Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych – I Oddział w Ł. stwierdził, że W. Z. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu: od 1 października 2013 roku do 31 lipca 2014 roku, od 1 września 2014 roku do 31 stycznia 2015 roku, od 1 marca 2015 roku do 30 czerwca 2015 roku i od 1 sierpnia 2015 roku, zaś miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

a)  na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za miesiąc lipiec 2014 roku – 504 zł,

- za miesiąc sierpień 2014 roku – 0,00 zł,

- za miesiąc czerwiec 2015 roku – 525 zł,

- za miesiąc lipiec 2015 roku – 0,00 zł,

- za miesiąc październik 2015 roku – 2.298,77 zł;

b)  na ubezpieczenie zdrowotne:

- za miesiąc lipiec 2014 roku – 3.004,48 zł,

- za miesiąc sierpień 2014 roku – 3.004,48 zł,

- za miesiąc czerwiec 2015 roku – 3.104,57 zł,

- za miesiąc lipiec 2015 roku – 3.104,57 zł,

- za miesiąc październik 2015 roku – 3.104,57 zł;

c) na Fundusz Pracy:

- za miesiąc październik 2015 roku – 2.298,77 zł.

W uzasadnieniu decyzji pozwany wskazał, że ubezpieczony W. Z. jako osoba prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, ubezpieczeniu zdrowotnemu pomimo pozostawania we wskazanych okresach w stosunku pracy, ponieważ płatnik składek rozliczył składki na ubezpieczenie społeczne od podstaw wymiaru w wysokości niższej niż obowiązujące wówczas minimalne wynagrodzenie za pracę.

/decyzja k 7-10 akt ZUS/

W dniu 22 grudnia 2015 roku W. Z. odwołał się od powyższej decyzji wnosząc o jej uchylenie. Na uzasadnienie swego stanowiska podniósł, że podstawa wymiaru składek z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w miesiącu lipcu 2014 roku wyniosła 3.966,34 złotych, w czerwcu 2015 roku – 1.517,88 złotych, w październiku 2015 roku – 2.121,69 złotych, które są wyższe niż kwoty minimalnego wynagrodzenia w tych okresach. /odwołanie k 2-3/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 19 stycznia 2016 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości. W uzasadnieniu wskazał, że z dokumentacji zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego wynika, że płatnik składek – (...) wykazał w niej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości niższej niż minimalne wynagrodzenie. /odpowiedź na odwołanie k 10-11/

Decyzją z dnia 8 stycznia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych – I Oddział w Ł. zmienił decyzję z dnia 26 listopada 2015 roku w części dotyczącej ustalenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz Fundusz Pracy za miesiąc październik 2015 roku i stwierdził, że miesięczna podstawa wymiaru składek z tego tytułu wynosi 2.375,40 zł. /decyzja k 12 akt ZUS/

W. Z. odwołał się od powyższej decyzji podtrzymując stanowisko zawarte w odwołaniu od decyzji z dnia 26 listopada 2015 roku. /odwołanie k 2-3 akt sprawy VIII U 387/16 połączonej ze sprawą niniejszą/

Odpowiadając na powyższe odwołanie pismem z dnia 23 lutego 2016 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. /odpowiedź na odwołanie k 6-7/

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 25 października 2016 roku Sąd połączył sprawy obu odwołań do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. /protokół rozprawy k 29/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. Z. prowadzi działalność gospodarczą od 12 września 2013 roku. /niesporne/

W okresie od 28 września 2011 roku do 30 września 2013 roku oraz od 3 lipca 2014 roku wnioskodawca był i jest pracownikiem (...), zatrudnionym w wymiarz ½ etatu na stanowisku asystenta. /niesporne/

Wynagrodzenie ubezpieczonego z tytułu umowy o pracę świadczonej na rzecz wskazanego pracodawcy zostało zaksięgowane na jego koncie bankowym w następujących kwotach netto:

- w dniu 31 lipca 2014 roku – 3.996,34 złotych netto (5.490,36 złotych brutto),

- w dniu 30 czerwca 2015 roku – 1.517,88 złotych (1.932 złotych brutto),

- w dniu 30 października 2015 roku – 2.121,69 złotych (2.691 złotych brutto).

/potwierdzenie przelewów k 4-6, listy płac k 24, 27, 29/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne częściowo.

Zgodnie z brzmieniem art.9 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 roku, poz.963) osoby będące m.in. pracownikami, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust.1a.

W myśl ust. 1a powołanego przepisu ubezpieczeni wymienieni w ust.1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

Z powołanych przepisów wynika wprost, że pierwszeństwo mają ubezpieczenia ze stosunku pracy. Pracownik prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą nie płaci więc składek na ubezpieczenia społeczne od prowadzonej działalności gospodarczej - te opłaca bowiem już jego pracodawca od wynagrodzenia pracowniczego. Jedyny wyjątek - obowiązkowe opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, mimo zatrudnienia pracowniczego - powstaje wówczas, gdy pracownik-przedsiębiorca ze stosunku pracy osiąga wynagrodzenie (przychód) niższe niż minimalne. Wówczas powinien opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie wypadkowe także z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Taka sytuacja występuje w niniejszej sprawie w odniesieniu do miesiąca czerwca 2015 roku. W okresie tym bowiem, co wynika z ustaleń, W. Z. zaksięgowane miał na swym koncie bankowym wynagrodzenie niższe niż minimalne wynagrodzenie określone w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 roku z dnia 11 września 2014 roku (Dz.U. z 2014 r. poz. 1220). Rozporządzenie to ustala minimalne wynagrodzenie na kwotę 1.750 złotych, zaś jak wynika z niespornych w sprawie ustaleń wnioskodawca w miesiącu czerwcu 2015 roku osiągnął dochód z tytułu stosunku pracy na kwotę 1.517,88 złotych netto, co stanowi brutto 1.932 złote.

Kwota zaś wynagrodzenia pozostawionego do dyspozycji wnioskodawcy na jego koncie bankowym w miesiącu październiku 2015 roku (2.691 złotych brutto) przekracza zaś wskazaną rozporządzeniem kwotę.

Podobnie jest z kwotą przelaną wnioskodawcy przez jego pracodawcę w miesiącu lipcu 2014 roku (5.490,36 złotych brutto), która jest wyższa niż określona w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 roku z dnia 11 września 2013 roku (opubl. Dz.U. z 2013 r. poz. 1074) kwota 1680 złotych.

Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę stoi na stanowisku, że dla ustalenia osiągniętego wynagrodzenia nie jest istotny miesiąc wykonywania pracy, a data w której zostało ono przekazane do dyspozycji pracownika.

Teza ta może być pomocniczo wyprowadzona z przepisu art.11 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U. z 2016 roku, poz.2032), zgodnie z którym przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wobec tego, że spośród miesięcy spornych wynikających z zaskarżonych decyzji - lipca 2014 roku, czerwca 2015 roku i października 2015 roku tylko w miesiącu czerwcu 2015 roku wynagrodzenie pozostawione przez (...) do dyspozycji wnioskodawcy było niższe od wynagrodzenia minimalnego Sąd uznał, że za ten miesiąc wnioskodawca zobowiązany jest do opłacenia składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, zaś za pozostałe sporne miesiące – wobec uzyskania wynagrodzenia wyższego od minimalnego wynagrodzenia za pracę – nie ma takiego obowiązku.

Dlatego też Sąd częściowo zmienił decyzję, stwierdzając że wnioskodawca z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie podlega obowiązkowo tym ubezpieczeniom w miesiącach lipcu 2014 roku i w październiku 2015 roku.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił odwołanie jako niezasadne.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.