Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2016 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016 r. we Włocławku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) N. S. F. I. Z. w G.

przeciwko A. M.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda B. (...) N. Z. (1) w G. na rzecz pozwanej A. M. kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód B. (...) N. Z. (1) w G. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. M. kwoty 166 086 zł 06 gr wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie, w wysokości równej dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie, które na dzień wniesienia pozwu wynoszą 14 % w skali roku, od kwoty 164 880 zł 86 gr od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie powód twierdził, że pozwana w dniu 7 listopada 2008 roku zawarła z Bankiem (...) SA w W. umowę pożyczki gotówkowej. Wobec braku spłaty zadłużenia wierzytelność wynikająca z tej umowy została sprzedana na rzecz powoda, na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej z Bankiem (...) SA w W. w dniu 17 styczniu 2014 roku. Powód nabył wierzytelność w łącznej kwocie 143 917 zł 30 gr, na którą składały się wymienione w pozwie: kapitał, odsetki umowne naliczone zgodnie z treścią umowy pożyczki, koszty poniesione przez Bank, w tym koszty windykacji, koszty procesu zasądzone i nie wyegzekwowane przez poprzedniego wierzyciela powstałe na skutek zaopatrzenia (...) sądową klauzulą wykonalności, a także koszty egzekucyjne poniesione przez poprzedniego wierzyciela i nie wyegzekwowane w toku egzekucji. Aktualną na dzień cesji wierzytelności wysokość zadłużenia potwierdza m.in. wyciąg z załącznika do umowy sprzedaży wierzytelności.

Na podstawie umowy pożyczki gotówkowej oraz umowy sprzedaży wierzytelności zawartej przez powoda z poprzednim wierzycielem, powód w okresie od dnia nabycia wierzytelności do 31 grudnia 2015 roku kontynuował naliczanie odsetek za opóźnienie w spłacie wymagalnego kapitału w wysokości równej czterokrotności aktualnej wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Na dzień wniesienia pozwu zaległość z tego tytułu wyniosła 22 168 zł 76 gr. Łączna wysokość zadłużenia pozwanej na dzień 29 marca 2016 roku została stwierdzona dokumentem księgowym w postaci wyciągu z ksiąg rachunków powoda i wynosi 78 911 zł 62 zł tytułem kapitału, 85 844 zł 24 gr tytułem odsetek oraz 1330 zł 20 gr tytułem kosztów. Powód dokonał kapitalizacji odsetek należnych na dzień wniesienia pozwu, w zw. z czym w treści żądania domagał się zasądzenia na jego rzecz dalszych odsetek za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zwrotu.

Pozwana nie uiściła żądanej kwoty, wobec czego skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego okazało się konieczne.

17 czerwca 2016 roku w sprawie sygnaturze akt I Nc 107/16 Sąd Okręgowy we Włocławku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym rozstrzygnął zgodnie z żądaniem pozwu.

Sprzeciw od nakazu zapłaty w terminie wniosła pozwana. Zarzuciła brak legitymacji czynnej po stronie powodowej, nieistnienia roszczenia oraz zgłosiła zarzut przedawnienia roszczenia. Wniosła wobec tego o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów postępowania. Uzasadniając sprzeciw pozwana twierdziła, że z załączonych dokumentów nie wynika, aby przedmiotem umowy cesji zawartej przez powoda z Bankiem (...) SA w W. była konkretna wierzytelność, przysługująca pierwotnemu wierzycielowi wobec pozwanej. Zdaniem pozwanej powód nie wykazał przedmiotu świadczenia objętego umową cesji, nie stypizował wierzytelności przez indywidualne oznaczenie. Zdaniem pozwanej nawet gdyby sąd przyjął, że roszczenie powoda istnieje nie zasługuje ono na uwzględnienie z uwagi na upływ terminu przedawnienia, który wynosi 3 lata. W tym kontekście pozwana wskazała na wyrok Sądu Najwyższego z 30 lipca 2003 roku wydany w sprawie sygn. akt II CKN 363/01. Pozwana kwestionowała również wysokość żądania, twierdziła, że wyciąg z ksiąg rachunkowych ma walor jedynie dokumentu prywatnego, składając taki wyciąg nie można dowieść wysokości żądanej kwoty, w tym konkretnym wypadku w szczególności odsetek i opłat, które nie wynikają z umowy. Przy okazji pozwana wskazała, że nie została poinformowana o dokonaniu przelewu wierzytelności.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu oraz wniósł o przeprowadzenie dowodów z dokumentów, bowiem konieczność ich przedstawienia powstała na skutek złożenia sprzeciwu i twierdzeń w nim zawartych.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

