Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Monika Miller-Młyńska
Protokolant:	St. sekr. sądowy Katarzyna Herman

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2013 r. w S.

sprawy J. C. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o podjęcie wypłaty świadczenia

na skutek odwołania J. C. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 4 kwietnia 2013 roku znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 kwietnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił J. C. (1) prawa do uchylenia decyzji z 20 września 2011 r. w części w jakiej decyzja ta zawiesza na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, dalej jako: ustawa emerytalna) prawo do emerytury za okres od 1 października 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r. Organ rentowy odmówił ubezpieczonej podjęcia wypłaty świadczenia, wskazując że przepis art. 103a utracił moc prawną wyłącznie w stosunku do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez uchylenie decyzji ZUS z dnia 20 września 2011 r. w części w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury na okres od 1 października 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r. i powołując się na wydanie przez Trybunał Konstytucyjny w dniu 13 listopada 2012r. wyroku. Skarżąca wywodziła, że decyzja ZUS z dnia 20 października 2012 r. została oparta na normie prawnej uznanej za niezgodną z Konstytucją, toteż zachodzi podstawa do jej uchylenia.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania ubezpieczonej w całości, z argumentacją jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. C. (1)urodziła się (...)roku. Ubezpieczona pozostawała w nieprzerwanym zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę zawartej z Gimnazjum Publicznym (...)w Ś.w okresie od 19 sierpnia 1997 r. do 31 sierpnia 2012 r..

Niesporne, a nadto dowody: - świadectwo pracy - k. 162 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Od 23 stycznia 1991 r. J. C. ma przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (początkowo III grupy inwalidów).

Niesporne, a nadto dowody: decyzje w pliku II akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W maju 1999 r. J. C. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w S. wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury. Decyzją z 15 lipca 1999 r. organ rentowy przyznał jej prawo do wcześniejszej emerytury od 11 czerwca 1999 r.

W 2000 r. organ rentowy poinformował ubezpieczoną, że z uwagi na kontynuowanie przez nią zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, emerytura ulega zawieszeniu.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek - k. - 1-2 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 15.07.1999 r. - k. 19-20 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- pismo ZUS z 14.09.2000 r. – k. 202 plik II akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W lipcu 2000 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o podjęcie wypłaty renty zamiast emerytury.

Decyzją z 17 lipca 2000 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe od dnia 1 lipca 2000 r. Jednocześnie wstrzymano wypłatę należnej ubezpieczonej emerytury.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek - k. - 189 plik II akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 17.07.2000 r., k. 195-196 plik II akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W maju 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował J. C. o ustawie z 21 listopada 2008 r. uchylającej ust. 2a art. 103 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i o możliwości podjęcia wypłaty emerytury.

W maju 2009 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o podjęcie wypłaty emerytury.

Decyzją z dnia 12 czerwca 2009 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od dnia 1 maja 2009 r., tj. od dnia złożenia wniosku.

Niesporne, a nadto dowody:

- informacja ZUS – k. 472 plik II akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- wniosek – k. 94 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 12.06..2009 r. - k. 120-121 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Decyzją z 20 września 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z urzędu wstrzymał ubezpieczonej dalszą wypłatę emerytury, z uwagi na kontynuację zatrudnienia przez ubezpieczoną. Organ rentowy wskazał, iż w celu podjęcia wypłaty emerytury, ubezpieczona winna przedłożyć świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Niesporne

W dniu 4 września 2012 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o wznowienie wypłaty zawieszonych świadczeń, wskazując że jej stosunek pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury uległ rozwiązaniu z dniem 31 sierpnia 2012 r.

Decyzją z dnia 11 września 2012 r. organ rentowy wznowił wypłatę należnej ubezpieczonej emerytury od dnia 1 września 2012 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek - k. 161 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- świadectwo pracy - k. 162 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z 11.09.2012 r. - k. 170 plik IV akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

W dniu 19 września 2009 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury z ogólnego wieku emerytalnego.

Decyzją z dnia 21 września 2009 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z w związku z ukończeniem 60 roku życia (emerytura w powszechnym wieku emerytalnym) od dnia 1 czerwca 2009 r. tj. od dnia złożenia wniosku.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek – k. 1 plik V akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z dnia 21.09..2009 r., k. 9 plik V akt ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 22 listopada 2012r., poz. 1285.

Niesporne.

W dniu 17 listopada 2012 r. ubezpieczona wniosła o wypłatę świadczeń zawieszonych od dnia 1 października 2012 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r., powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r.

Na mocy decyzji z dnia 10 stycznia 2013 r. organ rentowy podjął wypłatę należnej ubezpieczonej emerytury od dnia 22 listopada 2012 r., tj. od daty opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. Jednocześnie uchylił decyzję z dnia 3 października 2011 r. w części w jakiej dotyczyła ona zawieszenia emerytury od dnia 22 listopada 2012 r.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek - k. 11 plik V akt rentowych ZUS O/S. dot. ubezpieczonej;

- decyzja z 8.01.2013 r. - k. 143-144 plik I akt rentowych ZUS O/S. dot. ubezpieczonej.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu ubezpieczona domagała się wznowienia wypłaty należnego jej świadczenia emerytalnego i wypłaty wyrównania wraz z odsetkami za okres od 1 października 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. (od dnia 1 września 2012 r. organ rentowy wznowił wypłatę należnego jej świadczenia). Zakwestionowała przy tym prawidłowość zawieszenia przez organ rentowy - w decyzji z dnia 20 września 2011 r. - wypłaty należnej jej emerytury na podstawie przepisu art. 103a ustawy emerytalnej, wskazując iż do jej sytuacji znajduje zastosowanie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2012 r.

Zdaniem Sądu stanowisko ubezpieczonej nie znajduje jednak oparcia w prawie.

Sąd zwrócił bowiem uwagę, że badając zgodność z Konstytucją art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych, Trybunał Konstytucyjny powiązał treść tego przepisu właśnie z treścią art. 103a ustawy emerytalnej, wskazując iż oba te przepisy nie znajdują zastosowania do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Oceniając skutki wyroku Trybunał doprecyzował przy tym, że obowiązek rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą, jako warunek realizacji nabytego prawa do emerytury, nie będzie miał zastosowania do osób, które nabyły to prawo w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. W stosunku do tych osób przepis art. 28 cyt. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych w zakresie w jakim przewiduje stosowanie art. 103a ustawy emeryturach i rentach z FUS utracił moc z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw, czyli z dniem 22 listopada 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1285). Natomiast przepis ten pozostaje nadal w obrocie prawnym i znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury w momencie jego wejścia w życie i później, tj. od dnia 1 stycznia 2011 r. lub przed dniem 8 stycznia 2009 r.

Tymczasem w rozpoznawanej sprawie ubezpieczona niewątpliwie miała przyznane prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011 r. Niemniej jednak z niespornych ustaleń stanu faktycznego wynika, że prawo do świadczeń emerytalnych uzyskała już decyzją z dnia 15 lipca 1999 r. (od 11 czerwca 1999 r.), a więc przed dniem 8 stycznia 2009 r. W związku z tym niewątpliwie nie należy ona do grupy ubezpieczonych, którym na podstawie omawianego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zachowano prawo do wypłaty emerytury (tj. nie jest osobą, które nabyły to prawo w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r.)

W niniejszej sprawie wystąpiły więc przesłanki, które uprawniały organ rentowy do zawieszenia wypłaty emerytury ubezpieczonej w okresie od 1 października 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. (prawidłowość postępowania organu rentowego po tej dacie nie podlega ocenie sądu, który orzeka wyłącznie w granicach zaskarżonej decyzji, na marginesie tylko wskazać należy, że od dnia 1 września 2012 r. organ rentowy wznowił wypłatę należnego jej świadczenia). Ubezpieczona w dniu wejścia w życie przepisu art. 103a ustawy emerytalnej (1 października 2011r.) pobierała bowiem przyznane jej świadczenie, kontynuując jednocześnie zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy, na rzecz którego wykonywała zatrudnienie bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury, tj. przed dniem 11 czerwca 1999 r. Trafnie więc zauważył organ rentowy, że swoim zachowaniem wyczerpała dyspozycję znowelizowanego art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) i zasadnie wstrzymał jej wypłatę świadczenia emerytalnego. Tym samym zaskarżoną decyzję organu rentowego należy uznać za prawidłową i odpowiadającą obowiązującemu prawu. Stwierdzić bowiem należy, że zawieszenie wypłaty świadczenia w okresie od 1 października 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. ( w tym czasie ubezpieczona nieprzerwanie kontynuowała zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy, na rzecz którego wykonywała zatrudnienie bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury, tj. przed dniem 11 czerwca 1999 r.) nastąpiło zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (nieuznanymi wobec takiej grupy osób za niekonstytucyjne) i brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku o wypłatę świadczeń emerytalnych za okres od 1 października 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. r.

Nie uszło przy tym uwadze Sądu, że w okresie od 1 maja 2009 r. do 1 października 2011 r. organ rentowy podjął wypłatę świadczenia emerytalnego, mimo że ubezpieczona kontynuowała zatrudnienie (w tym okresie obowiązywały inne przepisy). Okoliczność ta pozostawała jednak bez wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, gdyż podjęcia wypłaty emerytury nie można utożsamiać z ustaleniem/nabyciem prawa do emerytury w okresie kiedy nie istniał wymóg rozwiązania stosunku pracy celem realizacji prawa do emerytury, tj. w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. Podjęcie dotyczy bowiem wyłącznie czynności technicznej, związanej z faktyczną wypłatą (lub brakiem wypłaty) już wcześniej nabytego (ustalonego) świadczenia. Fakt dokonania takiej czynności nie mógł mieć więc żadnego znaczenia w tej sprawie.

Dodać jedynie należy, że aktualnie trwają prace legislacyjne zmierzające do ustalenia jednoznacznych zasad wypłaty ubezpieczonym, znajdującym się w takiej sytuacji jak J. C. (1), zaległych świadczeń wraz z odsetkami. Jako jednak że na dzień wyrokowania stosowne przepisy nie zostały jeszcze uchwalone, a co za tym idzie nie weszły w życie, brak było podstaw do wydania innego rozstrzygnięcia niż to, które zostało wydane w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie.