Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 784/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Kazimierz Firlej

Protokolant:

sekr. sądowy Katarzyna Boczek

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2016 roku w Suchej Beskidzkiej

na rozprawie

sprawy z powództwa R. C., H. C.

przeciwko R. B., A. P., B. P.

o ochronę naruszonego posiadania

1.  zakazuje pozwanym R. B. oraz B. P. i A. P., naruszać powodów H. C. i R. C.,
w prawie nieodpłatnej służebności drogi – przechodu i przejazdu, pasem o szerokości 2,5m, do stanowiącej własność powodów działki nr (...), położonej w Z.,
dla której Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), wzdłuż południowo-zachodniej granicy działki nr (...), położonej w Z., obecnie własności R. B., dla której Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), oraz działki
nr (...), położonej w Z., obecnie własności B. P. i A. P., na prawach ustawowej wspólności, dla której Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą
nr (...), oznaczonym kolorem brązowym oraz punktami: (...) (...), (...) (...), (...) (...), na mapie pomiaru sytuacyjnego wykonanej 10 czerwca 2016 roku, biegłej geodety mgr inż. K. B. (1), stanowiącej załącznik do jej opinii
z 30 czerwca 2016 roku, która to mapa stanowi integralną część tego wyroku,
a w szczególności zakazuje pozwanym zagradzania tego pasa gruntu, bądź wykonywania jakichkolwiek czynności uniemożliwiających powodom swobodne korzystanie z tej służebności;

2.  nakazuje pozwanemu R. B., aby usunął ze szlaku służebności, opisanego w punkcie 1 tego wyroku, płot drewniany, przylegający do drogi publicznej nr (...), położonej w Z., usytuowany między punktami (...), opisanej
w punkcie 1 tego wyroku, mapy pomiaru sytuacyjnego z 10 czerwca 2016 roku,
na szerokości 2,5m, z działki nr (...), położonej w Z., a nadto nakazuje pozwanemu R. B., wspólnie z pozwanymi B. P.
i A. P., usunięcie płotu siatkowego na szerokości 2,5m pomiędzy punktami (...), opisanej wyżej mapy, a które to płoty uniemożliwiają korzystanie ze szlaku służebności opisanego w punkcie 1 tego wyroku;

3.  nakazuje pozwanym B. P. i A. P., aby usunęli
ze szlaku służebności, opisanego w punkcie 1 tego wyroku, płot siatkowy pomiędzy punktami (...), opisanej w punkcie 1 tego wyroku, mapy pomiaru sytuacyjnego z 10 czerwca 2016 roku, na szerokości 2,5m, z działki nr (...), położonej w Z., a nadto, aby usunęli drzewa iglaste – świerki, oznaczone zielonymi gwiazdkami na opisanej wyżej mapie, znajdujące się na szlaku przedmiotowej służebności;

4.  zasądza od pozwanych R. B., B. P. i A. P., solidarnie, na rzecz powodów H. C. i R. C., solidarnie, kwotę 50 zł (pięćdziesiąt złotych) z tytułu opłaty od pozwu i kwotę 197 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem złotych) z tytułu kosztów zastępstwa prawnego;

5.  nakazuje pobrać od pozwanych R. B., B. P. i A. P., solidarnie, na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej, kwotę 771,06 zł (siedemset siedemdziesiąt jeden 06/100 złotych), z tytułu wydatków wyłożonych ze Skarbu Państwa na opinię biegłego.

Sygn. akt I C 784/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. akt I C 784/16

W pozwie z dnia 30 września 2015 r. (k. 2- 5), następnie sprecyzowanym w piśmie procesowym z dnia 8 listopada 2016 r. (k. 72- 73) oraz na rozprawie w dniu 10 listopada 2016 r. (k. 75/2), powodowie H. C. i R. C. wnieśli o zakazanie pozwanym R. B., B. P. i A. P. naruszania powodów w prawie nieodpłatnej służebności drogi, tj. przechodu, przejazdu, pasem szerokości 2,5 m., opisanej na mapie pomiaru sytuacyjnego przez biegłego geodetę K. B., stanowiącej załącznik do jej opinii z dnia 30.06.2016 r., do stanowiącej ich własność działki ew. nr (...), w szczególności zakazanie pozwanym zagradzania tego pasa gruntu bądź wykonywania jakichkolwiek czynności uniemożliwiających swobodne korzystanie z tej służebności oraz o nakazanie pozwanemu R. B., aby usunął ze szlaku służebności płot drewniany usytuowany pomiędzy punktami (...) powołanej mapy biegłego K. B. z dnia 30.06.2016 r., na szerokości 2,5 m z działki ew. nr (...), przylegającego do drogi publicznej nr (...), a nadto wspólnie z pozwanymi B. i A. P. usunęli płot siatkowy na szerokości 2,5 m pomiędzy punktami (...) opisanej mapy, a które to płoty uniemożliwiają korzystanie ze wskazanego szlaku służebności, jak również o nakazanie pozwanym B. P. i A. P. , aby usunęli z przedmiotowego szlaku służebności płot siatkowy pomiędzy punktami (...) opisanej mapy biegłego geodety na szerokości 2,5 m z działki ew. nr (...), położonej w Z., a nadto drzewa iglaste – świerki oznaczone na powołanej mapie zielonymi gwiazdkami, znajdujące się na szlaku przedmiotowej służebności. Powodowie wnieśli również o zasądzenie solidarnie od pozwanych na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powodowie podali, iż są właścicielami nieruchomości, objętej KW nr (...), składającej się z działek o nr ew.: (...) i (...), położonych w Z.. W dziale I-SP tej księgi wpisane jest prawo polegające na tym, że każdoczesnemu właścicielowi i posiadaczowi działki (...) przysługuje nieodpłatna służebność drogi, tj. przechodu, przejazdu wzdłuż południowo- zachodniej granicy działki nr (...) pasem szerokości 2,5 m. Powyższa służebność została ustanowiona w pkt V umowy sprzedaży z dnia 30.11.1993 r., na mocy której pozwani nabyli od J. K. działkę ew. nr: (...) w Z.. Wskazano również, iż właścicielem działki nr (...) w Z., objętej KW nr (...) jest pozwany R. B., a w dziale III wskazanej księgi wpisana jest nieodpłatna służebność drogi tj. przechodu, przejazdu wzdłuż południowo- zachodniej granicy działki nr (...) pasem szerokości 2,5 m. przy czym jako nieruchomość władnącą oznaczono działkę ew. nr (...). Z kolei, pozwani B. i A. P. są właścicielami działki o nr (...), objętej KW nr (...), położonej w Z.. Działki o nr (...) powstały z podziału działki (...), której pierwotnie współwłaścicielami byli wszyscy pozwani. Następnie oznaczenie działek uległo dalszej zmianie, wobec czego działka stanowiąca własność pozwanego R. B. posiada nr (...), a działka pozwanych P.: (...). Powodowie podali również, iż w sprawie toczącej się przed tut. Sądem o sygn. I C 177/12 powództwo pozwanego R. B. o ustalenie wygaśnięcia służebności gruntowej obciążającej jego nieruchomość zostało oddalone. Również następnie wytoczone przez wskazanego pozwanego powództwo o usunięcie niezgodności wpisu w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym przez wykreślenie wskazanej służebności z tej księgi wieczystej zostało oddalone, a wyrok ten został utrzymany przez Sąd Okręgowy w Krakowie. Tym samym powodowie wywodzą, iż wskazana służebność obciąża obecnie działki o nr.: (...) i (...). Z kolei, stan faktyczny na gruncie jest taki, że powodowie nie mają możliwości korzystania z tej służebności, z uwagi na istniejący w terenie płot drewniany i płoty siatkowe.

W odpowiedzi na pozew z dnia 26 października 2015 r. (k. 17- 21), pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz każdego z pozwanych kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W dalszej kolejności pozwani podnieśli zarzut co do wartości przedmiotu sporu, oznaczonego przez stronę powodową, jako sprzecznej z przepisami k.p.c. i bez jakiegokolwiek uzasadnienia. W dalszej kolejności pozwani podnieśli zarzut nieistnienia służebności będącej przedmiotem sporu. Pozwani powołali się na okoliczność, iż w księdze wieczystej (...) jako nieruchomość obciążoną wskazano wyłącznie nieruchomość objętą księgą wieczystą nr (...), wobec czego wskazana nieruchomość obciąża jedynie nieruchomość, objętą tą księgą wieczystą, tymczasem KW nr (...), w której jako właściciele figurują pozwani B. i A. P., jest wolna od wpisów jakichkolwiek praw, roszczeń i ograniczeń, a więc nie jest obciążona przedmiotową służebnością. Wobec powyższego, zdaniem pozwanych powództwo w stosunku do pozwanych B. i A. P. winno zostać oddalone a limine. Pozwani zarzucili również, iż jedyna służebność wpisana do KW nr (...) jest na rzecz nieruchomości, objętej KW nr (...), a właścicielem tej nieruchomości jest J. K., a nie powodowie. Powyższe okoliczności w ocenie pozwanych wyłączają rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych. Odnosząc się do dalszych żądań powodów, pozwani wskazali, iż szlak drogowy, będący przedmiotem niniejszego postępowania w ogóle nie przylega do drogi publicznej, a zatem brak podstaw do żądania usunięcia płotu znajdującego się wzdłuż granicy północnozachodniej działki należącej do pozwanego R. B.. Nadto, w odniesieniu do płotu znajdującego się na granicy działki powodów i pozwanych P., pozwani wskazali, iż powodowie mają takie samo prawo do dysponowania nim, a ewentualny spór co do przeznaczenia płotu może być rozstrzygnięty wyłącznie w szczególnym trybie. Pozwani podnieśli również, iż na szlaku przechodu i przejazdu nie znajdują się jakiekolwiek drzewa lub krzewy.

Z kolei, w piśmie z dnia 19 października 2016 r. (k. 66) pozwani podnieśli zarzut wygaśnięcia służebności gruntowej na skutek jej niewykonywania przez ponad 10 lat, bowiem biorąc pod uwagę, iż powodowie nabyli wskazaną służebność w dniu 16.10.2006 r. to wygasła ona z dniem 17.10.2016 r.

Odnosząc się do zarzutu wygaśnięcia służebności, strona powodowa w piśmie z dnia 8 listopada 2016 r. (k. 72- 73) wskazała, iż wniesienie w niniejszej sprawie pozwu w dniu 5 października 2015 r. przerwało ewentualny bieg terminu z art. 293 k.c. Nadto wskazano, iż wniesienie przedmiotowego powództwa winno być traktowane jako rzeczywiste wykonywanie służebności skoro pozwani swoim działaniem uniemożliwi powodom wykonywanie przysługującego im prawa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie H. C. i R. C. są współwłaścicielami nieruchomości położonej w Z., objętej księgą wieczystą nr (...) w ½ części każde z nich, na którą składają się działki ewidencyjne o nr.: (...) oraz (...). W dziale III powołanej księgi wieczystej figuruje wpis prawa nieodpłatnej służebności drogi tj. przechodu, przejazdu wzdłuż południowo- zachodniej granicy działki nr (...) (KW nr (...)) pasem szerokości 2,5 m. na rzecz każdoczesnego właściciela i posiadacza działki nr (...). Działka ew. o nr. (...) od północy graniczy z działką ew. o numerze (...), stanowiącą własność pozwanych B. P. i A. P., na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, objętej księgą wieczystą nr (...). Dział III wskazanej księgi wolny jest od wpisów. Z kolei, opisana działka ew. nr (...) od północy graniczy z działką ew. nr (...), stanowiącą własność pozwanego R. B. i objęta jest księgą wieczystą nr (...), w której dziale trzecim figuruje wpis ograniczonego prawa rzeczowego o treści nieodpłatnej służebności drogi tj. przejazdu i przechodu wzdłuż południowo- zachodniej granicy działki ew. nr (...) w Z., pasem o szerokości 2,5 m., przy czym jako nieruchomość władnącą wskazano nieruchomość objętą księgą wieczystą nr (...): działkę ew. nr (...).

Dowód: odpis zwykły KW nr (...) (k. 7), wypis z rejestru gruntów jedn. rej. G. (...) (k. 7), odpis zwykły KW nr (...) (k. 7), wypis z rejestru gruntów jedn. rej. G. (...) (k. 7), odpis zwykły KW nr (...) (k. 7), wypis z rejestru gruntów jedn. rej. G. (...) (k. 7), wyrys z mapy ewidencyjnej (k. 7)

Na mocy umowy sprzedaży, zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 30 listopada 1993 r., Rep. A nr (...), pozwani R. B., B. P. i A. P. nabyli na współwłasność od J. K. działkę ew. nr (...) o pow. 0,3201 ha, położoną w Z.. W pkt. V wskazanego aktu notarialnego pozwani ustanowili nieodpłatną służebność przejazdu i przechodu wzdłuż południowo- zachodniej granicy działki nr (...) pasem o szerokości 2,5 m na rzecz każdoczesnych właścicieli i posiadaczy działki nr (...), objętej KW nr (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej Wydział Ksiąg Wieczystych. W chwili zawierania wskazanej umowy, właścicielem działki nr (...), pozostającej obecnie we współwłasności powodów, był J. K.. Następnie, wskutek zainicjowania przez pozwanych postępowania o zniesienie współwłasności, działka ew. o nr (...) uległa podziałowi na działkę nr (...) o pow. 0,1206 ha, stanowiącą własność R. B. oraz działkę nr (...) o pow. 0,2005 ha, stanowiącą własność A. P. i B. P.. Następnie operatem nr (...) zatwierdzonym dnia 27.03.1997 r. opracowanym na zlecenie Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej do sygn. I Ns 62/95 w sprawie o rozgraniczenie nieruchomości, działki nr (...) zmieniły konfigurację, powierzchnię i oznaczenia na odpowiednio nr (...) o pow. 0,1182 ha i nr (...) o pow. 0,1954 ha. Podczas zawierania wspomnianej umowy sprzedaży z dnia 30.11.1993 r., sprzedający J. K. miał życzenie w przedmiocie ustanowienia służebności gruntowej do jego ówczesnej działki nr (...). Pozwani jako nabywcy nie potrafili wówczas określić położenia przedmiotowej służebności, wobec tego została ona we wskazanym akcie notarialnym oznaczona zgodnie z życzeniem sprzedającego J. K., który podał tylko, iż służebność ta ma być ustanowiona wzdłuż „granicy południowo- zachodniej” działki nr (...), przy czym J. K. miał na myśli granice działki nr (...) (obecnie działek: (...) i (...)) z działką nr (...), a nie granicę działki nr (...), a obecnie- nr (...) z działkami nr (...), tak jak to zaznaczył biegły geodeta A. S. na mapie z dnia 30.12.2013 r., sporządzonej do sprawy o sygn. VI C 203/13. Wobec tego, przebieg wskazanej służebności został okazany na szkicu z dnia 10.06.2016 r. oraz mapie pomiaru sytuacyjnego wykonanej 10.06.2016 r. biegłej geodety K. B. (1), stanowiącej załącznik do jej opinii z 30.06.2016 r. oraz opinii wyjaśniającej z dnia 09.11.2016 r. i oznaczony został kolorem brązowym. Rozpoczyna się on od drogi nr (...) pomiędzy punktami (...), pomiędzy którymi znajduje się ogrodzenie drewniane na działce nr (...). Następnie szlak biegnie w kierunku południowo- zachodnim wzdłuż granicy z działką nr (...) do punktów (...), znajdujących się na granicy działek nr (...), a pomiędzy tymi punktami jest płot siatkowy. Dalej szlak biegnie w tym samym kierunku do punktów (...), a pomiędzy tymi punktami również znajduje się płot siatkowy. We wskazanym pasie służebności w terenie istnieje też studnia okrągła, która położona jest częściowo na działce nr (...), a częściowo na działce nr (...). Studnia ta została oznaczona na mapie pomiaru sytuacyjnego z dnia 10.06.2016 r. biegłej K. B.. Studni tej nie było jeszcze w momencie ustanawiania wskazanej służebności, była natomiast studnia prostokątna, znajdująca się na obecnej działce nr (...), również oznaczona na mapie wskazanej biegłej. W przedmiotowym pasie służebności posadowiony jest również słup energetyczny niskiego napięcia, położony w obrębie działki nr (...), który także został oznaczony na mapie pomiaru sytuacyjnego wskazanej biegłej. Poniżej wskazanego słupa energetycznego, na oznaczonym szlaku drożnym rosną też dwa drzewa świerkowe, oznaczone na przedmiotowej mapie pomiaru sytuacyjnego zielonymi gwiazdkami. Opisany pas służebności nachylony jest w kierunku wschodnim zgodnie z nachyleniem terenu. Z kolei, w pasie służebności oznaczonej przez biegłego geodetę w jego opinii z 07.01.2014 r. na mapie z 30.12.2013 r., do sprawy o sygn. VI C 203/13, jest położona kępa drzew liściastych – jesionów, których wygląd wskazuje, że rosną tam od wielu lat, a miejsce położenia tych drzew również oznaczono kolorem zielonym przez biegłą K. B. na jej szkicu oraz mapie pomiaru sytuacyjnego z dnia 10.06.2016 r. Kępa wskazanych drzew w momencie ustanawiania przedmiotowej służebności już rosła. Obecnie szlak służebności oznaczony na mapie biegłej K. B. porośnięty jest trawą, brak w terenie urządzonej drogi dojazdowej. Na działce powodów w północno- zachodnim narożniku działki nr (...) przy pkt (...) teren jest wgłębiony. Powodowie nabyli działkę nr (...) od J. S. na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 11.12.2006 r. w wykonaniu wcześniej zawartej umowy przedwstępnej z dnia 16.10.2006 r. Przed nabyciem wskazanej nieruchomości powodowie zapoznawali się z treścią ksiąg wieczystych i byli przekonani, że na rzecz działki nr (...) ustanowiona jest nieodpłatna służebność przechodu i przejazdu po działce nr (...), która następnie uległa podziałowi na działki o nr.: (...) i (...).

