Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 509/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2016 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w III Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Maciej Jabłoński

Protokolant: stażysta Magdalena Mazurkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 8.07.2016r., 23.09.2016r.

sprawy:

M. K., s. J. i J. z d. M., ur. (...) w G.

oskarżonego o to, że:

w okresie od dnia (...)r. do dnia (...) r. w W., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 25 000 zł, laptopa marki T., telefonu komórkowego marki M., czym spowodował straty łączne w kwocie 27 500 zł na szkodę A. O. przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

orzeka:

I.  Oskarżonego M. K. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 278 § 1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

II.  Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego z opłaty a koszty postępowania przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt III K 509/15

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego i ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Na początku (...) roku A. O. poznał M. K. w jadłodajni przy ulicy (...) w W.. Oboje w tym okresie byli osobami bezdomnymi. W dniu (...) roku wynajęli pokój dwuosobowy w hostelu przy ul. (...) w W.. Następnego dnia A. O. otrzymał znaczną kwotę pieniędzy przelewem na konto, o czym poinformował M. K.. ( dowód: zeznania A. O. k. 21-21v)

Wieczorem (...) roku M. K. oraz A. O. wspólnie spożywali alkohol w wynajętym pokoju. ( dowód : protokół użycia alkomatu k.2. i k.4) Następnie, około (...) poszli do kina w Galerii (...). Wychodząc drzwi pokoju zamknęli na klucz. (...) hostelu udostępniła mężczyznom tylko jeden komplet kluczy do pokoju. Klucz ten zabrał M. K.. W pokoju pozostał należący do A. O. laptop oraz telefon komórkowy. ( dowód: zeznania A. O. k. 21-21v)

W trakcie seansu M. K. oświadczył towarzyszowi, iż musi udać się do toalety. Już jednak nie powrócił na salę kinową. Pojechał do zajmowanego wspólnie z A. O. pokoju. Wykorzystując fakt, iż A. O. na swoim laptopie miał zapisane hasło do konta I. w banku (...), a autoryzacja przelewów wykonanych przez Internet odbywała się za pomocą kodu wysłanego na numer telefonu komórkowego A. O., M. K. wykonał cztery przelewy z konta A. O. na swoje na łączna kwotę 25 000 złotych. M. K. zabrał z pokoju również należący do A. O. roczny laptop marki T. (...) o numerze seryjnym (...) oraz telefon komórkowy marki M., których łączna wartość wynosi 2500 złotych. Następnie oddalił się z miejsca zdarzenia i udał do B.. ( dowód: zeznania A. O. k. 21-21v, zeznania J. J. (2) k. 40-41)

Przedłużająca się nieobecności M. K. zaniepokoiła A. O.. Po bezowocnych poszukiwaniach M. K. w kinie, A. O. wsiadł do taksówki i pojechał do hostelu. Tam również nie odnalazł M. K.. Pokój był zamknięty. Po otrzymaniu klucza zapasowego z recepcji, A. O. stwierdził, iż z pokoju zniknęły należący do niego laptop oraz telefon, a także należąca do M. K. torba. Po ujawnieniu tej okoliczności recepcja hotelu zadzwoniła na Policję. ( dowód : zeznania A. O. k. 21-21v, k. 32v)

M. K. urodził się (...) w G.. Jest kawalerem. Nie ma dzieci. Posiada wykształcenie gimnazjalne; nie ma wyuczonego zawodu. Utrzymuje się z prac dorywczych wykonywanych na budowie . (dane osobopoznawcze – k. 72v)

M. K. był uprzednio siedmiokrotnie karany sądownie przez Sąd Rejonowy w Grójcu, głównie z kradzież, kradzieże z włamaniem oraz raz za fałszywe oskarżenie innej osoby. Wyrokiem z dnia 10 października 2012 roku w sprawie VI K 454/12 Sąd Rejonowy w Grójcu skazał go za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności. Wyrokiem z dnia 21 marca 2013 roku w sprawie VI K 116/13 Sąd Rejonowy w Grójcu skazał go za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczone kary zostały połączone wyrokiem łącznym z dnia 5 grudnia 2013 roku: oskarżonemu wymierzono karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Karę te odbył od 10 stycznia 2013 roku do 10 marca 2014 roku. ( dowód : karta karna k. 81-82, wyrok łączny k. 152-153, zawiadomieni o zwolnieniu ze sprawy k. 154)

W trakcie postępowania przygotowawczego M. K. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Odmówił składnia wyjaśnień , a także odpowiedzi na poszczególne pytania. (k. 73 i k. 76). Wobec niestawiennictwa na rozprawie, oskarżony nie był słuchany w toku rozprawy głównej.

