Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 104/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Goleniowie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Kamil Worsztynowicz

Protokolant: Anna Wojtanek

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Mikołaja Rydza

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13.04. i 02.06.2016 r.

sprawy M. H. s. E. i M. z domu K., ur. (...)
w S., karanego

oskarżonego o to, że:

w dniu 5 listopada 2015 r. w G. w Zakładzie Karnym w G. przy
ul. (...) będąc uprzednio skazanym za umyślne przestępstwo podobne wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód z dnia 5 czerwca 2013 roku, sygn. akt V K 179/13 na karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 27 lutego 2013 r. do dnia 28 lutego 2014 roku, dokonał znieważenia funkcjonariusza Służby Więziennej Zakładu Karnego w G. st. kpr. D. U. w ten sposób, że użył wobec niego słów powszechnie uznanych za wulgarne i obelżywe, podczas i w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami służbowymi

tj. o czyn z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

I.  oskarżonego M. H. uznaje za winnego dokonania zarzucanego mu czynu z tym, że przyjmuje, iż czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym za umyślne przestępstwo podobne wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 6 lipca 2010 r., sygn. V K 185/10 za przestępstwo z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, która objęta została wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 5 czerwca 2013 r., sygn. V K 179/13, którym orzeczono oskarżonemu karę łączną roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 27 lutego 2013 r. do 28 lutego 2014 r. z zaliczeniem okresów odbywania kary w dniu 4.06.2009 r. i od 4.10.2012 r. do 30.11.2012 r. , tj. przestępstwa z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 226 § 1 k.k. wymierza mu karę
3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. i § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. D. kwotę 619,92 (sześciuset dziewiętnastu złotych 92/100) złotych w tym kwotę 115,92 (stu piętnastu złotych 92/100) złotych tytułem podatku VAT – tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

III.  na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe
w całości i wymierza mu opłatę w kwocie 60 (sześćdziesięciu) złotych.

Sygn. akt II K 104/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Oskarżony M. H. w Zakładzie Karnym w G. obywa karę
8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w(...), sygn. akt V K 141/14.

Dowód:

- opinia o skazanym k. 12 zbioru A

W dniu 5 listopada 2015 r. w Zakładzie Karnym w G. służbę pełnił funkcjonariusz Służby Więziennej D. U.. Około godziny 17:00 D. U. miał za zadanie doprowadzić oskarżonego M. H. z świetlicy sportowej do celi. Gdy oskarżony wyszedł ze świetlicy zażądał od D. U. umożliwienia mu skorzystania z telefonu. Pokrzywdzony poinformował M. H., że jest to niemożliwie, a ponadto oświadczył oskarżonemu, że musi się on udać się do celi, ponieważ wydawana była kolacja. Ponadto w tym czasie z telefonu korzystali inni osadzeni, zajęta była również poczekalnia na której znajdowali się osadzeni z tzw. grupy „chronionej” z którymi nie mógł przebywać oskarżony. M. H. przechodząc do celi widział, że telefon jest zajęty przez innych osadzonych. W momencie, gdy D. U. odmówił oskarżonemu skorzystania z telefonu, M. H. zaczął zwracać się do pokrzywdzonego słowami wulgarnymi i znieważającymi, żądając nadal umożliwienia skorzystania z telefonu. Ponadto oskarżony po doprowadzeniu do celi, odebraniu kolacji i zamknięciu celi nadal wyzywał pokrzywdzonego słowami wulgarnymi, a także kopał w drzwi celi.

Dowody:

- zeznania świadka D. U. k. 84v-85, 81-83 w zw. z k.85 akt sprawy

- zeznania świadka A. W. k. 85v, 78-80 w zw. z k. 85v akt sprawy,

W związku z ujawnieniem się wątpliwości co do poczytalności oskarżony był badany przez biegłych psychiatrów, którzy stwierdzili, że nie rozpoznają u oskarżonego choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Biegli rozpoznali u M. H. osobowość nieprawidłową oraz uzależnienie od środków odurzających. W czasie popełnienia czynu oskarżony był zdolny do rozumienia znaczenia czynu i kierowania swoim postępowaniem.

