Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 9-04-2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Martyna Daniłowicz

Ławnicy: E. Z., H. I.

Protokolant: Paulina Machowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28-03-2013 r. we W.

sprawy z powództwa K. A.

przeciwko Publiczne Przedszkole Nr (...)z G. Ż.w S.

o przywrócenie na poprzednie warunki pracy i płacy

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka K. A. po sprecyzowaniu roszczenia w piśmie procesowym z dnia 14 listopada 2012 r. wniosła o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenie przez stronę pozwaną warunków pracy i płacy, dokonane pismem z dnia 31 sierpnia 2012 r. i następnie o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach wynikających z umowy z dnia 15 marca 1996 r., wniosła także o zasadzenia na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu powódka wskazała, że jest zatrudniona przez stronę pozwaną na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Posiada wykształcenie wyższe, jest nauczycielem mianowanym, zatrudnionym na pełnym etacie, z 32 letnim stażem pracy. W tym czasie ukończyła wiele kursów i szkoleń podnoszących jej kwalifikacje zawodowe.

W dniu 3 września 2012 r. doręczono powódce na piśmie oświadczenie o wypowiedzeniu jej warunków pracy i płacy. Uzasadnienie niniejszego pisma nie zawiera jakichkolwiek przyczyn dla których powódka została pozbawiona wychowawstwa. Pozbawienie powódki wychowawstwa wiąże się z obniżeniem jej wynagrodzenia o 105 zł w skali miesiąca, tj. 1260 zł rocznie. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że wszyscy pozostali nauczyciele mają przyznane wychowawstwo.

Zgodnie z art. 42 § 1 k.p. przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia warunków pracy i płacy. To odesłanie powoduje iż wypowiedzenie warunków pracy i płacy musi być dokonane z zachowaniem wszystkich wymogów formalnych, a jednocześnie musi być ono zasadne, a więc konieczne z punktu widzenia racjonalnych i obiektywnych potrzeb pracodawcy. Powódka zakwestionowała zarówno nie zachowanie kryteriów formalnych jaki i bezzasadność przedmiotowego wypowiedzenia.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie strona pozwana przyznała, że w roku szkolnym 2012/2013 nie przydzielono powódce wychowawstwa. Wbrew twierdzeniom pozwu, nie może to jednak zostać zakwalifikowane jako zmiana warunków zatrudnienia. Powołane przez powódkę regulacje kodeksu pracy nie znajdują w przedmiotowej sprawie zastosowania.

Stosownie do art., 41 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. Zm.) obowiązki związane z prowadzeniem grupy/klasy przydziela dyrektor placówki po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. Pełnienie funkcji wychowawcy grupy nie jest uprawnieniem nauczyciela a jego obowiązkiem wynikającym z polecenia służbowego.

Strona pozwana podniosła, że wychowawstwo nie jest elementem stosunku pracy nauczyciela. Jest to dodatkowe zadanie, którego powierzenie w danym roku szkolnym uzależnione jest od woli przełożonego – dyrektora placówki, co z kolei pozostaje w ścisłym związku z podziałem zadań zawartym w planie organizacyjnym przedszkola opracowywanym na każdy kolejny rok szkolny. W oparciu o plan organizacyjny nauczyciele otrzymują angaż na dany rok, z którego wynika przydział ich obowiązków, czas i wymiar pracy, a w konsekwencji dodatki funkcyjne. Wychowawstwo wiąże się nie tylko z dodatkiem do wynagrodzenia ale również z poszerzonym zakresem obowiązków. Nauczyciel sprawujący opiekę wychowawczą zobowiązany jest prowadzić dziennik zajęć, pełnić funkcję doradczą i wspierającą działania wychowawcze, współpracować z poradniami specjalistycznymi, prowadzić karty obserwacji wychowanków, organizować wycieczki oraz kontaktować się z rodzicami.

Podsumowując powyższe strona pozwana wskazała, że przydzielenie bądź nie wychowawstwa danemu nauczycielowi nie odbywa się w ramach zmiany warunków pracy i płacy, a w ramach polecenia służbowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka jest zatrudniona w Przedszkolu nr (...)z G. Ż.w S.od 15 września 1994 r. Od dnia 15 września 1994 r. pracowała na stanowisku nauczyciela w grupie dzieci przedszkolnych.

Dowód: informacja o zatrudnieniu k – 38 akt osobowych,

Z dniem 6 kwietnia 2000 r. powódka uzyskała stopień nauczyciela mianowanego.

Dowód: akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela k – 115 akt osobowych,

O dnia 1 września 2001 r. powódka wykonywała obowiązki pomocy nauczycielki w wymiarze ½ etatu.

Dowód: informacja o zatrudnieniu k – 38 akt osobowych,

W dniu 23 kwietnia 2002 r. odbył się konkurs na dyrektora Publicznego Przedszkola Nr (...)z G. Ż.w S.. Konkurs nie został rozstrzygnięty. Wobec powyższego, zgodnie z art. 36 a ust. 4 ustawy o systemie oświaty, Zarząd Miasta i Gminy w S.powierzył powódce pełnienie obowiązków dyrektora w okresie od 1 września 2002 r. do 31 sierpnia 2003 r. Następnie przedłużono powódce okres pełnienia obowiązków dyrektora przedszkola na lata 2003-2005.

Dowód: pismo z dnia 21 maja 2002 r. k – 99 akt osobowych, uchwała Nr (...) Zarządu Miasta i Gminy w S.z dnia 17 czerwca 2002 r. k – 99 akt,

W dniu 31 maja 2005 r. odbył się konkurs na dyrektora strony pozwanej. Kandydatem wyłonionym w postępowaniu konkursowym została powódka. Zarządzeniem Nr (...) Burmistrza Miasta i Gminy S.z dnia 27 czerwca 2005 r. powierzono powódce stanowisko dyrektora Publicznego przedszkola Nr (...)z G. Ż.na okres 5 lat szkolnych, tj. od dnia 1 wrzesnia 2005 r. do 31 sierpnia 2010 r.

Dowód: pismo z dnia 1 czerwca 2005 r. k – 127 akt osobowych, uchwała Nr (...) z dnia 27 czerwca 2005 r. k – 129 akt,

Od września 2010 r. powódka jest zatrudniona u strony pozwanej na stanowisku nauczycielki.

Dowód: pismo z dnia 17 września 2010 r. akta osobowe powódki,

Od dnia 1 września 2011 r. powódce przyznano wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2550 zł, dodatek za wysługę lat w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego tj. 510 zł, dodatek motywacyjny w wysokości 4% tj. 105 zł, dodatek za wychowawstwo w wysokości 4% tj. 105 zł.

Dowód: pismo z dnia 31 sierpnia 2011 r. akta osobowe powódki,

Pomiędzy powódką a gronem pedagogicznym przedszkola od dłuższego czasu istnieje konflikt.

W dniu 15 września 2011 r. jedna z nauczycielek przedszkola, M. Ł., zwróciła się do dyrektora przedszkola z prośbą o interwencję w sprawie zachowania powódki. Pracownica poinformowała, że powódka w dniu 14 września 2011 r. obraziła ją, nazywając niekulturalną i chamską w obecności dzieci i nauczycielki z innej placówki. Ponadto powódka obrażała inne nauczycielki nazywając je np. „prymitywami” i podważała ich kompetencje.

19 września 2011 r. grono pedagogiczne przedszkola złożyło skargę na powódkę. Zarzucono powódce, iż „nagminnie ośmiesza personel pedagogiczny wobec dzieci oraz osób trzecich. W bezpośredniej rozmowie używa słów obraźliwych (…), zwracając się do dzieci utwierdza je w przekonaniu, że panie są niewychowane”. Nauczyciele stwierdzili, że powódka poprzez swoje komentarze i uwagi szuka okazji do zaczepek i stwarza sytuacje konfliktowe, które nie sprzyjają spokojnej pracy. Podobne sytuacje miały miejsce w ubiegłym roku szkolnym, jednak teraz stają się one coraz bardziej uciążliwe.

