2012 r. komisja zakładowa nr (...)w Teatrze (...), wobec przekształcenia struktury pracodawcy w nowy zakład pracy, postanowiła o objęciu zasięgiem działania organizacji nr (...)nowego pracodawcy pod nazwą Teatr (...), uchwała ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. (uchwała – k. 136, zeznania świadka B. K.– k. 183v, zeznania powoda – k. 220v-221).

Uchwałą z dnia 31 grudnia 2012 r. komisja zakładowa nr (...) podjęła decyzję o zawarciu porozumienia o połączeniu z organizacją zakładową nr (...)(uchwała – k. 54, zeznania powoda – k. 220v-221).

Pismem z dnia 4 stycznia 2013 r. Komisja Zakładowa (...)nr (...)działająca przy Teatrze (...)poinformowała pracodawcę, iż organizacja zakładowa liczy 35 osób i spełnia warunek reprezentatywności oraz, iż L. Z.korzysta nadal ze szczególnej ochrony stosunku pracy oraz jest wskazany do reprezentowania związku. L. Z.pełnił w dalszym ciągu funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej nr (...) (pismo – k. 6, poświadczenie rejestracji – k. 141, zeznania świadka M. G.– k. 145v).

Na podstawie porozumienia z dnia 17 stycznia 2013 r. nastąpiło połączenie Organizacji (...)i Organizacji (...)w jedną organizację związkową działającą w Teatrze (...). Zgodnie z pkt. 1 porozumienia status podstawowej jednostki organizacyjnej przejęła organizacja zakładowa nr (...). Zgodnie z pkt. 2 organizacją zakładowa nr (...)przeniosła swoich członków i majątek na organizację zakładową nr (...). Porozumienie to zostało podpisane w biurze Regionu (...) (...)(porozumienie – k. 104-104v, zeznania świadków: B. K.– k. 183v-184, E. S.– k. 207-208, zeznania powoda – k. 220v-221).

Pismem z dnia 21 stycznia 2013 r. Teatr (...) rozwiązał umowę o pracę z L. Z.z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30 kwietnia 2013 r. Jako przyczynę wypowiedzenia Teatr podał konieczność likwidacji zajmowanego przez L. Z.stanowiska pracy w związku ze zmianami organizacyjnymi realizowanymi u pracodawcy (wypowiedzenie – akta osobowe).

Teatr (...)nie wystąpił do zakładowej organizacji związkowej nr (...) o zgodę na wypowiedzenie umowy o pracę L. Z.(okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 22 stycznia 2013 r. Prezydium Zarządu Regionu (...) (...)postanowiło wyrejestrować Organizację (...)z Regionalnego Rejestru Podstawowych Jednostek Organizacyjnych (decyzja – k. 103, zeznania świadka B. K.– k. 183v).

Komisja zakładowa nr (...) pobierała już za miesiąc styczeń 2013 r. składki od swoich członków (zestawienie operacji bankowych – k. 61).

W dniu 29 stycznia 2013 r. Zarząd Regionu (...) (...)dokonał poświadczenia rejestracji Organizacji Zakładowej nr (...)przy Teatrze (...). Pismo to pracodawca otrzymał w dniu 30 stycznia 2013 r. (poświadczenie rejestracji – k. 141, zeznania powoda – k. 221)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w toku postępowania dowodowego materiał w postaci dokumentów, których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu, zeznań świadków oraz powoda.

Pozwany kwestionował w niniejszym postępowaniu przedstawione przez powoda dokumenty dotyczące porozumienia o połączeniu organizacji zakładowych wskazując, iż porozumienie zostało antydatowane. W ocenie Sądu brak jest jednak wystarczających dowodów na potwierdzenie powyższych zarzutów. Trzeba zauważyć, iż przedstawiciel Regionu (...) (...)– B. K., potwierdziła, iż powyższe porozumienie zostało przez nią przyjęte. Na dokumencie została również umieszczona data przyjęcia tego dokumentu przez świadka (18 stycznia 2013 r.). W tych okolicznościach nie ulega wątpliwości, że porozumienie zostało podpisane najpóźniej 18 stycznia 2013 r., w każdym razie przed wręczeniem powodowi wypowiedzenia.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka B. K., gdyż były one całkowicie obiektywne. W ocenie Sądu świadek ten, jako osoba niezwiązana bezpośrednio z żadną ze stron niniejszego postępowania posiadała najbardziej zobiektywizowaną wiedzę. Świadek wiarygodnie relacjonowała okoliczności podpisania porozumienia o połączeniu organizacji związkowych, w tym opisała, że w siedzibie Regionu (...) (...)stawiły się wszystkie osoby podpisane pod porozumieniem i zostały sprawdzone ich podpisy.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka E. S.i częściowo oparł swoje ustalenia faktyczne na jej zeznaniach. Świadek nie pamiętała jednak dokładnych dat poszczególnych zdarzeń, co można tłumaczyć upływem czasu. W każdym razie świadek potwierdziła, że porozumienie o połączeniu organizacji związkowych zostało podpisane w siedzibie Regionu (...) (...), co jest spójne z zeznaniami świadka B. K.i powoda.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka M. G.w zakresie otrzymania pisma od zakładowej organizacji związkowej nr (...)z dnia 4 stycznia 2013 r. oraz otrzymania przez pozwanego pisma z dnia 29 stycznia 2013 r. poświadczającego rejestrację związku zawodowego nr (...), gdyż były one zgodne z dokumentami znajdującymi się w aktach niniejszej sprawy. W pozostałym zakresie Sąd nie oparł swoich ustaleń faktycznych na zeznaniach świadka, gdyż nie znalazły one potwierdzenia w materiale dowodowym. W szczególności świadek E. S.nie potwierdziła okoliczności, iż w dniu 17 stycznia 2013 r. przekazywała M. G.informację co do braku połączenia zakładowych organizacji związkowych.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda, gdyż były one konsekwentne oraz spójne z pozostałym materiałem dowodowym w postaci dokumentów i zeznań świadków: B. K. i E. S..

Sąd dał wiarę zeznaniom T. S.przesłuchanego w charakterze strony co do okoliczności dotyczących połączenia Teatru (...)oraz Teatru (...) i przyczyn zwolnienia powoda. Zaznaczyć jednak trzeba, że dyrektor pozwanego Teatru, jak sam zeznał, nie zajmował się sprawami związków zawodowych, zatem nie znał okoliczności faktycznych towarzyszących połączeniu organizacji związkowych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j.: Dz.U. z 2014 r., poz. 167) pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z imiennie wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, iż pozwany nie wystąpił o zgodę do zakładowej organizacji związkowej na wypowiedzenie powodowi umowy o pracę. Natomiast spornym jest czy w zakładzie pracy na dzień wypowiedzenia powodowi umowy o pracę działała zakładowa organizacja związkowa, a tym samym czy pozwany miał obowiązek uzyskania zgody tej organizacji na zakończenie stosunku pracy z powodem.

Zgodnie z § 11 ust. 1 pkt. 1 Statutu (...) (k. 78) członek związku podejmujący zatrudnienie u pracodawcy nieobjętego działalnością podstawowej jednostki organizacyjnej Związku może pozostać członkiem dotychczasowej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, jeżeli komisja zakładowa lub międzyzakładowa wyraziła na to zgodę, a nowy pracodawca działa na terenie objętym działalnością dotychczasowego regionu; wówczas dotychczasowa organizacja zakładowa lub międzyzakładowa rozszerza swój zakres działania na nowy zakład pracy.

W związku z tym, że dotychczasowi pracownicy Teatru (...)oraz Teatru (...)od dnia 1 stycznia 2013 r. podejmowali zatrudnienie w Teatrze (...) jako pracodawcy, u którego nie działała żadna organizacja związkowa, każda z komisji zakładowych istniejących w teatrach podlegających połączeniu miała prawo objąć nowego pracodawcę zakresem swojego działania.

Uchwałą z dnia 31 grudnia 2012 r. komisja zakładowa nr (...)w Teatrze (...), wobec przekształcenia struktury pracodawcy w nowy zakład pracy, postanowiła o objęciu zasięgiem działania organizacji nr (...)nowego pracodawcy pod nazwą Teatr (...), uchwała ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

W konsekwencji powyższej uchwały w dniu 4 stycznia 2013 r. Komisja Zakładowa (...)nr (...)działająca przy Teatrze (...) poinformowała pracodawcę o liczbie członków oraz osobach podlegających szczególnej ochronie, w tym w szczególności wskazała, że L. Z.korzysta nadal ze szczególnej ochrony stosunku pracy oraz jest wskazany do reprezentowania związku.

Na skutek powyższych czynności na terenie nowego pracodawcy (Teatru (...)) działała organizacja zakładowa (...)nr (...), o czym pracodawca został skutecznie poinformowany pismem z dnia 4 stycznia 2013 r.

Powyższe okoliczności zostały potwierdzone również w zeznaniach świadka B. K., która z ramienia (...)Regionu (...)zajmowała się połączeniem organizacji zakładowych nr (...) i (...).

Zaznaczyć trzeba, że organizacja zakładowa nr (...)prowadziła działalność przy Teatrze (...), a Teatr ten od dnia 1 stycznia 2013 r. nie istniał. Organizacja zakładowa (...)nr (...)nie podejmowała u nowego pracodawcy żadnych działań i nie składała żadnych pism, zatem nie doszło do sytuacji, w której na terenie jednego pracodawcy działałyby dwie organizacje zakładowe tego samego związku. Decyzją z dnia 22 stycznia 2013 r. organizacja zakładowa nr (...)w Teatrze (...) została wyrejestrowana (k. 103).

Wobec powyższego, nietrafne jest stanowisko pozwanego Teatru, jakoby na terenie Teatru (...)nie działała żadna organizacja związkowa, która zakresem swojego działania obejmowałaby cały zakład pracy. Pracodawca został powiadomiony o tym, że organizacja zakładowa nr (...)działa na jego terenie, w piśmie z dnia 4 stycznia 2013 r. została wskazana liczba członków i osoby podlegające szczególnej ochronie. Również porównanie ilości członków organizacji związkowej nr (...) zadeklarowanych w październiku 2012 r. (k. 87) i styczniu 2013 r. tj. 35 osób wskazuje wyraźnie, że pismo z dnia 4 stycznia 2013 r. dotyczyło tylko jednej organizacji związkowej. W takim przypadku wypowiadając powodowi umowę o pracę pracodawca wiedział (a przynajmniej powinien był wiedzieć), do której organizacji związkowej wystąpić o wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy o pracę.

Niezależnie od powyższego, w ocenie Sądu, na dzień wypowiedzenia powodowi umowy o pracę organizacje związkowe nr (...) i (...)skutecznie się połączyły.

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje, że porozumienie o połączeniu organizacji związkowych zostało podpisane w siedzibie Regionu (...) (...). Data widniejąca na dokumencie potwierdza, że w dniu 18 stycznia 2013 r. został on przyjęty przez świadka B. K.. Świadek B. K.nie potrafiła jednoznacznie stwierdzić czy porozumienie zostało podpisane w jej obecności, niemniej jednak była pewna, że wszystkie osoby, które podpisały porozumienie stawiły się w siedzibie Regionu (...) (...)i zostały sprawdzone ich podpisy. Relacja świadka E. S.nie była jednoznaczna co do osób, które podpisały porozumienie. Świadek wskazała zaś z pewnością, że porozumienie zostało podpisane w siedzibie Regionu (...) (...). Drobne rozbieżności w zeznaniach świadków B. K.i E. S.wynikały, w ocenie Sądu, z upływu czasu i zatarcia w pamięci szczegółowych faktów dotyczących podpisania porozumienia. Niemniej jednak zeznania świadków B. K.i E. S.w połączeniu z zeznaniami powoda stanowią logiczną i spójną całość. W tych okolicznościach, teza stawiana przez stronę pozwaną, że porozumienie o połączeniu organizacji związkowych było antydatowane i sporządzone wyłącznie na potrzeby niniejszej sprawy, pozostaje całkowicie chybiona. Zdaniem Sądu, nie ma wątpliwości, że porozumienie zostało podpisane przed wręczeniem powodowi wypowiedzenia.

Ponadto, podkreślenia wymaga fakt, iż w dniu 30 stycznia 2013 r. pracodawca otrzymał poświadczenie rejestracji z dnia 29 stycznia 2013 r., w którym Zarząd Regionu (...) (...)zaświadczył, że organizacja zakładowa nr (...)w Teatrze (...) jest zarejestrowana z ciągłością działania od 17 kwietnia 1989 r. Na rozprawie w dniu 14 listopada 2014 r. powód okazywał oryginał tego pisma z potwierdzeniem jego złożenia u pracodawcy.

