Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 334/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2016 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 19 grudnia 2014 r., znak: (...)

w sprawie: K. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

oddala odwołanie.

VI U 334/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 grudnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po rozpoznaniu wniosku K. P. z dnia 22 października 2014r. – odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy powołał się na przepisy art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz.43 ze zm.) wyjaśniając, iż odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury ponieważ:

-

do dnia 1 stycznia 1999r. nie osiągnął on 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego,

-

do dnia 1 stycznia 1999r. nie udowodnił on wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Jednocześnie organ rentowy przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999r. okresy stażu emerytalnego (suma okresów składkowych i nieskładkowych) w wymiarze 24 lat 10 miesięcy i 22 dni oraz stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat 6 miesięcy i 17 dni.

Dodatkowo organ rentowy podał, iż nie uznał okresu zatrudnienia od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r. udowodnionego zeznaniami świadków, gdyż z zeznań świadków nie wynika, że zatrudnienie dotyczyło umowy o pracę, natomiast umowa zlecenie nie rodziła obowiązku ubezpieczenia (okres zatrudnienia krótszy niż 6 miesięcy).

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony, zarzucając iż nie jest ona zgodna z przepisami i stanem faktycznym oraz twierdząc, iż jest w stanie udowodnić swoje lata pracy w warunkach (szkodliwych) szczególnych od 1 sierpnia 1977r.

Organ wnosił o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. W szczególności organ ten podnosił, że do stażu pracy nie uwzględniono ubezpieczonemu okresu od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r. na podstawie zeznań świadków, gdyż z zeznań nie wynika czy zatrudnienie dotyczyło umowy o pracę, natomiast umowa zlecenie nie rodziła wówczas obowiązku ubezpieczenia przy okresie krótszym niż 6 miesięcy – art.1 ust.1 i ust.3 ustawy z dnia 19 grudnia 1975r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1975r. Nr 45, poz.232).

Organ rentowy wskazywał ponadto, że z przedłożonego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z (...) Publicznego Zespołu (...)w Z. wynika, że ubezpieczony był zatrudniony od 1 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1978r. – ostatnio jako lekarz stażysta.

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Ubezpieczony K. P. (urodz. (...)) w dniu 22 października 2014r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę, wskazując w treści wniosku, iż jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz że wnosi o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. 60 lat ukończył on w dniu (...).

Zaskarżoną decyzją (...) Oddział w B. odmówił K. P. prawa do emerytury, ustalając, że ubezpieczony nie udowodnił ogólnego stażu emerytalnego w wymiarze co najmniej 25 lat oraz stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat.

Organ rentowy ustalił, iż K. P. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym okresem do uzyskania emerytury w wymiarze 24 lat 10 miesięcy i 22 dni, w tym okresem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat 6 miesięcy i 17 dni.

W toku procesu ubezpieczony w piśmie procesowym z dnia 24 września 2015r. oraz na rozprawie uzupełnił podstawę faktyczną żądania i podał, ze domaga się zaliczenia do ogólnego stażu emerytalnego oraz do okresu pracy w szczególnych warunkach następujących okresów:

-

od 1 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1978r.,

-

od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r.

Spór w rozpoznawanej sprawie dotyczył tych dwóch okresów

Sąd Okręgowy ustalił przy tym, iż do ogólnego stażu emerytalnego organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu na dzień 1 stycznia 1999r. następujące okresy:

-

od 1 października 1971r. do 31 lipca 1977r. – okres studiów odbytych w (...)w G.,

-

od 1 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1978r. w Samodzielnym Publicznym (...)w Z.,

-

od 1 sierpnia 1978r. do 6 grudnia 1981r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 20 grudnia 1981r. do 31 grudnia 1984r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 1 stycznia 1985r. do 30 kwietnia 1987r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 14 stycznia 1988r. do 31 sierpnia 1988r. w Zespole (...) w B.,

-

od 15 kwietnia 1991r. do 28 grudnia 1992r. w Zespole (...) w B.,

-

od 29 grudnia 1992r. do 31 grudnia 1998r. w (...)w B.,

w tym stażu w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył okresy:

-

od 1 sierpnia 1978r. do 6 grudnia 1991r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 20 grudnia 1981r. do 31 grudnia 1984r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 1 stycznia 1985r. do 30 kwietnia 1987r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.,

-

od 29 grudnia 1992r. do 26 kwietnia 1998r. w (...)w B.,

-

od 9 maja 1998r. do 25 sierpnia 1998r. w (...)w B.,

-

od 25 października 1998r. do 31 grudnia 1998r. w (...)w B..

Okresy zatrudnienia ubezpieczonego od 27 kwietnia 1998r. do 8 maja 1998r. i od 26 sierpnia 1998r. do 19 października 1998r. jako okresy nieskładkowe nie zostały przez organ rentowy zaliczone do pracy w szczególnych warunkach.

Okres zatrudnienia ubezpieczonego od 1 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1978r. w (...)w Z. został wliczony przez organ rentowy do wymaganego do uzyskania emerytury okresu zatrudnienia.

Dowody: karta przebiegu zatrudnienia – k.69 akt emerytalnych, zestawienie okresów ogólnego stażu pracy i okresów pracy w szczególnych warunkach uwzględnionych przez organ rentowy przy ocenie uprawnień emerytalnych ubezpieczonego – pismo procesowe z dnia 8 czerwca 2015r. – k.13 akt sprawy.

W pierwszej kolejności zatem należało rozważyć kwestię czy ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się co najmniej25-letnim okresem zatrudnienia wymaganym do nabycia emerytury na podstawie art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2015r. poz.748 ze zm.) w związku z § 3 i § 4 powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz.43 ze zm.).

W paragrafach 3 i 4 tego rozporządzenia prawodawca określił bowiem warunki nabycia prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, stwierdzając, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do ustalenia, iż ubezpieczony legitymował się na dzień 1 stycznia 1999r. (dzień wejścia w życie obecnie obowiązującej ustawy emerytalnej – art.184 ust.1) co najmniej 25-letnim okresem zatrudnienia wymaganym do uzyskania emerytury. W szczególności brak było podstaw faktycznych i prawnych do doliczenia do okresu ogólnego stażu emerytalnego ubezpieczonego uwzględnionego w zaskarżonej decyzji – 24 lata 10 miesięcy i 22 dni – okresem wskazanym przez ubezpieczonego w toku procesu: od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r.

Według twierdzeń ubezpieczonego w okresie tym (od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r.) był on zatrudniony w Państwowym Szpitalu (...) w B. na podstawie umowy o pracę na czas określony, jednak nie dysponował on ani umową o pracę ani świadectwem pracy – dokumentami, które jako podstawowe potwierdzałyby ten okres jego pracowniczego zatrudnienia.

Powyższe twierdzenie ubezpieczonego o dwumiesięcznym okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony z Państwowym Szpitalem (...) w B. nie znajdowały żadnego potwierdzenia w dowodach z dokumentów zebranych w jego aktach osobowych nadesłanych do akt sprawy przez Szpital (...) im. dr A. J. w B..

W Państwowym Szpitalu (...) w B. ubezpieczony zatrudniony był w okresie od 1 stycznia 1985r. do 30 kwietnia 1987r. Pierwotnie ten stosunek pracy został rozwiązany z powodu porzucenia przez ubezpieczonego pracy z dniem 2 maja 1987r., a następnie na jego wniosek z dniem 12 stycznia 1988r. strony stosunku pracy rozwiązały go na mocy porozumienia stron z dniem 30 kwietnia 1987r. i ostatecznie taki tryb rozwiązania umowy o pracę wskazany został przez pracodawcę w świadectwie pracy z 18 stycznia 1988r. Wcześniej wystawione ubezpieczonemu świadectwo pracy z dnia 4 czerwca 1987r. wskazywało, iż stosunek pracy wygasł z powodu porzucenia pracy.

(świadectwa pracy oraz pisma stron z 12 stycznia 1988r. i 18 stycznia 1988r., 4 czerwca 1987r. i 19 czerwca 1987r. w aktach osobowych ubezpieczonego)

W aktach osobowych dotyczących okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Państwowym Szpitalu (...) w B. nie ma umowy o pracę bądź świadectwa pracy albo innych dokumentów, które potwierdzałyby zatrudnienie ubezpieczonego na podstawie umowy o pracę (czy też na innej podstawie prawnej) w okresie od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r.

Kolejne zatrudnienie u innego pracodawcy – w Zespole (...) w B. - ubezpieczony podjął od 14 stycznia 1988r. (świadectwo pracy – k.100 akt osobowych nadesłanych do akt sprawy przez Urząd Miasta B.). U tego pracodawcy ubezpieczony był także zatrudniony w okresie od 1 kwietnia 1985r. – równolegle z zatrudnieniem w Państwowym Szpitalu (...) w B. – a stosunek pracy rozwiązał się z dniem 7 kwietnia 1987r. z powodu porzucenia pracy. Ponowne zatrudnienie ubezpieczonego w (...) w B. nastąpiło z dniem 14 stycznia 1988r.

(pismo angażujące i umowy o pracę z 16 kwietnia 1985r., 1 stycznia 1986r., 1 stycznia 1987r. i 14 stycznia 1988r. oraz pismo ZOZ Nr 2 w B. z dnia 24 czerwca 1987r. rozwiązujące umowy o pracę z dniem 7 kwietnia 1987r. z powodu porzucenia pracy – w aktach osobowych nadesłanych przez (...) B.)

Przeprowadzone z inicjatywy powoda dowody z zeznań świadków G. N. (1) i Z. W. (1) (e-protokół rozprawy k.76 i skrócony protokół rozprawy k.73-75) także nie potwierdziły, aby był on zatrudniony w Państwowym Szpitalu (...) w B. w okresie od 1 listopada do 31 grudnia 1987r. Ś. z uwagi na wpływ czasu nie potrafili podać dokładnych okresów zatrudnienia ubezpieczonego u powyższego pracodawcy. Świadek G. N. tłumaczyła to także dłuższymi okresami nieobecności w pracy (w latach 80 i 90tych ubiegłego wieku była 4 razy w ciąży i miała problemy z donoszeniem dwóch z nich), a świadek Z. W. wskazywał, że miał bardzo ograniczony kontakt z powodem z uwagi na świadczenie pracy w odrębnych zespołach lekarskich.

Na posiedzeniu rozprawowym w dniu 9 lutego 2016r. ubezpieczony nie stawił się bez usprawiedliwienia i w związku z tym Sąd pominął dowód z przesłuchania go w charakterze strony.

Przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a przede wszystkim przy ocenie wiarygodności twierdzeń ubezpieczonego o jego zatrudnieniu w (...) Szpitalu (...) w B. w okresie od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r. Sąd Okręgowy miał także na uwadze, iż sam ubezpieczony wypełniając w sprawie o ustalenie swojego kapitału początkowego kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (z dnia 20 sierpnia 2003r. – k.4 akt kapitału początkowego) nie wskazał powyższego okresu zatrudnienia. Ponadto w odręcznie sporządzonym życiorysie z dnia 7 grudnia 1992r. (k.3 akt osobowych prowadzonych przez jego kolejnego pracodawcę – (...) (...)w B.) podał, że w Zespole (...) w B. zatrudnił się w 1988r. oraz nie wskazał okresu zatrudnienia w (...) Szpitalu (...) w B. od 1 listopada 1987r. do 31 grudnia 1987r. (mimo, iż wspominał o zatrudnieniu w Wojewódzkim Szpitalu – Klinice (...) i Położnictwa).

W tej sytuacji powyższy dwumiesięczny okres nie mógł uzupełnić okresu wymaganego do emerytury, który na dzień 1 stycznia 1999r. nie osiągnął 25 lat (24 lata 10 miesięcy i 22 dni).

Z tej przyczyny odwołanie ubezpieczonego podlegało oddaleniu na podstawie art.477 14 § 1 K.p.c. w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa materialnego.

Jeśli zaś chodzi o wymiar okresu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach, dostrzec należy, iż nawet przy zaliczeniu do tego okresu pracowniczego zatrudnienia w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Z. od 1 sierpnia 1977r. do 31 lipca 1978r. jego odwołanie podlegało oddaleniu z powodu nieposiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganego ogólnego stażu emerytalnego.

Dodatkowo wskazać w tym miejscu można, iż ubezpieczony nie posiadał świadectwa pracy bądź świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, które potwierdzałyby wykonywanie przez niego w powyższym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracowniczego zatrudnienia w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych (wykaz A dział XII poz.2) bądź w zespołach pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego (wykaz A dział XII poz.4). Dokumenty z akt osobowych ubezpieczonego za okres zatrudnienia u tego pracodawcy (nadesłane do akt sprawy przez Archiwum Państwowe w Z.) potwierdzają jedynie wykonywanie przez ubezpieczonego pracy w pełnym wymiarze czasu na stanowisku lekarza stażysty.

Pozostały materiał dowodowy nie był z kolei spójny. Świadek J. A. (k.69) podał wprawdzie w swoich zeznaniach, iż ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Z. jako lekarz stażysta był wyłącznie lekarzem asystującym przy zabiegach operacyjnych ginekologicznych i wszystkich procedurach związanych z położnictwem i ginekologią, uczestnicząc przy zabiegach i porodach, jednak sam ubezpieczony w trakcie jego informacyjnego wysłuchania podawał, ze pracował – oprócz wykonywania operacji na oddziale ginekologii i położnictwa jako członek zespołu zabiegowego oraz pracy w pomocy doraźnej w karatece pogotowia – opiekował się pacjentami tego oddziału i pracował również w ambulatorium, gdzie wykonywał pracę lekarza, przyjmującego pacjentów ze stłuczeniami i drobnymi stłuczeniami. Trudno zatem w tej sytuacji uznać aby stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał on zatrudnienie w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, tym bardziej iż sam pracodawca nie potwierdził tego faktu właściwym świadectwem.

Nawet jednak przy zaliczeniu ubezpieczonemu tego okresu do okresu pracy w szczególnych warunkach, nie posiadał on wymaganego ogólnego stażu pracy w wymiarze co najmniej 25 lat, co było zasadniczym powodem oddalenia odwołania.