Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 września 2015 r. znak (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej K. D. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu uległa w dniu 13 maja 2014r., przyjmując, że długotrwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 0% (decyzja – k. 28 akt wypadkowych).

Ubezpieczona wniosła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie poprzez jej zmianę, iż przysługuje jej prawo do odszkodowania. W uzasadnieniu wskazała, że orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 8 września 2015r. jest nierzetelne (odwołanie - k. 2).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, iż zaskarżona decyzja oparta jest na orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 8 września 2015r., która ustaliła 0% uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 13 maja 2014r. Organ wskazał ponadto, że prawidłowość orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS potwierdził Przewodniczący tej Komisji, wskazując, iż brak jest w sprawie nowych okoliczności i nie wymaga ona ponownego rozpatrzenia (odpowiedź na odwołanie – k.3).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. D. od 16 lutego 1998r. była zatrudniona (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na stanowisku uszlachetniacza uszczelek. W dniu 13 maja 2014r. około godziny 16:00 układała uszczelki typu O-ring w worku foliowym, umieszczonym na tacce. Po napełnieniu worków udała się w inne miejsce w celu sklejenia ich za pomocą zgrzewarki, nie widząc leżącej na posadzce drewnianej palety, zahaczyła o nią dużym palcem prawej stopy i upadła na paletę oraz stojący na niej karton. K. D. mimo odczuwanego bólu kręgosłupa, kolana, nogi prawej i okolicy ramienia prawego pracowała do końca swojej zmiany, tj. do godziny 21:00. Następnego dnia przyszła do pracy, jednakże w trakcie jej wykonywania odczuwała ból kręgosłupa, a w okolicy prawego kolana i ramienia prawego wystąpiło zasinienie. Mimo dolegliwości bólowych pracowała do końca zmiany. Dopiero w dniu 15 maja 2014r. udała się do lekarza rodzinnego w Przychodni (...) w Ł..

Niesporne , a nadto dowód: protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nr 003/2014r. – k. 1-5, wyjaśnienia uzyskane od poszkodowanego - k. 6, informacje uzyskane od świadka – k.7 III pliku akt organu, wywiad zawodowy – k. 3 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS.

K. D. w okresie od 15 maja 2014r. do 12 listopada 2014r. korzystała z zasiłku chorobowego.

Natomiast po wykorzystaniu okresu zasiłkowego nabywała prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 13 listopada 2014r. do 11 maja 2015r.

Niesporne , a nadto dowód: oświadczenie do celów świadczenia rehabilitacyjnego, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 28 października 2014r., orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 18 listopada 2014r., decyzja z dnia 27 listopada 2014r., wniosek o wydanie orzeczenia I pliku akt organu.

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 4 sierpnia 2015r. ustalono 0% uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 13 maja 2014r.

Następnie w dniu 8 września 2015r. w wyniku sprzeciwu wniesionego przez K. D., orzeczenie wydane przez Komisję Lekarską ZUS ustaliło 0% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, potwierdzając tym samym wcześniej wydane orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS.

Niesporne , a nadto: Orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 4 sierpnia 2015r. – k. 26, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 8 września 2015r. – k. 27 III pliku akt organu, opinie lekarskie – k. 28, 33, sprzeciw – k. 29, 31, stanowisko komórki merytorycznej – k. 34 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS.

Decyzją z dnia 17 września 2015r. nr (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił K. D. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu uległa w dniu 13 maja 2014r.

Niesporne , a nadto: decyzja z dnia 17 września 2015r. – k. 28 III pliku akt organu.

U K. D. rozpoznaje się przewlekły zespół bólowy kręgosłupa z promieniowaniem do kończyn dolnych, dyskopatię odcinka C3-C7 oraz C/S pod postacią okrężnych wypuklin lub szerokich płaskich przepuklin, krawędziowych osteofitów, a w dolnej części tego odcinka również przerostu więzadła żółtego, zniesienie fizjologicznej lordozy odcinka szyjnego, dolegliwości przeciążeniowe mięśni przykręgosłupowych, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa odcinka szyjnego i lędźwiowego.

Niesporne , a nadto: zaświadczenie o stanie zdrowia – k. 1, 11, 12, 25 historia wizyty – k. 4, 14,historia choroby – k. 5-7, 15-17, skierowanie do (...) – k.18, 20, 21, wynik badanie MR kręgosłupa szyjnego – k. 19 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej ZUS.

Odnośnie obecnego stanu zdrowia K. D. stwierdza się ruchomość w stawach bierną i czynną w pełnym zakresie, prawidłową chwytność obu rąk, prawidłową siłę mięśniową. Nadto bolesność uciskową na poziomie C5/C7, (...), L5/S1, ograniczoną ruchomość w odcinku szyjnym: skłon głowy w prawo - 25º, w lewo - 25º, rotacja w prawo - 45º, w lewo - 45º. Natomiast nie stwierdza się odchyleń neurologicznych.

Schorzenia te spowodowały u K. D. 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dowód: opinia biegłych sądowych z zakresu neurologii T. P. i ortopedii H. M. – k. 20-21.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U.z 2002r., Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie czynności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (art. 11 ust. 2 i 3 ustawy). Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, tj. 1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, 2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, 3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy (art. 3 ust. 1 ustawy).

Dla oceny, czy dane zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy należy odnieść się do przepisu art. 6 powołanej ustawy, który formułuje jego definicję. Zgodnie z nią wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło: bądź w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych, bądź podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia, bądź wreszcie w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

W przedmiotowej sprawie okoliczność, że ubezpieczona doznała wypadku przy pracy była bezsporna. Organ rentowy zarówno na etapie przedsądowym, jak i w trakcie niniejszego postępowania nie podnosił zarzutów co do tego, czy wypadek w dniu w dniu 13 maja 2014r. należy zakwalifikować do wypadków przy pracy. Spornym natomiast była okoliczność, czy i w jakiej wysokości ubezpieczona doznała uszczerbku na zdrowiu na skutek wypadku przy pracy. Ubezpieczona kwestionowała bowiem orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS, jakie legło u podstaw wydania zaskarżonej decyzji, w której orzecznik ustalił doznany przez nią uszczerbek na 0%.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł na treści protokołu powypadkowego i dokumentach znajdujących się w aktach sprawy, w szczególności dokumentacji medycznej. Prawdziwości i rzetelności sporządzenia tych dokumentów żadna ze stron nie kwestionowała, stąd też Sąd uznał je za miarodajne dla odtworzenia stanu faktycznego sprawy.

Szczegółowe zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu oraz tryb postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania z dnia 18 grudnia 2002r. (Dz.U. z 2002r., Nr 234, poz. 1974 ze zm.).

Zgodnie z § 9 ust. 1-3 ww. rozporządzenia stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu komisja lekarska ustala w procentach według tabeli norm oceny uszczerbku na zdrowiu stanowiącej załącznik do rozporządzenia, zwanej dalej "tabelą", która jest określona w załączniku do rozporządzenia. Jeżeli dla danego rodzaju uszczerbku tabela określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu, komisja lekarska określa stopień tego uszczerbku w tych granicach, biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania. Jeżeli dla danego przypadku brak jest odpowiedniej pozycji w tabeli, komisja lekarska ocenia ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej. Można przy tym ustalić stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w procencie niższym lub wyższym od przewidywanego w danej pozycji, w zależności od różnicy występującej między ocenianym stanem przedmiotowym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji tabeli.

W przedmiotowej sprawie strony różniły się stanowiskami w zakresie samego faktu, czy ubezpieczona doznała uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 13 maja 2014r. Organ rentowy bazował przy tym na orzeczeniu Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 4 sierpnia 2015r., stanowiąc, iż niewielkie ograniczenie ruchomości kręgosłupa odcinka szyjnego L/S nie powoduje uszczerbku na zdrowiu. Ubezpieczona nie zgadzała się z oceną organu, wskazując na jej nierzetelność, wnosząc o przyznanie jej prawa do odszkodowania. Poczynienie miarodajnych ustaleń w tym zakresie i weryfikacja stanowisk stron wymagały zasięgnięcia wiadomości specjalnych. W konsekwencji Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii na okoliczność, w jakiej wysokości ubezpieczona doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy w dniu 13 maja 2014 r.