Dowód: akt notarialny Rep. A nr (...) (k. 7), szkic sytuacyjny biegłej K. B. z 10.06.2016 r. (k. 49), opinia biegłej K. B. z dnia 30.06.2016 r.(k. 49), opinia wyjaśniająca z 09.11.2016 r. (k. 71), opinia geodezyjna z 07.01.2014 r. z akt sprawy o sygn. VI C 203/13 (k. 55 akt sprawy o sygn. VI C 203/13), protokół oględzin (k. 46), zeznania świadka J. K. (k. 46v), przesłuchanie powódki H. C. (00:10:04- 00:21:45, k. 74v), przesłuchanie pozwanej B. P. (00:22:54- 00:38:30 , k. 75).

Służebność, będąca przedmiotem niniejszej sprawy nigdy nie była przez powodów wykonywana.

Dowód: okoliczność bezsporna.

Powodowie nie wykonywali wskazanej służebności z uwagi na istniejące i opisane na niej urządzenia, w tym przede wszystkim płot drewniany i dwa płoty siatkowe.

Dowód: przesłuchanie powódki H. C. (00:10:04- 00:21:45, k. 74v).

Wyrokiem z dnia 12.11.2012 r., sygn. akt I C 177/12 Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej oddalił powództwo R. B. przeciwko R. C. i H. C. o ustalenie wygaśnięcia służebności gruntowej, tj. nieodpłatnej służebności drogi, tj. przejazdu i przechodu wzdłuż południowo- zachodniej działki nr (...) w Z. pasem szerokości 2,5 m, na skutek jej niewykonywania przez 10 lat. Wyrok powyższy uprawomocnił się w dniu 14.12.2012 r. Z kolei, wyrokiem z dnia 13.11.2014 r., sygn. akt VI C 203/13 Sąd Rejonowy w Wadowicach VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w S. oddalono powództwo R. B. przeciwko R. C. i H. C. o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wykreślenie wskazanej służebności gruntowej z księgi wieczystej nr (...) z uwagi na jej wygaśnięcie. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 29.07.2015 r.