Sąd w całości obdarzył wiarygodnością zeznania pokrzywdzonego A. O., tj. co do czasu i okoliczności kradzieży pieniędzy z konta pokrzywdzonego oraz rzeczy do niego należących oraz ich wartości. Zeznania te cechowały się spójnością, był logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. W toku postępowania dowodowego nie pojawiały się żadne okoliczności, które mogłyby rzutować na ocenę prawdomówności pokrzywdzonego.

Na wiarę zasługiwały również zeznania matki oskarżonego J. J. (2) złożone w toku postępowania przygotowawczego jaki i sądowego (k. 157, k. 40-41). Zeznania te nie okazały się mieć istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a jedynie potwierdziły okoliczność, iż po dokonanej kradzieży w W. M. K. udał się do rodzinnych B..

Prawdziwość, rzetelność i autentyczność sporządzenia zgromadzonych w sprawie dowodów nieosobowych w postaci: karty karnej (k. 81-81), wydruku formularzy (k.24-31), protokół przeszukania (k.42-43), protokół użycia alkomatu (k. 2 i k. 4) nie budził także wątpliwości Sądu i zostały uznane wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Analizując całokształt ujawnionego materiału dowodowego Sąd uznał, że wina M. K. została w sposób niewątpliwy udowodniona. W chwili popełnienia czynu oskarżony był osobą pełnoletnią, w pełni poczytalną, nie zachodziła żadna okoliczność, która uwalniałaby go od odpowiedzialności za popełnione przestępstwo, tj. wyłączająca bezprawność czynu, bądź winę oskarżonego. W tej konkretnej sytuacji można było, w ocenie Sądu, wymagać od oskarżonego zachowania zgodnego z prawem.

Czyn, którego dopuścił się oskarżony wyczerpuje ustawowe znamiona przestępstwa kradzieży stypizowanego w art. 278 § 1 k.k.

Przestępstwo to polega na zaborze cudzej rzeczy ruchomej, poprzez jej wyjęcie spod władztwa osoby nią władnącej, wbrew jej woli i przeniesieniu jej w sferę władztwa sprawcy zaboru. Chodzi tutaj o faktyczne władztwo nad rzeczą, które w wyniku zaboru zostaje wbrew woli posiadacza naruszone. Zabór taki godzi w prawo własności, gdyż sprawca zaboru działa w celu przywłaszczenia zabranej rzeczy, tj. włączenia jej do swego stanu posiadania lub bezprawnego rozporządzenia nią na rzecz innej osoby. Stanowiący istotę kradzieży zabór następuje bezprawnie, bez żadnej ku temu podstawy i bez zgody właściciela lub osoby, której mienie (rzecz) zabrano (wyr. SN z 18 XII 1998r., IV KKN 98/98, Orz. Prok. i Pr. 1999, nr 7-8). Zgodnie z art. 115 § 9 k.k. rzeczą ruchomą lub przedmiotem jest także polski albo obcy pieniądz lub inny środek płatniczy oraz dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej albo zawierający obowiązek wypłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach albo stwierdzenie uczestnictwa w spółce.

M. K. zabierając laptopa oraz telefon, a także wykonując przelewy pieniężne z konta pokrzywdzonego na swoje własne konto, wszedł w posiadanie rzeczy ruchomych, w tym środków pieniężnych wbrew woli właściciela, to jest A. O.. Tym samym zamanifestował chęć włączenia ich do swojego majątku, co przekonuje o istnieniu po jego stronie zamiaru zaboru cudzej rzeczy ruchomej.

Biorąc pod uwagę całokształt ustalonych w sprawie okoliczności Sąd uznał, iż zachowania zarzucone oskarżonemu stanowią jeden czyn zabroniony zgodnie z dyrektywą wyrażoną w art. 12 k.k. Wszystkich poszczególnych zachowań oskarżony dopuścił się bowiem w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. Spełnienie przesłanki krótkich odstępów czasu nie budzi wątpliwości. Ramy przypisanych M. K. niniejszym wyrokiem zachowań obejmuj zaledwie kilkadziesiąt minut. Taka przestrzeń czasowa odpowiada poza wszelkimi sporami przesłance krótkich odstępów czasu. Nie budzi wątpliwości sądu, iż w niniejszej sprawie spełniona została również druga przesłanka, wyrażającą się w podejmowaniu poszczególnych zachowań w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. O działaniu M. K. z góry powziętym zamiarem, świadczy fakt, iż zadbał o jak najbardziej sprzyjającą sytuację do popełnienia przestępstwa. W tym dniu to on był w posiadaniu jedynego klucza do wspólnie zajmowanego pokoju. A. O. pozostawił zaś w hostelu nie tylko komputer, co można uznać za zrozumiałe, ale także telefon komórkowy, który był niezbędny z punktu widzenia modus operandi sprawcy. Opuszczenie towarzysza i powrót o pokoju z trakcie seansu kinowego, zważywszy iż mężczyźni wcześnie spożywali alkoholu, dało M. K. pewność, iż jego współlokator nie nakryje go na gorącym uczynku. M. K. przelał wszystkie środki jakie znajdowały się na koncie A. O.. Zabrał mu także wszystkie rzeczy, które były w jego posiadaniu i przedstawiały jakkolwiek wartość. Okoliczności te niezbicie udowadniają, iż wszystkie przypisane oskarżonemu zachowania były objęte jednym, z góry powziętym zamiarem.

W zakresie strony podmiotowej wskazać należy, że oskarżony działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, na co wskazują ustalone i opisane wyżej okoliczności sprawy. Mając świadomość bezprawności czynu chciał go dokonać, a zamiar swój w pełni zrealizował. Swoim zachowaniem wyczerpał więc ustawowe znamiona kradzieży zarówno od strony przedmiotowej jak i podmiotowej. M. K. jest przy tym osobą dorosłą i poczytalną, tym samym czyn, którego się dopuścił, jest czynem wobec niego w pełni zarzucalnym. Oskarżony działał w normalnej sytuacji motywacyjnej z pełnym rozeznaniem co do charakteru i skutków swojego postępowania.

M. K. popełnił zarzucany czyn w sytuacji powrotu do przestępstwa. Zgodnie art. 64 § 1 k.k. jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Wyrokiem z dnia 10 października 2012 roku w sprawie VI K 454/12 Sąd Rejonowy w Grójcu M. k.został skazany za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności. Wyrokiem z dnia 21 marca 2013 roku w sprawie VI K 116/13 Sąd Rejonowy w Grójcu skazał go za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczone kary zostały połączone wyrokiem łącznym z dnia 5 grudnia 2013 roku: oskarżonemu wymierzono karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Karę te odbył od 10 stycznia 2013 roku do 10 marca 2014 roku..

Przystępując do wymiaru kary Sąd wziął pod uwagę dyrektywy wymiaru kary opisane w art. 3 k.k. i art. 53 § 1 i 2 k.k., to jest wymierzył oskarżeniu karę według własnego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by dolegliwość kary nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, Sąd uwzględnił motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego jest znaczny, wynikający m.in. z rangi dóbr, które swoim zachowaniem naruszył M. K. – prawa własności.. Wymierzając oskarżonemu karę Sąd wziął pod uwagę dużą wartość wyrządzonej pokrzywdzonemu szkody oraz sposobu działania oskarżonego. Wskazać należy, iż M. K. okradł A. O. z całego posiadanego przez niego majątku. Uzyskana z odszkodowania kwota 25 000 złotych miała umożliwić pokrzywdzonemu rozpoczęcie nowego życia. Tymczasem, w ciągu jednego dnia w wyniku działań M. K. marzenia te zostały rozwiane. Po kradzieży A. O. pozostał bez środków do życia. Musiał udać się do noclegowani. O wysokiej szkodliwość społeczną czynu popełnionego przez M. K. wskazuje również fakt, iż popełnienie tego przestępstw było możliwe jedynie dzięki wykorzystaniu bardzo dużego zaufania jakim obdarzył oskarżonego pokrzywdzony, informując go o swoich finansach, a także wykonując przy nim przelewy bankowe.

