Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 października 2015 roku (data wpływu) J. I. działający jako przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki L. I. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. L. alimentów w kwocie po 2.225 zł na rzecz małoletniej córki. Jednocześnie wraz z powództwem wniesiono o udzielenie zabezpieczenia powództwa na czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie pozwanej do łożenia na rzecz małoletniej powódki po 1.500 zł miesięcznie(k. 2-8). W uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie wskazano, że strona powodowa wnosi o zabezpieczenie kwotą 1.000 zł (k. 2-8).

Postanowieniem z dnia 03 listopada 2015 roku Sąd udzielił zabezpieczenia alimentów w wysokości po 500 zł (k. 22).

W odpowiedzi na pozew pozwana M. L. wniosła o oddalenie powództwa w całości (k.48-50).

Strony podtrzymały swoje stanowiska do końca postępowania (k. 86).

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Małoletnia L. I. urodziła się (...). Jest córką J. I. i M. L. z domu C., pochodzącą z ich nieformalnego związku (odpis skrócony aktu urodzenia k. 10).

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Piasecznie wydanym w dniu 04 września 2014r. w sprawie III RC 583/13 ustalono alimenty od ojca na rzecz córki. Na skutek apelacji alimenty orzeczono wyrokiem sądu odwoławczego z dnia 19 grudnia 2014 roku w ostatecznej wysokości po 1.200 zł miesięcznie (akta III RC 583/13).

Postanowieniem z dnia 27 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy w Piasecznie III Wydział Rodzinny i Nieletnich ustalił miejsce zamieszkania małoletniej przy ojcu. Orzeczenie jest prawomocne z dniem 16 lipca 2015 roku (odpis orzeczenia k. 12, akta III NSm 87/14).

Przed tutejszym Sądem toczyło się również postępowanie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego J. I. wobec małoletniej L. I., sygn. akt V RC 534/15. Wyrokiem z dnia 27 listopada 2015 roku obowiązek ten został uchylony.

Obecnie przed tutejszym Sądem toczy się pomiędzy stronami postępowanie o ustalenie kontaktów (V. N. (...)) oraz o pozbawienie władzy rodzicielskiej (V. N. (...)).

Małoletnia L. I. ma 4 lata. Małoletnia mieszka od 09 października 2015 roku z ojcem (k. 83). Małoletnia została zapisana przez ojca w październiku 2015 roku do prywatnego przedszkola „Pomarańczowa ciuchcia”. Czesne wynosi 1.370 zł (k.61-62). W listopadzie małoletnia została skreślona z listy publicznego przedszkola, do którego uczęszczała wcześniej (k. 59). Przedstawiciel ustawowy wskazał, że placówka publiczna była za daleko od jego miejsca zamieszkania (k. 84).

Przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki ocenia uzasadnione koszty utrzymania małoletniej córki na kwotę 4.500 zł miesięcznie. Składają się na nią następujące wydatki: 450 zł wyżywienie, 110-150 zł napoje, odzież 150zł, 80 zł obuwie, kosmetyki 30 zł, środki czystości 50 zł, 130 zł wyposażenie pokoju, 30 zł książki i prasa, 50 zł art. papiernicze, Internet 35 zł, zabawki edukacyjne 80 zł, 50 zł prezenty, 1.370 zł przedszkole, 200 zł wakacje, 100 zł ferie, 20 zł fryzjer, fotograf, 50 zł kino, 75 zł sprzęt sportowy, 280 zł benzyna, 200 zł koszty utrzymania samochodu, 650 zł czynsz najmu, 70 zł prąd, 30 zł gaz, ubezpieczenie medyczne 50 zł, stomatolog 50zł, 60zł leki (k. 11, 83).

Wyjaśnił, że dziecko zostało mu przekazane przez matkę bez ubrań, oraz że nie korzystał dotychczas z opieki stomatologa i nie był z córką na wakacjach (k. 83).

Pozwana ocenia koszt utrzymania córki na 1.500 zł, w tym koszt przedszkola państwowego na 300-350 zł miesięcznie (k. 85).