Biegli neurolog T. P. i ortopeda H. M. w wyniku analizy dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania stwierdzili u ubezpieczonej zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego z zespołem bólowym w wywiadzie.

Biegli opierając się na treści rozporządzenia z dnia 18 grudnia 2002 r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2002r., Nr 234, poz.1974 ze zm.) wskazali że rozpoznane u ubezpieczonej schorzenie mieści się odpowiednio w zakresie pozycji 94a i przy zastosowaniu § 9 ust. 3 rozporządzenia i tabeli załączonej do tego rozporządzenia i określili dla niej 3-procentowy uszczerbek na zdrowiu, tj. przewlekły zespół bólowy na tle istniejących już wcześniej zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych. Biegli uzasadnili, iż zespół bólowy utrzymywał się u ubezpieczonej około roku (6 miesięcy przebywała na zwolnieniu lekarskim, a następne 6 miesięcy korzystała ze świadczenia rehabilitacyjnego). Wedle biegłych długotrwałe zwolnienie z pracy świadczy o wystąpieniu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Tym samym biegli uznali, że zdarzenie z dnia 13 maja 2014 r. spowodowało u ubezpieczonej 3 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

O kwalifikacji uszczerbku jako długotrwałego, przesądza możliwość poprawy upośledzenia czynności organizmu, a także trwanie uszczerbku na zdrowiu przez okres przekraczający 6 miesięcy. Jeżeli zatem upośledzenie rokuje poprawę, ale trwało jedynie 6 miesięcy, to ubezpieczony nie otrzyma jednorazowego odszkodowania.

Zdaniem Sądu przedstawiona w sprawie opinia biegłych jest pełna i spójna, zawiera w sposób logiczny i przekonujący umotywowane wnioski. Biegli w sposób wyczerpujący uzasadnili swoje stanowisko powołując się m.in. na fakty wynikające z dokumentacji medycznej.

Organ rentowy kwestionował treść powyższej opinii zarzucając, że zespół bólowy utrzymywał się około roku przed wypadkiem i w okresie leczenia, a więc biegli nie oddzielili skutków stanu chorobowego przed wypadkiem, przed zakończonym leczeniem i po jego zakończeniu. Natomiast ustalenia uszczerbku na zdrowiu dokonuje się po zakończonym leczeniu. Nadto dodał, iż samo uszkodzenie struktur organizmu w wyniku wypadku przy pracy nie może być podstawą do orzekania o uszczerbku na zdrowiu. Taką podstawą jest tylko i wyłącznie stopień upośledzenia funkcji tych uszkodzonych struktur w wyniku zdarzenia będącego wypadkiem przy pracy. Brak następstw urazu nie pozwala na podporządkowanie do wskazanej tabeli uszczerbkowej. Natomiast dolegliwości zgłaszane przez ubezpieczoną nie przekładają się na istotne upośledzenie stanu czynnościowego organizmu.

Ustosunkowując się do zarzutów biegli wskazali, że występujący u ubezpieczonej zespół bólowy kręgosłupa ze zmianami zwyrodnieniowo-dyskopatycznymi spowodował niezdolność do pracy przez okres półtora roku. Natomiast gdyby uraz nie wystąpił w tym okresie, to mógłby wystąpić w bliżej nieokreślonym, późniejszym czasie.

