Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSO Marta Kucharczyk-Gemza

Protokolant: Bogumiła Brzezinka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2016r. w R.

sprawy z powództwa P. S., M. S., A. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1. zasądza od pozwanego na rzecz powódki A. S. kwotę 115.000 zł (sto piętnaście tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2014 r do dnia 31 grudnia 2015 r i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 01 2016 r do dnia zapłaty ;

2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda P. S. kwotę 40.000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2014 r do dnia 31 grudnia 2015 r i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 01 2016 r do dnia zapłaty ;

3. w pozostałym zakresie powództwo P. S. oddala ;

4. zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. S. kwotę 40.000 zł ( czterdzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2014 r do dnia 31 grudnia 2015 r i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 01 2016 r do dnia zapłaty ;

5. w pozostałym zakresie powództwo M. S. oddala ;

6. zasądza od pozwanego na rzecz powódki A. S. kwotę 12.967 zł ( dwanaście tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu ;

7. zasądza od pozwanego na rzecz powoda P. S. kwotę 4.406 zł ( cztery tysiące czterysta sześć złotych ) tytułem zwrotu części kosztów procesu ;

8. zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. S. kwotę 4.406 zł ( cztery tysiące czterysta sześć złotych ) tytułem zwrotu części kosztów procesu ;

9. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. kwotę 292,22 zł (dwieście dziewięćdziesiąt dwa złote 22/100) tytułem części należnych kosztów sądowych ;

10. nakazuje pobrać od pozwanego P. S. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. kwotę 72,50 zł ( siedemdziesiąt dwa złote , 50/100 ) tytułem części należnych kosztów sądowych ;

11. nakazuje pobrać od pozwanego M. S. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. kwotę 72,50 zł ( siedemdziesiąt dwa złote , 50/100 ) tytułem części należnych kosztów sądowych.

SSO Marta Kucharczyk-Gemza

Sygn akt II C 77/16

UZASADNIENIE

Powódka A. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego zadośćuczynienia w wysokości 80.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 12 10 2014 r oraz kwoty 35.000 zł tytułem odszkodowania z powodu znacznego pogorszenia się jej sytuacji życiowej po śmierci jej męża z ustawowymi odsetkami od dnia 12 10 2014 r .

Powód P. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego zadośćuczynienia w wysokości 65.000 zł i odszkodowania 15.000 zł z powodu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci ojca z ustawowymi odsetkami od dnia 12 10 2014r .

Powód M. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego zadośćuczynienia w wysokości 65.000 zł i 35.000 zł odszkodowania z powodu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci ojca z ustawowymi odsetkami od dnia 12 10 2014 r .

Wszyscy powodowie wnieśli o zasądzenie zwrotu kosztów procesu .

Wszyscy powodowie w uzasadnieniu swych żądań podnieśli , że w dniu 18 07 2014 r w miejscowości O. doszło do wypadku komunikacyjnego w wyniku którego zginął tragicznie D. S. mąż powódki A. S. i ojciec powodów P. S. i M. S. . Sprawcą wypadku był Ł. S. kierujący motocyklem . W chwili wypadku nie zachował należytej ostrożności przekraczając dozwoloną prędkość administracyjną 50 km/h i nie ustąpił pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu przez jezdnię w miejscu wyznaczonego przejścia dla pieszych w wyniku czego potrącił osobę pieszą którą był D. S.. W procesie likwidacyjnym pozwany wypłacił powódce zadośćuczynienie 40.000 zł a powodom po 35.000 zł . Wypłacił także odszkodowanie w wysokości 15.000 zł na rzecz powódki i po 5.000 zł na rzecz powodów. Zdaniem powodów wypłacone zadośćuczynienie i odszkodowania są zaniżone. Śmierć męża i ojca była dla wszystkich powodów niepowetowaną stratą z jaką nie pogodzą się do końca życia. Między powodami a zmarłym istniała silna więź emocjonalna i rodzinna . D. S. był dobrym i kochającym ojcem i mężem oraz troskliwym i opiekuńczym ojcem.

Pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu przyznał zasadę swej odpowiedzialności i podniósł , że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodom należne zadośćuczynienie i odszkodowanie . Przyznane kwoty przedstawiają realną wartość i pozwolą powodom w sensie materialnym złagodzić utratę bliskiej osoby. Pozwany ocenił , że poszkodowany przyczynił się w 20 % do wypadku . Poszkodowany będąc w stanie nietrzeźwości 2,37 promila alkoholu we krwi podjął decyzję o przekroczeniu jezdni ignorując zasadę ograniczonego zaufania w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego oraz pomijając ostrzeżenia innego pieszego Ł. F.. Ponadto pozwany wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 18 lipca 2014 r w miejscowości O. Ł. S. kierujący motocyklem marki S. nie zachował należytej ostrożności bowiem przekroczył dozwoloną prędkość o ok. 50 km / h i nie ustąpił pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu przez jezdnię po wyznaczonym przejściu dla pieszych , w wyniku czego doprowadził do potrącenia osoby pieszej którą był D. S. – mąż powódki A. S. i ojciec powodów P. i M. S.. W wyniku doznanych obrażeń D. S. zmarł w szpitalu po 11 dniach od wypadku. Sprawca szkody ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. D. S. w chwili zdarzenia znajdował się w stanie upojenia alkoholowego i miał 2,37 promila alkoholu we krwi. Do wypadku doszło w obszarze zabudowanym gdzie dozwolona administracyjnie prędkość wynosi 50 km/h. Motocyklista przed zdarzeniem poruszał się z prędkością 100 km/h. W miejscu zdarzenia na odcinku 500 m są trzy przejścia dla pieszych i skrzyżowanie . Kierowca motocykla był trzeźwy. Poszkodowany nie można przypisać przyczynienia się do wypadku. Wyłączną winę ponosi sprawca Ł. S. .

W procesie likwidacji szkody pozwany wypłacił powódce A. S. zadośćuczynienie 40.000 zł i odszkodowanie z tytułu pogorszenia się sytuacji życiowej 15.000 zł. Z kolei powodom P. i M. S. wypłacił zadośćuczynienie po 35.000 zł i odszkodowanie po 5.000 zł .

Śmierć D. S. była dla powodów ogromną stratą bowiem łączyła ich silna więź rodzinna i emocjonalna. Śmierć D. S. spowodowała nagłe zerwanie więzi rodzinnych przez co ucierpiało spokojne i szczęśliwe dotąd życie rodzinne . Pustka wywołana jego śmiercią daje o sobie znać do chwili obecnej i nie została zapełniona.

D. S. w chwili śmierci miał 48 lat ( urodzony (...)) . Był emerytowanym górnikiem . Powódka A. S. nie pracowała zawodowo była na utrzymaniu męża. Zajmowała się domem . A. i D. S. zawarli związek małżeński w 1990 r . Z ich małżeństwa pochodzi dwóch synów M. i P. S.. Powódka A. S. w dacie wypadku miała 42 lata , powód P. S. miał 19 lat , powód M. S. 24 lata . Cała rodzina mieszkała w O. w budynku mieszkaniowym wraz z rodzicami powódki J. i I. P.. Wspólnie tworzyli rodzinę wielopokoleniową żyjącą w zgodzie. D. S. przeszedł na emeryturę mając 43 lata. Jego emerytura wynosiła 2.900 zł. Z pracy dorywczej osiągał dochód ok. 1.000 zł miesięcznie. Przed wypadkiem powódka A. S. pracowała na basenie w G. jako sprzątaczka z wynagrodzeniem 680 zl miesięcznie. Na skutek redukcji etatów została zwolniona. Obecnie nie pracuje. Powódka A. S. po wypadku leczyła się psychiatrycznie . P. lekarza psychiatry zasięgała już przed wypadkiem w lipcu 2013 r kiedy to po raz pierwszy zgłosiła się do gabinetu z powodu spadku nastroju. W czasie wizyty podała że „ swoje życie małżeńskie ocenia jako udane”. Po wypadku lekarz psychiatra rozpoznał u powódki zaburzenia adaptacyjne lękowo – depresyjne . Reakcja żałoby .