Dowód: wyrok z dnia 12.11.2012 r. sygn. akt I C 177/12 (k. 47 akt o sygn. I C 177/12); stwierdzenie prawomocności z dniem 14.12.2012 r. (k. 56 akt o sygn. I C 177/12), wyrok z dnia 13.11.2014 r. (k. 89 akt o sygn. VI C 203/13), wyrok SO w Krakowie z dnia 29.07.2015 r. (k. 138 akt o sygn. VI C 203/13).

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Stosownie do treści art. 251 k.c. do ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności. Z kolei, zgodnie z brzmieniem art. 222 § 2 k.c. przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem.

Na gruncie niniejszej sprawy powodowie domagali się zakazania pozwanym naruszania powodów w prawie nieodpłatnej służebności drogi i przywrócenia stanu zgodnego z prawem.

Sąd mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, jak również dysponując przede wszystkim aktami w sprawie o sygn. VI C 203/13, w której Sąd wskazał na rzeczywisty przebieg wskazanej służebności, doszedł do przekonania, iż przebieg przedmiotowej służebności drogowej zgodny jest z oznaczeniem przez biegłego geodetę K. B. na sporządzonej przez nią mapie pomiaru sytuacyjnego z dnia 10.06.2016 r., stanowiącej załącznik do opinii z dnia 30.06.2016 r. Taki przebieg służebności potwierdził również świadek J. K. obecny w czasie oględzin, a zgodnie z życzeniem którego wskazana służebność została ustanowiona w umowie sprzedaży działki ew. nr (...) z dnia 30.11.1993 r. i określona została jako biegnąca wzdłuż „granicy południowo- zachodniej” działki (...). Wprawdzie wskazane w tym akcie notarialnym oznaczenie szlaku służebnego nie jest do końca precyzyjne, ale nie budzi również wątpliwości w kontekście usytuowania tego szlaku drożnego względem drogi publicznej nr (...), bowiem celem istnienia służebności drogowej jest zapewnienie nieruchomości odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Bezspornym na gruncie niniejszej sprawy jest, iż działka powodów o nr. (...) nie jest położona w sąsiedztwie żadnej drogi publicznej, nie ma również zapewnionego odpowiedniego dojazdu do niej. Wobec powyższego, ustanowienie służebności drogowej o wskazanym przebiegu miało zapewnić wskazanej nieruchomości, której w dniu 30.11.1993 r. właścicielem był J. K., dostęp do drogi nr (...). Z kolei, służebność o przebiegu wskazanym na mapie biegłego A. S. z dnia 30.12.2013 r., sporządzonej do sprawy o sygn. VI C 203/13, nie znajduje uzasadnienia przy uwzględnieniu okoliczności, iż nie zapewnia dostępu do drogi publicznej oraz jest porośnięta kępą drzew, które rosły tam już w momencie ustanawiania wskazanej służebności, a więc służebność o takim przebiegu nie mogłaby być wykorzystywana zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Nadto, należy mieć w tym zakresie na względzie zeznania świadka J. K., tym bardziej, że pozwani w momencie ustanawiania wskazanej służebności nie mieli pojęcia o jej przebiegu, a skoro zaakceptowali życzenie sprzedającego, to nie do końca precyzyjne określenie wskazanej służebności należy interpretować zgodnie z jego rzeczywistą wolą.

Opisaną powyżej służebnością obciążona została nieruchomość o nr. (...), co jest okolicznością bezsporną na gruncie niniejszej sprawy. Nie powinno budzić również wątpliwości, iż nieruchomością władnącą była działka o nr. (...), co bezpośrednio wynika z postanowienia pkt. V umowy z dnia 30.11.1993 r. Należy również przytoczyć brzmienie przepisu art. 290 § 2 k.c., który stanowi, iż w razie podziału nieruchomości obciążonej służebność utrzymuje się w mocy na częściach utworzonych przez podział. Tak więc, podział działki nr (...) najpierw na działki o numerach: (...) i (...), które następnie zmieniły konfigurację, powierzchnię i oznaczenie odpowiednio na działki o nr.: (...) oraz (...), w kontekście istnienia wskazanej służebności drogowej jest bez znaczenia.

