Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

J. K. został oskarżony o to, że w dniu 16 kwietnia 2016 roku w miejscowości O., woj. (...) kierował w ruchu lądowym samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości, tj. mając stężenie 0,71 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

to jest o czyn z art. 178a § 1 kk

Sąd Rejonowy w Zgierzu wyrokiem z dnia 04 lipca 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 514/16:

1.  oskarżonego J. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, którym wypełnił dyspozycję art. 178a § 1 k.k. i za to na podstawie art. 178a § 1 k.k. wymierzył mu karę 50 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 złotych;

2.  na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia w ruchu lądowym na okres 3 lat pojazdów mechanicznych, do których prowadzenia wymagane jest prawo jazdy kategorii B;

3.  na podstawie art. 63 § 4 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych okres zatrzymania dokumentu prawa jazdy od dnia 16 maja 2016 roku;

4.  na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego świadczenie pieniężne w wysokości 5.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

5.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 270 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego J. K. .

Obrońca oskarżonego, na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok całości na korzyść oskarżonego.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 i 4 k.p.k. obrońca oskarżonego zarzucił:

1.  niesłuszne niezastosowanie środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania w sytuacji, gdy okoliczności sprawy wskazują ponad wszelką wątpliwość, iż wobec oskarżonego zachodzą przesłanki zastosowania tegoż środka;

2.  obrazę przepisów postępowania, to jest art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. przejawiającą się w nieuwzględnieniu wniosków obrony o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków M. S., Z. S., P. U. oraz W. S., co miało wpływ na treść orzeczenia wyrażający się w uniemożliwieniu dokonania szczegółowych ustaleń dotyczących właściwości i warunków osobistych oskarżonego oraz sposobu życia oskarżonego.

Podnosząc powyższe zarzuty, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k., obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez orzeczenie wobec oskarżonego J. K. warunkowego umorzenia postępowania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego J. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Przeprowadzając kontrolę instancyjną przedmiotowej sprawy należało stwierdzić, że sąd rejonowy w sposób rzetelny i kompetentny zebrał materiał dowodowy, wnikliwie go rozważył, a stanowisko swoje wszechstronnie i wyczerpująco uzasadnił.

Ustalenia faktyczne dokonane przez sąd meriti mieszczą się w ramach swobodnej oceny dowodów i pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k. Zostały one bowiem poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy, stanowiły wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego oraz były logicznie i wyczerpująco, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, uargumentowane w pisemnych motywach wyroku.

Sąd rejonowy przeprowadził szczegółową analizę zgromadzonych dowodów odnosząc się do okoliczności mogących stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Precyzyjnie wskazał też na przesłanki dokonanej oceny dowodów. Tok rozumowania sądu rejonowego przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest czytelny i poprawny logicznie, nie zawiera sprzeczności i dwuznaczności, a wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego przesłankach.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w niniejszej sprawie tego rodzaju uchybień, które skutkować musiałyby koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie reakcji karnoprawnej na popełnione przez oskarżonego J. K. przestępstwo, ani też koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, o co zwrócił się alternatywnie obrońca oskarżonego we wniesionym środku odwoławczym.

Chybiony jest podniesiony w apelacji przez obrońcę oskarżonego J. K. zarzut naruszenia przez sąd meriti prawa procesowego w postaci art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie wniosków o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków M. S., Z. S., P. U. oraz W. S. na okoliczność właściwości i warunków osobistych oskarżonego. Przede wszystkim należy wskazać, iż sąd pierwszej instancji oddalił wskazane wnioski dowodowe, jako podstawę wskazując nie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. – uznając, iż wnioski te nie tyle zmierzają li tylko do przedłużenia postępowania (jak wskazał obrońca w apelacji), lecz art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. – wskazując, że okoliczności, na które miałyby zostać przeprowadzone powyższe dowody nie są kwestionowane w sprawie. Analiza akt niniejszej sprawy prowadzi sąd odwoławczy do wniosku, iż decyzja sądu meriti była prawidłowa. Nikt nie kwestionował bowiem w niniejszej sprawie faktu, iż oskarżony nie był dotychczas karany, przestrzega porządku prawnego i jest osobą cieszącą się szacunkiem otoczenia. Przeprowadzanie kolejnych dowodów mających jedynie utwierdzić oskarżonego i jego obrońcę w przekonaniu, że sąd ma świadomość, kogo skazuje (osobę o jakich warunkach i właściwościach osobistych) z procesowego punktu widzenia było zatem niecelowe.

Orzeczenie o karze wymierzonej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwo zawarte w zaskarżonym wyroku również, w ocenie sądu odwoławczego, jest prawidłowe i nie ma powodu do jego zmiany.

W utrwalonym orzecznictwie wskazuje się, że „rażąca niewspółmierność kary”, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica (dysproporcja) pomiędzy sumą kar zasadniczych i środków karnych orzeczonych przez sąd I instancji a karą jaką należałoby sprawcy wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw sądowego wymiaru kary określonych w art. 53 k.k. Ma to miejsce zatem wówczas, gdy orzeczona kara nie uwzględnia należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie jej społecznego oddziaływania i celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma osiągnąć w stosunku do skazanego. Praktycznie zachodzi zaś wtedy, gdy orzeczona kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą „niesprawiedliwą” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 września 2010 roku, sygn. akt II AKa 266/10, opubl. LEX nr 686862).

Kontrola instancyjna skarżonego rozstrzygnięcia pozwoliła natomiast na stwierdzenie, iż w niniejszej sprawie sąd pierwszej instancji kierował się i w pełni uwzględnił zasady i dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary określone w art. 53 k.k., nie naruszając przy tym granic swobodnego uznania sędziowskiego. Sąd meriti w sposób właściwy uzasadnił swój pogląd dotyczący prawidłowej reakcji karnej na popełnione przez oskarżonego przestępstwo, wziął przy tym pod uwagę wszystkie okoliczności łagodzące w postaci uprzedniej niekaralności, kierowania pojazdem w trakcie niskiego natężenia ruchu na drodze, motywacji przyświecającej oskarżonemu w trakcie czynu w postaci chęci pomocy członkowi rodziny i w ciężkiej dla niej sytuacji, a także przyznania się do winy i okazanie skruchy. Nie mniej ważne przy wymiarze oskarżonemu kary było również to, że oskarżony jest osobą cieszącą się szacunkiem w swoim środowisku, co do zasady przestrzegającą porządku prawnego. Sąd pierwszej instancji uwzględnił również okoliczności obciążające w postaci znacznego stopnia nietrzeźwości, podróżowania pojazdem w obecności dwóch innych osób, a także fakt nagminności przestępstw tego rodzaju na terenie całego kraju – co wpływa na ocenę stopnia jego społecznej szkodliwości, a także oddziaływanie wymierzonej kary na społeczeństwo, a zatem biorąc pod uwagę prewencję generalną. Oskarżony miał 0,71 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a zatem – jak słusznie zauważył sąd meriti – wartość prawie trzykrotnie przewyższającą ustawowy dolny próg stanu nietrzeźwości. Jednocześnie kierował samochodem, w którym znajdowały się dwie inne osoby – narażając tym samym nie tylko siebie i innych (abstrakcyjnych) uczestników ruchu, którzy mogli akurat znajdować się na drodze, którą się poruszał, lecz narażając realnie dwie osoby, które przewoził. Takie okoliczności, w ocenie sądu odwoławczego, nie pozwalają na zastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego, które de facto stanowi najdalej idący środek o charakterze probacyjnym – bowiem powoduje rezygnację przez sąd z wymierzenia oskarżonemu kary za popełnione przez niego przestępstwo. Właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz jego dotychczasowy sposób życia nie stanowią jedynych przesłanek stosowania instytucji z art. 66 § 1 k.k. Jedną z przesłanek jest również społeczna szkodliwość popełnionego czynu, która – zgodnie ze wzmiankowanym przepisem – musi „nie być znaczna” – w stanie faktycznym niniejszej sprawy – biorąc pod uwagę stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu (które wyraźnie wskazuje, że oskarżony spożył alkoholu znaczną ilość – wbrew twierdzeniom jego obrońcy) oraz fakt narażenia na niebezpieczeństwo dwóch przewożonych osób – ta społeczność szkodliwa była z całą pewnością wyższa aniżeli wskazana jako przesłanka pozwalająca na skorzystanie z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Mając zatem powyższe na względzie należy uznać, że orzeczona przez sąd pierwszej instancji kara grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych z ustaleniem wysokości jednej stawki dziennej w kwocie 20 złotych nie nosi znamion kary rażąco niewspółmiernie surowej w rozumieniu przepisu art. 438 pkt 4 k.p.k. Brak jest zatem podstaw do uznania, że oskarżony zasługuje na zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego.

W tym stanie rzeczy, mając na względzie podniesione wyżej okoliczności, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając wniesioną przez obrońcę oskarżonego apelację za niezasadną.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy w Łodzi zasądził od oskarżonego J. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w niniejszej sprawie.