Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2016 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G.

przeciwko J. S.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. na rzecz pozwanego J. S. kwotę 600,00 zł (słownie: sześćset złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 578/16 upr.

UZASADNIENIE

Powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. wniósł do Sądu Rejonowego w Elblągu pozew przeciwko J. S. o zapłatę kwoty 2 938,51 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż przysługuje mu przeciwko pozwanemu wierzytelność z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego zawartej w dniu 9 sierpnia 1999 roku, na którą składają się: kwota 549,67 zł tytułem kapitału oraz kwota 2 388,84 zł tytułem odsetek.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie X Nc 60326/15 Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w E. (...) uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany J. S. w ustawowym terminie złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, zgłaszając jednocześnie zarzut niewłaściwości oraz zarzut przedawnienia roszczenia.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, iż nie ma możliwości ustosunkowania się do żądań powoda, albowiem nie został dookreślony stosunek prawny, stanowiący podstawę dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia.

Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2016 roku wydanym w sprawie IX C 2834/16 Sąd Rejonowy w Elblągu przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu rejonowego w Człuchowie.

Pozwany J. S. reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego w osobie radcy prawnego na rozprawie w dniu 15 grudnia 2016 roku podtrzymał zgłoszony w sprzeciwie zarzut przedawnienia i wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał również, iż powód nie wykazał, aby umowa z dnia 9 sierpnia 1999 roku, na którą się powołuje, faktycznie została zawarta.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty siedzibą w G. w dniu 9 czerwca 2006 roku zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę cesji wierzytelności.

(bezsporne, nadto dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 5)

Pozew w niniejszej sprawie wniesiony został w dniu 19 listopada 2015 roku.

(porównaj: data wpływu na pozwie k. 3)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wywodził swoje roszczenia z wierzytelności nabytej w dniu 9 czerwca 2006 roku od (...) Banku S.A. z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego z dnia 9 sierpnia 1999 roku. Pozwany zakwestionował jednak, aby kiedykolwiek zawierał umowę kredytu, na którą powołuje się powód, natomiast z uwagi na datę jej zawarcia, jak również z uwagi na datę zawarcia umowy cesji – podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Stosownie do treści art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl art. 509 § 1 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zgodnie zaś z przepisem art. 513 § 1 k.c., dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

Na mocy umowy przelewu wierzytelności dotychczasowy wierzyciel przenosi wierzytelność na osobę trzecią, która wstępuje w miejsce cedenta, przy czym strona pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia, jak i skuteczności umowy cesji. Umowa ta skutkuje sukcesją syngularną o charakterze translatywnym – wierzytelność przechodzi na cesjonariusza w postaci niezmienionej, w jakiej przysługiwała cedentowi, w szczególności co do jej wysokości, należności ubocznych oraz ewentualnego jej przedawnienia.

W tym miejscu zauważyć należy, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do ustalenia, że pozwany zawarł z bankiem umowę o kredyt konsumpcyjny z dnia 9 sierpnia 1999 roku, a gdyby jednak nawet oceniać jego zobowiązanie z tytułu umowy kredytu, którego istnienia pozwany nie kwestionował, uznać należy, iż z tego tytułu brak jest również podstaw do uwzględnienia powództwa.

Roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie dotyczy umowy zawartej pomiędzy pozwanym a (...) Bankiem S.A. Podkreślić należy, że powód nie przedstawił jakichkolwiek dokumentów dotyczących treści tego stosunku prawnego. Z dokumentów przedłożonych przez powoda wynika natomiast, iż roszczenie, które jest przedmiotem powództwa stało się wymagalne najpóźniej w dniu 9 czerwca 2006 roku ( dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 5).

Zgodnie z art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie (art. 120 § 1 k.c.).

Istotną w niniejszej sprawie jest okoliczność, że do zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia nie jest wymagane, aby obie strony stosunku prawnego, z którego wywodzi się roszczenie majątkowe, prowadziły działalność gospodarczą. Wystarczy, że działalność gospodarczą prowadzi tylko strona dochodząca roszczenia, które wiąże się z tą działalnością.

Bezspornym jest, iż umowa, która – zdaniem powoda jest podstawą dochodzonego roszczenia – zawarta została z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą – (...) Bankiem S.A., w związku z czym do niniejszej sprawy zastosowanie ma 3-letni termin przedawnienia przedmiotowego roszczenia. Z zaproponowanego przez powoda materiału dowodowego wynika, że wierzytelność, która jest przedmiotem niniejszego postępowania, stała się wymagalna najpóźniej w dniu 9 czerwca 2006 roku. Nadto nie wynika, aby do czasu wniesienia niniejszego pozwu tj. do dnia 19 listopada 2015 roku dokonano jakąkolwiek czynność mającą na celu przerwanie biegu przedawnienia.

Zgodnie bowiem z treścią art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg przedawnienia i do czasu zakończenia postępowania wywołanego tym wnioskiem, uprawniony nie może podjąć innej czynności mogącej przerwać bieg przedawnienia. ( porównaj: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 roku III CZP 101/03, OSNC 2005/4/58). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Zgodnie z art. 117 § 2 k.c. ten, przeciwko komu przysługuje dane roszczenie (podmiot zobowiązaniowy), po upływie określonego czasu, ma możliwość uchylenia się od jego zaspokojenia. Upływ czasu oznacza w istocie, że podmiot zobowiązany staje się stroną, która decyduje o zaspokojeniu roszczenia. Ma on bowiem możliwość albo powołania się na przedawnienie, albo dobrowolnego zaspokojenia uprawnionego. Przy czym ma on w tym zakresie pełną swobodę i może dokonać tego w dowolny sposób, w tym także per facta concludentia.

W ocenie Sądu podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia zasługuje na uwzględnienie, ponieważ powód skutecznie wniósł pozew o zapłatę do tut. Sądu w dniu 19 listopada 2015 roku, natomiast roszczenie powoda uległo przedawnieniu najpóźniej z dniem 9 czerwca 2009 roku.

Pomijając fakt, iż zarzut pozwanego dotyczący przedawnienia roszczenia dochodzonego przez powoda bezspornie podlegał uwzględnieniu, wskazać należy, iż pozwany zakwestionował istnienie samego zobowiązania. Pozwany zaprzeczył, aby zawierał jakąkolwiek umowę z (...) Bankiem S.A.

W ocenie Sądu, zawarte w pozwie twierdzenia powoda dotyczące istnienia oraz wysokości zobowiązania budziły poważne wątpliwości.

Podkreślenia wymaga fakt, iż strona powodowa powinna udowodnić, że określona wierzytelność jej przysługuje, tym bardziej, że jako wierzyciel dochodzący zaspokojenia wierzytelności, powinien wykazać podstawę (źródło) zobowiązania pozwanego, jak i jego wysokość. Zgodnie bowiem z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, a po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzeczniczą obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest – czy też nie jest – dostateczny do jej rozstrzygnięcia ( art. 316 § 1 in principio k.p.c. ). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznany spór jest ich sprawą, a nie sądu.

W niniejszej sprawie twierdzenia powoda zawarte w pozwie, a dotyczące istnienia zobowiązania i jego wysokości, nie zostały poparte żadnymi dowodami. Powód na poparcie swoich twierdzeń przedłożył jedynie wyciąg z ksiąg rachunkowych ( k. 5), który to dokument jest dokumentem prywatnym. Podkreślić jednak przy tym należy, że na podstawie tego dokumentu Sąd był w stanie jedynie ustalić, ze powód nabył od (...) Banku S.A. wierzytelność przeciwko pozwanemu z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego z dnia 9 sierpnia 1999 roku. W treści tego wyciągu nie dookreślono z jakiego tytułu powodowi, a przedtem pierwotnemu wierzycielowi, przysługiwała przedmiotowa wierzytelność. Wskazano jedynie, iż kwota 549,67 zł stanowi kwotę kapitału, zaś kwota 2 388,84 zł stanowi kwotę odsetek. Nie sprecyzowano jednak od jakiej kwoty odsetki te zostały naliczone, czy odsetki te stanowią odsetki ustawowe czy odsetki umowne, w jakiej wysokości odsetki te zostały naliczone oraz za jaki okres. Powód nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu, z którego wynikałoby powstanie zobowiązania pozwanego, oraz wysokość tego zobowiązania. Dlatego też w ocenie Sądu twierdzenia powoda o istnieniu i wysokości zobowiązania pozwanego budziły wątpliwości.

W ocenie Sądu powód nie udowodnił zarówno podstawy, jak i wysokości dochodzonego roszczenia. Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, a w zasadzie jego brak, nie potwierdza bowiem, aby pozwany zobowiązany był z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego, na którą powołuje się powód, i że nie wywiązał się z niego.

W oparciu o powyższe, uwzględniając podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut istnienia zobowiązania, powództwo w niniejszej sprawie podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na postawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. ustalając, że po stronie powodowej powstały celowe koszty dochodzenia roszczenia w postaci: wynagrodzenia pełnomocnika zawodowego w kwocie – na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 461) – 600,00 zł.