Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Cz 132/17

POSTANOWIENIE

Dnia 6 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Małgorzata Kończal (spr.)

Sędziowie SO Włodzimierz Jasiński, SO Rafał Krawczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2017 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku : J. B.

przy uczestnictwie : R. B. (1), D. B., T. B., H. B., R. B. (2), K. B. i W. G. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku po G. S.

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 30 września 2016 r.

sygn. akt XI Ns 1206/16

postanawia: oddalić zażalenie.

/SSO Włodzimierz Jasiński/ /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Rafał Krawczyk/

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Toruniu stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę o stwierdzenie nabycia spadku po G. S. według właściwości miejscowej Sądowi Rejonowemu w Aleksandrowie Kujawskim. Sąd ten wskazał, że w testamencie notarialnym sporządzonym w C. w dniu 12 stycznia 2016r. spadkodawczyni oświadczyła, że zamieszkuje w C.. Z odpowiedzi na wniosek uczestnika W. G. wynika, że spadkodawczyni zamieszkiwała wraz z nim i jego partnerką na przełomie listopada i grudnia 2015r. w C., a zmarła w szpitalu we W.. Spadkodawczyni została też zgłoszona w Rejonowej Przychodni (...) w C.. W ocenie Sądu Rejonowego, pobyt spadkodawczyni w C. miał cechę trwałości, przez co jej ostatnim miejscem zwykłego pobytu w rozumieniu art.628 k.p.c. był C. położony w okręgu Sądu Rejonowego w Aleksandrowie Kujawskim.

W zażaleniu na powyższe postanowienie wnioskodawca podnosił, że spadkodawczyni nie zamierzała opuszczać swego miejsca zamieszkania, o czym świadczy zakup ok. 1 tony węgla na zimę oraz fakt, że nie zgłosiła zamiaru zmiany miejsca pobytu w Urzędzie Gminy O.. Nadto skarżący podał, że uczestnik postępowania W. G. sam również wniósł sprawę o stwierdzenie nabycia spadku do Sądu w Toruniu uznając, że Sądem spadku będzie Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 628 k.p.c. in principio do czynności w postępowaniu spadkowym, które należą do zakresu działania sądów, wyłącznie właściwy jest sąd ostatniego zwykłego miejsca pobytu spadkodawcy. Miejsce pobytu trzeba odróżnić od miejsca zamieszkania. Powyższy przepis, regulujący właściwość miejscową sądu w postępowaniu z zakresu prawa spadkowego, stanowi odstępstwo od ogólnej zasady wyrażonej w art. 508 k.p.c. w myśli której sądem właściwym jest sąd zamieszkania, a gdy brak miejsca zamieszkania to miejsca pobytu wnioskodawcy. Przez miejsce pobytu należy rozumieć miejscowość, w której spadkodawca przebywał czasowo, bez zamiaru stałego pobytu. Tym różni się ono od miejsca zamieszkania (art. 27 k.c.). Przepisy ustawy nie zawierają definicji miejsca zwykłego pobytu. Za miejsce zwykłego pobytu spadkodawcy należy zatem uznać miejscowość, w której w ostatnim czasie przed śmiercią znajdował się główny ośrodek życiowy spadkodawcy, miejscowość, w której spadkodawca przebywał przez pewien czas, jednak bez zamiaru stałego pobytu w rozumieniu art. 25 k.c. „Samo przebywanie w danej miejscowości nie stanowi bowiem o zamieszkaniu, lecz musi być połączone z zamiarem stałego pobytu, tj. z takim przebywaniem, które ma cechy założenia tam ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów. Powszechnie przyjmuje się, że oba te elementy – fizyczne przebywanie w danej miejscowości (corpus) i zamiar, wola stałego pobytu (animus), muszą występować łącznie. Dla ustalenia miejsca zamieszkania osoby fizycznej nie wystarczy zatem ani samo zamieszkiwanie w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu, choćby zamieszkiwanie trwało przez dłuższy czas, ani sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości niepołączony z przebywaniem w tej miejscowości, przy czym od pojęcia zamieszkania należy odróżnić termin "pobyt", oznaczający fizyczne przebywanie w danym miejscu bez ustalenia zamiaru stałego pobytu” ( Komentarz do art. 628 k.p.c. red. Góra-Błaszczykowska 2015, wyd. 2/Malczyk).

W okolicznościach niniejszej sprawy skarżący nie ma racji powołując się na brak zamiaru po stronie spadkodawczyni stałego zamieszkiwania w C.. Nawet bowiem jeżeli nie można uznać, aby spadkodawczyni zamieszkiwała w C., to okoliczności sprawy wskazują, że C. był jej ostatnim zwykłym miejscem pobytu. Świadczy o tym nie tylko fakt wskazania C. w akcie notarialnym jako miejsca zamieszkania, ale również faktyczne przebywanie w C. do czasu pobytu w szpitalu we W. (nie w T.) oraz zarejestrowanie w Przychodni (...) w C..

Zażalenie należało zatem oddalić na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

/SSO Włodzimierz Jasiński/ /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Rafał Krawczyk/

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13