Bezspornym na gruncie niniejszej sprawy jest okoliczność, iż od momentu ustanowienia wskazanej służebności, nie była ona wykonywana przez okres 10 lat. Stosownie zaś do treści art. 293 § 1 k.c. służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć. Niemniej, powyższa okoliczność nie miała znaczenia dla powodów. Należy mieć bowiem na uwadze brzmienie art. 5 Ustawy z dnia 06.07.1982 r, o księgach wieczystych i hipotece, który stanowi, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi wieczystej rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych). Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, należało przyjąć, iż powodowie przed transakcją zapoznawali się z treścią księgi wieczystej dla nieruchomości przez nich nabywanej, w której figurował wpis wskazanej służebności. W ocenie Sądu, powodowie mieli więc prawo przyjmować, iż dla nabywanej przez nich działki nr (...) ustanowiona jest służebność drogowa. W tym kontekście należy przytoczyć uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1983 r., sygn. III CZP 8/83 (OSNC 1983/11/173, 2885), którego stanowisko niniejszy Sąd podziela, iż nabywca nieruchomości władnącej może nabyć- dzięki działaniu rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych – wpisaną do księgi wieczystej służebność gruntową, mimo że służebność ta wygasła wskutek jej niewykonywania (art. 293 § 1 k.c.) Zatem osoba nieuprawniona, lecz wpisana do księgi wieczystej jako uprawniona, może- jeżeli nabywca działa w dobrej wierze- skutecznie przenieść prawo, które jemu nie przysługuje, albo też przenieść wpisane na jego rzecz prawo w zakresie szerszym od rzeczywistego. Powodowie byli zapewniani przez zbywcę działki (...)- J. S., iż przedmiotowa służebność istnieje, tak więc należało przyjąć, iż w dniu nabycia przez powodów własności wskazanej działki nr (...) byli oni w dobrej wierze, dlatego nabyli oni również przedmiotową służebność drogową.

Bezsporną okolicznością na gruncie niniejszej sprawy było również to, iż od momentu nabycia tej działki w 2006 r. powodowie wskazanej służebności nie wykonywali. Jednocześnie, wskazany w art. 293 § 1 k.c. termin wygaśnięcia służebności wskutek jej niewykonywania nie mógł w stosunku do powodów rozpocząć biegu wcześniej aniżeli z momentem nabycia przez nich własności działki nr (...), co nastąpiło w dniu 11.12.2006 r. na podstawie bezwarunkowej umowy sprzedaży nieruchomości. W konsekwencji upływ dziesięcioletniego terminu, powodujący wygaśniecie służebności nastąpiłby dopiero w dniu 11.12.2016 r. Tymczasem wyrok w przedmiotowej sprawie zapadł w dniu 16.11.2016 r., a zatem przed upływem wskazanego terminu. Wobec powyższego należało przyjąć, iż nie doszło do upływu wskazanego terminu, a tym samym wygaśnięcia przedmiotowej służebności w rozumieniu art. 293 § 1 k.c. Z kolei, jeśli przyjąć tak jak to czyni strona pozwana, iż nabycie wskazanej służebności przez powodów nastąpiło w dniu 16.10.2006 r., czego Sąd nie czyni, to upływ wskazanego terminu dziesięciu lat nastąpiłby w dniu 16.10.2016 r., a zatem przed wydaniem wyroku w niniejszej sprawie. Wskazać jednak należy, iż w piśmiennictwie i orzecznictwie wskazuje się, iż odnośnie terminu wskazanego w art. 293 § 1 k.c. zastosowanie znajdują przepisy o przedawnieniu roszczeń (tak m.in. w Balwicka-Szczyrba M., Karaszewski G., Sylwestrzak A., Sąsiedztwo nieruchomości. Komentarz, opubl.: WK, 2014; Ciszewski J. (red.), Jędrej K., Karaszewski G., Knabe J., Nazaruk P., Ruszkiewicz B., Sikorski G., Stępień-Sporek A., Kodeks cywilny. Komentarz, LexisNexis, 2014). Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem strony powodowej, iż podmiot uprawniony ze służebności może spowodować przerwanie biegu tego terminu przez skorzystanie z przysługujących mu środków ochrony (m.in. art. 222§ 2 w zw. z art. 251 k.c.; tak też A. Sylwestrzak [w:] Balwicka-Szczyrba M., Karaszewski G., Sylwestrzak A., Sąsiedztwo nieruchomości. Komentarz, opubl.: WK, 2014). Mając powyższe na względzie, należy zauważyć, iż pozew w niniejszej sprawie – zmierzający do uzyskania ochrony przez powodów wskazanego prawa – został wniesiony w dniu 05.10.2015 r., a więc przed upływem wskazanego terminu dziesięcioletniego. Tym samym, nawet jeśli przyjąć za stroną pozwaną, iż do nabycia służebności doszło już w dniu 16.10.2006 r., to wniesienie pozwu w niniejszej sprawie w dniu 05.10.2015 r. przerwało bieg wskazanego terminu, w konsekwencji czego należałoby dojść do wniosku, iż do wygaśnięcia przedmiotowej służebności nie doszło.

