Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Katarzyna Powalska

Protokolant st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. N.

przeciwko T. K.

o zapłatę

postanawia:

1.  odrzucić pozew;

2.  przyznać adwokatowi M. S., prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w S. kwotę 4 428 (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem) złotych, w tym podatek Vat w stawce 23 %, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i wypłacić tę należność z funduszy Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Sieradzu;

3.  zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 217 (jeden tysiąc dwieście siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 171/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 czerwca 2016 r. (data wpływu) powód J. N. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego T. K. kwoty 177.400 zł wraz z ustawowymi odsetkami od daty wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w wysokości według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że na mocy umowy najmu spycharek nr (...) zawartej w dniu 1 lipca 2006 r. pomiędzy A. M. a T. K., najemca wynajął dwie spycharki S. (...). Strony ustaliły cenę najmu jednej spycharki na kwotę 190 zł powiększoną o stawkę podatku VAT. Umowa była przez strony wykonywana –pozwany korzystał ze spycharek w sposób i w zakresie objętym umową. W dacie zawarcia przedmiotowej umowy A. M. nie prowadziła działalności gospodarczej, co wynika z zaświadczenia wydanego przez Urząd Miasta S.. W dniu 01 września 2006 r. strony zawarły kolejną umowę nr (...).(...), w której pkt 3 ustalono, iż umowa z dnia 1 lipca 2006 r. winna być traktowana jako umowa cywilnoprawna. Na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2007 r. zawartej pomiędzy A. M. a J. N., wymieniony nabył wierzytelności wynikające z umów zawartych przez A. M. z T. K.. Wywodził, że wstąpił tym samym w prawa wierzyciela i jest uprawniony do dochodzenia roszczeń w niniejszym postępowaniu. Wskazywał na zawiadomienie pozwanego o przelewie wierzytelności i wezwaniu go do dobrowolnej zapłaty w tym zakresie. Określił ostatecznie, że dochodzi w niniejszej sprawie należności wynikających z umowy (...) w kwocie 177.400 zł, która to kwota została uzgodniona i potwierdzona przez obie strony w umowy z dnia 1 września 2006 r, (pozew k. 2-5).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego w pierwszej kolejności wniósł o odrzucenie pozwu, dalej z ostrożności procesowej wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia w całości oraz spełnienia świadczenia w całości wobec cedenta. Nadto pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego pisma pełnomocnik pozwanego podniósł, że sprawa pomiędzy tymi stronami i o to samo roszczenie była już prawomocnie osądzona przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 139/10 wyrokiem z dnia 27 marca 2013 r., a następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie I ACa 838/13, który stał się prawomocny z dniem 19 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 27 marca 2013 r. oddalił powództwo co do kwoty 269.265,80 zł, a umorzył postępowanie, co do kwoty 176.997,51 zł wobec cofnięcia pozwu przez powoda ze zrzeczeniem się roszczenia. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 19 grudnia 2013 r. oddalił apelację powoda. Pełnomocnik pozwanego podał także, że przyznaje, iż A. M. wynajmowała mu na mocy umowy najmu spycharek nr (...) z dnia 01.07.2016 r. dwie spycharki S. na okres jednego miesiąca z możliwością jej przedłużenia na dalsze trzy miesiące. Kolejnej pisemnej umowy jednak nie było. T. K. i A. M. umówili się jedynie ustnie, iż przedłużają umowę najmu do dnia 31 października 2006 r. Pozwany kategorycznie zaprzecza by podpisywał umowę najmu spycharek nr (...) z dnia 01.09.2006 r. Jak już wcześniej zważył Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie I C 139/10, analiza treści umowy przelewu wierzytelności może nasuwać wątpliwości, czy doszło pomiędzy powodem a A. M. do skutecznego przelewu wierzytelności, gdyż w treści umowy brak jest zapisu, iż A. M., wierzytelność przysługującą jej wobec pozwanego T. K. z tytułu umowy najmu spycharek przenosi na rzecz powoda jako cesjonariusza. W § 1 jest zapis o wierzytelności powoda wobec A. M. z tytułu umowy pożyczki, zaś w § 2 zapis o wierzytelności A. M. wobec T. K.. Dochodzenie roszczeń na podstawie umowy przelewu wymaga przede wszystkim wykazania przez nabywcę wierzytelności, iż wierzytelność objęta umową faktycznie istnieje uznając, że za niewystarczające należy uznać zawartą w umowie przelewu klauzulę, zawierającą zapewnienie cedenta, iż objęta umową przelewu wierzytelność mu przysługuje i nie jest obciążona prawami osób trzecich, jak miało to miejsce w przedmiotowej umowie przelewu. Za okres korzystania z wynajętych maszyn od lipca do końca października, pozwany rozliczył się z A. M.. Pozwany zapłacił łącznie na rzecz A. M. za wynajęcie sprzętu zgodnie z umową z dnia 1 lipca 2006 r. za okres od 1 lipca 2006 r. do 30 września 2006 r. kwotę 80.000,00 zł, z tym: w dniu 8 września 2006 r. kwotę 30.000,00 zł, w dniu 26 września 2006 r. kwotę 20.000,00 zł, w dniu 16 października kwotę 30.000,00 zł. Za pracę jednej spycharki w październiku 2006 r. pozwany zapłacił w dniu 9 listopada 2006 r. kwotę 26.000,00 zł. Powyższe okoliczności zostały udokumentowane kopiami dowodów przelewu złożonymi przez pozwanego. Pozwany otrzymał od A. M. jedynie trzy faktury VAT. A. M. nie zażądała nigdy od pozwanego większej kwoty z tytułu umowy najmu spycharek, niż kwota faktycznie uiszczona przez pozwanego. Przepis art.118 k.c. wyraża bezwzględnie obowiązujący charakter przepisów o terminach przedawnienia - wyklucza wolę stron w zakresie ich kształtowania. Umowę stron co do zmiany przewidzianego w ustawie terminu należy uznać za nieważną na podstawie art. 58 k.c. Wskazać należy, iż powództwo to winno ulec oddaleniu, gdyż dochodzone nim roszczenia są przedawnione. Zgodnie z art. 118 k.c. roszczenia te przedawniają się z upływem trzech lat od dnia ich wymagalności. Wierzytelność objęta pozwem jest więc w całości przedawniona, w związku z czym zgodnie z art. 117 § 2 k.c, wobec podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia, powód nie może skutecznie domagać się jej zaspokojenia na drodze sądowej, (odpowiedź na pozew k. 19-21).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

J. N. wystąpił w pozwie z dnia 28 października 2009 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi przeciwko pozwanemu T. K. o zasądzenie na jego rzecz kwoty 446.263,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 maja 2007 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych. Postanowieniem z dnia 02 grudnia 2009 r. Sąd Okręgowy w Łodzi X Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt X GC 385/09 stwierdził, iż sprawa nie jest sprawą gospodarczą i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim Wydziałowi Cywilnemu. Rozpoznając przekazaną w ten sposób sprawę Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim ustalił okoliczności faktyczne, na których powód zasadzał swoje roszczenie.

Sad ten przyjął, że w dniu 16 czerwca 2006 r. pozwany jako wynajmujący zawarł z (...) Spółką Akcyjną w B. jako najemcą umowę najmu, której przedmiotem były jednostki sprzętowe wyszczególnione w § 1 umowy, tj. trzy spycharki gąsienicowe (...) wraz z operatorem oraz jedna spycharka gąsienicowa (...) wraz z operatorem. Pierwotnie umowa została zawarta na okres od 21 czerwca 2006r. do 30 października 2006r., następnie aneksem z dnia 27 października 2006r. powyższa umowa została przedłużona do 22 grudnia 2006 r. W ramach powyższej umowy pozwany nie miał prawa zatrudniać podwykonawcy. W dacie zawarcia powyższej umowy pozwany nie dysponował całością sprzętu, który miał wraz z operatorami udostępnić najemcy, tj. (...) B. do wykonywania prac na zwałowisku kopalni. Prace te polegały na wykonywaniu niwelacji terenu oraz zjazdów do przenośników na niższe półki. Pozwany dysponował tylko dwiema spycharkami (...), do wykonywania prac zgodnie z umową potrzebne zaś były cztery spycharki. Chcąc zapewnić realizację zawartej umowy, pozwany zawarł umowę najmu dwóch spycharek z A. M.. W dniu 1 lipca 2006 r. w S. pomiędzy A. M., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) jako wynajmującym a pozwanym T. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) .H.U.P. (...) w B. jako najemcą została zawarta umowa najmu spycharek nr (...). Powyższa umowa, jak wynika z zapisu pkt 6, została zawarta od dnia 26 czerwca 2006r. na okres jednego miesiąca w systemie pracy dwuzmianowej.

Zgodnie z postanowieniami powyższej umowy przedmiotem najmu były dwie spycharki S. (...), które zostały oddane wynajmującemu na okres jednego miesiąca, z zastrzeżeniem, że jeżeli przed upływem tego terminu nie nastąpi pisemne wypowiedzenie umowy przez żadną ze stron, umowa automatycznie ulega przedłużeniu na dalsze trzy miesiąca, po 8 godzin pracy sprzętu na zmianę. Strony określiły koszt zapłaty przez najemcę za każdą godzinę pracy sprzętu na kwotę 190,00 zł + 22% VAT.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim powołał się również na okoliczność przedłożenia przez powoda dokumentu - umowy najmu spycharek Nr (...) (...). Z treści dokumentu wynika, iż w dniu 1 września 2006r. w S. pomiędzy A. M., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) jako wynajmującym a pozwanym T. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) .H.U.P. (...) w B. jako najemcą została zawarta umowa najmu spycharek nr 01// (...). Jej przedmiotem były dwie spycharki S. (...). Zgodnie z zapisem pkt 1 umowy została zwarta na okres dwóch miesięcy w systemie pracy dwuzmianowym po 8 godzin na zmianę. W świetle natomiast zapisu pkt 6 -powyższa umowa została zawarta od dnia 26 czerwca 2006r. na okres jednego miesiąca w systemie pracy dwuzmianowej. Zgodnie z zapisem pkt 2 umowy koszt zapłaty za każdą godzinę najmu spycharki strony ustaliły na kwotę 190,00 zł + 22% VAT. Koszt paliwa do spycharek oraz transportu spycharek i pługów na budowę i z powrotem pokrywa najemca. Zgodnie z zapisem pkt 3 umowy strony ustaliły, iż poprzednia umowa nr (...) z dnia 1 lipca 2006r. jest traktowana jako umowa cywilna. Zapłata za pracę spycharek w okresie od 26 czerwca 2006r. do 31 sierpnia 2006r. miała nastąpić na wskazany rachunek bankowy na podstawie wcześniej wystawionych faktur VAT tylko w kwocie netto, tj. 177.400 zł. Okres dochodzenia roszczeń z umowy nr (...) z dnia 1 lipca 2006r. strony określiły na 10 lat, zaś z umowy Nr (...)// (...) na okres 5 lat. Fakturowanie robót, jak wynika z zapisu pkt 4 umowy, obywać się miało co 15 dni fakturami VAT. Najemca upoważnił wynajmującego do wystawienia faktur VAT bez jego podpisu i wyraził zgodę, aby daty wystawienia faktur były dla niego datami ich otrzymania. Termin płatności strony określiły na 30 dni od daty ich wystawienia, formą płatności był przelew na wskazane w umowie konto wynajmującego. W punkcie 11 powyższej umowy znalazł się zapis, iż spycharka (...) została odebrana przez najemcą własnym transportem w dniu 24 czerwca 2006 r. Pozwany nie zawierał z A. M. we wrześniu 2006r. kolejnej umowy najmu spycharek.

Pozwany zapłacił łącznie na rzecz A. M. za wynajęcie sprzętu zgodnie z umową z dnia 1 lipca 2006r. za okres od 1 lipca 2006r. do 30 września 2006r. kwotę 80.000 zł, z tym: w dniu 8 września 2006r. - kwotę 30.000 zł, w dniu 26 września 2006r. - kwotę 20.000 zł, w dniu 16 października - kwotę 30.000 zł. Za pracę jednej spycharki w październiku 2006r. pozwany zapłacił w dniu 9 listopada 2006r. kwotę 26.000 zł. Pozwany otrzymał od A. M. trzy faktury VAT. Gdy otrzymał fakturę nr (...) z lipca 2006r., nie mając nr rachunku bankowego wynajmującej pozwany poprosił ją o podanie tegoż numeru. Po sprawdzeniu w Urzędzie Miasta w S. i ustaleniu, że pozwana nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, pozwany skontaktował się z A. M.. Zażądał, aby założyła rachunek bankowy, którego w tym czasie nie miała, gdyż nie mógł zgodnie z jej żądanie dokonywać płatności gotówką. Pozwany zapłacił na rzecz wynajmującej A. M. kwoty wynikające z przedłożonych mu faktur, jednakże bez podatku VAT. A. M. w tym okresie nie prowadziła działalności gospodarczej, nie była podatnikiem podatku VAT, nie mogła zatem wystawiać tego rodzaju dokumentów.

Poza pierwszymi trzema fakturami pozwany nie otrzymał od A. M. innych wystawionych przez nią faktur. A. M. nie zażądała nigdy od pozwanego większej kwoty z tytułu umowy najmu spycharek, niż kwota faktycznie uiszczona przez pozwanego. Od końca października 2006r. przez miesiąc pozwany nie mógł się skontaktować z A. M.. Od grudnia 2006r. pozwany nie miał z nią żadnego kontaktu. O roszczeniach powoda pozwany dowiedział się po zawezwaniu go do próby ugodowej przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie. Wówczas także po raz pierwszy przedstawiono mu pozostałe wystawione przez A. M. faktury. W okresie od 7 lipca 2006r. do 30 listopada 2006r. A. M., powołując się na prowadzenie działalności gospodarczej pod nazwą (...), wystawiła łącznie dziesięć faktur VAT obciążających pozwanego na łączną kwotę 451.465 zł netto, brutto 550.787,30 zł, w tym:

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 7 lipca 2006r. na kwotę netto 39.900 zł, brutto - 48.678,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 22 lipca 2006r. na kwotę netto 49.210 zł, brutto - 60.036,20 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 5 sierpnia 2006r. na kwotę netto 53.010 zł, brutto - 64.672,20 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 21 sierpnia 2006r. na kwotę netto 35.435 zł, brutto - 43.230,70 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 1 września 2006r. na kwotę netto 26.600 zł, brutto - 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 15 września 2006r. na kwotę netto 26.600 zł, brutto - 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 29 września 2006r. na kwotę netto 26.600 zł, brutto - 32.452,00 zł,

- faktura VAT (...) wystawiona w dniu 13 października 2006r. na kwotę netto 26.600 zł, brutto - 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 31 października 2006r. na kwotę netto 31.920zł, brutto - 38.942,40 zł,

- faktura VAT wystawiona w dniu 30 listopada 2006r. na kwotę netto 135.590 zł, brutto - 165.419,80,00 zł.

Na żadnej z powyższych faktur nie widnieje podpis pozwanego.

A. M. prowadziła działalność gospodarczą pod nazwą (...), której przedmiotem było m.in. wynajem maszyn i urządzeń budowlanych, w okresie: od 15 września 2004r. do 30 listopada 2004r., od 27 kwietnia 2005r. do 31 sierpnia 2005r., od 2 marca 2006r. do 15 marca 2006r., od 1 września (...). do 30 listopada 2006r.

W okresie, gdy pozwany zawierał z A. M. przedmiotową umowę najmu spycharek, powód znał A. M.. Po zaprzestaniu prowadzenia przez niego działalności gospodarczej polegającej na wynajmie maszyn i urządzeń budowlanych, pani M. „załapała tę formę prowadzenia biznesu" i zaczęła prowadzić taką samą działalność gospodarczą.

W dniu 14 maja 2007r. powód jako nabywający zawarł z A. M. jako zbywającym umowę o przelew wierzytelności. W § 1 umowy strony określiły, iż nabywca udzielił zbywającemu pożyczki pieniężnej w kwocie 200.000 zł, której do dnia podpisania umowy nie zwrócił.

W § 2 powyższej umowy znalazł się zapis, iż zbywający jest wierzycielem (...) .H.U.P. (...) - T. K. w B., zaś dowodem istnienia wierzytelności jest umowa najmu spycharek nr (...) oraz dziesięć faktur VAT:

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 7 lipca 2006r. na kwotę 48.678,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 22 lipca 2006r. na kwotę 60.036,20 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 5 sierpnia 2006r. na kwotę 64.672,20 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 21 sierpnia 2006r. 43.230,70 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 1 września 2006r. na kwotę 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 15 września 2006r. na kwotę 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 29 września 2006r. na kwotę 32.452,00 zł,

- faktura VAT (...) wystawiona w dniu 13 października 2006r. na kwotę 32.452,00 zł,

- faktura VAT nr (...) wystawiona w dniu 31 października 2006r. na kwotę 38.942,40 zł,

- faktura VAT wystawiona w dniu 30 listopada 2006r. na kwotę 165.419,80,00 zł.

Strony określiły wartość zbywanej wierzytelności na dzień 14 maja 2007 r. na kwotę 424.786,70 zł z tytułu należności głównej oraz 21.476,61 zł z tytułu odsetek ustawowych. Zgodnie z zapisem § 3 umowy przelewu zbywający oświadczył, iż opisana w § 2 umowy wierzytelność mu przysługuje i nie jest obciążona prawami osób trzecich.

A. M. nie wystąpiła na drogę sądową przeciwko pozwanemu z żadnymi roszczeniami związanymi z zawartą umową najmu spycharek. Postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Bełchatowie z dnia 8 grudnia 2006r. zostało umorzone śledztwo w sprawie kradzieży wynajmowanych pozwanemu spycharek - z powodu niezaistnienia przestępstwa. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa złożyła A. M.. Postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Sieradzu z dnia 27 czerwca 2011 r. zostało umorzone dochodzenie w sprawie sfałszowania umowy najmu spycharek z dnia 1 września 2009 r. - wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa złożył pozwany. Pozwany nie dysponuje podatkową książką przychodów i rozchodów za rok 2006 r. Powyższa dokumentacja finansowa przedsiębiorstwa pozwanego została zniszczona po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, (dowód: uzasadnienie wyroku SO w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 139/10 k. 417-429 akt I C 139/10 SO w Piotrkowie Trybunalskim).

Przy takich ustaleniach faktycznych wyrokiem z dnia 27 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I C 139/10 z powództwa J. N. przeciwko T. K. oddalił powództwo co do kwoty 269.265,80 zł i umorzył postępowanie w pozostałej części wobec jego cofnięcia ( co do kwoty 176.997,51 zł) oraz zasądził od powoda J. N. na rzecz pozwanego T. K. kwotę 7.217,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Orzeczenie to uprawomocniło się wobec oddalenia apelacji powoda przez Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 19 grudnia 2013 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I ACa 838/13, (dowód: wyrok SO w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 139/10 k. 416 akt I C 139/10, wyrok SA w Łodzi w sprawie I ACa 838/13 k. 486 akt I C 139/10).

Na rozprawie w dniu 13 stycznia 2017 r. w sprawie I C 171/16 toczącej się przed Sądem Okręgowym w Sieradzu powód podał między innymi, że kwota, której dochodzi w niniejszym postępowaniu ( 177.400 zł ) wchodziła w skład roszczenia, które było przedmiotem postepowania przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie o sygn. akt I C 139/10 i była to ta sama należność w ramach kwoty 269.265,80 złotych co do której powództwo zostało oddalone. Nadto jej źródłem jest umowa przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2007 r. i pierwotnie zawarte przez A. M. umowy z pozwanym T. K. z dnia 1 lipca 2006 r. i z dnia 1 września 2006 r. Powód wskazywał, że poza dokumentami i dowodami przedstawionymi w sprawie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim o sygnaturze I C 139/10 nie dysponuje innymi w sprawie dowodami ( wyjaśnienia powoda- protokół rozprawy z dnia 13 stycznia 2017 r. 00:11:24-00:37:05 w zw. z k. 61v).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W kontekście powyższych ustaleń zachodzą podstawy do odrzucenia pozwu w oparciu o przepis art. 199 § l pkt 2 k.p.c. Unormowanie to zakłada dopuszczalność odrzucenia pozwu w sprawie jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.

W przedmiotowej sprawie pełnomocnik pozwanego powołał się na tożsamość roszczeń rzutujący na przyjęcie res iudicata w związku ze sprawą Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim o sygnaturze I C 139/10.

W tym aspekcie trzeba na wstępie podnieść, że pojęcia te dotyczą samego rozstrzygnięcia sądu oraz przedmiotu rozpoznania w sprawie, a zatem roszczeń zgłoszonych w danym postępowaniu przez powoda, które zostały ostatecznie objęte kognicją sądu. Orzeczenie ma zatem powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia na moment wydania orzeczenia (art. 366 k.p.c.) lub jest przedmiotem rozpoznania sprawy zawisłej.

W tej płaszczyźnie należy zauważyć, że znaczenie podstawy faktycznej dla określenia przedmiotowych granic powagi rzeczy osądzonej zostaje przesądzone w chwili orzekania. Jeżeli więc strona nie wystąpiła z twierdzeniem do pewnej okoliczności dlatego, że okoliczność ta nie istniała w chwili orzekania albo została podniesiona wprawdzie , mimo że nie istniała, to gdy wystąpiła po uprawomocnieniu orzeczenia, można na jej podstawie wystąpić z nowym żądaniem, gdyż będzie to roszczenie oparte na odmiennej podstawie faktycznej. Do ustalenia tożsamości obu roszczeń konieczne jest zatem porównanie nie tylko zgłoszonych roszczeń ale i podstaw faktycznych powoływanych spraw. Tym samym jeśli strona nie zgłosiła twierdzeń co do okoliczności faktycznej, która już istniała i dlatego uzyskała negatywne rozstrzygnięcie, nie może występować z nowym roszczeniem przy identyczności podstawy faktycznej o ten sam przedmiot, choćby wykazała, że nie przytoczyła pominiętej okoliczności bez swojej winy ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1969 r., III PZP 63/68, OSPIKA 1969, poz. 251 ). Prekluzji ulega jednak tylko ten materiał procesowy, który dotyczy podstawy faktycznej w zakresie hipotezy normy materialnoprawnej zastosowanej przez sąd. Natomiast twierdzenia i dowody dotyczące innej podstawy prawnej są dla konkretnej sprawy obojętne, co oznacza, że nie ulegają one prekluzji i nie ma przeszkód aby oprzeć na nich nowe roszczenie. Zatem tożsamość roszczenia w rozumieniu powołanego przepisu zachodzi tylko wówczas gdy identyczne są nie tylko przedmiot ale i podstawa sporu. O tym zaś czy chodzi o tę samą czy inną podstawę faktyczną sporu decyduje stan faktyczny, jaki istniał w chwili zamknięcia rozprawy w poprzednim procesie, a nie to czy powód zgłosił istniejące i istotne dla rozstrzygnięcia fakty ( por. wyrok S.N. z dnia 9 czerwca 1971 r., II CZ 59/71, OSNCP 1971 nr 12, poz. 226).

W przedmiotowej sprawie należy zatem uznać, że zachodzi zarówno tożsamość stron procesu, po stronie powodowej J. N., zaś po stronie pozwanej T. K., jak i tożsamość roszczeń objętych kognicją Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 139/10 z przedmiotowym roszczeniem. Wprawdzie pełnomocnik powoda próbował wywodzić, że nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej wyrok oddalający powództwo jeśli kolejne powództwo toczące się między tymi samymi stronami i praktycznie o to samo oparte jest o inne podstawy faktyczne, które nie były przedmiotem oceny sądu rozpoznającego sprawę po raz pierwszy, jednak po wnikliwej analizie zgromadzonego materiału dowodowego oraz szczegółowym zapoznaniu się z aktami sprawy I C 139/10 Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, Sąd uznał, iż w niniejszym postępowaniu mamy do czynienia ze zgoła odmienną sytuacją, albowiem podstawy faktyczne obu powództw są takie same, a różnią się jedynie oceną zdarzeń stanowiących podstawy pozwu oraz argumentacją przemawiającą za ich uwzględnieniem. O tym zaś, czy chodzi o tę samą lub inną podstawę faktyczną, a więc o ten sam lub odmienny stan faktyczny sprawy, nie rozstrzygają konkretne twierdzenia, oceny strony powodowej lub brak takich twierdzeń i ocen, lecz istnienie lub nieistnienie przed zamknięciem rozprawy okoliczności faktycznych, tj. zdarzeń lub stanów składających się na stan faktyczny, z którym norma prawna rozstrzygająca o słuszności żądania wiąże dochodzone skutki prawne. Strona powodowa nie przedstawiła również żadnych nowych dowodów w sprawie na poparcie swego roszczenia. Wszelkie przywołane dowody istniały w trakcie poprzedniego postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim, zostały przez ten Sąd dostrzeżone i właściwie ocenione. Niezależnie od rodzaju argumentacji podnoszonej przez powoda w obu procesach, nie rzutującej na kwalifikację prawną jego żądania, istotą jego roszczenia jest zasądzenie określonej kwoty należnej powodowi na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2007 r. zawartej pomiędzy A. M. a J. N., a wynikającej z umowy zawartej w dniu 01 lipca 2006 r. pomiędzy A. M. a T. K., na mocy której drugi z wymienionych wynajął dwie spycharki S. (...). W obu sprawach podstawa prawna roszczenia J. N. jest dokładnie taka sama. Za słusznością powyższych twierdzeń przemawiają również zeznania samego powoda, który wysłuchany informacyjnie w toku rozprawy w dniu 13 stycznia 2017 r. podał między innymi, że kwota, której dochodzi w niniejszym postępowaniu wchodziła w skład roszczenia, które było przedmiotem postepowania przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie o sygn. akt I C 139/10, które zostały prawomocnie zakończone. Te okoliczności przesądzają o tożsamości roszczenia przedmiotowej sprawy w kontekście res iudicata ze sprawą prawomocnie osądzoną pomiędzy stronami przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie oznaczonej I C 139/10. Z tych względów pozew podlegał odrzuceniu.