W dacie wypadku powód P. S. był uczniem Zespołu Szkół (...) . Obecnie uczy się w szkole policealnej , kierunek administracja. Pracuje w firmie (...). Przyznano mu rentę po ojcu w wysokości 3.000 zł z której utrzymuje się wraz z matką.

Powód M. S. pracuje jako kierowca piekarni od 2013 r . Skończył szkołę zawodową potem policealną. W dacie wypadku zarabiał 1.400 zl . Obecnie jego wynagrodzenie wynosi 1.700-1800 zł. Od 3 lat ma dziewczynę. Miesięcznie przekazuje matce po 200 zł na koszty utrzymania domu.

Po śmierci D. S. sytuacja rodzinna , życiowa i materialna pogorszyła się. Wszyscy powodowie bardzo przeżyli fakt, że D. S. uległ wypadkowi i zmarł . Od momentu wypadku odwiedzali go w szpitalu, organizowali wspólne modlitwy mając świadomość rozległych obrażeń ciała i ryzyka śmierci. Bali się tej wiadomości. Przeżywali dźwięk dzwonka telefonu obawiając się najgorszego. Przejmowali się też tym jak D. S. będzie funkcjonował w sytuacji gdyby wypadek przeżył biorąc pod uwagę rozległe obrażenia wewnętrzne. Odczuwali wiele przykrych emocji jak lęk, bezsilność ,niezrozumienie. Rodzina była wzajemnie dla siebie wsparciem. Wszyscy powodowie nadal odczuwają brak męża i ojca w życiu codziennym. Wcześniej wspólnie spożywali posiłki, spędzali razem czas wolny. Razem jeździli na rowerach , chodzili na lokalne mecze piłki nożnej, odwiedzali rodzinę . D. S. udzielał wsparcia emocjonalnego i fizycznego zarówno dorosłym synom jak i żonie. Razem z synami wykonywał prace remontowe w domu Mieli wspólne plany co do kolejnych remontów. (...) z problemami zgłaszali się do ojca . Powodowie mieli pełne zaufanie do poszkodowanego i byli od niego uzależnieni finansowo oraz silnie związani emocjonalnie .

Sprawca wypadku nie wykazał zainteresowania rodziną po śmierci poszkodowanego.

Po śmierci D. S. pogorszeniu uległa sytuacja finansowa rodziny. Wcześniej D. S. utrzymywał powódkę A. S. i synów. Obecnie to synowie wspomagają matkę finansowo bo nie ma żadnych dochodów . Wszyscy powodowie często wspominają męża i ojca, tęsknią za nim . Często odwiedzają jego grób , chodzą do kościoła. M. wiele wspomnień z udziałem D. S. np. jak razem oglądali filmy na kasetach video.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków I. P. , Ł. F. , J. P. , zeznania powodów , opinie biegłego psychologa, akta sprawy karnej Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Sl VI K 76/15 w szczególności opinii biegłego do spraw ruchu drogowego i mechaniki pojazdowej , historię choroby powódki A. S., akta szkodowe .

Sąd zważył :

Powództwo A. S. o odszkodowanie na podstawie art. 446 §3 kc za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej oraz powództwo o zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej na podstawie art. 446 §4 kc. należało uznać za zasadne w całości .

Natomiast powództwo P. S. i M. S. należało uznać za zasadne w części tj na podstawie art. 446 § 3 kc za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej do kwoty 15.000 zł i na podstawie 446§ 4 kc z tytułu zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej do kwoty 25.000 zł.

Zakresem zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. objęty jest uszczerbek niemajątkowy doznany przez najbliższych członków rodziny zmarłego, w następstwie jego śmierci, wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Zadośćuczynienie za krzywdę jest dodatkowym roszczeniem, którego mogą oni żądać obok odszkodowania, określonego w art. 446 § 3 k.c. Kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny.

