Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 869/16/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: Katarzyna Ryguła

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w D.

przeciwko:

A. M.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego A. M. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w D. kwotę 20 319,60 zł (dwadzieścia tysięcy trzysta dziewiętnaście złotych sześćdziesiąt groszy) z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 833,00 zł (pięć tysięcy osiemset trzydzieści trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt GC 869/16/3

UZASADNIENIE

Powódka (...) sp. z o.o. w D. wniosła pozwem z dnia 28 kwietnia 2016 r. do tut. Sądu o zasądzenie od pozwanego A. M. kwoty 20.319,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 29 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że na podstawie umowy powierniczego przelewu wierzytelności z dnia 1 kwietnia 2016 r. nabyła od M. O. (1) wierzytelność pieniężną względem pozwanego w kwocie 20.319,60 zł należności głównej wraz z wszelkimi związanymi z nią prawami. Powódka wskazała, że w/w wierzytelność pieniężna wynika z faktury VAT nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. opiewającej na kwotę 20.319,60 zł. Przedmiotowa faktura został wystawiona w związku z wykonaniem przez cedenta na rzecz pozwanego usługi transportowej która został wykonana w całość w sposób należyty, zaś pozwany nigdy nie zgłaszał do niej żadnych zastrzeżeń. Ponadto pozwany przyjął, zaakceptował i podpisał wystawioną fakturę VAT nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. opiewającą na kwotę 20.319,60 zł. Podejmowane przez powódkę próby polubownego wyegzekwowania powyższej wierzytelności nie przyniosły rezultatu, a wezwanie do zapłaty z dnia 8 kwietnia 2016 r. okazało się bezskuteczne.

W dniu 29 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 1271/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił powyższe powództwo w całości.

W ustawowym terminie A. M., wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że powód nie udowodnił, iż roszczenie o zapłatę wynagrodzenia jest mu należne zarówno co do zasady jak i co do wysokość. W zakresie podniesionej przez powoda kwestii złożenia podpisu na fakturze nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. pozwany podniósł, że jego podpis świadczy tylko i wyłącznie o fakcie odbioru tego dokumentu, gdyż został złożony w pośpiechu podczas spotkania pozwanego i cedenta na parkingu. Pozwany podniósł również, ze nie łączy go z cedentem umowa na wykonanie usługi transportowej lecz umowa dostawy, na mocy której cedent zobowiązany był do dostarczenia piasku na miejsce budowy wskazane przez pozwanego. Pozwany podniósł, że nie uchyla się od zapłaty wynagrodzenia za usługi wykonane przez cedenta, jednak może dokonać tego dopiero na podstawie prawidłowego wyliczenia usług wykonanych przez cedenta polegającej chociażby na przedłożeniu kwitów wagowych celem ustalenia ilość dostarczonego piasku. Pozwany wskazał, że nie jest prawdą, że nigdy nie zgłaszał zastrzeżeń, nie kwestionował wykonania usługi oraz, że wezwanie do zapłaty pozostało bez odpowiedzi gdyż kilkukrotnie kontaktował się z cedentem celem wyjaśnienia sprawy.

Sąd ustalił:

Do rozpoczęcia współpracy pomiędzy M. O. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma Usługowa (...) M. O. (1) a pozwanym doszło poprzez polecenie od znajomych M. O. (1). Usługi świadczone przez M. O. (1) były potrzebne powodowi w pierwszej kolejności w związku z rozbiórką budynku i koniecznością wywozu gruzu. M. O. (1) wykonał na rzecz pozwanego usługę wywozu gruzu, a pozwany dokonał zapłaty za nią. W związku z prowadzonymi pracami budowlanymi przez pozwanego doszło do zawarcia pomiędzy pozwanym a M. O. (1) klejonej umowy, przedmiotem której był dowóz na plac budowy piasku oraz dodatkowo wywóz gruzu z innej budowy mieszczącej się na terenie K.. M. O. (1) ustalili wraz z pozwanym warunki przyjmując cenę za jeden samochód dowiezionego materiału. Ilość wykonanych kursów samochodów została potwierdzana zleceniami przewozowymi (raportami).

Dowód: zeznania M. O. (1) (k. 57-59), zlecenia przewozu (k. 55).