Przeprowadzone w terenie oględziny, jak również przesłuchanie powódki i pozwanej, dają podstawę do przyjęcia, iż wskutek posadowienia przez pozwanych w pasie przebiegu tej służebności urządzeń w postaci ogrodzenia drewnianego, dwóch ogrodzeń siatkowych oraz zasadzenia drzew świerkowych, wykonywanie prawa wynikającego z tej służebności jest niemożliwe, a więc naruszone w rozumieniu art. 222 § 2 k.c. w zw. z art. 251 k.c.

Mając na względzie powyższe, przy uwzględnieniu, że powodom przysługuje ograniczone prawo rzeczowe w postaci służebności drogowej, której przebieg został opisany na mapie pomiaru sytuacyjnego biegłej K. B. z dnia 10.06.2016 r. jako załącznika do jej opinii z dnia 30.06.2016 r., należało powództwo powodów o zaniechanie naruszeń służebności drogowej i przywrócenie stanu zgodnego z prawem uwzględnić. Aby udrożnić wskazany szlak drożny i uczynić możliwym korzystanie przez powodów z przedmiotowej nieruchomości, Sąd nakazał pozwanemu R. B. usunięcie ogrodzenia drewnianego na szerokości 2,5 m ze szlaku służebności, a wspólnie z pozwanym B. P. i A. P.- usunięcie ogrodzenia siatkowego znajdującego się niemal w granicy pomiędzy działkami (...) w tym samym zakresie, nakazując również jednocześnie pozwanym B. P. i A. P. usunięcie ogrodzenia siatkowego znajdującego się w południowej części ich działki na szerokości 2,5 m w pasie przebiegu służebności, a nadto usunięcie przez nich drzew iglastych- świerków, oznaczonych na powołanej mapie biegłego zielonymi gwiazdkami, znajdujących się także w na szlaku przedmiotowej służebności.

W konsekwencji, na podstawie art. 222 § 2 k.c. w zw. z art. 251 k.c., Sąd orzekł jak w pkt. 1- 3 sentencji wyroku.

O kosztach procesu w pkt. 4 sentencji wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.- w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461 z późn. zm.). Na koszty te złożyła się opłata od pozwu- 50,00 zł, koszty zastępstwa procesowego- 180,00 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa- 17,00 zł.

W niniejszej sprawie Skarb Państwa poniósł tymczasowy wydatki na koszty opinii biegłego w kwocie 771,06 zł (postanowienie o wynagrodzeniu biegłego z dnia 05.09.2016 r.- k. 54- 55), wobec czego na zasadzie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. pozwanych jako stronę przegrywającą sprawę należało tymi wydatkami solidarnie obciążyć.