O kosztach postępowania w zakresie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu powodowi orzeczono na podstawie § 8 pkt. 6 w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2015.1801) Sąd przyznał adwokatowi M. S., prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w S. kwotę 4.428 złotych, w tym podatek VAT w stawce 23 %, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i wypłacił tę należność z funduszy Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Sieradzu jako połowę stawki minimalnej. Sąd nie uwzględnił tym samym wniosku pełnomocnika strony powodowej o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego udzielonego powodowi z urzędu według norm przepisanych. Stosownie do treści § 4 ust. 2 rozporządzenia za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, ustalenie opłaty w wysokości wyższej niż określona w ust. 1 (opłatę ustala się w wysokości co najmniej 1/2 opłaty maksymalnej określonej w rozdziałach 2-4 rozporządzenia), a nieprzekraczającej opłaty maksymalnej następuje z uwzględnieniem stopnia zawiłości sprawy oraz nakładu pracy adwokata oraz wkładu jego pracy w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności czasu poświęconego na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczby stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjętych w sprawie, w tym czynności podjętych w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, wartości przedmiotu sprawy, wkładu pracy adwokata w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie, a także trybu i czasu prowadzenia sprawy, obszerności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.

Po pierwsze wskazać należy, iż sprawa niniejsza nie jest „sprawą zawiłą”. Nie wskazują na to ani zagadnienia faktyczne ani prawne z jakimi zetknął się Sąd i z którymi przyszło się mierzyć pełnomocnikowi powoda. W sytuacji bowiem, gdy na tym etapie postępowania, rozstrzygnięcie sprowadzało się w głównej mierze do oceny czy w niniejszej sprawie mamy do czynienia z przypadkiem opisanym przez ustawodawcę w art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c. trudno uznać, aby charakter sprawy uzasadniał przyznanie pełnomocnikowi powoda wynagrodzenia w żądanej kwocie. Trudno też uznać, aby w przedmiotowej sprawie nakład pracy pełnomocnika był znaczny. Nie uzasadnia tego jednorazowe stawiennictwo pełnomocnika na rozprawę i sporządzanie pism procesowych, gdyż są to czynności ordynaryjne. W niniejszej sprawie odbyła się tylko jedna rozprawa. Nie można uznać, aby zarówno liczba rozpraw jak i aktywność pełnomocnika powoda w jej trakcie była na poziomie przeciętnym. Wobec powyższego, w ocenie Sądu okoliczności powoływane przez stronę powodową nie mogły uzasadniać zasądzenia wynagrodzenia dla pełnomocnika w żądanej wysokości. Sąd mając na uwadze fakt, iż powód ponownie zainicjował postępowanie sądowe pomimo że miał świadomość, iż sprawa między nim a pozwanym o to samo roszczenie została już prawomocnie osądzona zasądził od J. N. na rzecz T. K. kwotę 1.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jako część jedynie należnych kosztów zastępstwa procesowego, mając za podstawę treść art. 102 k.p.c. , przy uznaniu że zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony. Powód z jednej strony bowiem ponawia proces, narażając na koszty pozwanego, z drugiej jednak strony sprawa kończy się na etapie pierwszej rozprawy, a sytuacja majątkowa powoda nie pozwala na obciążenie go pełna stawką kosztów poniesionych z tytułu zastępstwa procesowego przez pozwanego.