W tym miejscu wskazać trzeba, że na gruncie nieco odmiennego stanu faktycznego Sąd Najwyższy wypowiedział się co do szczególnej ochrony pracowników będących działaczami związkowymi w sposób bardzo kategoryczny. Sąd Najwyższy wskazał bowiem, że bez zgody właściwej instancji związkowej zakład pracy nie może nie tylko wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi będącemu członkiem organizacji związkowej podlegającemu szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy, ale również, iż zakład pracy postępując zgodnie z prawem nie powinien dopuścić do rozwiązania wcześniej wypowiedzianej umowy o pracę, jeżeli przyczyny uzasadniające ochronę zaistniały po dokonaniu wypowiedzenia. W takim bowiem wypadku zakład pracy powinien cofnąć swoje oświadczenie woli i nadal zatrudniać pracownika (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 14 kwietnia 1994 r., sygn. akt I PZP 59/93).

Zakładając nawet, że pracodawca w dniu 30 stycznia 2013 r. dowiedział się o szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy powoda, to powinien cofnąć oświadczenie o wypowiedzeniu mu umowy o pracę tak, aby nie dopuścić do rozwiązania tej umowy.

Mając na względzie powyższe rozważania Sąd doszedł do przekonania, że wypowiadając powodowi umowę o pracę pozwany naruszył art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych poprzez nieuzyskanie zgody organizacji związkowej na wypowiedzenie powodowi umowy o pracę. Pracodawca całkowicie zlekceważył obowiązek z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych, gdyż nawet nie wystąpił o zgodę do organizacji związkowej działającej na jego terenie.

W ocenie Sądu, nawet jeżeli pozwany niewłaściwie zrozumiał treść pisma z dnia 4 stycznia 2013 r., to powinien mieć uzasadnione wątpliwości co do możliwości rozwiązania umowy o pracę z powodem wobec nieuniknionej konieczności połączenia się organizacji zakładowych nr (...)i (...). Nie sposób jest uznać za zasadną argumentację pozwanego, iż posiadał on jednoznaczne informacje, że organizacje te nie zostały połączone, tym bardziej, że z zeznań świadka M. G.wynika, że informacja przekazana od E. S.wskazywała na zamiar połączenia organizacji związkowych (k. 145v). Zdaniem Sądu pozwany powinien był ustalić ponad wszelką wątpliwość, iż wypowiedzenie powodowi umowy o pracę jest zgodne z prawem a nie poprzestawać na informacji pozostawionej na poczcie głosowej (!), której to informacji nie był w stanie udowodnić w toku postępowania dowodowego. Co więcej, pracodawca nie podjął żadnych działań, aby ustalić bezpośrednio z powodem czy organizacje związkowe połączyły się. Świadek M. G.zeznała, że nie kontaktowała się wówczas z nikim z organizacji związkowej nr (...) w tym celu (k. 145v).

W okolicznościach ustalonych w niniejszej sprawie Sąd doszedł do przekonania, że powództwo podlegało uwzględnieniu. Stosownie do art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Na podstawie art. 47 k.p., w związku z naruszeniem przez pracodawcę przepisów o zakazie wypowiadania umów o pracę pracownikowi podlegającemu szczególnej ochronie stosunku pracy, Sąd zasądził na rzecz powoda wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy.

Sąd nie uwzględnił zarzutu potrącenia zgłoszonego przez pozwanego z uwagi na brzmienie art. 87 k.p., który przewiduje jakie świadczenia mogą być potrącane z wynagrodzenia. Wierzytelność przedstawiona do potrącenia przez pozwanego nie mieści się w katalogu, o którym mowa w art. 87 k.p. Pozostałe świadczenia mogą być potrącone wyłącznie za zgodą pracownika (art. 91 k.p.), a takiej powód nie udzielił.

W związku z uwzględnieniem roszczeń powoda w niniejszej sprawie pozwany został obciążony kwotą opłaty od pozwu (obliczoną od wartości przedmiotu sporu) na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j.: Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 z późn. zm.).

Zarządzenie: (...).