W piśmie z 24 lutego 2012 r. grono pedagogiczne zarzuciło dyrektorowi przedszkola, iż toleruje zachowania powódki, która lekceważy pozostałych pracowników placówki. Nauczycielki podkreśliły, że nie wyrażają zgody na wspólne prowadzenie grupy z powódką w roku szkolnym 2012/2013.

Dowód: pismo z dnia 15 września 2011 r. k – 69 akt, pismo z dnia 19 września 2011 r. k – 70 akt, pismo z 24 lutego 2012 r. k – 71 akt, przesłuchanie w charakterze strony pozwanej J. r.– 93 akt,

Powódce w roku szkolnym 2012/2013 Dyrektor Publicznego Przedszkola Nr (...)z G. Ż.w S.nie przydzielił wychowawstwa. Grafik zajęć został opracowany w ten sposób, że powódce przydzielono zadania w każdej z grup funkcjonujących w przedszkolu.

Bezsporne

Decyzja powyższa była podyktowana konfliktem pomiędzy powódką a gronem pedagogicznym. Przy takim rozdziale zajęć powódka współpracuje indywidualnie z każdym członkiem grona pedagogicznego z osobna.

Powódka nie wykonuje czynności należących do wychowawców np. nie prowadzi dziennika obecności, nie podsumowuje nieobecności, nie ma obowiązku uczestniczenia w spotkaniach z rodzicami i nauczycielami.

Powódka wykonuje pracę w pełnym wymiarze.

Dowód: przesłuchanie w charakterze strony pozwanej J. r. – 93 akt,

Od dnia 1 września 2012 r. powódce przyznano wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2647 zł, dodatek za wysługę lat w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego tj. 529 zł, dodatek motywacyjny w wysokości 4% tj. 109 zł.

Powódce nie przyznano dodatku za wychowawstwo.

Dowód: pismo z dnia 31 sierpnia 2012 r. akta osobowe powódki,

Mając na uwadze powyższe ustalenia stanu faktycznego Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie Sąd poczynił w oparciu o dowody w postaci dokumentów znajdujących się w aktach osobowych powódki, a ponadto w oparciu o dokumenty dołączone do akt sprawy w toku postępowania przez strony, w oraz wyjaśnienia przesłuchanej w charakterze strony pozwanej J. R. dyrektora pozwanego przedszkola, które to zeznania i wyjaśnienia Sąd ocenił jako logiczne, jasne i rzeczowe, a przez to w pełni wiarygodne.

Odnosząc się do zeznań powódki K. A., Sąd uznał je za polegające na prawdzie jedynie w zakresie, w jakim pozostają one zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym sprawy. Sąd odmówił waloru wiarygodności zeznaniom powódki, w zakresie w jakim utrzymywała, iż wykonuje te same czynności co wychowawcy.

Po sprecyzowaniu roszczenia powódka domagała się uznania za bezskuteczne wypowiedzenia jej warunków pracy i płacy, dokonanego pismem z dnia 31 sierpnia 2012 r. i przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach wynikających z umowy z dnia 15 marca 1996 r./k. 32 akt/.

Podstawy prawnej swojego roszczenia powódka upatrywała w przepisach art. 45 k.p. w zw. z art. 42 § 1 k.p. Zgodnie z art. art. 45 §1 k.p., w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. W myśl przepisu art. 42 § 1 k.p. przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy.

Powódka zarzuciła, że miało miejsce wypowiedzenie jej warunków pracy poprzez pozbawienie jej funkcji wychowawcy. Wypowiedzenie to, w ocenie powódki, było niezgodne z prawem, gdyż pracodawca nie wskazał przyczyn wypowiedzenia, ponadto było nieuzasadnione albowiem powódka przez cały czas obowiązywania umowy o pracę wykonywała swoje obowiązki sumiennie, rzetelnie i z pełnym zaangażowaniem, ustawicznie podnosiła poziom swojej wiedzy i zajmowane stanowisko było adekwatne do jej wykształcenia i doświadczenia zawodowego.

Sąd nie podzielił zarzutów powódki.

Stosownie do art., 41 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. Zm.) obowiązki związane z prowadzeniem grupy/klasy przydziela dyrektor placówki po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. W myśl § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dyrektor przedszkola powierza poszczególne oddziały opiece jednego lub dwu nauczycieli zależnie od czasu pracy oddziału lub realizowanych zadań oraz z uwzględnieniem propozycji rodziców (prawnych opiekunów).

Sąd podziela stanowisko strony pozwanej, że wychowawstwo nie jest elementem stosunku pracy nauczyciela. Jest to dodatkowe zadanie, którego powierzenie w danym roku szkolnym uzależnione jest od woli przełożonego – dyrektora placówki, co z kolei pozostaje w ścisłym związku z podziałem zadań zawartym w planie organizacyjnym przedszkola opracowywanym na każdy kolejny rok szkolny.

Powołany przepis nie określa żadnych kryteriów jakimi powinien kierować się dyrektor powierzając wychowawstwo grupy określonemu nauczycielowi.

Rozdziału godzin nauczania i przydziału godzin ponadwymiarowych a także powierzenia dodatkowych funkcji dokonują właściwe organy strony pozwanej. Te decyzje należą do sfery organizacyjnej pracodawcy i nie podlegają kontroli sądu. Pracodawca w tym zakresie posiada swobodę decyzji.

W świetle poglądów doktryny i stanowiska judykatury nie wymagają zastosowania wypowiedzenia zmieniającego zmiany warunków pracy wynikające z uprawnień dyrektywnych pracodawcy.

Między innymi dotyczy to uprawnień pracodawcy w zakresie kształtowania rozkładu czasu pracy, z wyjątkiem sytuacji, kiedy system czasu pracy został wprowadzony do umowy o pracę i stał się przez to istotnym elementem warunków pracy.

Powódka jest zatrudniona na stanowisku nauczyciela. Nie na stanowisku wychowawcy.

Pełnienie obowiązków wychowawcy stanowi dodatkowe obciążenie dla nauczyciela, wykraczające poza jego normalne powinności wynikające z aktu mianowania, dopuszczone przez prawo w szczególnych sytuacjach określonych art. 35 Karty Nauczyciela. Zdjęcie z nauczyciela tego dodatkowego obowiązku przez nieprzydzielenie mu tego dodatkowego obowiązku nie może być uważane za pogorszenie warunków pracy.

Ponadto Sąd nie podzielił zarzutu powódki, że dyrekcja pozwanego przedszkola, nie przydzielając powódce wychowawstwa klasy, stosowała dyskryminację w rozumieniu art. 18 3a § 1 k.p.

Dyskryminacja bezpośrednia dotyczy indywidualnej relacji między pracownikiem a pracodawcą. Zachodzi ona wówczas, gdy pracodawca w sposób niekorzystny dla pracownika w porównaniu z innymi pracownikami różnicuje jego sytuację z przyczyny określonej w art. 18 3a § 1 k.p. Przykładowe wyliczenie dyskryminujących zachowań pracodawcy zawiera art. 18 3b § 1 k.p. Dyskryminacją jest różnicowanie sytuacji pracowników na podstawie niedozwolonego kryterium. Niedozwolone kryteria są przykładowo wymienione w art. 11 3 k.p. oraz art. 18 3a § 1 k.p. Użycie w tych dwóch przepisach zwrotu „w szczególności" znacznie rozszerzyło pojęcie dyskryminacji. Do niedozwolonych kryteriów różnicowania sytuacji pracowników Sąd Najwyższy zalicza – poza kryteriami wprost wymienionymi w

art. 11 3 k.p. oraz art. 18 3a § 1 k.p. – okoliczności, które w szczególności nie mają oparcia w odrębnościach związanych z obowiązkami pracownika, sposobem ich wykonania czy też kwalifikacjami (por. wyrok SN z dnia 5 października 2007 r., II PK 14/07, OSNP 2008, nr 21–22, poz. 311), oraz przymioty osobiste pracownika, niezwiązane z wykonywaną pracą (por. wyrok SN z dnia 4 października 2007 r., I PK 24/07, OSNP 2008 nr 23–24, poz. 347).