Dowód:

- opinia sądowo-psychiatryczna k. 60-61 akt sprawy

Oskarżony M. H. jest kawalerem, ma wykształcenie podstawowe, nie ma wyuczonego zawodu i nie ma nikogo na utrzymaniu. W przeszłości oskarżony był wielokrotnie karany sądownie, w tym w tym m.in. wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 6 lipca 2010 r., sygn. akt
V K 185/10 za czyn z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., za który wymierzono mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności. Wyrok ten został następnie objęty wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 5 czerwca 2013 r., sygn. akt V K 179/13, w którym wymierzono oskarżonemu karę łączną roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Karę tą oskarżony odbył w okresie od
27 lutego 2013 r. do 28 lutego 2014 r. z zaliczeniem okresów odbywania kary w dniu 4.06.2009 r. i od 4.10.2012 r. do 30.11.2012 r. Aktualnie M. H. odbywa karę
8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 24 lutego 2015 r., sygn. V K 141/14. Zachowanie oskarżonego w zakładzie karnym oceniane jest jako niewłaściwe, ponieważ oskarżony był kilkanaście razy karany dyscyplinarnie za nielegalne kontaktowanie się z innymi osadzonymi, wulgarne zachowanie wobec funkcjonariuszy oraz zażywanie środków odurzających i tylko dwukrotnie był nagradzany. Karę oskarżony odbywa w systemie programowanego oddziaływania i stara się realizować wynikające z niego zadania. Ponadto skazany uczestniczy w zajęciach readaptacji społecznej. Do popełnionych przestępstw jest bezkrytyczny.

Dowody:

- dane oskarżonego k. 29 akt sprawy,

- informacja z KRK k. 8-10 zbioru A, k. 41-43 akt sprawy

- opinia o oskarżonym k. 12 Zbioru A,

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Oświadczył jedynie, że stawiany mu zarzut to pomówienia ze strony pokrzywdzonego

Dowód :

- wyjaśnienia oskarżonego k. 84v akt sprawy

Sąd zważył co następuje:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie, w jakim zaprzeczył, że używał wobec D. U. będącego funkcjonariuszem publicznym słów znieważających. Zebrany w sprawie materiał dowodowy świadczy bowiem o tym, że oskarżony dopuścił się popełniania przypisanego mu przestępstwa.

Przechodząc do oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka D. U., albowiem zeznania świadka były spójne w toku całego postępowania oraz konsekwentne co do faktu używania przez oskarżonego słów wulgarnych i znieważających, a treść relacji świadka znajdowała potwierdzenie w zeznaniach A. W., który bezpośrednio słyszał słowa wypowiadane przez oskarżonego.

Świadek D. U. w złożonych zeznaniach potwierdził, że oskarżony najpierw żądał dostępu do telefonu, a następnie, gdy spotkał się z decyzją odmowną pokrzywdzonego w tym zakresie, zaczął używać wobec D. U. słów wulgarnych i obraźliwych, kierując znieważające sformułowania w jego kierunku. Świadek D. U. zeznając w postępowaniu przygotowawczym wskazał wprawdzie, że oskarżony znieważył go w okolicy celi, a na rozprawie zeznał, że wulgarne zachowanie oskarżonego trwało praktycznie przez całą drogę ze świetlicy sportowej do celi, to jednak najistotniejsze jest, że świadek potwierdził, iż oskarżony wypowiedział pod jego adresem znieważające słowa, po tym jak pokrzywdzony odmówił mu dostępu do telefonu. Zachowanie oskarżonego potwierdził ponadto drugi z funkcjonariuszy Służby Więziennej A. W., który podobnie jak pokrzywdzony zeznał, iż powodem nagannego zachowania oskarżonego i kierowania słów znieważających wobec D. U. było to, że oskarżonemu odmówiono możliwości skorzystania z telefonu. Ponadto świadek A. W. od początku wskazywał, że oskarżony kierował wyzwiska w stronę D. U. już na schodach w drodze do celi. A. W. podkreślił przy tym, że to właśnie zachowanie oskarżonego spowodowało jego reakcję, ponieważ przebywał wtedy w dyżurce i wyszedł by uspokoić oskarżonego. Nie ulega zatem wątpliwości, że oskarżony zaczął nagannie zachowywać się już w drodze do celi, tym bardziej, że zaraz po wyjściu ze świetlicy domagał się możliwości skorzystania z telefonu, a jego zachowanie było reakcją na odmowną decyzję pokrzywdzonego. Dlatego, Sąd uznał, że zdarzenie przebiegało tak jak podał to pokrzywdzony w toku rozprawy precyzując, iż negatywne wobec niego zachowanie oskarżonego miało miejsce już na schodach prowadzących do celi, a następnie w okolicach celi w czasie wydawania oskarżonemu kolacji, gdy nadal był on niezadowolony z braku możliwości skorzystania z telefonu. Biorąc zatem pod uwagę, że zeznania świadków D. U. i A. W. były od samego początku konsekwentne w zakresie faktu używania przez oskarżonego słów znieważających wobec D. U., Sąd oparł się przy ustalaniu stanu faktycznego na zeznaniach tych osób. Należy także uwzględnić, że zeznania wymienionych świadków znajdują częściowe potwierdzenie w zeznaniach D. Z., który wprawdzie zaprzeczył by oskarżony używał słów obraźliwych wobec oskarżonego, to jednak potwierdził, że oskarżony zdenerwował się faktem odmowy skorzystania z aparatu telefonicznego i wdał się w dyskusję z D. U.. Świadek D. Z. wskazał ponadto, że zdarzenie to miało miejsce na schodach prowadzących do cel mieszkalnych, a co także potwierdza, iż zachowanie oskarżonego miało miejsce nie tylko w okolicach celi, ale także już w czasie doprowadzania do celi, o czym zeznał na rozprawie pokrzywdzony oraz świadek A. W..

Sąd uznał zatem za wiarygodne zeznania świadków D. U. i A. W., uwzględniając, że nie mieli oni powodu by zeznawać fałszywie przeciwko oskarżonemu. Świadkowie ci są bowiem osobami w stosunku do oskarżonego obcymi i nie ma on z nim żadnych osobistych konfliktów, a zatem nie mieli żadnych powodów, by przypisywać oskarżonemu fałszywie, znieważenie.

Sąd uznał za częściowo wiarygodne zeznania świadka D. Z.. Świadek potwierdził fakt incydentu z udziałem oskarżonego oraz jego zdenerwowanie brakiem możliwości skorzystania z telefonu. Świadek zaprzeczył by oskarżony używał słów znieważających wobec D. U. ale zeznania D. Z. pozostają jednak w tym zakresie sprzeczne z uznanymi za wiarygodne zeznaniami pokrzywdzonego i zeznaniami A. W. z których wynikało, że słowa takie padły. Ponadto świadek D. Z. odbywał z oskarżonym karę, razem uczęszczali na siłownię, a zatem nie ulega wątpliwości, że świadek ten był przychylny dla oskarżonego i starał się wspierać stanowisko oskarżonego, które znalazło skuteczne zaprzeczenie w omówionych wyżej dowodach.

Sąd w pełni podzielił wnioski zawarte w wydanej wobec oskarżonego opinii sądowo - psychiatrycznej. Z treści opinii wynikało w sposób niebudzący wątpliwości, że u oskarżonego nie stwierdzono objawów choroby psychicznej czy upośledzenia umysłowego. Biegli stwierdzili, iż poczytalność oskarżonego w czasie czynu nie budziła wątpliwości.

Sąd uznał za wiarygodne zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów w postaci opinii o skazanym, danych o karalności oraz danych osobopoznawczych, albowiem dokumenty te zostały sporządzone w przepisanej formie, przez uprawnione do tego osoby,
a żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości ani zawartych w nich treści.

Przechodząc do oceny prawnej czynu oskarżonego, należy wskazać, że D. U. jest funkcjonariuszem publicznym, gdyż zgodnie z treścią art. 115 § 13 pkt 7 k.k. do tej kategorii zaliczają się funkcjonariusze Służby Więziennej.

W oparciu o analizę całokształtu materiałów sprawy Sąd uznał, że oskarżony w dniu
5 listopada 2015 r. zwracając się do funkcjonariusza Służby Więziennej Zakładu Karnego w G. D. U. słowami wulgarnymi i w powszechnym odczuciu obraźliwymi, znieważył tego funkcjonariusza. Niewątpliwie czynu tego oskarżony dopuścił się podczas i w związku z wykonywaniem przez D. U. obowiązków służbowych, który w wymienionym dniu pełnił służbę i jego zadaniem było zapewnienie porządku, ochrony i bezpieczeństwa na terenie zakładu karnego, a w czasie gdy miało miejsce zdarzenie doprowadzenie oskarżonego do celi. Pokrzywdzony został zatem znieważony podczas gdy wykonywał swoje obowiązki służbowe. Oskarżony zatem swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 226 § 1 k.k.

Jednocześnie Sąd przyjął, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu w warunkach recydywy opisanej w art. 64 § 1 k.k. M. H. był bowiem karany m.in. wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 6 lipca 2010 r., sygn. akt V K 185/10 za czyn z art. 222 § 1 k.k. w zb. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.za który wymierzono mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta następnie objęta została wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w S. z dnia 5 czerwca 2013 r., sygn. akt V K 179/13, w którym wymierzono oskarżonemu karę łączną roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżony karę tą odbywał od 27 lutego 2013 r. do 28 lutego 2014 r. z zaliczeniem okresów odbywania kary w dniu 4.06.2009 r. i od 4.10.2012 r. do 30.11.2012 r., zaś przypisanego mu w niniejszej sprawie czynu M. H. dopuścił się w dniu 5 listopada 2015 r., a zatem przed upływem 5 lat od odbycia kary za przestępstwo podobne. Nie ulega wątpliwości, że czyn za który oskarżony został skazany wyrokiem z dnia 6 lipca 2010 r., sygn. V K 185/10 i czyn przypisany oskarżonemu w niniejszej sprawie są przestępstwa podobnymi w rozumieniu
art. 64 § 1 k.k., ponieważ są to przestępstwa należące do tego samego rodzaju.

Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego Sąd ocenił jako znaczny. Oskarżony bowiem używał słów wulgarnych i znieważających w stosunku do funkcjonariusza Zakładu Karnego, działał przy tym w zamiarze bezpośrednim, naruszając w ten sposób godność osobistą pokrzywdzonego i jego powagę jako funkcjonariusza publicznego. Ponadto oskarżony czynu dopuścił się na terenie zakładu karnego, okazując lekceważenie dla panujących tam norm prawnych jak i dla funkcjonariuszy publicznych, w tym dokonał tego w obecności innych osadzonych.

W sprawie nie zachodziły okoliczności wyłączające bezprawność czynu lub winę oskarżonego.

Przy wymiarze kary sąd uwzględnił omówiony już wyżej stopień społecznej szkodliwości czynu, a także to, że oskarżony nie został w żaden sposób sprowokowany przez funkcjonariusza, ponieważ D. U. nie mógł skazanemu zezwolić na skorzystanie z telefonu, skoro korzystali z niego inni osadzeni, o czym oskarżony wiedział. Sąd uwzględnił na niekorzyść oskarżonego jego właściwości i warunki osobiste, a mianowicie okoliczność, że oskarżony w nagannym stopniu przestrzega reguł obowiązujących w Zakładzie Karnym, był wielokrotnie karany dyscyplinarnie, nagannie odnosi się do przełożonych. Na niekorzyść oskarżonego uwzględniono również jego poprzednią karalność.

Biorąc pod uwagę powyższe sąd uznał, że karą adekwatną do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynu, uwzgledniającą także cele wychowawcze jakie ma osiągnąć stosunku do oskarżonego będzie kara 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie przepisów przytoczonych w punkcie II części dyspozytywnej wyroku orzeczono o kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu. Obrońcę wyznaczono oskarżonemu w dniu 21 marca 2016 r. już na etapie postępowania sądowego. Wyznaczony z upoważnienia obrońcy oskarżonego substytut obecna była na dwóch rozprawach w dniach 13 kwietnia 2016 r. i 2 czerwca 2016 r. Za udział w rozprawie przed Sądem Rejonowym w postępowaniu zwyczajnym przysługuje wynagrodzenie w kwocie
420 zł, która to kwota została powiększona o 20 % za kolejny termin rozprawy. W rezultacie przyznano obrońcy oskarżonego kwotę 619,92 zł, która zawiera także podatek VAT.

Na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe. Biorąc bowiem pod uwagę, że oskarżony wkrótce opuści zakład karny, jest osobą zdrową i zdolną do pracy, nie ma podstaw by zwalniać oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych.

.