Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Iwona Kowalczyk

Sędziowie: SSO Jerzy Pukas

SSR del. Monika Maciążek (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Joanna Stefańczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Myszkowie Małgorzaty Świebody

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2017r.

sprawy K. D. s. A. i B., ur. (...) w Z.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Myszkowie

z dnia 29 września 2016 r., sygn. akt II K 468/16

orzeka:

1.  uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Myszkowie;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. K.– Kancelaria Adwokacka w M., kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu skazanego K. D. w postępowaniu odwoławczym, przy czym kwota ta obejmuje również należny podatek VAT.

Sygn. akt VII Ka 1003/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Myszkowie w dniu 29 września 2016 roku w sprawie II K 468/16, dotyczącej K. D., wydał wyrok łączny. Przyjął, że K. D. był skazany prawomocnymi wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt II K 1338/14 za przestępstwo z art.278 §1 k.k. popełnione w dniu 3 października 2014 r. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym;

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 20.08.2015 r. w sprawie VII Ko 1805/15 zarządzono wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w zamian za w/w karę ograniczenia wolności i ustalono wymiar kary zastępczej na 5 miesięcy pozbawienia wolności;

2. Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 16 lipca 2015 r., sygn. akt II K 432/15 za przestępstwo z art.209 §1 k.k. popełnione w okresie od 24.10.2013 r. do 03.06.2015 r. na karę 1 roku ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 05.01.2016 r. w sprawie VII Ko 3693/15 zarządzono wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w zamian za w/w karę ograniczenia wolności i ustalono wymiar kary zastępczej na 6 miesięcy pozbawienia wolności.

W oparciu o to orzekł następująco:

1) na mocy art. 85 §1 i §2 k.k. i art.86 §1 i 3 k.k. połączył kary ograniczenia wolności orzeczone wyżej opisanymi w punktach 1 i 2 wyrokami i wymierzył skazanemu K. D. łączną karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 (czterdziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

2) na mocy art.577 k.p.k. zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej w punkcie 1 wyroku kary łącznej okres odbytej w całości kary do sprawy II K 1338/14 w ramach zastępczej kary pozbawienia wolności odbytej od dnia 12.03.2016 r. do dnia 09.08.2016 r. oraz okres dotychczas odbytej kary w ramach zastępczej kary pozbawienia wolności do sprawy II K 432/15 od dnia 09.08.2016 r.;

3) pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach opisanych wyżej w punktach 1 i 2 a nie objęte niniejszym wyrokiem łącznym podlegają odrębnemu wykonaniu;

4) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. J. K. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych tytułem udziału w sprawie w charakterze obrońcy z urzędu skazanego;

5) zwolnił skazanego od ponoszenia wydatków związanych z wydaniem przedmiotowego wyroku łącznego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wywiedli Prokurator Prokuratury Rejonowej w Myszkowie oraz obrońca z urzędu.

Oskarżyciel publiczny zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść skazanego, zarzucając orzeczeniu:

⚫

obrazę przepisów prawa materialnego, a to art.85 §2 k.k. poprzez błędne zastosowanie powyższego przepisu i połączenie kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 12 lutego 2015 r. o sygn. akt II K 1338/14 i kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 16 lipca 2015 r. sygn. akt II K 432/15 w sytuacji, gdy w dacie orzekania w przedmiocie wyroku łącznego kara ograniczenia wolności ze sprawy Sądu Rejonowego w Zawierciu o sygn. II K 1338/14 nie podlegała wykonaniu, gdyż była już w całości wykonana;

⚫

obrazę przepisów prawa karnego procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art.570 k.p.k. i art.413 §1 pkt.5 k.p.k. polegającą na pominięciu w komparycji wyroku łącznego części wyroków jednostkowych wydanych wobec K. D., skutkiem czego wyrok łączny nie objął swoim przedmiotowym zakresem wyroków skazujących w.w. w sprawie Sadu Rejonowego w Zawierciu o sygn. akt II K 101/13 oraz w sprawie Sądu Rejonowego w Myszkowie o sygn. akt II K 25/14.

Wskazując na powyższe zarzuty Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Myszkowie do ponownego rozpoznania.

Obrońca z urzędu skazanego zaskarżyła wyrok w części, tj. co do pkt.1, 2 i 3 wyroku, zaskarżonemu orzeczeniu zarzucając:

⚫

naruszenie przepisów art.86 k.k. w zw. z art.85 k.k. poprzez niezastosowanie zasady pełnej absorpcji wobec istnienia w okolicznościach niniejszej sprawy podstaw do zastosowania tej zasady w pełni.

W konkluzji obrońca skazanego wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji, a nadto o zasądzenie kosztów obrony świadczonej z urzędu bowiem nie zostały one uiszczone w całości ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja prokuratora jest w pełni słuszna i to w odniesieniu do obu zarzutów.

Jest oczywiste w świetle przepisów regulujących orzekanie o karze łącznej, obowiązujących od 1 lipca 2015r., że podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 , w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, za które wymierzono kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu – art. 85 § 1 i § 2 kk, oczywiście o ile nie zachodzi sytuacja przewidziana w § 3 tego przepisu. Zatem nie jest możliwe połączenie kary, która już została wykonana, co zresztą przyznał w uzasadnieniu Sąd I-szej instancji, poczuwając się do błędu.

W tej sytuacji rozstrzygnięcie Sądu I-szej instancji co do połączenia kar jak w punkcie 1 zaskarżonego wyroku nie mogło się ostać.

Zasadnie prokurator wskazał także na pominięcie wyroków Sądu Rejonowego w Zawierciu II K 101/13 i Sądu Rejonowego w Myszkowie II K 25/14 jako podstawy rozważań w przedmiocie możliwości połączenia kar. Należy podkreślić, że do orzekania kary łącznej sąd – mocą wyrażonej w art. 85 § 1 KK normy nakazującej mu skorzystanie z zakodowanej w tym artykule kompetencji do orzekania takiej kary – jest zobowiązany. Jeśli więc zaktualizują się wyżej wymienione warunki obligujące sąd do wymierzenia kary łącznej, sąd musi spełnić obowiązek jej wymiaru. Ugruntowany jest już pogląd, że sąd wydając wyrok łączny ma obowiązek zbadania pod kątem warunków do orzeczenia kary łącznej wszystkich prawomocnych wyroków w odniesieniu do osoby skazanej i w przypadku, gdy zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej, sąd jest zobowiązany do jej orzeczenia, bez względu na wniosek stron i interes skazanego. Temu obowiązkowi Sąd I-szej instancji bezsprzecznie uchybił, skoro miał informację (wynikającą wprost z karty karnej – k. 20), że K. D. został dotychczas skazany czterokrotnie, tj. oprócz skazań, ujętych w zaskarżonym wyroku łącznym również wyrokami Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 29.04.2013r. sygn. II K 101/13 i Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 3.04.2014r. sygn. II K 25/14. Jest oczywiste, że również te skazania muszą być objęte rozważaniami w zakresie zaistnienia przesłanek połączenia kar.

W tej sytuacji zaskarżony wyrok należało uchylić, a sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Myszkowie. Postępowanie dowodowe musi zostać ponownie przeprowadzone w całości. Sąd musi zgromadzić akta wszystkich spraw ustalonych w oparciu o aktualne dane o jego karalności, które należy wziąć pod uwagę przy orzekaniu w kwestii wyroku łącznego wobec K. D.. Na podstawie tych akt (a nie tylko samych orzeczeń) należy ustalić które kary podlegają jeszcze wykonaniu oraz czy zachodzą okoliczności wskazane w aktualnie obowiązującym art. 85 kk, obligujące do orzeczenia kary łącznej. Należy wziąć pod uwagę, że 9 grudnia 2016r. K. D. został zwolniony z jednostki penitencjarnej, choć wg opinii o skazanym k. 22 powinien był odbywać karę pozbawienia wolności w sprawie II K 432/15 do 5 lutego 2017r. Zatem konieczne jest ustalenie powodów zwolnienia go z zakładu karnego oraz tego, czy i ewentualnie w jakim zakresie kara ta podlega jeszcze wykonaniu.

Nie powinno ujść uwadze Sądu także i to, że trzy skazania nastąpiły w oparciu o przepisy obowiązujące przed istotną zmianą treści art. 85 kk, tj. przed 1 lipca 2015 roku, co sprawia, że należy rozważyć warunki połączenia kar w oparciu o przepisy obowiązujące przed nowelizacją dokonaną ustawą z 20.02.2015 r., a więc w pierwszej kolejności porównać daty wyroków i daty czynów objętych skazaniami i ustalić czy zachodzi stosowna konfiguracja, pozwalająca rozważać połączenie kar na podstawie przepisów obowiązujących przed nowelą.

W tej sytuacji, wobec konieczności uchylenia wyroku z powodów podniesionych w apelacji oskarżyciela, na podstawie art. 436 należało ograniczyć rozpoznanie środków odwoławczych tylko do uchybień, podniesionych przez prokuratora, bo rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie apelacji obrońcy jest bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania.