Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2017 roku w Suchej Beskidzkiej na rozprawie

sprawy z powództwa R. P.

przeciwko Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w Warszawie

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w Warszawie na rzecz powoda R. P. kwotę 15.746,01 zł (piętnaście tysięcy siedemset czterdzieści sześć 01/100 złotych):

- z ustawowymi odsetkami od dnia 2 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego
w Suchej Beskidzkiej kwotę 99,32 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć 32/100 złotych)
z tytułu części wydatków na opinię biegłego wyłożoną ze Skarbu Państwa;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 788 zł (siedemset osiemdziesiąt osiem złotych) z tytułu opłaty od pozwu, kwotę 700 zł (siedemset złotych) z tytułu zaliczki na opinię biegłego i kwotę 2.417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych)
z tytułu kosztów zastępstwa prawnego;

Sygn. akt I C 693/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 stycznia 2017 r., sygn. akt I C 693/15

Pozwem z dnia 05.03.2015 r., wniesionym w dniu 06.03.2015 r. (k. 2- 3), powód R. P., prowadzący działalność gospodarczą pod nawzą (...) wniósł o zasądzenie od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w Warszawie kwoty 16.169,42 zł tytułem pozostałej części należnego powodowi odszkodowania w związku ze szkodą komunikacyjną pojazdu marki I. nr rej. (...) z dnia 23.05.2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami od powyższej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu strona powodowa podała, iż w dniu 23.05.2012 r. miała miejsce szkoda komunikacyjna, w której uszkodzeniu uległ pojazd marki I. nr rej. (...), należący do powoda. Sprawcą szkody był bułgarski kierujący pojazdem V. nr rej. (...). Szkoda została zgłoszona (...) S.A., a powód przedłożył faktury VAT za naprawę pojazdu na łączną kwotę 28.904,00 zł. Decyzją z dnia 14.08.2012 r. (...) S.A. przyznał powodowi kwotę 12.734,58 zł. Do zapłaty pozostała zatem kwota należnego odszkodowania w wysokości 16.169,42 zł. Powód wskazał również, iż zgodnie z pismem z dnia 14.08.2012 r. (...) S.A. działał w sprawie w imieniu i z upoważnienia Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w związku z czym ewentualne roszczenia w sprawie mogą by ć dochodzone przeciwko pozwanemu.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Rejonowy dla Krakowa- Śródmieścia w Krakowie w dniu 20.03.2015 r., sygn. IV GNc 1040/15/S (k. 17), uwzględniono powództwo w całości.

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 15.04.2015 r. (k. 20- 22) pozwany (...) w Warszawie wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zarzucił niewłaściwość sądu gospodarczego. W dalszej części pozwany wskazał, iż bezspornym jest, iż wypłacił powodowi kwotę 12.734,58 zł, powód jest podatnikiem podatku VAT, co sprawia, że podatek ten naliczony przy usłudze naprawy pojazdu nie jest elementem odszkodowania. Pozwany nie znalazł podstaw od ustalenia odszkodowania w wyższej kwocie aniżeli wypłacona i zaprzeczył, aby w toku postępowania likwidacyjnego powód przedłożył rzeczone faktury VAT. Nadto, pozwany zarzucił, iż do wskazanych faktur nie został załączony żaden kosztorys lub kalkulacja naprawy umożliwiająca weryfikację wydatków powoda co do ich związku z uszkodzeniami pojazdu powoda powstałymi w dniu 23.05.2012 r. Pozwany podniósł również, iż pojazd powoda w dniu szkody był pojazdem ponad 7-letnim z przebiegiem 563360 km, co wskazuje na znaczne jego wyeksploatowanie, wobec czego nie sposób przyjąć, iż zachodziła konieczność jego naprawy przy użyciu nowych, oryginalnych części zamiennych.

Postanowieniem z dnia 04.05.2015 r. niniejsza sprawa została przekazana tut. Sądowi (k. 87).