Okolicznością obciążającą oskarżonego jest jego uprzednia wielokrotna karalność za przestępstwa kradzieży i kradzieży z włamaniem, a w szczególności popełnienie czynu w warunkach powrotu do przestępstwa. Oskarżony za tego rodzaju przestępstwa odbywał już karę pozbawienia wolności. Okoliczność ta wskazuje na wysoki stopień zdemoralizowania oskarżonego oraz nieskuteczności stosowanych dotąd kar i środków karnych. Tym samym uprawniona jest konstatacja, że jedynie kara izolacji od społeczeństw jest w niniejszej sprawie w stanie spełnić przesłanki prewencji ogólnej jaki szczególnej.

Sąd nie znalazł okoliczności łagodzących przemawiających na korzyść oskarżonego.

Sąd ocenił stopień zawinienia M. K. jako znaczny. Wiek oskarżonego oraz dotychczasowe funkcjonowanie w społeczeństwie świadczą o dostatecznym poziomie inteligencji, umożliwiającym zrozumienie i przyswojenie podstawowych norm prawnych. Nadto oskarżony nie znajdował się w nietypowej sytuacji motywacyjnej, która uniemożliwiłaby mu zachowanie zgodne z porządkiem prawnym.

W oparciu o powyższe okoliczności Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie adekwatna do stopnia winy oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu będzie kara 1 roku pozbawienia wolności. Określona w wyroku kara uwzględnia również w należytym stopniu cele w zakresie prewencji ogólnej i indywidualnego oddziaływania na osobę sprawcy.

Sąd nie miał możliwości dania oskarżonemu szansy w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej wobec niego kary. Byłoby to sprzeczne z zasadami prewencji indywidualnej jak i generalnej, jak i obecnie obowiązująca normą prawną to jest art. 69 § 1 k.k. zgodnie z którą sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

Zgodnie z art. 4 k.k. jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Zasadą jest stosowanie ustawy obowiązującej w czasie orzekania. Ustawa obowiązująca w czasie popełnienia czynu jest stosowana tylko wtedy, kiedy jest względniejsza dla sprawcy. Dla stwierdzenia, czy tak jest konieczna jest analiza in concreto, chodzi zatem o to, czy nowa ustawa jest względniejsza dla konkretnego sprawcy, w konkretnej sytuacji. Sąd, dokonując takiej analizy, bierze pod uwagę wszystkie kryteria ustawowe mogące mieć wpływ na odpowiedzialność karną, takie jak: surowość kar przewidzianych w obu ustawach, przepisy o nadzwyczajnym złagodzeniu lub obostrzeniu kary, przepisy o przedawnieniu, przepisy o środkach probacyjnych. Niekoniecznie więc ustawą najwzględniejszą jest ta, która przewiduje najniższą karę sensu stricto za dany czyn.

W czasie popełnienia przestępstwa przez oskarżonego brzmienie art. 69 § 1 k.k. dopuszczał w sytuacji oskarżonego możliwość warunkowego zawieszenia kary. Stosownie do brzmienia art. 69 § 1 k.k. do dnia 1 lipca 2015 roku Sąd mógł warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności stosuje się jednakże w stosunku do osób, co do których istnieje tzw. pozytywna prognoza kryminologiczno społeczna, wyrażające się w przekonaniu, że mimo niewykonania kary zostaną osiągnięte jej cele, a w szczególności, iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, z dnia 24 stycznia 2002r., sygn. II AKa 267/01, Prok. i Pr. 2004/4/18). W stosunku do oskarżonego nie zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna. W ocenie Sądu, z uwagi na uprzednią wielokrotną karalność oskarżonego na kary z zawieszeniem ich wykonania, jak i bez, powoduje że tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności jest w stanie odnieść w stosunku do oskarżonego cele określone w art. 53 § 1 kk. Tylko bowiem tego rodzaju kara uświadomi oskarżonemu, że przestępstwo nie popłaca i spotyka się z należytą odpłatą i reakcją. Tym samym, w sytuacji oskarżonego zastosowanie nowej bądź starej ustawy nie wpływa na jego pozycję procesową. Z tego też , względów, w niniejszej sprawie należało zastosować zasadę ogólną, a wiec orzec na podstawie przepisów obowiązujących w chwili wyrokowania.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( tekst jednolity Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 ze zm.) Sąd zwolnił oskarżonego od uiszczania kosztów sądowych w całości, uznając, z uwagi na jego sytuację majątkową, fakt wymierzenia bezwzględnej kary pozbawienia wolności, znana z urzędu Sądowi okoliczności niedoboru miejsc pracy dla skazanych, iż ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

Z tych względów i z mocy powołanych przepisów Sąd orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.