Niewątpliwie powodowie jako członkowie rodziny zmarłego są legitymowane do domagania się zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną w wyniku śmierci męża i ojca oraz odszkodowania w związku z jego śmiercią . Podstawą odpowiedzialności pozwanego jest zawarta z posiadaczem pojazdu mechanicznego umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003r., o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003, Nr 124, poz.1152) umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Zgodnie zaś z art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. W toku postępowania pozwany nie kwestionował podstawy swojej odpowiedzialności. Przesłankami dochodzenia zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą ze śmierci najbliższego członka rodziny są zdarzenie powodujące śmierć najbliższego członka rodziny, zaistnienie krzywdy oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem a krzywdą. W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje fakt, iż powodowie stracili męża i ojca wskutek wypadku komunikacyjnego z dnia 18 lipca 2014 r , a także, że zdarzenie to stanowiło dla nich krzywdę. Okolicznością sporną w niniejszej sprawie był rozmiar doznanej przez powodów krzywdy, a co zatem idzie wysokość należnego zadośćuczynienia oraz odszkodowania . Pozwany (...) S.A. w W. przyznał powodom A. S. zadośćuczynienie w wysokości 40.000 zł i powodom P. S. i M. S. zadośćuczynienie w wysokości po 35.000 zł . Przyznał ponadto odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej A. S. w wysokości 15.000 zł i pozostałym powodom po 5.000 zł odmawiając przyznania zadośćuczynienia i odszkodowania w pozostałej wysokości .

Przepis art. 446 § 4 k.c. ma na celu zadośćuczynienie najbliższym członkom rodziny osoby zmarłej w wyniku czynu niedozwolonego doznanej przez nich krzywdy, a więc naprawienie szkody niemajątkowej, w odróżnieniu od przyznanego im w art. 446 § 3 k.c. odszkodowania za szkodę majątkową wynikającą ze śmierci bezpośrednio poszkodowanego. Roszczenie na podstawie art. 446 § 4 kc jest odmienne od roszczenia zmierzającego do naprawienia szkody majątkowej, opartego na art. 446 § 3 k.c. Zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. nie jest zależne od pogorszenia sytuacji życiowej osoby bliskiej w wyniku śmierci bezpośrednio poszkodowanego, lecz ma na celu złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc członkom jego rodziny w dostosowaniu się do zmienionej sytuacji życiowej. Zadośćuczynienie to ma zrekompensować krzywdę wynikającą z naruszenia dobra osobistego, którym jest prawo do życia w pełnej rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby.

W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której mowa w art. 446 § 4 k.c., mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, wiek pokrzywdzonego i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz umiejętność odnalezienia się w niej.

Niewątpliwie krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy. Wysokość zadośćuczynienia może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego umiarkowany wymiar. Przesłanka "przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa" ma więc charakter uzupełniający i ogranicza wysokość zadośćuczynienia tak, aby jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawiać zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego rozmiar ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r. IV CKN 1266/00 , wyrok z dnia 3 czerwca 2011 r. III CSK 279/10).

Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki mające wpływ na wysokość zadośćuczynienia przewidzianego w art. 446 § 4 kc należy stwierdzić , że krzywda jakiej doznała A. S. wywołana śmiercią współmałżonka, jest - oceniając według kryteriów obiektywnych - jedną z najbardziej dotkliwych i najmocniej odczuwalnych z uwagi na rodzaj i siłę więzów rodzinnych oraz rolę pełnioną w rodzinie . W rozpoznawanej sprawie krzywda jest tym bardziej dotkliwa, że śmierć nastąpiła nagle w wypadku komunikacyjnym i dotknęła mężczyznę w sile wieku ( 48 lat) o ustabilizowanym statusie ekonomicznym , jedynego żywiciela rodziny . Poszkodowany stanowił wsparcie dla żony i dorastających synów którzy dopiero co uzyskali pełnoletniość i nie wyszli jeszcze z domu rodzinnego. Zmarły wraz z żoną i synami tworzyli wraz z rodzicami powódki wielopokoleniową rodzinę mieszkającą zgodnie w jednym budynku. Prowadzili spokojne , ustabilizowane życie. Poszkodowany dawał rodzinie poczucie bezpieczeństwa w tym także finansowego . Rodzina wspólnie spędzała czas , wspólnie planowała wyjazdy wakacyjne , dalsze remonty w domu . Dla powódki A. S. utrata męża po 24 latach małżeństwa wywołało silny wstrząs , utratę oparcia , poczucia bezpieczeństwa i gwarancji na przyszłość.