W dniu 14 kwietnia 2015 r. M. O. (2) wystawił na rzecz A. M. fakturę VAT nr (...) na kwotę 20 319,60 zł brutto z tytułu usługi transportowej dowozu piasku na plac budowy. Pozwany przyjął, zaakceptował i podpisał w/w fakturę VAT. Faktura VAT (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. w kwocie 20.319,60 zł została zaksięgowana przez pozwanego. Pozwany od w/w faktury odliczył podatek VAT.

Dowód: faktura VAT nr (...) (k. 18), zeznania M. O. (1) (k. 57-59), przesłuchanie A. M. (k. 59-60).

W dniu 1 kwietnia 2016 r. M. O. (1) zawarł z (...) sp. z o.o. umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność wynikającą z faktury VAT (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. w kwocie 20 319,60 zł.

Dowód: umowa cesji wierzytelności wraz z załącznikami (k. 11-15), zeznania M. O. (1) (k. 57-59), przesłuchanie powoda K. N. (k. 59).

Wezwaniem do zapłaty z dnia 8 kwietnia 2016 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 20 319,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 16), potwierdzenie nadania (k. 17).

Mailem z dnia 19 kwietnia 2016 r. powódka poinformował powoda, że w związku z nie dokonaniem zapłaty, zamierza przekazać sprawę na drogę sądową.

Dowód: maile (k. 32).

Pozwany domagał się skorygowania wystawionej faktury.

Dowód: maile (k. 33), przesłuchanie A. M. (k. 59-60).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, merytoryczne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy.

Zeznania świadka M. O. (1), powoda K. N. oraz A. M. były w ocenie Sądu wiarygodne. Zeznawali oni w sposób pełny, szczegółowy, jasny, logiczny, spójny i konsekwentny. Nie dostrzeżono u nich skłonności do konfabulacji. Nie stwierdzono prób fałszywego zeznawania, zatajania prawdy lub uchylania się od odpowiedzi na zadawane pytania. Sąd nie dał wiary tylko części zeznań pozwanego A. M. w zakresie przyczyny podpisania faktury wręczonej mu przez cedenta. W tym zakresie jego zeznania są nielogiczne, ponieważ z faktury wynikała konkretna kwota do zapłaty przez niego. Pozwany miał świadomość, że strony nie zawarły pisemnej umowy, więc podpisanie faktury było zasadniczym i jedynym potwierdzeniem należnej zapłaty i wykonanych zadań. Również okoliczności przekazania faktury wskazują na to, że pozwany świadomie podpisując fakturę wiedział, że rodzi to konieczność uregulowania zapłaty w zamieszczonej tam wysokości. Specjalnie w tym celu strony stosunku prawnego umówiły się i spotkały się osobiście.

Sąd zważył:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) sp. z o.o. w D. przeciwko A. M. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Spór powstał w oparciu o zawartą umowę o świadczenie usługi dowozu piasku na plac budowy. Powód nabył w/w wierzytelność od M. O. (2). Pozwany podnosił natomiast, że powód nie udowodnił, iż roszczenie o zapłatę wynagrodzenia jest mu należne zarówno co do zasady jak i co do wysokość.

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powód w należyty sposób wykazał, iż skutecznie nabył przedmiotową wierzytelność.

Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

W myśl. art. 735 § 1 k.c. jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

W związku z powyższym należy uznać, że w rozpoznawanej sprawie strony zawarły umowę o świadczenie usług w rozumieniu art. 750 k.c. w zw. z art. 734 k.c. Umowy, do których stosuje się uregulowanie zawarte w art. 750 k.c., są umowami nienazwanymi. Charakteryzują się tym, że ich przedmiotem jest świadczenie usług, przy czym umowa taka może dotyczyć dokonania jednej usługi, większej - określonej liczby usług, bądź też dotyczyć stałego świadczenia usług określonego rodzaju. Umowy takie mogą mieć charakter odpłatny bądź nieodpłatny i są umowami konsensualnymi. Ich stronami mogą być wszelkie podmioty prawa cywilnego, a więc osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Mogą należeć do kategorii umów handlowych, gdy przynajmniej jedna strona występuje w takiej umowie w charakterze przedsiębiorcy. Takimi umowami będą umowy o świadczenie usług zawierane z podmiotami świadczącymi je w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej. Mogą też być zawierane z udziałem konsumentów. Ich stroną mogą być również inne podmioty występujące w obrocie, w szczególności osoby prawne czy jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 33 1 § 1 k.c., nieprowadzące działalności gospodarczej.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na stronie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Uwzględniając treść art. 6 k.c. trzeba stwierdzić, że do osoby występującej z pozwem należy udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę powództwa, gdyż z faktów tych wywodzi ona swoje prawo. Do przeciwnika natomiast należy wykazanie okoliczności niweczących to prawo lub uniemożliwiających jego powstanie (OSNP 1998/18/537). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.)(OSNC 1997/6-7/76 Przegląd Sądowy 2001/4/81). Innymi słowy na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa.

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdził ponad wszelką wątpliwość, że w dniu 14 kwietnia 2015 r. M. O. (2) prowadzący działalność gospodarcza pod nazwą Firma Usługowa (...) M. O. (1) wystawił na rzecz A. M. prowadzącego działalność pod firma (...) A. M. fakturę VAT nr (...) na kwotę 20 319,60 zł brutto z tytułu usługi transportowej dowozu piasku na plac budowy. Pozwany przyjął, zaakceptował i podpisał w/w fakturę VAT.

Wskazać należy, że faktura VAT jest tylko dokumentem księgowym, jednakże, zwłaszcza gdy strony nie zawarły umowy pisemnej, w obrocie gospodarczym jest dokumentem stwierdzającym zawarcie i wykonanie przez sprzedawcę łączącej strony umowy. Strony podpisując fakturę składają oświadczenie woli i wiedzy co do treści zawartych na fakturze. Wynika z niej przecież przedmiot umowy, strony umowy oraz wartość roszczenia wystawcy faktury. Faktura potwierdza też fakt wykonania świadczenia wzajemnego, wymienionego w opisie faktury.

Nieprawdopodobna jest sytuacja, kiedy faktura stwierdzająca obowiązek zapłaty ceny nie odpowiada treści umowy i spełnieniu przez sprzedawcę świadczenia wzajemnego, wystawienie bowiem faktury zawierającej nieprawdziwe informacje pociąga za sobą odpowiedzialność karną skarbową. Ponadto faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego - z art. 86 ust. 2 pkt ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota wynikająca z faktury, zaś stosownie do art. 86 ust. 10 prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Należy zauważyć, że prawo do odliczenia wiąże się tylko z otrzymaniem faktury dokumentującej rzeczywisty obrót gospodarczy. A contrario zatem w przypadku otrzymania faktury VAT nie dokumentującej rzeczywistego obrotu gospodarczego nabywca wskazany w tej fakturze winien ją odesłać. Inaczej rzecz ujmując za sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jest uznanie, że przedsiębiorca, który nie zawarł umowy o treści odpowiadającej wydanej mu fakturze VAT, przyjmie ją pomimo braku zaistnienia tego zdarzenia prawnego. Skoro zatem pozwany przyjął oraz własnoręcznie podpisał przedmiotową fakturę, należy przyjąć, że pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy oraz do jej wykonania.

Pozwany w toku procesu tłumaczy, że do złożenia przez niego podpisu na fakturze VAT nr (...) doszło w wyniku pośpiechu podczas spotkania pozwanego z M. O. (2). Jednak w ocenie Sądu nie można podważać ważności składanych oświadczeń woli jedynie ze względu na „pośpiech” strony, która składa oświadczenie woli. Ponadto należy wskazać, że pozwany dokonał zaksięgowania faktury VAT nr (...) oraz odliczenia od tej faktury podatku VAT co dodatkowo potwierdza, że w pełni akceptował zasadność wystawionej faktury VAT.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że powód za pomocą zeznań świadka i stron oraz przedstawionych dokumentów sprostał ciężarowi udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie. Natomiast strona pozwana nie sprostała, obowiązkowi udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa, gdyż w toku procesu nie przedstawiła wystarczających dowodów na poparcie okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O odsetkach orzeczono po myśli art. 481 k.c. zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty, 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 1016,00 zł tytułem opłaty od pozwu oraz 4.800,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015 r., poz. 1804), co daje łączną kwotę 5.833,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk