Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aneta Żołnowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Jolanta Jarmołowicz

w obecności oskarżyciela publ. D. K.

po rozpoznaniu w dniu 23/01/ 2017r., 07/02/2017r. sprawy

J. D.

s. B. i C. z domu W.

ur. (...) w I.

obwinionego o to, że:

w dniu 17.11.2016r. o godz. 08.46 w O. na ul. (...) kierując samochodem m – ki V. (...) o nr rej. (...) korzystał ze świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami, nie zastosował się do znaku drogowego pionowego B – 25 „zakaz wyprzedzania” wyprzedzając kierującego samochodem m –ki S. (...) o nr ej.(...) (...), po czym nie udzielił pierwszeństwa przejazdu zamieniając pas ruchu w wyniku czego zmusił kierującego do gwałtownego hamowania oraz wykonania manewru obronnego zmiany kierunku jady, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

- tj. za wykroczenie z art. 88kw, art. 92§1kw i art. 86§1kw w zw. z art. 51, art. 22 ust 1 i 4 i art. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym,§23 ust 1 i 2 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych

ORZEKA:

I.  obwinionego J. D. uznaje za winnego popełnienia wykroczeń z art. 88 kw i 92 § 1 kw i za to na podstawie art. 92 § 1 kw w zw. z art. 9 § 2 kw skazuje go na karę 400,- (czterysta) złotych grzywny;

II.  uniewinnia obwinionego od popełnienia czynu z art. 86 § 1 kw

III.  na podstawie art. 118 § 1 kpw i art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych obciąża obwinionego zryczałtowanymi wydatkami postępowania w kwocie 100,- (sto) złotych i opłatą w kwocie 40,- (czterdzieści) złotych;

IV.  w części uniewinniającej wyroku koszty ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt. IX W 4168/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 listopada 2016r. około godz. 8.45 J. D. kierował samochodem m – ki V. (...) o nr rej. (...). Jechał lewy pasem ul. (...) w O. w kierunku G.. Poprzedzał go radiowóz nieoznakowany z patrolem funkcjonariuszy (...) K. O. w składzie : T. W. (1) i K. H. (1). Pojazd ten uniemożliwiał kierującemu V. szybszą jazdę i wyprzedzenie przed wjazdem na drogę nr (...) pojazdu dostawczego, który poruszał się prawym pasem, stąd też użył on kilkukrotnie świateł drogowych. Kierujący radiowozem, w miejscu dozwolonym, zmienił pas ruchu na prawy. J. D. nadal poruszając się pasem lewym, pomimo wjazdu za znak B – 25 „zakaz wyprzedzania”, wykonał manewr wyprzedzania radiowozu i tuż przed polem wyłączonym z ruchu zmienił pas ruchu na prawy, wjeżdżając bezpośrednio przed wyprzedzony pojazd. Oba pojazdy poruszały się z prędkością znacznie przekraczającą 80 km/h, pomimo ograniczenia prędkości na końcowym etapie ul. (...) do 60 km/h.

(dowody: wyjaśniania obwinionego k. 53 – 53v, zeznania świadków T. W. k. 55, K. H. k. 53v, nagranie z wideorejestratora k. 31, notatka urzędowa k. 3-4 )

Obwinionemu J. D. zarzucono korzystanie ze świateł drogowych niezgodnie z ich przeznaczeniem, niezastosowanie się do znaku B – 25 oraz nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu przy zmianie pasa ruchu, w wyniku czego zmusił innego uczestnika ruchu do hamowania i zmiany kierunku ruchu, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. W wyjaśnieniach przyznał jednak, iż używał świateł drogowych, bowiem jadący przed nim radiowóz tamował mu ruch, w jego ocenie jest to ogólnie przyjęte w ruchu drogowym. Przyznał również, iż wykonał manewr wyprzedzania, jego zdaniem w sposób prawidłowy i bezpieczny, rozpoczynając go jeszcze przed znakiem B – 25.

Sąd dał zasadniczo wiarę wyjaśnieniom obwinionego co do przebiegu zdarzenia, albowiem znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Nie sposób jednak zgodzić się z oceną zachowania obwinionego na drodze w odniesieniu do obowiązujących przepisów, o czym poniżej.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka T. W. (1) w części dotyczącej sytuacji przed wykonaniem przez obwinionego manewru wyprzedzania, albowiem zgodne są one z wyjaśnieniami obwinionego oraz załączonym do akt nagraniem. Sąd nie uwzględnił zeznań świadka, w których twierdził, iż obwiniony kończąc manewr wyprzedzania zmusił go do hamowania oraz zmiany kierunku ruchu. Z nagrania z wideorejestratora wynika, iż świadek nie zmniejszył znacząco prędkości, manewr zjazdu w lewo nie był powodowany koniecznością uniknięcia zderzenia, ale przygotowaniem do wyprzedzenia V., którego kierującego chciał zatrzymać za popełnione wcześniej wykroczenia. W ocenie Sądu, zmiana pasa ruchu przez obwinionego była ryzykowna i daleka od zasad „kultury na drodze”, ale nie spowodowała zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i nie może być postrzegana jako nieustąpienie pierwszeństwa. Podkreślić jednocześnie należy, że fakt, iż obwiniony nie spowodował zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, nie oznacza, iż jego zachowanie w tym zakresie było zgodne z zasadami ruchu drogowego. Zgodnie z przepisem art. 3 ust 1 Prawa o ruchu drogowym uczestnik ruchu winien unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku w ruchu drogowym. W niniejszej sprawie mamy do czynienia właśnie z takim przypadkiem.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka K. H. (1), choć ich treść ze względu na ogólnikowość nie mogła mieć znaczenia dla ustaleń stanu faktycznego. Zaznaczyć jedynie można, iż świadek nie kojarzyła zdarzenia z jakimkolwiek zagrożeniem bezpieczeństwa w ruchu, zatem należy przyjąć, iż manewry wykonywane przez kierującego radiowozem nie były gwałtowne.

Zgodnie z przepisem art. 51 ust 3 Prawa o ruchu drogowym, kierujący pojazdem może używać świateł drogowych jedynie od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach. Jest to jednak obwarowane licznymi ograniczeniami, które jednak obowiązują jedynie w czasie gdy używanie tych świateł jest w ogóle dozwolone. Obwiniony używał świateł drogowych w czasie od świtu do zmierzchu, gdy dozwolone są jedynie światła mijania lub do jazdy dziennej. Należy pamiętać, iż światła zewnętrzne pojazdu spełniają dwie podstawowe funkcje: oświetlają drogę przed pojazdem, zapewniając kierującemu jej widoczność i oświetlają pojazd, czyniąc go widocznym dla innych, jadących za nim lub z przeciwnego kierunku. Nie są przeznaczone do komunikowania się z innymi uczestnikami ruchu, za wyjątkiem sytuacji przewidzianej w art. 29 ust 1 cytowanej ustawy, który pozwala na używanie sygnału dźwiękowego lub świetlnego w nadzwyczajnych sytuacjach, a mianowicie w przypadku konieczności ostrzeżenia o niebezpieczeństwie. Chodzi o niebezpieczeństwo dla ruchu drogowego. Niebezpieczeństwo to musi istnieć realnie i mieć charakter obiektywny. Z całą pewnością taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie. Korzystanie ze świateł niezgodnie z ich przeznaczeniem, zgodnie z piśmiennictwem jest prowadzeniem pojazdu bez wymaganych przepisami świateł i jest wykroczeniem z art. 88kw.

Znak B-25 „zakaz wyprzedzania” zabrania wyprzedzania pojazdami silnikowymi innych pojazdów silnikowych wielośladowych ( §23 ust 1 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych). Stosuje się go jeżeli wykonanie tego manewru stwarza zagrożenie bezpieczeństwa ruchu, w szczególności: na wąskich jezdniach, na stromych wzniesieniach, przed zwężonymi odcinkami dróg lub na tych odcinkach, jeżeli pojazdy powinny poruszać się tylko po jednym pasie ruchu (w jednym kierunku) oraz w przypadku, gdy brak widoczności niezbędnej do wykonania tego manewru jest niewłaściwie oceniany przez kierujących.

Rację ma obwiniony, podnosząc, iż załącznik do rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych stanowi, iż znaku tego nie stosuje się na jezdniach, na których istnieją co najmniej dwa pasy ruchu dla jednego kierunku, nawet w tych przypadkach, gdy następuje zmniejszenie liczby pasów ruchu. Takie zalecenie jest zasadne, ale tylko w przypadkach gdy nie zachodzą okoliczności wskazane wcześniej, a powodujące, iż manewr wyprzedzania może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Podkreślić należy, iż w miejscu gdzie doszło do wyprzedzenia, nie tylko następuje zwężenie jedni, ale także występuje odcinek drogi, na którym zabronione jest wyprzedzanie ze względu na brak widoczności (łuk drogi). Znak B – 25 u wylotu ul. (...), jest usytuowany po obu stronach jezdni, stąd jest widoczny i czytelny dla wszystkich uczestników ruchu, niezależnie którym pasem się poruszają. Zakazuje wykonywania manewru wyprzedzania, a nie tylko jego rozpoczęcia. Decydując się na wykonanie manewru wyprzedzania, należy brać pod uwagę również konieczność zakończenia go przed wyżej wymienionym znakiem. Niezastosowanie się do znaku drogowego jest wykroczeniem z art. 92§kw.

Strzałki naprowadzające mają na celu uprzedzenie o konieczności opuszczenia pasa, na którym się znajdują. Stosuje się je w celu uprzedzenia kierujących, że pas ruchu, na którym są umieszczone kończy się. Nie oznaczają zakazu wyprzedzania pojazdów znajdujących się na prawym pasie, o ile, jak to miało miejsce w niniejszym przypadku, nie jest to zabronione innymi znakami. Kierujący, zamierzając wykonać manewr wyprzedzania winien zachować szczególną ostrożność, między innymi upewnić się czy ma dostateczną widoczność oraz dostateczne miejsce do wyprzedzenia nie utrudniając nikomu ruchu. W realiach niniejszej sprawy, obwiniony zignorował zarówno znak zakazujący mu wykonywanie manewru wyprzedzania, jak również ogóle zasady dotyczące tego manewru. W wyniku tego zachowania, był zmuszony kończyć manewr bezpośrednio przed radiowozem i w minimalnej odległości od pojazdu dostawczego, który go poprzedzał. Takie zachowanie mogło spowodować realne zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu, bowiem skrócona odległość między pojazdami mogła być niewystarczająca w przypadku konieczności wykonania manewru hamowania przez kierującego jadącego na przodzie kolumny, bądź w przypadku nieadekwatnej reakcji niedoświadczonego kierowcy, który mógł być na miejscu funkcjonariusza.

Mając powyższe na względzie, w ocenie Sądu, wina obwinionego co do wykroczeń z art. 88kw i art. 92§1kw jest ewidentna i została mu udowodniona. Za popełnienie tych wykorzeń, przy zastosowaniu art. 9§2kw obwiniony został skazany i wymierzono mu karę grzywny w kwocie 400 zł.

Wymierzając obwinionemu karę, Sąd miał na uwadze okoliczność łagodzącą, jaką jest niewątpliwie dotychczasowa niekaralność obwinionego za wykroczenia drogowe ( k.17). Na wymiar kary decydujący wpływ miały jednak okoliczności obciążające. Wyprzedzanie jest jednym z najniebezpieczniejszych manewrów w ruchu drogowym i dlatego przy jego wykonywaniu wymagane jest zachowanie szczególnej ostrożności, w sposób drobiazgowy uregulowano również jego wykonanie. Szczególne naganne jest wykonywanie go pomimo znaków zakazu. Trafnie Sąd Najwyższy uznał, że: "Wyprzedzanie należy do najtrudniejszych manewrów, dlatego też naruszenie przepisu o wyprzedzaniu jest lekceważeniem jednego z najbardziej podstawowych przepisów ruchu drogowego" (wyr. SN z dnia 22 sierpnia 1973 r., V KRN(...) (w:) R.A. Stefański, Przestępstwa i wykroczenia..., poz. 303). Dodatkowo należy podkreślić, iż sposób jazdy obwinionego był bardzo agresywny. Poruszał się z prędkością przekraczającą dopuszczalną ( odpowiednio 50 i 60 km/h), co można wnioskować z prędkości radiowozu, za którym obwiniony jechał w bezpośredniej odległości lewym pasem, a następnie dokonał manewru jego wyprzedzenia. Używał świateł drogowych celem zmuszenia poprzedzającego go kierującego do ustąpienia mu pierwszeństwa, pomimo, iż ten był w trakcie manewru wyprzedzania, a następnie nie mógł zmienić pasa ruchu ze względu na linię pojedynczą ciągłą, obowiązującą na pewnym odcinku. Sposób wykonania manewru wyprzedzania przez obwinionego, który również stanowi okoliczność obciążającą, został omówiony powyżej.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu, kara wymierzona obwinionemu jest adekwatna do stopnia jego zawinienia i społecznej szkodliwości jego czynu. Tak ukształtowana wpłynie na obwinionego wychowawczo i zapobiegawczo oraz spełni swe zadania w zakresie prewencji ogólnej.

Obwiniony został uniewinniony od zarzutu spowodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym ze względów wskazanych we wcześniejszej części uzasadnienia, przy uznaniu, iż nie zostały spełnione znamiona wykroczenia z art. 86§1kw.

Wobec skazania obwiniony został obciążony kosztami postępowania i opłatą, w części uniewinniającej koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.