Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1766/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2016r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Wojciech Szpyrkowicz

Protokolant: Renata Stocka

Prokurator: Beata Smolewska

po rozpoznaniu w dniach : 23.02.2016r. i 29.04.2016 r. sprawy

K. K. (1) s. S. i M. z domu R.

ur. (...) w m. D.

oskarżonego o to, że:

I. W okresie od 6 czerwca 2014r. do 14 września 2015r. w m-ści J., gm. B. działając czynem ciągłym wielokrotnie uporczywie nękał osobę B. S. (1) w ten sposób, że wbrew jej woli nagrywał ją używając do tego celu kamery Video czym naruszał jej prywatność

tj. o czyn z art. 190a§1kk w zw. z art. 12 kk

ORZEKA:

I.  Uniewinnia oskarżonego K. K. (1) od popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, a kosztami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.

sygnatura akt II K 1766/15

UZASADNIENIE

Oskarżony K. K. (1) mieszka we wsi J.. W jego bezpośrednim sąsiedztwie mieszka pokrzywdzona B. S. (1).

P. należące do w/w osób, znajdujące się przy ich miejscach zamieszkania również ze sobą graniczą, stykają się.

Granica między tymi polami nie jest obecnie geodezyjnie, dokładnie wyznaczona, ale jej orientacyjny przebieg dla w/w osób jest jasny.

Pokrzywdzona nie akceptuje faktu dokonywania przez oskarżonego nasadzeń drzewek w pobliżu granicy, a on nie uwzględnia jej protestów.

dowód : zeznania B. S. k. 5v zb.C

akta sprawy I C 1781/15

W okresie od 15.06.2014 r. do 14.09.2015 r. a także później oskarżony nagrywał kamerą zachowanie pokrzywdzonej, która w poszczególne dni, albo wręcz wyrywała, łamała sadzonki drzew należące do oskarżonego zasadzone w pobliżu granicy ich pól, albo też najeżdżała na nie ciągnikiem, kaleczyła je sprzętem umocowanym do ciągnika, dokonywała szkodliwych dla tych roślin oprysków. Zdarzyło się również, że wjechała na jego pole niszcząc lucernę. Czasem oskarżony nagrywał inne zdarzenia które w jego ocenie groziły zniszczeniem przez pokrzywdzoną jego roślin tj. gdy przechodziła w ich pobliżu lub przejeżdżała, bądź gdy na jej polu trwały prace niosące takie zagrożenie.

dowód: wyjaśnienia oskarżonego K. K. (1) k. 18 zb. C, k. 16 – 17, k. 52-54v

zeznania B. S. (1) k. 5-6 zb. C, k. 17-18,18v, 52-54v

zeznania W. H. (1) k. 13 zb. C, k. 19-19v

nagrania filmowe na CD - k. 7 zb. A

Oskarżony sfilmowane zdarzenia przekazywał na potrzeby organów ścigania. Zostały one następnie włączone w poczet dowodów stanowiących o sprawstwie pokrzywdzonej w sprawach II W 445/15 i II W 1195/15

dowód: wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 16-17

zeznania T. C. (1) k. 7v zb. C, k. 18-18v

akta spraw SR we Włocławku : II W 445/15, (...)

Oskarżony K. K. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i w postępowaniu przygotowawczym odmówił złożenia wyjaśnień.

Natomiast złożył wyjaśnienia przed Sądem.

Sąd dał wiarę oskarżonemu kiedy ten wyjaśnił, że zdecydował się nagrywać naganne zachowanie pokrzywdzonej w dniu 15.06.2014 r. kiedy to widząc, że pokrzywdzona niszczy należące do niego sadzonki drzew systematycznie od 06.06.2014 r. W dniu 15.06.14 r. próbował wezwać na interwencję policję, lecz bezskutecznie. W takiej sytuacji jego zamiarem było zarejestrowanie zdarzenia w celach dowodowych dla organów ścigania. Nagranie to i następne przekazywał policji.

Takie motywy zachowania i fakt przekazywania nagrań policji przez oskarżonego potwierdził świadek – policjant T. C. (1).

To zachowanie pokrzywdzonej z okresu do 15.06.2014 r. jest przedmiotem oceny w sprawie II W 445/15, oskarżyciel przedstawił tam dowody stanowiące o sprawstwie pokrzywdzonej.

Oskarżony następnie wyjaśnił, że dokonywał nagrań zachowania pokrzywdzonej w dniach :

- 04.08.2014 r.

- 13.08.2014 r.

- 17.08.2014 r.

- 01.11.2014 r.

( Te m.in. zachowania pokrzywdzonej są również przedmiotem oceny w sprawie II W 445/15; oskarżyciel przedstawił tam również dowody stanowiące o sprawstwie pokrzywdzonej.)

- 28.08.2014 r. ( polegające na złamaniu sadzonki świerka )

- 24.03.2015 r. ( za ten czyn pokrzywdzona została skazana wyrokiem w sprawie II W 1195/15)

- 01- 02.05.2015 r. ( spryskała środkiem chemicznym sadzonki oskarżonego, powodując ich uschnięcie)

- 05.08.2015 r. ( jeżdżąc ciągnikiem przy strefie przygranicznej, pokaleczyła sadzonki 3 jesionów)

- 07.08.2015 r. ( wjechała na pole oskarżonego ciągnikiem niszcząc mu uprawę lucerny)

- 11.08.2015 r. ( najechała ciągnikiem na drzewka oskarżonego rosnące w strefie przygranicznej)

- 13.08.2015 r. ( niebezpiecznie blisko przejeżdżała obok drzewek oskarżonego)

Oskarżony zaprzeczył, aby dokonywał filmowania zachowań pokrzywdzonej w dniu 14.09.2015 r. przy czym podczas odtwarzania nagrań ( k. 54v) przyznał, że i tego dnia filmował pokrzywdzoną zgodnie z instrukcją policjanta .

Przyznał, że niszczycielskie zachowania pokrzywdzonej rejestrował ( już poza zakresem czasowym a/o) jeszcze kilka razy później tj. do listopada 2015 r.

Tak więc Sąd dał wiarę oskarżonemu, że w okresie od 15.06.2014 r. do co najmniej 14.09.2015 r. rejestrował zdarzenia polegające na niszczeniu jego mienia przez pokrzywdzoną, lub niosące zagrożenie takich zniszczeń.

Jest to fakt bezsporny.

Sąd dał wiarę pokrzywdzonej B. S. , która zeznała, że oskarżony filmował jej zachowanie, jej obecność na terenie pogranicza ich pól w okresie od 06.06.2014 r. do 14.09.2015 r.

Zeznania te co do zasady ( faktu nagrywania) zasługują na wiarę, bowiem zgodne są w tym zakresie z wyjaśnieniami oskarżonego, z zeznaniami świadka W. H. (1), fakt ten jest potwierdzony również zabezpieczonym do sprawy materiałem filmowym ( obejmującym okres od 22.04.2015 r. do 17.09.2015 r.)

Natomiast w części gdzie pokrzywdzona wówczas zeznała, że nagrywanie to trwało od – konkretnie – daty 06.06.2014 r. Sąd nabrał wątpliwości w świetle wyjaśnień oskarżonego, który stwierdził, że od daty 06.06.2014 r. pokrzywdzona rozpoczęła niszczenie jego sadzonek drzew, natomiast zaczął takie jej postępowanie nagrywać dopiero od 15.06.2014 r.

W ocenie Sądu wyznaczanie daty początkowej czynów zarzucanych oskarżonemu na podstawie tylko zeznań pokrzywdzonej jest ryzykowne, bowiem jak wynika z jej dalszych zeznań, nie miała ona świadomości tego, że jest nagrywana do chwili kiedy zapoznała się z aktami postępowania II W 445/15, a uczyniła to dopiero po otrzymaniu wyroku nakazowego w tej sprawie ( z dnia 04.04.2015 r.) , doręczonego jej w pierwszej dekadzie maja 2015 r.

Skądinąd zarejestrowane zachowanie pokrzywdzonej i jej wypowiedzi na nagraniu z dnia 24.04.2015 r. świadczą niezbicie o tym, że już tego dnia miała świadomość tego, że oskarżony nagrywa jej zachowanie.

Za symptomatyczny należy wskazać fakt, że pokrzywdzona nie była w ogóle w stanie podać ani dat, ani okoliczności poszczególnych zdarzeń, które potraktowała jako nękanie swojej osoby, oraz jej stwierdzenie, że o tym ,że jest nagrywana przez oskarżonego dowiedziała się od dzieciaków na wsi, ale nie pamięta kiedy.

Za nieprzekonywujący fragment jej początkowych zeznań Sąd uznał także ten, gdzie stwierdziła, że protestowała ona takiemu filmowaniu w okresie wskazanym aktem oskarżenia.

Taka relacja pokrzywdzonej jest częściowo niedorzeczna, nielogiczna, bowiem skoro dowiedziała się, że była filmowana przez oskarżonego od 06.06.2014 r. dopiero w maju 2015 ( czy też jak wynika z cytowanej wcześniej nagrania – w kwietniu 2015 r.) r., to nie mogła protestować takiemu zachowaniu oskarżonego przed kwietniem-majem 2015 r. nie mając przecież świadomości tego, że była wówczas filmowana.

Dopiero przed Sądem pokrzywdzona zeznała, że zaczęła protestować filmowaniu siebie przez oskarżonego w maju 2015 r. – co jest i tak niezgodne z treścią nagrania z dnia 24.04.2015 r.

Sąd nie dał też wiary pokrzywdzonej kiedy zaprzeczyła aby niszczyła oskarżonemu drzewka. Przeczy temu w sposób oczywisty treść wyjaśnień oskarżonego, któremu Sąd dał wiarę, bowiem są poparte rejestracją jej zachowań w dniach 22.04.2015 r., 23.04.2015 r., 24.04.2015 r., 20.06.2015 r., 05.08.2015 r., 11.08.2015 r. Przeczą temu też zeznania policjanta T. C., który zeznał, że pokrzywdzona przyznała się jemu do tego, że niszczy drzewka oskarżonego.

W kwestii zasadniczej dla oceny prawno karnej zachowań oskarżonego – pokrzywdzona zeznała, że towarzysząca jej ( jak zostało ustalone) od kwietnia/maja 2015 r.) świadomość tego, że była filmowana przez oskarżonego, świadomość, że była przez niego w ten sposób śledzona, obserwowana na jej własnej nieruchomości spowodowała, że poczytuje takie zachowanie oskarżonego za naruszenie swojej prywatności.

Tutaj trudno wyrazić opinię co do prawdomówność pokrzywdzonej. Jej oceny w tym zakresie uzależnione są on jej poziomu intelektualnego, sposobu percepcji zdarzeń, umiejętności wyciągania wniosków.

Sąd dał wiarę świadkom T. C. oraz W. H. bowiem ich zeznania są niesprzeczne z ustalonym w sprawie materiałem dowodowym.

Co do świadka W. H. należy wskazać, że jak wynika z jego zeznań i nagrania – wykonywał on prace na polu pokrzywdzonej siewnikiem w dniu 22.04.2015 r. Widział , że był wówczas filmowany przez oskarżonego. Jest wersja zasługująca na wiarę bowiem okoliczność ta jest przyznana przez oskarżonego, koreluje z wersją przedstawioną przez pokrzywdzoną.

Sąd dał też wiarę świadkowi T. C. – policjantowi, z którego to zeznań wynika, że oskarżony od kwietnia 2014 r. dostarczał policji nagrania, na których uwidocznione były sytuacje, kiedy pokrzywdzona dokonywała uszkodzeń małych drzewek i wykonywała prace polowe. Oskarżony domagał się od policji ukarania za to pokrzywdzonej.

Z jego zeznań wynika również, że oskarżony okazywał policjantowi nagrania, na których sfilmował pokrzywdzoną kiedy „ chodziła sobie po polu”.

Jest to o tyle istotny fragment zeznań, że może on prowadzić do wniosku że oskarżony filmował pokrzywdzoną także w sytuacjach, kiedy nie zachowywała się on w sposób wymagający rejestracji na potrzeby policji.

W tym miejscu jednak trzeba mieć na względzie, że oskarżony pozostawał w przeświadczeniu, że w zasadzie każde wyjście pokrzywdzonej na pole sąsiadujące z jego polem będzie się wiązać z niszczeniem jego mienia. Mogło się zatem zdarzyć, że nagrywał ją z pewnym wyprzedzeniem, by nie być zaskoczonym samym już jej aktem niszczycielskim, który przecież trwał bardzo krótko. Z takich przyczyn mogły powstać nagrania, na których występuje pokrzywdzona akurat nie niszcząca mienia oskarżonego.

Sąd uznał też za wiarygodne materiały filmowe przedłożone przez prokuraturę jako materiał dowodowy, nie znajdując podstaw do zajęcia stanowiska przeciwnego.

Oceniając materiał dowodowy zebrany w sprawie Sąd uznał, że choć nagrania filmowe jako najbardziej obiektywnie dowodzące stanu faktycznego dotyczą tylko części okresu objętego aktem oskarżenia, to jednak skoro potwierdzają wersję oskarżonego i pokrzywdzonej, to należy dać wiarę oskarżonemu również w tym zakresie, w którym zrelacjonował zdarzenia wcześniejsze ( nie nagrane).

Reasumując materiał dowodowy zebrany w sprawie Sąd doszedł do przekonania, że zarzucane oskarżonemu w okresie od 06.06.2014 r. do 14.09.2015 r. zachowanie polegające na uporczywym nękaniu B. S. (1) poprzez nagrywanie jej wbrew jej woli przez co naruszył jej prywatność nie wyczerpuje znamion art. 190a§1kk.

Zdaniem Sądu organ oskarżycielski niewłaściwie pojmuje ratio legis tego przepisu.

Już choćby koncepcja traktowania zachowania oskarżonego jako czynu ciągłego ( art. 12 kk ) zdaje się tego dowodzić, w kontekście wymaganej przez ten przepis uporczywości w działaniu sprawcy, która wyraża się właśnie w nagminności, powtarzalności zachowań sprawcy. W przypadku art. 190a§1 kk w żaden sposób nieuzasadnione jest kwalifikowanie zachowania sprawcy jako działania w warunkach czynu ciągłego. Zachowanie takie siłą konstrukcji tego przepisu jest zachowaniem „ ciągłym”.

Aby móc przypisać sprawcy działanie wyczerpujące znamiona art. 190a§1kk należy mu dowieść, że suma jego zachowań, odbieranych przez pokrzywdzonego jako dręczenie, nękanie nie ma innego tła niż tylko chęć wyrządzenia temu pokrzywdzonemu krzywdy w formie przestępstwa, wykroczenia lub innego zachowania osobno nie penalizowanego.

Wymagana przepisem „ uporczywość” w działaniu sprawcy każe przyjąć, że zachowań takich sprawca dopuszcza się w zamiarze bezpośrednim.

Należy mu dowieść, że takiego zachowania nie da się w żaden akceptowalny sposób usprawiedliwić, a zachowanie takie ma tło irracjonalne.

Nie można zatem uznać, zdaniem Sądu, za „ nękanie” w myśl art. 190a §1kk zachowań sprawcy, które są reakcją na nieuprawnione, prowokacyjne zachowania pokrzywdzonego, na postępowanie pokrzywdzonego, które nie jest zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym czy też akceptowanymi powszechnie normami społecznymi.

Inne rozumienie zakresu obszaru chronionego treścią art. 190a§1kk prowadziłoby do niczym nie legitymowanego ograniczenia wolności obywatelskich wynikających z Konstytucji i ustaw czy też z EKPCz, a osoby, które korzystałyby z takich uprawnień ponosiły za to odpowiedzialność karną, tylko z tego powodu, że niegodziwe zachowania pokrzywdzonego spotykałby się z reakcją osoby, wobec której uprzednio pokrzywdzony nie zachował się legalnie ( akceptowalnie).

Przenosząc powyższe ustalenia na kanwę niniejszej sprawy należy stwierdzić, że oskarżony K. bez wątpienia postępował w sposób uporczywy, bowiem filmował zachowanie pokrzywdzonej często. Taki wniosek jest uzasadniony nawet przy przyjęciu, że fakt filmowania swojej osoby pokrzywdzona skonstatowała dopiero od przełomu kwietnia i maja 2015 r. ( a nie jak wynika z a.o od 06.06.2014 r.)

Jeśli jednak – odwołując się do treści zarzutu aktu oskarżenia – dręczenie pokrzywdzonej miało polegać na „ naruszeniu jej prywatności „ to przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że przepis mówi nie godzeniu przez sprawcę w prywatność w ogóle, lecz o „ istotnym „ naruszaniu tej prywatności.

Zdaniem A. W. , komentarz Lex 2016 do art. 190a kk, przez istotne naruszenie prywatności należy rozumieć „naruszenie poważne dotykające sfer najbardziej dla jednostki cennych i najbardziej intymnych.”

Zdaniem N. K. , komentarz Lex 2014 do art. 190a kk „ prawo do prywatności wyraża się przede wszystkim w prawie do prowadzenia własnego życia z minimum ingerencji. Obejmuj prywatne i rodzinne i domowe życie, fizyczną i psychiczną integralność, honor i reputację, prawo do tego, aby nie być przedstawianym w fałszywym świetle (…).

W ocenie Sądu inkryminowane oskarżonemu zachowania nie niosły ze sobą naruszeń sfer najbardziej dla pokrzywdzonej cennych i intymnych. Trudno bowiem za takie sfery uznać fakt filmowania jej chodzącej lub jeżdżącej po polu i niszczenia przez nią sadzonek lub lucerny należących do oskarżonego. Oskarżony nie filmował jej życia prywatnego lub rodzinnego, nie przedstawiał jej w fałszywym świetle, przeciwnie – filmował realia.

Jeśli treść tych nagrań godziła w honor i reputację pokrzywdzonej, to trzeba zauważyć, że to ona sama była kreawczynią zdarzeń sfilmowanych przez oskarżonego.

Tak więc w przedmiotowej sprawie nie doszło w rozumieniu art. 190a§1kk do naruszenia w sposób istotny prywatności pokrzywdzonej.

Na marginesie, bowiem poza zarzutem a/o – zachowania oskarżonego w rozumieniu w/w przepisu nie mogły wzbudzić w niej poczucia zagrożenia uzasadnionego okolicznościami. Okoliczności poszczególnych zdarzeń czyli nieme nagrywanie pokrzywdzonej przez oskarżonego z przyświecającym mu celem przedstawiania tych nagrań organom ścigania, używanie przez niego kamery jako przedmiotu – w żaden sposób nie przekonują, by okoliczności te mogły uzasadniać strach u pokrzywdzonej. Jeśli taki strach był udziałem pokrzywdzonej, to trudno znaleźć jego logiczne podstawy i wskazać racjonalny skutek, którego się obawiała.

Co prawda pokrzywdzona deklaruje (k. 17v), że „ bałam się, że mnie będzie nagrywał, bo miałam wzbudzone takie poczucie zagrożenia, czułam takie niebezpieczeństwo i czułam zastraszenie. Bałam się, że on śledzi każdy mój ruch, że mnie obserwuje, że mnie niepokoi „ ale przecież trzeba zauważyć, że te deklarowane obawy nie stały jej na przeszkodzie wychodzić na pole i nadal niszczyć zasadzenia oskarżonego. Są to zatem deklaracje gołosłowne, których nie potwierdzają fakty. Nie bez znaczenie jest tu uwaga, że pokrzywdzonej zdarza się być osobą nieprawdomówną, czego dowodzą zeznania świadka C..

Należy też odwołać się do treści jej wypowiedzi zarejestrowanych na nagraniach z dnia 24.04.2015 r. , kiedy wykrzykuje : „ (…) no kameruj mnie, możesz zadzwonić po policję „

Również na płaszczyźnie art. 107 kw Sąd nie dopatrzył się zawinienia w zachowaniu oskarżonego, bowiem co prawda w przedmiotowej sprawie można rozważać fakt niepokojenia – w potocznym rozumieniu tego słowa - pokrzywdzonej przez oskarżonego, lecz nie ma podstaw do uznania by czynił to złośliwie.

W świetle powyższego Sąd uniewinnił oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 632 ust. 2 kpk.