W piśmie przygotowawczym z dnia 01.09.2015 r. (k. 101- 102) strona powodowa wskazała, iż brak jest przepisu, z którego wypływałby nakaz naprawy starszego pojazdu używanymi częściami. Z kolei, w przypadku zastosowania w pojeździe zamiennych części produkowanych przed podmiot inny niż producent danej marki istnieje ryzyko nieprawidłowej pracy pojazdu, zmniejszenia jego wartości handlowej, a także znacznego wydłużenia montażu takich części na skutek ich nieodpowiedniego wykończenia i niedokładności kształtów i wymiarów. Powód wskazał również, iż części zamienne produkowane są często z materiałów niższej jakości i przy użyciu innych niż producenci danej marki technologii.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23.05.2012 r. uszkodzeniu uległ pojazd powoda marki I. o nr. rej. (...). Sprawcą zdarzenia był bułgarski kierowca pojazdu marki V., który cofając uderzył tyłem w przód zaparkowanego pojazdu należącego do powoda. W dniu zdarzenia pojazd powoda objęty był ochroną ubezpieczeniową w (...) S.A. z siedzibą w Warszawie. Z kolei, pojazd sprawcy objęty był ochroną ubezpieczeniową świadczoną przez zagranicznego ubezpieczyciela. Decyzją z dnia 14.08.2012 r. (...) S.A. przyznał i wypłacił powodowi tytułem odszkodowania łączną kwotę 12.734,58 zł. Powód prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P..

Dowód: okoliczności bezsporne, a nadto: akta szkody (...) S.A. nr (...) (K. 31- 83), wydruk z CEiDG (k. 15), pismo z dnia 14.08.2012 r. (k. 12).

Na skutek zdarzenia z dnia 23.05.2012 r. w pojeździe powoda uszkodzeniu uległy: zderzak przedni, błotnik przedni lewy, stopień lewy, pokrywa przednia, reflektor lewy kompletny, kierunkowskaz lewy, kierunkowskaz boczny przedni lewy, osłona słupka „A” lewego, pokrywa, amortyzator kabiny przedni lewy, obudowa filtra dolnego, chłodnica kompletna oraz osłona wywrotu przednia lewa. Powód naprawę wskazanego pojazdu zlecił zakładowi naprawczemu pod nazwą (...) s.c. Z tytułu wykonania usługi naprawy powodowi zostały wystawione dwie faktury z dnia 19.10.2012 r.: nr 160/10/12 na kwotę 18.961,00 zł netto (23.322,05 zł brutto), którą powód zapłacił w dniu 26.11.2012 r. oraz nr 161/10/12 na kwotę 9.943,00 zł netto (12.229,91 zł brutto), również zapłaconą w dniu 26.11.2012 r. Po dokonaniu naprawy, pojazd poddano badaniu technicznemu, na podstawie którego stwierdzono usunięcie uszkodzeń układów i elementów wykazanych w dokumentach naprawy. Koszt naprawy wskazanych uszkodzeń w pojeździe powoda przy zastosowaniu średniej stawki w zakładzie nieautoryzowanym winien wynosić łącznie 28.480,59 zł netto (35.031,12 zł brutto).

Dowód: opinia biegłego J. K. z dnia 07.04.2016 r. (l. 115) wraz z opinią uzupełniającą z dnia 01.07.2016 r. (k. 144), faktura VAT nr (...) (k. 7), dowody wpłat (k. 8, 10), faktura VAT nr (...) (k. 9), zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu (k. 11).

W dniu 08.08.2012 r. na rachunek bankowy powoda z tytułu odszkodowania wpłynęła kwota 6.423,60 zł, a w dniu 17.08.2012 r. – kwota 6.310,98 zł.

Dowód: potwierdzenie wpłaty na rachunek z 16.08.2012 r. (k. 13) oraz z dnia 08.08.2012 r. (k. 14).

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, powołanych przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Dowody te nie budziły wątpliwości Sądu, ich wartość dowodowa nie została również skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron.

