Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział IV Karny - Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca SSO Małgorzata Winkler – Galicka

SSO Leszek Matuszewski (spr.)

SSO Sławomir Jęksa

Protokolant p.o. staż. E. C.

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej P.
w P. W. Z.

rozpoznawał sprawę skazanego W. W.

o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P.

z dnia 26 sierpnia 2016 r., sygn. akt VIII K 460/16

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę do ponownego rozpoznania przekazuje Sądowi Rejonowemu Poznań – Stare Miasto w P..

S. M. W. L. M.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P. wyrokiem łącznym z dnia 26 sierpnia 2016 roku, wydanym w sprawie VIIIK 460/16 w stosunku do W. W. skazanego:

I.  wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. VIII Wydział Grodzki z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. akt VIII K 1840/09 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres 2 lat próby oraz grzywnę 40 stawek dziennych po 10 zł stawka; postanowieniem z dnia 1 lutego 2011 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary; postanowieniem z dnia 29 marca 2011 r. karę grzywny zamieniono na karę 4 miesięcy po 20 godzin prac społecznie użytecznych; postanowieniem z dnia 12 lipca 2011 r. udzielono zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego; w dniu 27 października 2011 r. wykonano karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego,

II.  wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 19 października 2010 r., sygn. akt III K 520/10 za przestępstwo z art. 297 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres 5 lat próby; postanowieniem z dnia 12 czerwca 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary; na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres od 14 maja 2014 r. do 24 czerwca 2015 r.; postanowieniem z dnia 24 czerwca 2015 r. zwolniono skazanego na przerwę w karze do dnia 24 grudnia 2015 r.

III.  wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 25 października 2011 r., sygn. akt III K 512/11 za przestępstwo z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz przestępstwo z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę łączną 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres 5 lat próby; postanowieniem z dnia 22 marca 2016 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary

1.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 § 1 i 2 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności wymierzone W. W. wyrokami opisanymi powyżej w punktach II i III i wymierzył skazanemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności,

2.  w pozostałym zakresie pozostawił wyżej wskazane wyroki do odrębnego wykonania,

3.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet wymierzonej skazanemu w punkcie 1 kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył pozbawienie wolności w okresie od 14 maja 2014 roku do 24 czerwca 2015 roku i od 26 listopada 2015 roku do 26 sierpnia 2016 roku,

4.  na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w pozostałym zakresie,

5.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r.
o opłatach w sprawach karnych (jedn. tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 ze zm.) zwolnił skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Z powyższym wyrokiem nie zgodził się prokurator, składając apelację na niekorzyść podsądnego. Oskarżyciel publiczny zarzucił Sądowi Rejonowemu obrazę prawa materialnego – art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 roku - poprzez jego niezastosowanie, co zdaniem skarżącego wyraża się w tym, iż wymierzając karę łączną Sąd nie powołał się na ten przepis wskazując, że wymierza karę łączną na podstawie art. 85§ 1 i 2 kk, który to zapis wskazuje na zastosowanie przepisu w brzemieniu aktualnie obowiązującym, zarzucił Sądowi, że nie rozwiązał węzła kary łącznej orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 25 października 2011 roku sygn. akt III K 512/11 i wymierzył karę łączną biorąc za podstawę karę łączną orzeczoną tym wyrokiem zamiast kar z osobna wymierzonych za zbiegające się przestępstwa, a nadto nie objął wyrokiem łącznym kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 24 lutego 2010 roku sygn. akt VIII K 1840/09 pomimo istnienia ku temu przesłanek.

Apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora okazała się konieczna prowadząc do kontroli odwoławczej skutkującej uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Zgodnie z przepisem art. 437 § 2. k.p.k. Sąd odwoławczy zmienia zaskarżone orzeczenie, orzekając odmiennie co do istoty, lub uchyla je i umarza postępowanie; w innych wypadkach uchyla orzeczenie i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1, art. 454 lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Zaskarżony wyrok obarczony jest tego rodzaju wadami, że zachodzi konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości.

Odnosząc się do zarzutów apelacji należy zauważyć, że większość z postawionych w niej zarzutów jest chybiona. Prokurator błędnie uznał, że Sąd Rejonowy naruszył prawo materialne w postaci art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2015r, z przyczyn wskazanych w apelacji. Jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd w sprawie zastosował regulację prawną dotyczącą kary łącznej obowiązującą do 30.06.2015r, w tym oczywiście art. 85 kk. Okoliczność, że w sentencji zaskarżonego wyroku przez omyłkę powołano przepis art. 85§ 1 i 2 kk tego faktu nie zmienia. Uchybienie to co najwyżej stanowi naruszenie art. 413§ 2 kpk poprzez nieprawidłowe określenie zastosowanych w sprawie przepisów kodeksu karnego.

Trudno też traktować w kategoriach uchybienia niewydanie rozstrzygnięcia przez Sąd Rejonowy o rozwiązaniu węzła kary łącznej orzeczonej w postępowaniu III K 512/11. Skoro Sąd Rejonowy połączył jednostkowe skazania objęte tym węzłem kary łącznej ( co wyjaśnił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku), to automatycznie doszło do utraty mocy tej kary łącznej. Wydawanie dodatkowego orzeczenia w tym zakresie byłoby zbyteczne. Nie ma również racji skarżący, że Sąd Rejonowy kształtując wymiar kary łącznej, jako jej podstawę uwzględnił wysokość kary łącznej orzeczonej w sprawie IIIK 512/11 a nie wysokość kar jednostkowych podlegających łączeniu. Na stronie 4 i 5 uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy precyzyjnie określił granice kary łącznej jaka mogłaby zostać orzeczona w niniejszym postawaniu. Ustalając te granice wziął pod uwagę kary jednostkowe, a nie karę łączną orzeczoną w sprawie IIIK 512/11.

Racje natomiast ma prokurator, że błędem Sądu Rejonowego było nieuwzględnienie przy nowo kształtowanej karze łącznej kary orzeczonej w sprawie VIIIK 1840/09. Jak słusznie zauważył w swoim uzasadnieniu Sąd I instancji, to wyrok wydany w tej sprawie był chronologicznie pierwszym wyrokiem. Przestępstwa osądzone w postepowaniach o sygnaturach IIIK 520/10 i IIIK 512/11 zostały popełnione przed wydaniem tego wyroku. Kary orzeczone we wszystkich tych postępowaniach podlegają łączeniu. To ten błąd Sądu stanowi naruszenie art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2015r. Przepis ten nakłada na Sąd obowiązek objęcia takiej kary wyrokiem łącznym. Należy podkreślić, że nie ma racji Sąd Rejonowy, starając się wykazać, że objęcie tej kary wyrokiem łącznym byłoby niekorzystne dla skazanego. W realiach przedmiotowej sprawy nie zachodzą żadne przesłanki mogące uzasadnić takie stanowisko. Skoro skazany odbył tę karę w całości ( patrz art. 92 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2015r), to połączenie tej kary w jedną karę łączną z karami jednostkowymi orzeczonymi w sprawach IIIK 520/10 i IIIK 512/11 w żadnym zakresie nie może pogorszyć sytuacji skazanego, może jedynie jej nie zmienić lub polepszyć. Z uwagi na podobieństwo rodzajowe wszystkich przypisanych skazanemu przestępstw zasadnie należy domniemywać, że objecie tego skazania nową karą łączną polepszy sytuację skazanego. Oczywiście czy tak rzeczywiście się stanie zadecyduje Sad I instancji ponownie rozpoznając przedmiotową sprawę po przeprowadzeniu dowodu z akt. sprawy VIIIK 1840/09 i przeanalizowaniu czy podobieństwo rodzajowe tych jednostkowych przestępstw, odstęp czasu pomiędzy poszczególnymi przestępstwami i pozostałe okoliczności jakie się uwzględnia przy kształtowaniu kary łącznej, nakazują, i w jakim zakresie, zastosowanie przy jej wymiarze, zasady absorpcji czy kumulacji. Zakres czynności jaki winien przeprowadzić Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając przedmiotową sprawę uprawnia do przyjęcia, że zachodzi konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego na nowo w całości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy:

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Poznań-Stare Miasto w P.

SSO Sławomir Jęksa SSO Małgorzata Winkler-Galicka SSO Leszek Matuszewski