Poczucie krzywdy powódki wynikało z osobistego żalu, bólu, osamotnienia, cierpienia i bezradności . Z opinii biegłego psychologa wynika że powódka posiada niskie kompetencje społeczne oraz psychiczne co w dużym stopniu uniemożliwia jej konstruktywne poradzenie sobie z sytuacją nagłej utraty męża. Powódka będzie jeszcze długo i dotkliwie odczuwała śmierć męża co wykracza poza ogólnie przyjętą normę żałoby. Powódka z uwagi na zły stan psychiczny była zmuszona korzystać z pomocy psychiatry i wsparcia farmakologicznego.

Powódka do tej pory nie przystosowała się do sytuacji powstałej w wyniku śmierci męża , co niewątpliwie zwiększa doznaną krzywdę.

Wszystko to prowadzi do wniosku, że żądana przez powódkę A. S. kwota zadośćuczynienia w wysokości łącznej 120.000 zł jest zasadna. . Ponieważ powódce wypłacono już zadośćuczynienie w wysokości 40.000 zl dalszą kwotę zadośćuczynienia 80.000 zł zasądzono w pkt 1 wyroku . W pkt 2 i 4 wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powodów P. S. i M. S. zadośćuczynienie w wysokości po 25.000 zł co przy uwzględnieniu wypłaconej już kwoty zadośćuczynienia po 35.000 zł daje łączną kwotę zadośćuczynienia wysokości 60.000 zł na rzecz każdego z nich .

Sąd uznał, że wszyscy powodowie tracąc w wypadku bardzo bliską im osobę doznali krzywdy, która ma charakter niematerialny. Silne więzi jakie łączyły D. S. z rodziną były pielęgnowane. Rodzina żyła w zgodzie. (...) D. S. mieli w ojcu oparcie , zwracali się do niego z problemami . Mimo że uzyskali pełnoletniość dopiero zaczęli wchodzić w samodzielne życie i z pewnością na tym etapie potrzebowali wsparcia ojca i jego akceptacji . Wszyscy powodowie mieli z poszkodowanym bliskie codzienne relacje , wspólnie przeżywali problemy i sukcesy. Tradycją rodziny było spożywanie wspólne posiłków . Mieli wspólne plany co do dalszych remontów domu który miał być wykonywany przez ojca z synami , chcieli razem wyjechać na wakacje . Dotąd tez razem spędzali urlopy a także czas wolny . Razem przeprowadzali remonty w domu .Powodowie mieli poczucie bezpieczeństwa wynikającego z dobrych relacji z D. S. , który zapewniał im poczucie bezpieczeństwa , stabilizacji , był przez wszystkich powodów uznawany za głowę rodziny . Nagła i niespodziewana utrata najbliższej osoby wywołała u wszystkich powodów rozpacz, smutek, ból, poczucie osamotnienia, straty, pustkę. Po tragicznej śmierci D. S. wszyscy powodowie stracili radość i energię z życia, ciężko było im pogodzić się ze stratą.

