Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z. ustalił wysokość kapitału początkowego R. L. w oparciu o przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1 I 1984 roku do 31 XII 1993 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 117,17 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynoszącego 117,17 % przez kwotę bazową tj. 1.220,89 zł, co dało kwotę 1.430,52 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił 26 lat, 2 miesiące i 26 dni ( tj. 314 miesięcy) okresów składkowych oraz 8 dni ( 0 miesięcy ) okresów nieskładkowych. Współczynnik proporcjonalny do wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniosł 74,66%. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy. Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:

293,01 złotych x 74,66% (współczynnik proporcjonalny) = 218,76 złotych

(314 miesiące składkowe x 1,3%) : 12 x 1.430,52 złotych (podstawa wymiaru) = 486,66 złotych,

RAZEM = 705,42 złote

705,42 złote x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 147.432,78 złotych (kapitał początkowy na dzień 1 I 1999 roku ).

Organ rentowy nie uwzględnił okresu od 15 października 1977 roku do 27 października 1977 roku, przerwy w zatrudnieniu po odbyciu zasadniczej służby wojskowej (decyzja k. 20-21 akt kapitałowych).

Od powyższej decyzji ubezpieczony złożył odwołanie w dniu 31 sierpnia 2016 roku (odwołanie k. 2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie argumentując, jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazano, iż za datę początkową zatrudnienia przyjęto 17 IX 1972 roku, a okresy zatrudnienia uwzględniono na podstawie świadectwa pracy z 15 VII 1999 roku, tj. od 17 IX 1972 roku do 27 X 1975 roku, od 28 X 1977 roku do 14 X 1977 roku, od 28 X 1977 roku do 31 XII 1998 roku, w tym okres zasadniczej służby wojskowej od 28 X 1975 roku do 14 X 1977 roku. Okresy te pomniejszono o okresy pobierania zasiłków chorobowych czyli o okresy nieskładkowe przypadające od 18 XII 1991 roku do 21 XII 1991 roku i od 21 XII 1991 roku do 24 XII 1991 roku.

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2016 roku organ rentowy ponownie ustalił wysokość kapitału początkowego, zaliczając dodatkowo okres nieskładkowy, pobierania zasiłku chorobowego od 23 II 1993 roku do 1 III 1993 roku.

Mocą decyzji z dnia 6 września 2016 roku organ rentowy ustalił wysokość emerytury wnioskodawcy i podjął jej wypłatę od 20 sierpnia 2016 roku.

W myśl art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

2. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. Natomiast podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (odpowiedź na odwołanie k. 3).

Na rozprawie w dniu 8 grudnia 2016 roku wnioskodawca wskazał, iż nie zgadza się z decyzją bowiem ZUS zaliczył mu okres zasadniczej służby wojskowej jako okres nieskładkowy a powinien zaliczyć go jako okres składkowy. Organ rentowy nie zaliczył także błędnie okresu od 14 do 28 X 1977 roku, po wyjściu wnioskodawcy z wojska a przed powrotem do pracy ( oświadczenie wnioskodawcy R. L. e-protokół z 8 XII 2016 roku 00:01:36).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca R. L., urodzony (...), z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego wystąpił w dniu 22 kwietnia 2016 roku (wniosek k. 1-5 akt kapitałowych).

W okresie od 7 IX 1972 roku do 27 X 1975 roku, od 28 X 1977 roku do 16 VII 1999 roku wnioskodawca był zatrudniony w Fabryce (...) późniejszej Spółce Akcyjnej w Ł.. Zasadniczą służbę wojskową odbywał od 28 X 1975 roku do 14 X 1977 roku. Wnioskodawca korzystał ze zwolnień lekarskich i zwolnień w związku z opieką w okresach: od 19 do 27 III 1991 roku, 3 VI 1991 roku, od 18 do 24 XII 1991 roku i od 23 II 1993 roku do 1 III 1993 roku ( świadectwo pracy k.7 akt ZUS ).

Wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od 28 października 1975 roku do 14 października 1977 roku ( książeczka wojskowa k.7-9 akt ZUS ).

Organ rentowy uznał wnioskodawcy za udowodnione za dzień 1 stycznia 1999 roku 26 lat, 2 miesiące i 28 dni ( tj. 314 miesięcy) okresów składkowych oraz 15 dni (0 miesięcy) okresów nieskładkowych. Jako datę początkową zatrudnienia przyjęto dzień 7 września 1972 roku (wykaz wprowadzonych okresów ubezpieczonego, załącznik do decyzji k.22 akt ZUS).

Przy ustalaniu stanu faktycznego sąd przyjął dane wynikające z dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS oraz wyliczeń samego organu rentowego zawartych w załącznikach do decyzji. Wskazać należy, iż wbrew treści odpowiedzi na odwołanie organ rentowy uznał i zaliczył wnioskodawcy okres zatrudnienia od 7 września 1972 roku, wynikający ze świadectwa pracy, a także z zapisów w legitymacji ubezpieczeniowej. Okres ten wskazany został w załączniku do spornej, z którego wynika także, iż zaliczono wnioskodawcy 26 lat, 2 miesiące i 28 dni ( tj. 314 miesięcy) okresów składkowych oraz 15 dni (0 miesięcy) okresów nieskładkowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest częściowo uzasadnione.

Stosownie do art. 173 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 887) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy na dzień wejścia w życie ustawy.

Zgodnie z art. 174 ust. 1 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

W myśl ust. 2 przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1)okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Z kolei w myśl ust. 3 podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Przepis art. 15 ust. 1 stanowi, że podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Stosownie zaś do art. 15 ust. 6 na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył uwzględnienia przy ustalaniu kapitału początkowego okresów: zasadniczej służby wojskowej od 28 X 1975 roku do 14 X 1977 roku oraz okresu od 14 do 28 X 1977 roku, a właściwie od 15 do 27 X 1977 roku ( takiego okresu nie zaliczył bowiem organ rentowy), po wyjściu wnioskodawcy z wojska a przed powrotem do pracy. W przekonaniu wnioskodawcy organ rentowy nie uwzględnił okresu zasadniczej służby wojskowej jako okresu składkowego.

Pierwszy z zarzutów jest zupełnie nieuzasadniony i niezrozumiały. Organ rentowy zaliczył bowiem okres zasadniczej służby wojskowej pełnionej przez wnioskodawę w okresie od 28 X 1975 roku do14 X 1977 roku, jako okres składkowy.

Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt. 4 cytowanej ustawy, okresami składkowymi są następujące okresy: (…) czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby.

Wbrew przekonaniu odwołującego się okres ten nie zostal zaliczony jako okres nieskładkowy. Byłoby to bowiem sprzeczne z obowiązującymi przepisami. Nie wynika także z akt rentowych. Przeciwnie zapisy z tych akt świadczą o tym, że okres zasadniczej służby wojskowej zaliczony został jako okres składkowy, a okresy nieskładkowe zaliczono tylko w wymiarze 15 dni (0 miesięcy).

Równie nieuzasadniony chociaż, tym razem zrozumiały, okazał się kolejny zarzut dotyczący okresu po zwolnieniu ze służby wojskowej a przed podjęciem pracy.

Odnosząc się do tej spornej kwestii wskazać należy, iż w sprawie bezsprzecznie ustalono, że zasadniczą służbę wojskową wnioskodawca odbywał w okresie czasu od 28 października 1975 roku do 14 października 1977 roku. Zwolniony z wojska został z dniem 14 października 1977 roku. W pracy stawił się natomiast w dniu 28 października 1977 roku. Sporny pozostawał zatem okres od 15 do 27 X 1977 roku.

Podkreślić należy, iż wnioskodawca dat tych nie kwestionował. W przypadającym po zwolnieniu ze służby okresie od 15 do 27 października 1977 roku wnioskodawca bezsprzecznie nie pozostawał wobec tego w zatrudnieniu.

Zgodnie z przepisem art. 106 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Poleskiej (t.j. Dz.U. z 2004 r., Nr 241, poz. 2416, ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w czasie odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej, zakład pracy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej lub okresowej służby wojskowej, obowiązany był zatrudnić go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia. Niezachowanie tego terminu powodowało wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że niezachowanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.

Powyższy zapis oznaczał jedynie obowiązek ponownego zatrudnienia po odbyciu zasadniczej służby wojskowej pod warunkiem zgłoszenia swojego powrotu do zakładu pracy w zakreślonym terminie. Żaden natomiast przepis nie przewidywał, że okres pomiędzy zwolnieniem z wojska a przystąpieniem do pracy - nawet jeżeli mieścił się on we wskazanym 30-dniowym terminie - podlegał zaliczeniu do stażu pracy. W takim razie przypadający po odbyciu służby okres od 15 do 27 października 1977 roku nie mógł być wnioskodawcy zaliczony do stażu ubezpieczeniowego.

Podobne stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w Katowicach, w wyroku z dnia 20 października 2005 r., w sprawie III AUa 1336/04, zgodnie z którym „art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 44, poz. 220 z późn. zm.) stanowiący, że pracownikowi, który w ciągu trzydziestu dni od dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej podjął pracę u pracodawcy, u którego był zatrudniony w dniu powołania do tej służby, czas odbywania służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia u tego pracodawcy w zakresie wszystkich uprawnień wynikających ze stosunku pracy, nie stanowi podstawy prawnej do zaliczenia okresu przerwy między ukończeniem służby wojskowej a ponownym podjęciem pracy jako okresu składkowego w myśl przepisów ubezpieczeniowych.” ( LEX nr 175549, OSA 2006/5/14). Cytowane orzeczenie dotyczy co prawda art. 120 ustawy z dnia 21.11.1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, jednak treść tego przepisu jest powtórzeniem normy z art. 106. Zmiana numeracji jest skutkiem wielokrotnej nowelizacji ustawy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc, oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.

28 XII 2016 roku.