W wyciągu z ksiąg rachunkowych B. (...) N. Z. (1) w G. z dnia 29 marca 2016 roku wskazano wymagalną należność w kwocie 166 086 zł 06 gr. Na kwotę tę składają się: kapitał w wysokości 78 911 zł 62 gr, odsetki w wysokości 85 844 zł 24 gr, koszty w wysokości 1330 zł 20 gr. Z wyciągu wynika, że do nabycia wierzytelności doszło w dniu 17 stycznia 2014 roku, a kontrahentem był Bank (...) SA w W.. W dacie operacji wierzytelność wynosiła 143 917 zł 030 gr. Wskazano ID konta: (...).

(dowód: wyciąg k. 8)

Pozwana A. M. zawarła w dniu 7 listopada 2008 roku we W. z Bankiem (...) SA w W. umowę pożyczki gotówkowej. Kwota pożyczki wynosiła 78 500 zł netto. W umowie określono oprocentowanie w skali roku do 16,99 %, liczbę miesięcznych rat spłaty na 72 oraz kwotę miesięcznej spłaty na 1833 zł, a także termin pierwszej spłaty – 7 grudzień 2008 r. Termin spłaty ostatniej raty określono na 7 listopada 2014 roku.

(dowód: umowa pożyczki k. 9, umowa k. 58-59)

Umowa pożyczki została wypowiedziana przez wierzyciela w dniu 3 września 2009 roku.

(niesporne, oświadczenie powoda zawarte w piśmie z 30 września 2016 roku, k. 52v, k. 55v)

19 października 2010 roku Bank (...) SA w W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko A. M. na kwoty: 78 994 zł 62 gr z tytułu niespłaconej pożyczki, 5.444 zł 03 gr tytułem odsetek umownych oraz 125 zł tytułem opłat manipulacyjnych. Z treści dokumentu wynika, że roszczenie Banku objęte tytułami jest wymagalne. Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2010 roku Sąd Rejonowy we Włocławku I Wydział Cywilny nadał sądową klauzulę wykonalności temu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

(dowód: (...), k. 60, postanowienie k. 61 - 62, 63 -64)

24 stycznia 2011 roku Bank (...) SA w W. złożył wniosek o wszczęcie egzekucji, na podstawie (...), któremu nadana została klauzula wykonalności, do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Inowrocławiu.

(dowód: wniosek k. 65, wniosek k. 114, pismo k. 15)

Postanowieniem z dnia 20 maja 2013 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

(dowód postanowienie z k. 66 - 67)

(...) Banku (...) SA w W. wobec pozwanej została sprzedana w dniu 19 grudnia 2013 roku powodowi – B. (...) N. Z. (1)w G.. Z załącznika nr 1 do umowy sprzedaży wynika, że na dzień 17 stycznia 2014 roku kwota wierzytelności ogółem wynosiła 143 917 zł 30 gr. W załączniku tym wskazano również, że prowadzona była egzekucja na podstawie tytułu wydanego w dniu 19 października 2010 roku w sprawie o sygn. akt I Co 7930/10, która została umorzona 20 maja 2013 roku. Do umowy dołączono załącznik nr 1 - wykaz wierzytelności będących przedmiotem sprzedaży, w wersji elektronicznej. Pod nr. 650 09 umieszczona została wierzytelność A. M. wynikająca z umowy pożyczki gotówkowej oznaczonej nr. (...).

(dowód: umowa k. 10, załącznik k. 11, umowa k. 73-92, wydruk z załącznika elektronicznego k. 102)

21 lutego 2014 roku Bank (...) SA w W. sporządził dokument - zawiadomienie A. M. o dokonanym przelewie wierzytelności z tytułu pożyczki gotówkowej na rzecz B. (...) N. Z. (1)w G.. Brak dowodu, że pismo to zostało doręczone.

(dowód: pismo k. 71)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Roszczenie powoda podlegało oddaleniu wobec przedawnienia.

Sąd Najwyższy w uchwale 3 sędziów z dnia 29 czerwca 2016 roku, wydanej w sprawie III CZP 29/16 stwierdził, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Stan faktyczny w sprawie rozpatrywanej przez Sąd Najwyższy był zbieżny ze stanem faktycznym w niniejszej sprawie. Skoro nie wystąpiła czynność przerywająca bieg terminu przedawnienia, a taką czynnością dla powoda nie było wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie (...) zaopatrzonego klauzulą wykonalności, doszło do przedawnienia, co uniemożliwia powodowi skuteczne dochodzenie zapłaty, w sytuacji, gdy pozwana podniosła taki zarzut. Nie jest bowiem kwestionowane w sprawie, że umowa została skutecznie wypowiedziana pozwanej w dniu 3 września 2009 roku. Od tej daty należność pozwanej była wymagalna w całości (wg jej stanu na dzień wypowiedzenia), wraz z odsetkami umownymi w wypadku zwłoki. Odsetki takie dzielą los należności głównej w tym znaczeniu, że jeżeli przedawniona jest należność główna nie można również domagać się zapłaty od niej odsetek.

Zgodnie z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, przez wszczęcie mediacji. W tej sprawie taką czynnością miałoby być wszczęcie egzekucji, na podstawie (...), do którego doszło w dniu 24 stycznia 2011 roku. Czynność ta jednak nie rodzi skutku pozytywnego dla powoda. Zdaniem Sądu Okręgowego skutku takiego dla powoda nie rodzi również wystawienie (...) przez Bank. Jak wynika bowiem z uzasadnienia cytowanej wyżej uchwały, cesjonariusz, który nie jest bankiem nie może korzystać ze skutków prawnych uprzywilejowanego trybu dochodzenia i egzekwowania roszczenia przez banki na podstawie art. 96 - 98 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (dalej pr.bank. - tekst jednolity Dz.U. 2015/128). Również złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności (...) nie jest czynnością powoda, który nie jest bankiem. Co do zasady nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta. Sąd Okręgowy podziela jednak pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu cytowanej uchwały zgodnie z którym, w przypadku wierzytelności objętej bankowym tytułom wykonawczym sytuacja prawna cesjonariusza kształtuje się jednak odmiennie od sytuacji prawnej nabywcy wierzytelności objętej innym tytułem wykonawczym. Uprawnienie do wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności co wielokrotnie stwierdzał Sąd Najwyższy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu w/w uchwały wskazał, że przerwanie biegu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. następuje, jeżeli z istoty łączącego strony postępowania stosunku prawnego wynika, że są materialnie uprawnione lub zobowiązane. Powód nie był materialnie uprawnionym do czynności, które jego zdaniem przerywały bieg przedawnienia w tej sprawie.

Reasumując, Sąd Okręgowy w całości aprobując uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 roku (...) i argumenty przedstawione w jej uzasadnieniu, doszedł do wniosku, że w sprawie doszło do przedawnienia roszczenia. Trzyletni termin przedawnienia rozpoczął swój bieg w dniu wypowiedzenia umowy, do którego doszło 3 września 2009 roku, który to fakt należało uznać za przyznany, wobec niezakwestionowania go przez pozwaną. Skoro tak, powód nabył już przedawnioną wierzytelność.

Wobec powyższego powództwo zostało oddalone w całości, na podstawie artykułu 117 k.c. w zw. z art. 118 k.c. O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z jego wynikiem, na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty postępowania pozwanego składają się koszty pełnomocnika w wysokości 7.200 zł oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.