Uwzględniając wszystkie okoliczności stwierdzić należy, że powodowie P. i M. S. wskutek straty ojca doznali krzywdy uzasadniającej zadośćuczynienie w kwocie po 60.000zł. . Wysokość tego zadośćuczynienia zdaniem sądu nie jest symboliczna ani nie przewyższa rozmiarów krzywdy, jakiej doznali powodowie , ale jest utrzymana w rozsądnych granicach. Po odliczeniu z tej kwoty po 35.000 zł jaką pozwany wypłacił na rzecz każdego z powodów należało zasądzić zadośćuczynienie w wysokości po 25.000 zł . W pozostałym zakresie żądanie o zadośćuczynienie oddalono jako wygórowane gdyż nie zostały wykazane inne okoliczności, które dawałyby podstawy do przyznania świadczenia w wyższym rozmiarze . Sąd ustalając wysokość zadośćuczynienia miał na uwadze, fakt że finansowa rekompensata powinna służyć nie tylko wyrównaniu krzywdy, jaką niewątpliwie jest tak gwałtowne zerwanie więzi rodzinnych , ale także powinna mieć na względzie inne czynniki wpływające na jej wysokość. W niniejszej sprawie niewątpliwie upływ czasu od chwili wypadku wpływa na mniejszą obecnie intensywność negatywnych przeżyć związanych ze śmiercią ojca . Po długotrwałych cierpieniach psychicznych obecnie objawy stresu pourazowego u powodów utrzymują się w niewielkim nasileniu. Powodowie choć nadal odczuwają pustkę i smutek po śmierci ojca przezwyciężyli trudności. Nadto, jak dotąd powodowie ze wsparcia psychoterapeutycznego nie korzystali. Z opinii biegłego psychologa wynika że P. i M. S. mają wyższe ( niż ich matka A. S.) kompetencje społeczne i psychiczne do poradzenia sobie z reakcją żałoby. Mają wypracowane sposoby i strategie do radzenia sobie z trudną sytuacją . Wsparcie rodziny i bliskich pozytywnie wpłynęło na stan psychiczny powodów co pozwoliło zminimalizować negatywne konsekwencje i pomogło w radzeniu sobie z trudnościami. W okolicznościach niniejszej sprawy, należy zatem uznać, że zasądzona kwota po 25.000 zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć ojca będzie adekwatna do rozmiaru krzywdy.

Odszkodowanie za szkodę majątkową wywołaną śmiercią D. S. Sąd ustalił na rzecz powódki A. S. na kwotę 50.000 zł a na rzecz powodów P. S. i M. S. na kwotę po 20.000 zł . Po odliczeniu dobrowolnie uiszczonego przez pozwanego odszkodowania na rzecz A. S. ( 15.000 zł ) zasądzono w pkt 1 wyroku na jej rzecz kwotę 35.000 zł . Natomiast po odliczeniu wypłaconych na rzecz powodów synów D. S. odszkodowań w wysokości po 5.000 zł zasądzono na ich rzecz odszkodowanie po 15.000 zł. Wszyscy powodowie utrzymywali się z dochodów D. S. w wysokości 3.900 zł ( 2.900 zł emerytura i 1.000 zł praca dorywcza) (...) podjęli zatrudnienie przy czym młodszy syn kontynuuje naukę.

Na skutek śmierci D. S. doszło do pogorszenia się sytuacji życiowej powódki A. S. i jej roszczenia z tego tytułu są w całości zasadne. Sytuacja powódki która nie pracowała i była na utrzymaniu męża znacznie się pogorszyła. Pozwana już przed śmiercią męża utraciła pracę jaką wykonywała na pół etatu w charakterze sprzątaczki z przyczyn od siebie niezależnych . Jej zarobek wynosił ok. 600 zł. W dacie wypadku nie pracowała zajmowała się domem , dbała o męża i synów. Jej sytuacja finansowa a więc wysokość dochodów zmarłego nie wymagała podjęcia pracy. Mąż zapewniał stabilizację finansową . Rodzina sporo prac np. remontowych wykonywała we własnym zakresie systemem gospodarczym pod kierownictwem poszkodowanego . Z osiąganych dochodów byli w stanie poczynić oszczędności i całą rodziną wyjechać na urlop . Powódka nie ma żadnych kwalifikacji bo nie ma wyuczonego zawodu . Obecnie utrzymuje się z renty rodzinnej uzyskanej przez młodszego syna i z tego co przekażą jej synowie. Nie może poczynić żadnych oszczędności. Nie ma widoków na życie na tym samym poziomie jak za życia męża. Nie tylko w sferze finansowej powódki nastąpiły niekorzystne zmiany . Po śmierci męża straciła możliwość opieki w chorobie, wsparcia i pomocy ze strony współmałżonka z którym przeżyli wspólnie 24 lata. Również ciężar wprowadzenia dorastających synów w ich samodzielne życie spoczywa na powódce. To na powódce będzie spoczywał ciężar pomocy dla jej rodziców z którymi wspólnie mieszkali w jednym domu. To powódka będzie musiała z czasem po wyprowadzeniu się synów którzy założą własne rodziny przejąć na siebie nie tylko obowiązki związane z gotowaniem , praniem i sprzątaniem ale także związane z ogrzewaniem domu , pracami gospodarskimi które zwykle wykonywał mąż i synowie. Powódka i jej mąż byli osobami w sile wieku ( 42 i 48 lat) , byli zdrowi w pełni sprawni a więc jeszcze przez wiele lat mogli funkcjonować , realizować plany i być dla siebie i synów wsparciem. Poszkodowany stale wykonywał dodatkową pracę w jednym miejscu a więc jego dochody ok. 1.000 zł miesięcznie miały charakter stały.