Małoletnia ma obecnie ograniczony kontakt z matką. Do pewnego momentu kontakty te odbywały się poza miejscem zamieszkania ojca dziecka, jednak w jego ocenie nie miały one dobrego wpływu na dziecko, dlatego zarządził on, aby odbywały się u niego. Matka małoletniej nie realizowała ich. Kontakty odbywają się także drogą telefoniczną, jednak z tym ograniczaniem, że ojciec dziecka zablokował jej numer telefonu po tym, jak dzwoniła po 20 razy na dzień i obecnie jedynie do niej oddzwania(k. 84). Przedstawiciel ustawowy wskazał, że aktualnie małoletnia nie chce rozmawiać z matką (k. 83). Ostatnio matka widziała córkę 31 października 2015 roku (k. 83).

Pozwana M. L. ma 32 lata. Posiada wykształcenie podstawowe oraz kurs na manikiurzystkę. Pozwana w dniu 29 kwietnia 2011 roku została uznana za osobę bezrobotną bez prawa do zasiłku (k. 42). Na dzień 24 lutego 2014 roku pozostawała osobą bezrobotną (k. 43). Obecnie, zgodnie z zaświadczeniem z dnia 20 listopada 2015 roku, pozostaje nadal osobą bezrobotną (k. 60). Jak wyjaśniła, jako bezrobotna zarejestrowała się będąc w ciąży. Później była na utrzymaniu partnera i swojej matki (k. 85). Matka pozwanej ma miesięczny dochód w wysokości 2.500 zł (k. 85). Pozwana czasem pracuje dorywczo przy sprzątaniu co daje jej 500 zł (k. 85). Ma także doświadczenie zawodowe jako sprzedawca, manikiurzystka, sprzątaczka w L., cukiernik (k. 86).

Obecnie mieszka w W.. Poza małoletnią L. ma także starszą córkę O.. Mieszkają we troje w mieszkaniu babci małoletniej przy ul. (...) (k. 85).

Strona powodowa uważa, że pozwana żyje na wysokim poziomie i w rzeczywistości nie poszukuje pracy, gdyż utrzymuje się ze świadczenia usług seksualnych za 400 zł za godzinę. Pozwana wskazała, że od około dwóch lat nie świadczy już takich usług (k. 85).

Matka pozwanej posiada skierowanie z dnia 22 września 2015 roku do hospicjum domowego (k. 44-45), oraz z dnia 10 listopada 2015 roku do hospicjum stacjonarnego (k. 58). W ocenie pozwanej jej matka wymaga opieki całodobowej do czasu otrzymania miejsca w hospicjum.(k. 85). Zajmują się nią pozwana i ciotka pozwanej (k. 86).

Przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki J. I. ma 39 lat. Pracuje w T- (...) S.A. na stanowisku głównego specjalisty z zasadniczym wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 11.500 zł brutto. W drugim i trzecim kwartale 2015 roku jego wynagrodzenie netto wynosiło 7.420,61 zł (k. 18). W 2014 roku osiągnął 168.927,98 zł dochodu po odliczeniach (PIT-37 k. 19-21). Przedstawiciel ustawowy podniósł, iż jego wynagrodzenie kształtuje się na poziomie 7.000-8.000 zł (k. 83). Posiada oszczędności w wysokości kilkunastu tysięcy złotych (k. 83).

Mieszka wraz z córką w wynajmowanym mieszkaniu z czynszem najmu w wysokości 1.300 zł miesięcznie. Koszt utrzymania mieszkania wraz z opłatami wynosi łącznie 1.500 zł miesięcznie(k. 15, 83). Pozwana wskazała, że w mieszkaniu powoda mieszka także jego partnerka i jej syn (k. 86)

Korzysta z samochodu służbowego, do którego musi jednak kupować paliwo (k. 83).

Swoje własne koszty utrzymania szacuje na 2.500-3.000 zł (k. 83).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w tym w szczególności w oparciu o zeznania przedstawiciela ustawowego (k. 83-84), pozwanej (k. 84-86).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 i 3 krio, rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub, jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 135 § 1 i 2 krio, zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r.
(III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień
- prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody”.

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Wysokość alimentów zależy nie tylko od zarobków zobowiązanego, ale również od możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej, które nie zawsze są równe osiąganym dochodom. O. rodzice obowiązani są ponosić koszty niezbędne do zapewnienia dziecku prawidłowego rozwoju, wychowania i funkcjonowania na odpowiednim poziomie w środowisku, w którym żyją i zagwarantowania dziecku takiej stopy życiowej, na jakiej sami funkcjonują.

Przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki ocenił miesięczny koszt utrzymania córki na kwotę około 4.500 zł.

Sąd zweryfikował wskazaną przez ojca kwotę i uznał, że uzasadnione potrzeby dziecka kształtują się aktualnie na poziomie kwoty około 2.000 zł. Na kwotę tą składają się koszty wyżywienia w wysokości około 600 zł, odzieży i obuwia około 200 zł, kosmetyki 30 zł, środki czystości 30, 130 wyposażenie pokoju, 30 zł książki, 50 zł art. papiernicze, 35 zł Internet, 80 zł zabawki, 20 zł fryzjer, 750 zł utrzymanie mieszkania, 50 zł ubezpieczenie medyczne, 50 zł leki.

W ocenie Sądu koszt prywatnego przedszkola nie jest kosztem uzasadnionym w sytuacji, gdy małoletnia miała zapewnione przedszkole publiczne za kwotę ponad tysiąc złotych tańsze. Zauważyć należy, że o ile prywatne przedszkole jest zgodne z zarobkami i poziomem życia przedstawiciela ustawowego, to znacząco przewyższa poziom życia pozwanej. Podobnie Sąd dostrzegł, iż na koszty utrzymania dziecka nie powinny składać się koszty utrzymania samochodu służbowego ojca dziecka.

Pozwana zamieszkuje obecnie w u swojej matki. Pozwana od czterech lat jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Do dwóch lat temu pozwana utrzymywała się ze świadczenia usług seksualnych. Pracy w tym charakterze zaniechała i obecnie pozostaje na utrzymaniu matki, dorabia.

W ocenie Sądu brak jest obiektywnych powodów, dla których pozwana nie może podjąć stałego zatrudnienia. Pozwana posiada doświadczenie zawodowe w pracy na kilku stanowiskach odpowiadających jej wykształceniu – sprzedawca, manikiurzystka. Okoliczność, iż matka pozwanej jest osobą chorą oczekującą na przydział miejsca w hospicjum nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez pozwaną pracy. Sytuacja ta ma bowiem charakter przejściowy, a ponadto w opiece nad matką pomaga jej ciotka. Długotrwałe pozostawania przez pozwaną bez stałej pracy i utrzymywanie się z prac dorywczych i pomocy innych osób utrudnia ocenę możliwości zarobkowych. Okoliczności te nie dają jednak podstaw do stwierdzenia, że pozwana nie posiada możliwości zarobkowych. Pozwana jest osobą młodą, co do zasady zdrową (problemy zdrowotne nie zostały przez pozwaną należycie wykazane), posiadającą doświadczenie zawodowe. W tych okolicznościach uznać należy, że pozwana posiada możliwości zarobkowe na poziomie co najmniej pensji minimalnej, tj. około 1.200 zł netto miesięcznie.

Sytuacja zawodowa przedstawiciela ustawowego jest stabilna – pracuje na stanowisku głównego specjalisty w dużej korporacji osiągając dobre zarobki pozwalające mu własne utrzymanie i zapewnienie córce życia na poziomie znacząco wyższym niż mogła to czynić matka podczas, gdy dziecko zamieszkiwało z nią.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał za zasadne obciążenie pozwanej kwotą 500 zł miesięcznie alimentów na rzecz córki. Kwota ta stanowi najwyższą możliwą obecnie wysokość alimentów, jaką można obciążyć pozwaną, biorąc pod uwagę, iż posiada ona jeszcze jedno dziecko na utrzymaniu. Takie rozstrzygnięcie powoduje, że matka będzie pokrywać około czwartą część uzasadnionych kosztów utrzymania córki. Nierówny udział rodziców w utrzymaniu dziecka wynika ze znaczących dysproporcji zarobków i możliwości zarobkowych obojga z nich.

Sąd obciążył pozwaną obowiązkiem alimentacyjnym w kwocie 500 zł miesięcznie, poczynając od dnia 26 października 2015 roku, tj. dnia wniesienia powództwa.

Koszty utrzymania małoletniej powódki wykraczające poza tą kwotę powinien ponieść ojciec dziecka.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w punkcie 1 i 2 sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt 3 i 4 na podstawie art. 102 kpc uznając, że sytuacja zarobkowa pozwanej nie pozwala im na partycypowanie w kosztach postępowania, zaś koszty zastępstwa procesowego wzajemnie się kompensują.