Ustalając wartość kosztów naprawy wykazanych uszkodzeń w pojeździe powoda Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, rekonstrukcji wypadków i kolizji drogowych, wyceny wartości pojazdów, jakości i kosztów napraw powypadkowych- J. K. (2), który przedłożył pisemną opinię z dnia 07.04.2016 r. Na skutek zarzutów strony powodowej do wskazanej opinii, biegły uwzględniając zawarte w zarzutach argumenty, skorygował wnioski swojej opinii powołując się na okoliczność, iż program za pomocą którego ustalał wysokość kosztów naprawy sam narzucił ceny poszczególnych elementów. Jednak po przedstawieniu przez powoda dowodów, jakie części nabył, biegły uznał za słuszny ich zakup i konieczność uwzględnienia w wycenie. Biorąc pod uwagę, iż w zastosowanym systemie części te występują pod inną nazwą, biegły uwzględnił ich wartość i ustalił ostateczny koszt naprawy wskazanego pojazdu. Do tak skorygowanej opinii żadna ze stron zarzutów nie wniosła. Sąd również nie znalazł podstaw do jej kwestionowania uznając, iż została sporządzona przez biegłego posiadającego stosowną wiedzę, kwalifikacje i doświadczenie oraz w sposób rzetelny, jasny i zgodnie ze zleceniem Sądu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Na gruncie niniejszej sprawy powód domagał się zasądzenia odszkodowania uzupełniającego, przy czym bezsporne było, iż z tytułu odszkodowania została mu wypłacona łączna kwota 12.734,58 zł. W przedmiotowej sprawie nie była przez pozwanego kwestionowana zasada odpowiedzialności (...) S.A. za szkodę ani jego legitymacja bierna.

Stosownie do treści art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić szkodę. Przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku ( § 2). Wskazać również należy, iż podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowi przepis art. 123 § 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124 poz. 1152 ze zm.). Zasada odpowiedzialności zobowiązanego do naprawienia szkody majątkowej w niniejszej sprawie jest więc niewątpliwa.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 361 § 2 k.c., w przypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej. Do wydatków tych należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, których użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (por . wyrok SN z dnia 5 listopada 1980r., sygn. III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186). Jak również jednoznacznie wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego, odszkodowanie ubezpieczeniowe przy ubezpieczeniu OC jest odszkodowaniem w pełnej wysokości, polegającym na zapłacie kwoty koniecznej do przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu sprzed wypadku ( por. wyrok SN z dnia 11.06.2003 r., V CKN 308/01, wyrok SN z dnia 20.02.2002 r., V CKN 903/00). Jak przy tym zgodnie podkreśla się w judykaturze, obowiązek naprawienia szkody przez ubezpieczyciela nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierzał ją naprawić. Odszkodowanie ma bowiem wyrównać mu uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę. Dla powstania odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela istotne znaczenie ma jedynie fakt powstania szkody, a nie fakt jej naprawienia. Poszkodowanemu w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przysługuje w ramach ubezpieczenia OC roszczenie odszkodowawcze z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie dopiero po powstaniu kosztów naprawy samochodu. Okoliczność naprawienia szkody nie ma też znaczenia dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania ubezpieczeniowego, ponieważ wysokość ta powinna ściśle odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku, jaki pojawił się w majątku poszkodowanego po powstaniu wypadku komunikacyjnego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku ( por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 22.02.2007 r., I ACa 1179/06, wyrok SN z dnia 16.05.2002 r., V CKN 1273/00, wyrok SN z dnia 16.01.2002 r., VI CKN 635/00 i orzecznictwo tam przywołane).

O przywróceniu pojazdu do stanu sprzed zdarzenia można zaś mówić jedynie wtedy, gdy stan pojazdu po naprawie, pod każdym względem: technicznym, zdolności użytkowej, części składowych, trwałości, wyglądu estetycznego odpowiada stanowi tegoż pojazdu sprzed wypadku. Rzecz bowiem uznaje się za naprawioną, gdy jej stan nie odbiega od stanu sprzed wyrządzenia szkody ( por. wyrok SA w Łodzi z dnia 10.11.1992 r., I ACr 410/92).

Jak wynika zatem z powyższego, powodowi przysługiwało odszkodowanie w pełnej wysokości równej rzeczywiście poniesionej szkodzie. Brak było zatem podstaw w ocenie Sądu, by określając koszt naprawy pojazdu powoda uwzględniać jedynie używane części zamienne. Poszkodowany nie jest bowiem zobowiązany do poszukiwania części najtańszych, lecz części, dzięki którym możliwe jest przywrócenie samochodu do stanu sprzed wypadku z zachowaniem wszystkich jego parametrów i funkcji ( por. także wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99). Należy jednocześnie wskazać, iż poszkodowany powód jest podatnikiem podatku VAT, wobec czego należało się mu odszkodowanie w cenie netto (bez uwzględnienia podatku od towarów i usług), a okoliczność ta nie była w żaden sposób przez strony kwestionowana.

W świetle powyższego Sąd doszedł do przekonania, iż powód uprawniony był do domagania się zwrotu zweryfikowanych przez biegłego kosztów naprawy pomniejszonych o już wypłacone mu odszkodowanie. Skoro zaś koszt naprawy pojazdu powoda został ustalony na kwotę 28.480,59 zł netto, uprawniony był do domagania się wyrównania jej w całości. Tym samym wartość odszkodowania uzupełniającego należało ustalić na kwotę 15.746,01 zł (28.480,59 zł – 12.734,58 zł).

Ponieważ kwota żądana przez powoda w pozwie, tj. 16.169,42 zł różniła się od kwoty zasądzonej przez Sąd, powództwo należało oddalić co do kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą żądaną przez powoda, a kwotą zasądzoną wyrokiem, tj. co do kwoty 423,41 zł.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c., przy czym jako datę początkową ich naliczania ustalił datę doręczenia pozwanemu odpisu pozwu- tj. 02.04.2015 r. (k. 19). W wypadku odszkodowania uprawniony może żądać zasądzenia odsetek od chwili zgłoszenia żądania, a zatem odszkodowanie staje się wymagalne po wezwaniu obowiązanego do spełnienia świadczenia odszkodowawczego (art. 455 § 1 k.c.). Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, przed wytoczeniem niniejszego powództwa powód nie wzywał pozwanego do zapłaty uzupełniającej kwoty odszkodowania. Taką funkcję w okolicznościach niniejszej sprawy spełniało zatem doręczenie pozwanemu odpisu pozwu, które nastąpiło w dniu 02.04.2015 r. Od tego czasu należy więc przypisać pozwanemu opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Jednocześnie, z uwagi na nowelizację przepisu art. 481 k.c., która weszła w życie w dniu 01.01.2016 r., stosownie do przepisu art. 56 Ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830), okres naliczania odsetek należało rozdzielić na dwa okresy. W konsekwencji, Sąd od zasądzonej kwoty zasądził odsetki ustawowe od dnia 02.04.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty.

Mając na względzie powyższe, na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt. 1 i 2 sentencji wyroku.

Na gruncie niniejszej sprawy, powód uiścił zaliczkę na poczet kosztów opinii biegłego w kwocie 700,00 zł (k. 111). Z kolei, biegłemu zostało przyznane wynagrodzenie w kwocie 799,32 zł, wobec czego Skarb Państwa tymczasowo poniósł wydatek w kwocie 99,32 zł, którym na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28.05.2005 r.- o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 z późn. zm.) należało obciążyć stronę przegrywają sprawę, a więc pozwanego. O powyższym orzeczono w pkt. 3 sentencji wyroku.

W pkt. 4 sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu na zasadzie art. 100 k.p.c. w zw. z 98 § 3 k.p.c. mając na względzie, iż strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania. Na wskazane koszty złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 788 zł, obliczona od kwoty zasądzonej na rzecz powoda, kwota zaliczki na opinię biegłego - 700 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.417 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r.- w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 z późn. zm.).