Z tych względów Sąd uznał, że przyznana przez pozwanego w postępowaniu likwidacyjnym kwota 15.000 zł z tytułu pogorszenia się sytuacji życiowej powódki A. S. wskutek śmierci męża jest zbyt niska. Łącznie ( wraz z żądaną w pozwie kwotą 35.000 zł ) kwota 50.000 zł jest adekwatnym odszkodowaniem należnym powódce i dlatego na mocy art. 446§3 kc za znaczne pogorszenie jej sytuacji życiowej i zasądził od pozwanego na jego rzecz kwotę 35.000 zł.

Na skutek śmierci D. S. doszło również do pogorszenia się sytuacji życiowej powodów M. S. i P. S.. Powodowie uczyli się od ojca zaradności życiowej. Spędzali z nim dużo czasu. Lubili razem wykonywać pracę w gospodarstwie domowym. Wraz z ojcem mieli poczucie odpowiedzialności za pozostałych członków rodziny , stan domu . Stąd pod jego kierownictwem angażowali się w prace gospodarskie , remonty. Obaj rozpoczęli już pracę zawodową i osiągają dochody rzędu najniższego wynagrodzenia . Otrzymywali jednak od ojca wsparcie finansowe. Mieli świadomość , że rodzice będą pomocni przy organizowaniu wesela czy urządzaniu ich mieszkań kiedy założą własne rodziny. Mogli liczyć na pomoc ojca bo to do niego zwracali się z problemami. Ojciec mógł wiele pomóc własną pracą np. przy remontach . Obecnie nie tylko stracili wsparcie ojca i poczucie stabilizacji ale jeszcze muszą stanowić wsparcie dla matki która została bez środków do życia. Z pewnością utrata ojca spowodowała że powodowie przedwcześnie będą musieli w swoich planach życiowych uwzględniać zapewnienie opieki dla ich matki która nie może liczyć na wsparcie swego męża ani finansowe ani w zakresie codziennych obowiązków. Pogorszenie sytuacji życiowej na skutek śmierci ojca przejawia się w utracie realnej możliwości polepszenia się warunków życia w przyszłości . Z pewnością utrata rodzica na starcie dorosłego życia stanowi dla niezamożnych powodów pogorszenie ich sytuacji życiowej w rozumieniu art. 446 § 3 kc. Pozbawieni zostali choćby doraźnej pomocy czy to finansowej czy życiowej.

Mając te okoliczności na względzie sąd przyjął , że odpowiednią kwotą dla M. S. i P. S. jest odszkodowanie w wysokości po 20.000 zł i dlatego po odliczeniu otrzymanych już 5.000 zł zasądził odszkodowania na rzecz każdego z powodów po 15.000 zł . Powyższa kwota odszkodowania spełnia bowiem kryterium świadczenia ekonomicznie odczuwalnego, ale nie jest równocześnie wygórowana. W pozostałym zakresie żądanie pozwu zostało oddalone.