Osoba, która uznaje się za dyskryminowaną, powinna przedstawić przed sądem fakty, na podstawie których można domniemywać istnienie bezpośredniej lub pośredniej dyskryminacji.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2006 r., III PK 30/06, OSNP 2007, nr 11–12, poz. 160, stwierdzono, że pracownik powinien wskazać fakty uprawdopodobniające zarzut nierównego traktowania w zatrudnieniu, a wówczas na pracodawcę przechodzi ciężar dowodu, że kierował się obiektywnymi powodami.

W niniejszej sprawie powódka wykazała, że pozwany pracodawca nie przydzielił jej wychowawstwa w roku szkolnym 2012/2013, mimo, że inni nauczyciele sprawowali takie wychowawstwo. Wobec powódki została zatem naruszona zasada równego traktowania w zakresie warunków zatrudnienia odnoszących się do przyznawania nauczycielom wychowawstwa grup.

W odpowiedzi na pozew pozwany pracodawca wskazywał, że powódka nie otrzymała wychowawstwa klas ze względu na trwający od dłuższego czasu konflikt pomiędzy powódką a gronem pedagogicznym placówki. Jak argumentował dyrektor przedszkola, powódka po 8 latach piastowania stanowiska dyrektora przedszkola ponownie pracuje wyłącznie na stanowisku pedagoga i rozżalenie związane z brakiem poparcia ze strony rady pedagogicznej w toku postępowania konkursowego dotyczącego stanowiska dyrektora placówki powódka przeniosła na kontakty personalne w pracy, co szczególnie dotkliwie odczuwały nauczycielki, którym przyznawano w kolejnych latach wychowawstwo wspólnie z powódką nad grupą przedszkolną. Pozwany wskazywał, że nauczyciele zatrudnieni w przedszkolu od ponad 3 lat zgłaszają obecnemu dyrektorowi uwagi i zastrzeżenia dotyczące zachowań powódki. Poza licznymi ustnymi skargami na zachowania powódki złożono również oficjalnie dwie skargi.

Pozwany pracodawca przedłożył ponadto do akt sprawy m.in. pismo z dnia 24 lutego 2012 r., w którym grono pedagogiczne zarzuciło dyrektorowi przedszkola, iż toleruje zachowania powódki, która lekceważy pozostałych pracowników placówki a także wyraziło sprzeciw wobec wspólnego prowadzenia grupy z powódką w roku szkolnym 2012/2013.

Zdaniem Sądu takie okoliczności, powoływane przez pozwanego, stanowią obiektywne powody, w rozumieniu art. 18 3b § 1 k.p., nie przydzielenia powódce wychowawstwa w roku szkolnym 2012/2013.

Jak wyjaśnił pozwany w odpowiedzi na pozew grafik zajęć został opracowany w ten sposób, że powódce przydzielono zadania w każdej z grup funkcjonujących w przedszkolu, co ma umożliwić odbudowę przyjaznych relacji pomiędzy powódką a pozostałymi członkami rady pedagogicznej. Jak wyjaśnił dyrektor przedszkola, w trakcie przesłuchania w dniu 31 stycznia 2013 r., „powódka nie otrzymała wychowawstwa uwagi na konflikt z innymi nauczycielami i dla dobra dzieci”. Zauważyć należy, że powódka także przyznała, że nie układa się jej dobrze współpraca z innymi nauczycielami.

Z powyższych przyczyn Sąd uznał, że brak jest podstaw do przyznania racji argumentacji powódki podnoszonej w toku postępowania i ocenił decyzję dyrektora Szkoły jako uzasadnioną.

Wobec tego, Sąd orzekł jak w pkt. I-wszym wyroku.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 98 k.p.c. strona przegrywająca spór obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. O kosztach procesu, w punkcie II wyroku, Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz § 12 ust.1 pkt. 1 Rozp. Min. Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2003r. Nr 97, poz. 887 ze zm.).