Nietrafnym jest stwierdzenie organu, jakoby biegli ocenili stan zdrowia ubezpieczonej przed wypadkiem. Należy zważyć, iż ubezpieczona bezpośrednio po zdarzeniu w dniu 13 maja 2014r., tj. 15 maja 2014r. była niedolna do pracy przez okres kolejnych 6 miesięcy, a po wykorzystaniu okresu zasiłkowego korzystała ze świadczenia rehabilitacyjnego, także przez okres 6 miesięcy. Jak już była o tym mowa powyżej, o kwalifikacji uszczerbku jako długotrwałego przesądza możliwość poprawy upośledzenia czynności organizmu, a także trwanie uszczerbku na zdrowiu przez okres przekraczający 6 miesięcy. Ustawowy 6-miesięczny termin zaczyna biec od momentu doznania urazu przez ubezpieczonego wskutek wypadku przy pracy, jeżeli nastąpiło naruszenie sprawności organizmu. Biegli zatem w swojej opinii opierali się wyłącznie na dokumentacji medycznej zawartej w aktach organu, a dotyczącej stanu zdrowia ubezpieczonej po dniu 13 maja 2014r. Nie oceniali stanu zdrowia ubezpieczonej sprzed wypadku, a jedynie zasygnalizowali, iż zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne istniały już wcześniej.

Nadto nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu, iż schorzenie zaistniałe w wyniku wypadku przy pracy nie powoduje upośledzenia stanu czynnościowego organizmu. Należy przy tym zaznaczyć, że naruszenie sprawności organizmu powodujące upośledzenie czynności organizmu rozumiane jest jako wymóg ograniczenia czynności całego organizmu czy poszczególnych jego narządów. Natomiast pojęcie upośledzenia czynności organizmu nawiązuje do ograniczenia zdolności do pracy, co oznacza co najmniej 6-miesięczną niezdolność do pracy lub ograniczenie tej zdolności.

Mimo zastrzeżeń organu rentowego, Sąd nie znalazł podstaw, aby opinii biegłych odmówić przymiotu wiarygodności i w pełni ją podzielił uznając za miarodajną dla podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd uznał, iż biegli prawidłowo zastosowali pozycję 94a przy zastosowaniu § 9 ust. 3 rozporządzenia. Biegli w sposób adekwatny przypisali schorzenie ubezpieczonej pozycji w tabeli załączonej do rozporządzenia i odpowiednio dokonali oceny procentowej wynikającej ze schorzenia uszczerbku na zdrowiu w granicach wyznaczonych w tabeli.

Organ zakwestionował ponownie treść opinii zarzucając, iż w opinii uzupełniającej biegłych nie została wyjaśniona kwestia sporna czy po zastosowanym leczeniu i rehabilitacji, czyli po zakończonym leczeniu istnieją okoliczności pozwalające na ustalenia, że przyczyną dolegliwości zgłaszanych przez ubezpieczoną są następstwa zdarzenia nagłego, spowodowanego działaniem przyczyny zewnętrznej w miejscu pracy, czy powodem zgłaszanych dolegliwości są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, które miały miejsce przed wystąpieniem zdarzenia.

Odpierając zarzut organu należy zważyć, iż schorzenie kręgosłupa występujące u ubezpieczonej mogło co prawda istnieć już przed zdarzeniem z dnia 13 maja 2014 r., jednakże zdarzenie to mogło w konsekwencji spowodować pogłębienie istniejącego stanu zwyrodnieniowego. Zaistniały wypadek w sposób niewątpliwy mógł istotnie przyspieszyć pogorszenie się istniejącego stanu zdrowia.

Wobec istniejących zapisów dokumentacji medycznej Sąd nie znalazł podstaw do podważenia opinii biegłych. Co więcej, Sąd podzielił argumentację biegłych, uznając ją za wyczerpującą i rzetelną, zaś zawarte na jej podstawie wnioski za w sposób logiczny skorelowane z przeprowadzonymi badaniami, wynikami analizy dokumentacji medycznej i materiału dowodowego. To przesądziło o uznaniu przez Sąd opinii biegłych za miarodajną dla podjęcia rozstrzygnięcia.

Wobec powyższego Sąd uznał, że wypadek przy pracy mający miejsce w dniu 13 maja 2014r. spowodował u ubezpieczonej 3% stałego uszczerbku na zdrowiu i w konsekwencji orzekł jak w sentencji wyroku zmieniając zaskarżoną decyzję w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

17 lutego 2017 r.

SSR Konrad Kujawa