Pozwany zarzucił , że poszkodowany D. S. przyczynił się do powstania szkody bowiem w chwili wypadku był w stanie nietrzeźwości. Dlatego zdaniem pozwanego wszelkie należne powodem świadczenia powinny być obniżone o 20%. Zdaniem Sądu materiał dowodowy zebrany w sprawie a w szczególności opinia biegłego do spraw ruchu drogowego sporządzona dla potrzeb sprawy karnej pozwala ustalić , że D. S. nie przyczynił się do wypadku . Fakty dot przebiegu zdarzenia były pomiędzy stronami bezsporne. D. S. został potrącony przez nadjeżdżający z nadmierną prędkością motor kiedy poruszał się po wyznaczonym przejściu dla pieszych i miał już za sobą ponad połowę tego przejścia. Niewątpliwie był wówczas w stanie nietrzeźwości. Bezspornym było również że sprawca wypadku w miejscu zabudowanym gdzie obowiązywała prędkość 50 km/h poruszał się z prędkością 100 km / h. Pieszy mógłby przyczynić się do wypadku w sytuacji gdyby np. wtargnął na przejście co jednak nie miało miejsca skoro do uderzenia doszło gdy pieszy znajdował się już praktycznie na drugiej stronie jezdni. To kierowca motocykla najechał na pieszego łamiąc wszelkie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ds. ruchu drogowego skoro powołując się na akta sprawy karnej w tym na opinię biegłego nie wskazał żadnych wątpliwości które ten nowy biegły miałby wyjaśnić. Pozwany w żaden sposób nie kwestionował opinii ze sprawy karnej a wręcz sam zawnioskował ją jako dowód w sprawie. Sąd przeprowadził dowód zawnioskowany przez pozwanego z zeznań świadka Ł. F. - naocznego świadka zdarzenia z dna 18 07 2014 r- nie dopatrzył się żadnych podstaw do tego aby D. S. choć w najmniejszym stopniu przypisać przyczynienie się do zdarzenia. W tej sytuacji Sąd uznał że pełną odpowiedzialność za wypadek i za śmierć D. S. ponosi kierowca motocykla Ł. S. .

O odsetkach od zasądzonej kwoty orzeczono na podstawie art. 14 ust 2 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Ponieważ wniosek zawierający sprecyzowanie roszczeń powodowie złożyli pismem z dnia 4 września 2014 r to należało przyjąć iż zwłoka ubezpieczyciela w wypłacie następuje po upływie wskazanego 30 dniowego terminu dlatego zasadnym jest zasądzenie odsetek od dnia 12 10 2014 r jak tego powodowie domagali się w pozwie. Od tej daty należą się powodom odsetki za opóźnienie, dlatego sąd przyznał odsetki zgodnie z żądaniem .

O kosztach z powództwa A. S. orzeczono zgodnie z art. 98 kpc . Powódka wygrała proces i poniosła następujące koszty opłata sądowa 5.750 zł i koszty zastępstwa prawnego 7.217 zł . Łącznie na rzecz powódki od pozwanego zasądzono zwrot kwoty 12.967 zł ( pkt 6 wyroku) .

W stosunku do powodów M. S. i P. S. o kosztach orzeczono zgodnie z art. 100 kpc. Każdy z powodów uiścił opłatę sądową po 4.000 zl. Koszty zastępstwa prawnego każdego z powodów wyniosły 7.217 zł. Koszty zastępstwa prawnego strony pozwanej wyniosły 7.217 zł które należy podzielić na 3 osoby skoro w sprawie występowało 3 powodów. Tak więc koszty zastępstwa prawnego pozwanego należy liczyć jako 2.405 zł ( 2.405 zł x 3 = 7.217 zł )

Tak więc w sprawie z powództwa P. S. koszty poniesione przez obie strony wyniosły 13.623 zł ( 7217 zł + 2.405 zł + 4.000 zł ) . Skoro pozwany przegrał w połowie to jego udział w kosztach tego powoda wynosi 6.812 zł . Skoro poniósł własne koszty zastępstwa prawnego 2.405 zł to powinien zwrócić powodowi kwotę 4.406 zł. ( pkt 7 wyroku)

Analogicznie obliczono koszty w sprawie w powództwa M. S. . ( pkt 8 wyroku)

Koszt opinii biegłego psychologa wyniósł 437.22 zł i został wypłacony tymczasowo ze środków Skarbu Państwa . W pkt 9,10 i 11 stosunkowo rozdzielono te koszty nakazując pobrać je od pozwanego w wysokości 292,22 zł i po 72,50 od powodów P. S. i M. S.. ( 437 zł : 3 osoby = 145 zł ; 145 zł przypadające na powodów P. i M. S. : 2 w stosunku do udziałów w kosztach = 72,50 zł )

SSO Marta Kucharczyk – Gemza

ZARZĄDZENIE

1 odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom obu stron