Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII C 715/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, VIII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Beata Koźbiał- Kawałko

Protokolant Roksana Baran

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 02 czerwca 2016 roku w W.

sprawy z powództwa K. C., P. C.

przeciwko K. W.

o zapłatę 22 000 zł

oraz sprawy z powództwa wzajemnego K. W.

przeciwko K. C., P. C.

o zapłatę 6 850 zł

I.  zasądza od pozwanej K. W. na rzecz powodów solidarnych K. C. i P. C. kwotę 22 000 zł (dwadzieścia dwa tysiące) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 29 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo wzajemne;

III.  zasądza od pozwanej K. W. na rzecz powodów solidarnych K. C. i P. C. kwotę 5 925,82 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 2 434 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powodowie K. C. i P. C. wnieśli o zasądzenie od pozwanej K. W. kwoty 22.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu. W uzasadnieniu podali, że zawarli z pozwaną trzy umowy o dzieło: na wykonanie zabudowy szafą ściany pokoju; zabudowę kuchni oraz wykonanie i montaż trzech sztuk drzwi wewnętrznych. Dalej podali, że pozwana wykonała dzieła w sposób wadliwy i odmówiła usunięcia usterek do czasu zapłaty całości ceny, wobec czego powodowie odstąpili od umowy. Należność dochodzona niniejszym pozwem obejmuje całość świadczenia powodów z w/w tytułu.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zwrot kosztów procesu, a ponadto w pozwie wzajemnym wniosła o zasądzenie solidarnie pod K. C. i P. C. kwoty 6.850 zł. Uzasadniając podała, że wykonała dzieło wg wzoru wskazanego przez powodów, uprzedzając o możliwości wyginania się płaszczyzny drzwi szafy. Podniosła ponadto, że powodowie przyjęli dzieła bez żadnych zastrzeżeń, a jego wady zgłosili pozwanej dopiero w dniu 7 października 2014 roku, zatem po upływie terminu ustawowego. W zakresie powództwa wzajemnego wskazała, że dochodzona pretensja główna stanowi nieuiszczoną dotychczas przez powodów część wynagrodzenia pozwanej, z tytułu wykonanego dzieła.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że:

Powodowie K. i P. C. zawarli z pozwaną, prowadząca działalność gospodarcza pod nazwą W. Usługi (...) w W., trzy umowy o dzieło:

- umowa nr (...) zawarta w formie pisemnej, dotycząca wykonania zabudowy długą szafą ściany pokoju;

- umowa nr (...) zawarta w formie ustnej, której przedmiotem była zabudowa kuchni;

- umowa nr (...) zawarta w formie pisemnej, na wykonanie i montaż trzech sztuk drzwi wewnętrznych, pokojowych i łazienkowych, za kwotę 7550 zł brutto.

Na poczet wynagrodzenia powodowie wpłacili pozwanej zaliczkę we sumie na kwotę 22.000,00 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W umowie nr (...) zawartej w formie pisemnej, dotyczącej wykonania zabudowy długą szafą ściany pokoju strony ustaliły wynagrodzenie pozwanej na kwotę 10.000,00 zł brutto. Pozwana poinformowała powodów, że istnieje możliwość wyginania się płaszczyzny drzwi do szafy, jeśli zostaną wykonane z litego drewna (k. 51v). Drzwi szafy zostały wykonane ze sklejki drewnianej. Pracownik pozwanej I. K. informował powodów o możliwości odkształceń płaszczyzny drzwi do 5 mm. Zawiasy do szafy były wybierane i montowane przez pracowników pozwanej.

Dowód:

- umowa nr (...), k. 9-10;

- korespondencja mail, k. 50v, 51v;

- zeznania świadka J. W., k. 76-77, 78;

- zeznania świadka I. K., k. 79-80;

- przesłuchanie pozwanej, k. 176v-177;

- opinia biegłego, k. 115.

Wszystkie w/w dzieła zostały wykonane i zamontowane przez pracowników pozwanej w mieszkaniu powodów przy ul. (...) w W.. Powodowie wprowadzili się do tego mieszkania w połowie września 2014 roku i od tego czasu użytkowali zamówione przedmioty. W tym czasie zauważyli wady zamówionych przedmiotów.

W dniu 7 października 2014 roku powodowie zgłosili pozwanej zastrzeżenia co do jakości wykonanych dzieł, zakreślając jednocześnie termin do ich usunięcia do dnia 23 października 2014 roku. Wskazując, że w przypadku zwłoki odstąpią od umowy.

Dowód:

- przesłuchanie powódki, k. 175-176;

- pisma powoda, k. 11-13;

W odpowiedzi na powyższe zastrzeżenia pozwana pismem z dnia 10 października 2014 roku poinformowała powodów, iż opisane wady szafy nie polegają reklamacji podnosząc, iż pracownik pozwanej poinformował powodów o możliwości zwichrzenia drzwi szafy, a pomimo tego powodowie zdecydowali się na jej wykonanie. W zakresie zgłoszonych wad mebli kuchennych i drzwi wewnętrznych pozwana poinformowała powodów, że nie może przystąpić do rozpatrywania reklamacji, gdyż powodowie nie uiścili całości wynagrodzenia z tego tytułu. Ponadto wskazała, że skłonna jest usunąć niektóre wady mebli kuchennych po uregulowaniu zadłużenia. Jednocześnie poinformowała powodów, że zastrzeżenia w zakresie listew przyprogowych i uszczelnienia między ościeżnicą, a opaską drzwiową i ścianą nie podlegają reklamacji zgodnie z § 2 umowy.

Dowód:

- pisma pozwanej, k. 14-16.

Zgodnie z § 2 umowy nr (...) przed podpisaniem umowy wykonawca (pozwana) udaje się na miejsce docelowe w celu dokonania pomiarów. Wykonawca nie odpowiada za wszelkiego rodzaju krzywizny ścian, wylewanych betonowych schodów itp., które powinny być usunięte przez zamawiającego (powodów) przed montażem. Jeżeli usterki nie zostaną usunięte, wykonawca określi dodatkowy koszt robocizny na kwotę 10% wartości netto dzieła.

Dowód:

- umowa o dzieło nr 1/01/2014, k. 7-8.

W piśmie z dnia 30 października 2011 roku powodowie zakreślili pozwanej kolejny, ostateczny termin usunięcia wad dzieła do dnia 5 listopada 2014 roku.

Dowód:

- pismo powoda, k. 25.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pozwana wskazała, że usunięcie wad dzieła nie było możliwe ze względu na utrudniania ze strony powodów, ponadto zaproponowała usunięcie niektórych wad po zapłacie przez powodów zaległego wynagrodzenia.

Dowód:

- pismo pozwanej, k. 26-28.

W piśmie z dnia 28 stycznia 2015 roku powodowie odstąpili od zawartych umów o dzieło, żądając zwrotu wpłaconych zaliczek oraz zabrania przedmiotu dzieła.

Dowód:

- pismo powoda, k. 32.

Przed wszczęciem niniejszego postępowania powodowie zlecili rzeczoznawcy w branży meble i solarka budowlana sporządzenie opinii dotyczącej jakościowego wykonania prac. Wynagrodzenie rzeczoznawcy wyniosło 750 zł.

Dowód:

- opinia, k. 17-22;

- potwierdzenie zapłaty, k. 24.

Wykonane przez pozwaną meble kuchenne stanowią zabudowę narożnika ścian pomieszczenia kuchennego. Zabudowę tworzą szafki wiszące na ścianie i szafki stojące na podłodze, stanowiące jednocześnie zabudowę sprzętu AGD. Zabudowa piekarnika wykonana została nieprawidłowo, zamontowana pod piekarnikiem maskownica odpada, zabudowany nią schowek nie spełnia swojego przeznaczenia. Zamontowane w sąsiedniej szafce drzwiczki nie są dopasowane do jej boków i blatu, widoczne są szczeliny 1-2 cm. Blat zlewozmywaka nie jest zabezpieczony silikonem wokoło styku zlewu z powierzchnią blatu roboczego, przez co istnieje zagrożenie przedostania się wody w szczelinę, w związku z czym następuje puchnięcie płyty meblowej. Brak uszczelnienia styku blatu ze ścianą spowodował puchnięcie płyty blatu roboczego na stykach zlewozmywaka z płytą i płyty blatu ze ścianą. Niewłaściwe zamontowanie maskownicy na styku zmywarki utrudnia swobodne otwieranie drzwiczek. Wskutek braku regulacji drzwiczek na zawiasie szafki nad zlewozmywakiem powstała nierównomierna szczelina. Drzwiczki szafki na pralkę zostały zbyt słabo zamontowane, zawiasy są luźne, a drzwi opadają przy otwieraniu.

Opaski wykonanych i zamontowanych przez pozwaną drzwi wewnętrznych nie zostały zamocowane do ościeżnic i ścian. Nie zastosowano kleju montażowego na stykach opaski ze ścianą i ościeżnicą, złączach ukośnych, nie wypełniono szczelin między opaską, a ścianą. Niewłaściwie zamontowano również progi drzwiowe. Między progami a podłogą widoczny jest beton z posadzki.

Wypaczenia drzwi szafy w pokoju występują na wszystkich powierzchniach drzwi i wynoszą 5-15 mm. Zawiasy nie wytrzymują obciążenia drzwi, widoczne są luźne odchylenia drzwi od boku, drzwi opadają. Istnieje obawa całkowitego opadnięcia drzwi. W szufladach nie zamontowano prowadnic, co powoduje poważne trudności z ich wysuwaniem i wsuwaniem. Brak prowadnic powoduje ponadto, że powstają nierówności w odległościach między czołami szuflad. Między skrzydłami drzwi występują nierówne szerokości szczelin. Ponadto występuje nierówność górnych wieńców, a na powierzchniach drzwi znaczne wgniecenia, które nie powstały w trakcie użytkowania. Łączenie okleiny na stykach powierzchni drzwi szafy i szuflad jest niestaranne i niedbałe, dobór usłojenia jest niewłaściwy i niefachowy. Okleina nie jest dobrana kolorystycznie i symetrycznie w stosunku do naturalnego usłojenia, stąd występują różne barwy i odcienie.

Wszystkie w/w wady są wadami istotnymi i poważnie ograniczają swobodne użytkowanie. Warunki w jakich dzieła się znajdują i ich sposób użytkowania nie budzą zastrzeżeń.

Dowód:

- opinia biegłego, k. 111-117, 138-141, 156-159.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo główne jest w pełni uzasadnione.

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się o opinię biegłego z zakresu meblarstwa i (...) z (...), z której wynika, że wady mebli kuchennych utrudniają należyte funkcjonowanie, ograniczając i uniemożliwiając korzystanie z mebli zgodnie z ich przeznaczeniem. Przyczyną złej jakości mebli jest wadliwe wykonanie i montaż. Wady istniały już w trakcie wykonania mebli i montażu. Wady i usterki w drzwiach dotyczą jakości wykonania montażu opasek przy drzwiach i szerokości progów. Obecny stan zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Wadliwy montaż opasek nie może być tłumaczony krzywizną ścian, wynika bowiem z zastosowania niewłaściwej technologii montażu. Wady istniały już w trakcie montażu drzwi. Wady szafy również są wadami, które powstały już na etapie wykonania dzieła, z wyjątkiem uszkodzenia zawiasu. Uszkodzenie zawisu spowodowane jest bowiem niewłaściwym doborem zawiasów do ciężaru drzwi szafy. Wszystkie w/w wady są wadami istotnymi i poważnie ograniczają swobodne użytkowanie tych przedmiotów.

Ponadto, Sąd ustalenia faktyczne oparł o treść przedłożonych przez strony dokumentów, a mianowicie o niekwestionowane przez strony pisma powoda z dnia 7 października 2014 roku, pisma pozwanej z dnia 10 października 2014 roku. Z dokumentów tych wynika, że najpóźniej na początku października 2014 roku powodowie na piśmie przedstawili pozwanej zastrzeżenia, co do jakości odebranego dzieła. Natomiast z zeznań powódki wynika, że wady te zostały przez powodów dostrzeżone w połowie września 2014 roku, kiedy powodowie wprowadzili się do mieszkania i rozpoczęli eksploatację zamontowanych wcześniej mebli oraz drzwi. Z opinii biegłego wynika, iż rzeczy te użytkowane były prawidłowo, w odpowiednich dla tego typu rzeczy warunkach.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2002 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2002r. Nr 141, poz. 1176 ze zm.) jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Jeżeli sprzedawca, który otrzymał od kupującego żądanie określone w ust. 1 nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, uważa się, że uznał je za uzasadnione (ust. 3). Jeżeli natomiast kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany, albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy; od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna. Przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia (ust. 4). W myśl natomiast art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy kupujący traci uprawnienia przewidziane w art. 8, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy.

Z ustaleń Sądu wynika, że powodowie w terminie ustawowym zawiadomili pozwaną o stwierdzonej niezgodności towaru z umową. Wady stwierdzone zostały bowiem w połowie września 2014 roku, natomiast zgłoszenie miało miejsce na początku października 2014 roku. Przy czym, na uwadze należy mieć treść art. 4 ust. 2 cytowanej ustawy, w myśl którego w przypadku indywidualnego uzgadniania właściwości towaru konsumpcyjnego domniemywa się, że jest on zgodny z umową, jeżeli odpowiada podanemu przez sprzedawcę opisowi lub ma cechy okazanej kupującemu próbki albo wzoru, a także gdy nadaje się do celu określonego przez kupującego przy zawarciu umowy, chyba że sprzedawca zgłosił zastrzeżenia co do takiego przeznaczenia towaru. Z opinii biegłego jednoznacznie wynika, że wykonane dzieła nie nadają się do użytku określonego w umowie. Biegły stwierdził bowiem, że występujące wady w meblach kuchennych, drzwiach i szafie są bardzo istotne i ograniczają poważnie swobodne użytkowanie.

Wady te uniemożliwiają korzystnie z tych rzeczy zgodnie z ich przeznaczeniem (por. art. 4 ust. 3). Natomiast z uwagi na okoliczność, iż wady ujawniły się przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniały one w chwili wydania (art. 4 ust. 1), co zresztą znajduje potwierdzenie w opinii biegłego.

Ponadto podkreślić należy, że za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową uważa się również nieprawidłowość w jego zamontowaniu i uruchomieniu, jeżeli czynności te zostały wykonane w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę lub przez osobę, za którą ponosi on odpowiedzialność (art. 6).

Z zeznań pozwanej wynika, że zamówione dzieła zostały wykonane i zamontowane przez jej pracowników, a zatem osoby za które ponosi odpowiedzialność. Z opinii biegłego wynika natomiast, że sposób zamontowania opasek drzwi i progów był nieprawidłowy, a ponadto zagrażał bezpieczeństwu domowników, nie zastosowano bowiem ani kleju, ani innych środków mocujący opaskę do ściany, co ze względu na cechy tego produktu było niezbędne. Zamontowane progi nie spełniają swojej funkcji nie zasłaniają bowiem szczelin pomiędzy podłogą a progiem.

Podobnie sytuacja wyglądała w przypadku mebli kuchennych. Fronty, maskownice zamontowane zostały niedbale, uniemożliwiając powodom korzystanie z rzeczy w sposób zgodny z jej przeznaczeniem. Niestarannością, brakiem wyobraźni i wiedzy specjalistycznej wykazali się również pracownicy pozwanej montując zlewozmywak na drewnianym blacie, nie zabezpieczając krawędzi blatu przez wilgocią. Normalne użytkowanie mebli kuchennych zakłada bowiem również użytkowanie zamontowanego tam zlewozmywaka i kontakt blatu z wodą. Wykonując zwykłe czynności w kuchni powodowie nie mogli uniknąć zachlapania blatu wokół zlewozmywaka, a tym samym przedostania się wody pod jego krawędzią bezpośrednio do niezabezpieczonej krawędzi blatu. Prawidłowy montaż zlewozmywaka wymagał położenia warstwy sylikonu sanitarnego w okolicach połączenia zewu z blatem, tak aby wnikanie wody w niezabezpieczone drewno nie było możliwe. Ponadto połączenie niezabezpieczonego blatu i ściany w okolicy bezpośredniego narażenia na zachlapanie było przyczyną wypaczenia się tej części drewna. Woda ściekając po ścianie (zachlapania w okolicy zlewozmywaka są bowiem nieuniknione) wnikała w strukturę drewna. Wobec powyższego uznać należy, że pozwana ponosi odpowiedzialność za w/w wymienione nieprawidłowości w zamontowaniu wykonanych dzieł.

W zakresie wad drzwi szafy wskazać należy, że pracownik pozwanej uprzedzał powodów o możliwości wypaczenia płyty w zakresie 5 mm (k. 77, 79). Z opinii biegłego wynika natomiast, iż obecnie drzwi wykrzywione zostały względem płaszczyzny o 5-15 mm, co powoduje nadmierne obciążenie źle dobranych zawiasów. Zawiasy nie wytrzymują obciążenia drzwi, widoczne są luźne odchylenia drzwi od boku, drzwi opadają. Istnieje obawa całkowitego opadnięcia drzwi. W szufladach nie zamontowano prowadnic, co powoduje poważne trudności z ich wysuwaniem i wsuwaniem. Brak prowadnic powoduje ponadto, że powstają nierówności w odległościach między czołami szuflad. Między skrzydłami drzwi występują nierówne szerokości szczelin. Ponadto występuje nierówność górnych wieńców, a na powierzchniach drzwi znaczne wgniecenia, które nie powstały w trakcie użytkowania. Łączenie okleiny na stykach powierzchni drzwi szafy i szuflad jest niestaranne i niedbałe, dobór usłojenia jest niewłaściwy i niefachowy.

Dalej wskazać należy, że w toku procesu pozwana nie udowodniła (art. 6 k.c.), że zamierzała dokonać naprawy wskazanych przez biegłego usterek, stanowiących istotne wady wykonanych dzieł. W pismach z dnia 10 października 2014 roku uzależniła rozpoznanie reklamacji mebli od zapłaty reszty ceny przez powodów. Natomiast w zakresie wad drzwi błędnie usiłowała wyłączyć swoją odpowiedzialność powołując się na § 2 umowy, w myśl którego wykonawca nie odpowiada za wszelkiego rodzaju krzywizny ścian, które powinny być usunięte przez zamawiającego przed montażem. Jednak z dalszej części tego postanowienia umowy wynika, że jeżeli usterki nie zostaną usunięte, wykonawca określi dodatkowy koszt robocizny na kwotę 10% wartości netto dzieła. Wobec powyższego pozwana, za dodatkowym wynagrodzeniem, winna przed przystąpieniem do montażu opasek przygotować podłoże, skoro – jej zdaniem – prawidłowy montaż wymagał wyrównania ścian.

Zgodnie z art. 8 ust. 4 cytowanej ustawy jeżeli kupujący, z przyczyn określonych w ust. 1, nie może żądać naprawy ani wymiany, albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy; od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna.

W wyroku z dnia 8 stycznia 1999 roku Sąd Najwyższy (I CKN 957/97, OSNC 1999/7-8/131) wskazał, że wadami istotnymi dzieła są te, które czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie. Przy czym wadami istotnymi dzieła mogą być zarówno usterki nienadające się usunąć (wady nieusuwalne), jak i usterki dające się usunąć (wady usuwalne).

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że wszystkie opisane powyżej wady są wadami istotnymi, do usunięcia których powodowie wyznaczyli pozwanej odpowiedni termin ich usunięcia. A następnie, dopiero w styczniu 2015 roku, złożyli oświadczenie o odstąpieniu od umowy, zatem po upływie kolejnych dwóch miesięcy od wyznaczonego ostatecznego terminu usunięcia wad. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że powodowie skutecznie odstąpili od umowy.

Wykonanie prawa odstąpienia powoduje wygaśnięcie wynikającego z umowy o dzieło stosunku obligacyjnego za skutkiem wstecznym. Strony zobowiązane są do zwrotu świadczeń już spełnionych, według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej (art. 494 k.c.; wyrok SN z 7 stycznia 2004 roku, III CK 188/2002, L. N. nr (...)). Zamawiający powinien zwrócić odebrane dzieło, natomiast przyjmujący zamówienie dokonuje zwrotu otrzymanego wynagrodzenia (wyrok SN z 19 listopada 2002 roku, IV CKN 1451/00, niepubl.)

Wobec powyższego, Sąd zasądził na rzecz powodów całą wpłaconą przez niech część zaliczki, tj. kwotę 22.000,00 zł, oddalając jednocześnie powództwo wzajemne o zapłatę pozostałej części wynagrodzenia za wykonie dzieła. W zakresie odsetek Sąd orzekł na postawie art. 481 k.c. Przyjmując za ich datę początkową datę wskazaną w pozwie (dzień następny po odstąpieniu przez powodów od umowy).

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 k.p.c., zasądzając od pozwanej na rzecz powodów kwotę 5925,82 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 2400 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 461), opłata skarbowa od pełnomocnictwa, opłata od pozwu (1100 zł), uzasadniony i poniesiony przez powodów koszt opinii prywatnej (720 zł) oraz opinii biegłego sądowego (1671,82 zł).