Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 144/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. O. (1) działającej w imieniu własnym oraz w imieniu małoletnich A. O. (2) i J. O. (1)

przeciwko W. A. (1)

o uznanie czynności prawnych za bezskuteczne wobec wierzycieli

1.  uznaje za bezskuteczne wobec powodów A. O. (1) oraz małoletnich A. O. (2) i J. O. (1):

a. umowę darowizny nieruchomości: lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W. dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z
udziałem w częściach wspólnych budynku i urządzeń oraz własności gruntu wynoszącym (...), dla których Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) oraz udziału (...) części stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu niemieszkalnego- garażu wielostanowiskowego położonego na pierwszej kondygnacji budynku przy ul. (...) we W., dla którego to lokalu
Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), zawartą pomiędzy M. O. (1) a T. O. z dnia 03.04.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w K.;

b.  umowę przeniesienia prawa do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę
wieczystą numer WR1 (...), pomiędzy M. O. (1) a T. O. z dnia 03.04.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...), sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej
z siedzibą w K.;

c.  umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie lokalu mieszkalnego położonego przy
ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i urządzeń oraz własności gruntu wynoszącym (...) dla których Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) oraz udziału (...) części stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu niemieszkalnego- garażu wielostanowiskowego położonego na pierwszej kondygnacji budynku przy ul. (...) we W., dla którego to lokalu Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), pomiędzy T. O. a W. A. (1) z dnia 20.05.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przez notariusza Ł. S. z Kancelarii Notarialnej w K.;

d.  umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi
księgę wieczystą numer (...), pomiędzy T. O. a W. A. (1) z dnia 20.05.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii
Notarialnej z siedzibą w K.;

wszystkie wobec ochrony roszczeń alimentacyjnych powódki A. O. (1) oraz małoletnich A. O. (2) i J. O. (1) wynikających z tytułu wykonawczego – postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 20 marca 2015 r. wydanego w sprawie o sygnaturze akt III RC 115/15 oraz postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie XIII Cz 146/15;

1.  zasądza od pozwanej W. A. (1) na rzecz powódki A. O. (1) kwotę 4.593 ( cztery tysiące pięćset dziewięćdziesiąt trzy ) złote tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 4.428 ( cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem ) złotych , zawierającą podatek VAT w stawce 23 % tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu;

2.  nakazuje pobrać od pozwanej W. A. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7200 ( siedem tysięcy dwieście ) złotych tytułem brakującej opłaty, od której uiszczenia powódka była zwolniona oraz kwotę 6.396,17
( sześć tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt sześć 17/100 ) złotych tytułem poniesionych w toku procesu wydatków;

3.  nie obciąża pozwanej pozostałymi wydatkami w sprawie, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu.

Sygn. akt I C 144/15

UZASADNIENIE

W dniu 08 czerwca 2015 r. (data wpływu) powódka A. O. (1), wobec ochrony swojej wierzytelności wynikającej z postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 20.03.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.03.2015 r. w sprawie o przyczynianie się do zaspakajania potrzeb rodziny o sygn. akt III RC 115/15, o udzieleniu zabezpieczenia powództwa na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego M. O. (1) do płacenia tytułem przyczyniania się do zaspakajania potrzeb rodziny na rzecz powódki A. O. (1) kwoty po 7.000 zł miesięcznie poczynając od dnia 16 marca 2015 r., płatnych z góry do rąk powódki w terminie do dnia 10- tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, zmienionego prawomocnym postanowieniem Sadu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XIII Cywilny Rodzinny z dnia 29.04.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 07.05.2015 r. w sprawie o sygn. akt XIII Cz 146/15 w ten sposób, że zabezpieczoną kwotę tytułem przyczyniania się pozwanego M. O. (1) do zaspokojenia potrzeb rodziny określa na kwotę po 12.000 zł miesięcznie, złożyła w Sądzie Okręgowym w Sieradzu pozew przeciwko W. A. (1), w którym wniosła o uznanie za bezskuteczne w stosunku do powódki następujących czynności prawnych:

1.  umowy darowizny nieruchomości: lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W. dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i urządzeń oraz własności gruntu wynoszącym (...) dla których Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) oraz udziału (...) części stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu niemieszkalnego- garażu wielostanowiskowego położonego na -1 kondygnacji budynku przy ul. (...) we W., dla którego to lokalu Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), pomiędzy M. O. (1) a T. O. z dnia 03.04.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w K.,

2.  umowy przeniesienia prawa do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), pomiędzy M. O. (1) a T. O. z dnia 03.04.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...), sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w K.,

3.  umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W. I Rejonowy we W. Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i urządzeń oraz własności gruntu wynoszącym (...) dla których Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) oraz (...) części stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu niemieszkalnego- garażu wielostanowiskowego położonego na -1 kondygnacji budynku przy ul. (...) we W., dla którego to lokalu Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), pomiędzy T. O. a W. A. (1) z dnia 20.05.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przez notariusza Ł. S. z Kancelarii Notarialnej w K.,

4.  umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), pomiędzy T. O. a W. A. (1) z dnia 20.05.2015 r. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) sporządzonego przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w K.;

wobec ochrony swojej wierzytelności wynikającej z postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 20.03.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.03.2015 r. w sprawie o przyczynianie się do zaspakajania potrzeb rodziny o sygn. akt III RC 115/15, o udzieleniu zabezpieczenia powództwa na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego M. O. (1) do płacenia tytułem przyczyniania się do zaspakajania potrzeb rodziny na rzecz powódki A. O. (1) kwoty po 7.000 zł miesięcznie poczynając od dnia 16 marca 2015 r., płatnych z góry do rąk powódki w terminie do dnia 10- tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, zmienionego prawomocnym postanowieniem Sadu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XIII Cywilny Rodzinny z dnia 29.04.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 07.05.2015 r. w sprawie o sygn. akt XIII Cz 146/15 w ten sposób, że zabezpieczoną kwotę tytułem przyczyniania się pozwanego M. O. (1) do zaspokojenia potrzeb rodziny określa na kwotę po 12.000 zł miesięcznie .

Pismem z dnia 17 lipca 2015 r. (data wpływu) powódka A. O. (1) zmieniła żądanie pozwu, w ten sposób, że oprócz zgłoszonego w pozwie roszczenia, wniosła o uznanie za bezskuteczne w stosunku do strony powodowej: A. O. (1) oraz małoletnich dzieci A. O. (2) oraz J. O. (1), w imieniu których działa matka A. O. (1), tych samych wymienionych wyżej czynności prawnych, wskazując ponadto , że chodzi o ochronę roszczeń z tytułu świadczeń alimentacyjnych (o zaspokojenie potrzeb rodziny) na rzecz strony powodowej: A. O. (1) oraz małoletnich dzieci: A. O. (2) i J. O. (1) - jako wierzycieli aktualnych i przyszłych dłużnika M. O. (1), w szczególności wynikających z postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 20.03.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.03.2015 r. w sprawie o przyczynianie się do zaspakajania potrzeb rodziny o sygn. akt III RC 115/15, zmienionego prawomocnym postanowieniem Sadu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XIII Cywilny Rodzinny z dnia 29.04.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 07.05.2015 r. w sprawie o sygn. akt XIII Cz 146/15 oraz tych które będą dopiero określone przez orzeczenia Sądu Okręgowego we Wrocławiu w sprawie o rozwód o sygnaturze akt XIII RC 990/15 , (pismo powódki A. O. (1) k. 182-186).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanej W. A. (1) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, (odpowiedź na pozew k. 215-216).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. O. (1) i A. O. (1) zawarli związek małżeński w dniu 26 października 2013 r. we W. . Dłużnik M. O. (1) jest notariuszem prowadzącym własną kancelarię notarialną przy ul. (...) we W.. Powódka jest adwokatem i prowadzi własną kancelarię adwokacką. W dniu 29 grudnia 2014 r. ze związku małżeńskiego powódki A. O. (1) oraz dłużnika M. O. (1) na świat przyszły dzieci wymienionych: J. O. (1) i A. O. (2). Dzieci powódki i dłużnika przyszły na świat w trzydziestym drugim tygodniu ciąży z licznymi ubytkami zdrowotnymi takimi jak: niewydolność oddechowa noworodków, umiarkowana lub średniego stopnia zamartwica urodzeniowa, dokomorowy nieurazowy krwotok stopnia drugiego u płodów i noworodków, niedokrwistość wcześniaków itd. Między powódką a dłużnikiem trwa postępowanie rozwodowe. Powódka sama opiekuje się obecnie małoletnimi dziećmi, odkąd małżonkowioe O. rozstali się na początku 2015 r. W dniu 16 marca 2015 r. A. O. (1) złożyła do Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia Wydział III Rodzinny i Nieletnich pozew przeciwko M. O. (1) o zaspokojenie potrzeb rodziny wraz z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa w tym zakresie na czas trwania postępowania. Postanowieniem z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie o sygn. akt III RC 115/15 Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia III Wydział Rodzinny i Nieletnich zobowiązał M. O. (1) do płacenia tytułem przyczyniania się do zaspakajania potrzeb rodziny kwoty po 7.000 zł miesięcznie, (dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 23, odpisy skrócone aktu urodzenia k. 24, 25, 26, kserokopia odpisu postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie III RC 115/15 k. 34, dokumentacja medyczna powódki k. 43-45, zeznania powódki A. O. (1)- protokół rozprawy z dnia 13 grudnia 2016 r. 00:06:29-01:20:43 w zw. z k. 698v-699).

W dniu 24 marca 2015 r. na wniosek powódki Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia wszczął postępowanie zabezpieczające w sprawie o sygn. akt KMP 12/15. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia P. P. skierowała postępowanie do całego majątku dłużnika M. O. (1), częściowo wskazanego przez wierzycielkę, a częściowo podjęła czynności zmierzające do ustalenia innego majątku dłużnika. W trakcie prowadzonych czynności komornik ustalił, że dłużnik jest właścicielem nieruchomości oraz ruchomości w postaci m.in. wyposażenia kancelarii notarialnej, którą prowadzi, samochodów, motocykli i innych przedmiotów, ale nie zdążył skierować egzekucji do wymienionych składników majątku albowiem w ciągu miesiąca przestały one stanowić majątek dłużnika.

W dniu 07 kwietnia 2015 r. dłużnik M. O. (1) przekazał matce umową darowizny samochód osobowy marki N. (...) oraz samochód osobowy marki M.. W dniu 10 kwietnia 2015 r. dłużnik przekazał umową darowizny matce T. O. motocykle: h. i A. oraz samochód L.. W dniu 15 maja 2015 r. matka dłużnika T. O. sprzedała samochód osobowy N. (...). W dniu 18 maja 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia P. P. podjęła próbę zajęcia samochodów marki M. i L. zaparkowanych przed domem rodziców dłużnika przy ulicy (...) we W.. Próba zajęcia nie powiodła się albowiem w trakcie czynności matka dłużnika T. O. okazała tymczasowe dowody rejestracyjne pojazdów, z których wynikało że jest ich nowym właścicielem. W dniu 20 maja 2015 r. T. O. sprzedała motocykl marki A., samochód marki M. oraz samochód marki L.. W dniu 21 maja 2015 r. T. O. sprzedała motocykl marki H.. Komornikowi w trakcie podjętych czynności w dniu 19 czerwca 2015 r. w mieszkaniu dłużnika przy ulicy (...). W. 1/26 udało się zając ruchomości należące do dłużnika M. O. (1) w postaci broni palnej o wartości kilkudziesięciu tysięcy złotych. W momencie wszczęcia postępowania Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia zajął około 24 rachunków bankowych dłużnika. Na rachunkach tych komornik nie ujawnił kwot podlegających zajęciu. (dowód: załączone akta komornicze Kmp 12/15, kserokopia zawiadomienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia k. 68, kserokopia zawiadomienia o wszczęciu postępowania zabezpieczającego k. 69, kserokopia protokołu czynności komorniczych k. 70, kserokopia oświadczenia o majątku i dochodach dłużnika k. 71, protokół dokonania czynności komorniczych k. 457, 458-459, 461, zeznania świadka P. P.- protokół rozprawy z dnia 26 stycznia 2016 r. 00:12:54-01:05:113 w zw. z k. 423-424, zeznania powódki A. O. (1)- protokół rozprawy z dnia 13 grudnia 2016 r. 00:06:29-01:20:43 w zw. z k. 698v-699 ) .

Dnia 03 kwietnia 2015 r. matka dłużnika T. O. zawarła ze swoim synem dłużnikiem powódki M. O. (1) cztery umowy skutkujące całkowitym wyzbyciem się majątku przez dłużnika na rzecz matki. Umowy te były wcześniej przygotowane przez samego dłużnika M. O. (1) i zawierane w domu jego rodziców we W. przy ul. (...) przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej w K., prywatnie przyjacielem dłużnika.

Pierwszą umowę stanowiła umowa datio in solutum i umowa zniesienia współwłasności nieruchomości rolnej stanowiącej działkę nr (...) położoną w P. w gminie O., dla której Sąd Rejonowy w Trzebnicy Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) firmowanego przez notariusza Ł. S. z Kancelarii Notarialnej z siedzibą w K.. Mocą tej umowy dłużnik powódki M. O. (1) przeniósł na swoją matkę T. O. własność nieruchomości o wartości wskazanej w umowie na 2.500 000,00 złotych, w zakresie udziału ½ we współwłasności w celu zwolnienia się z obowiązku zwrotu kwoty 610.000 zł. Zwrot ten wynikał zaś z faktu odwołania uprzednio w dniu 01 kwietnia 2015 r. przez T. O. i M. O. (2) darowizn pieniężnych i darowizny lokalu przy ulicy (...) o łącznej wartości 610.000 złotych. Zaś z tytułu zniesienia współwłasności nieruchomości co do dalszego udziału – ½ we współwłasności nieruchomości T. O. ma dokonać na rzecz dłużnika spłaty w ciągu 14 dni w kwocie 230.000 złotych.

Drugą umowę zawartą między matką dłużnika T. O. a dłużnikiem M. O. (1) stanowiła umowa darowizny nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ulicy (...) wraz z udziałem w lokalu niemieszkalnym- garażu wielostanowiskowym, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...). W § 3 umowy dłużnik powódki oświadczył, że „darowizny tej dokonuje z wyłączeniem obowiązku zaliczenia jej na schedę spadkową”. Wartość darowizny strony określiły w umowie na 1.000.000 złotych. Jednocześnie matka dłużnika T. O. na skutek umowy nie przejęła długu wynikającego z kredytu hipotecznego zaciągniętego przez dłużnika.

Trzecią umowę zawartą pomiędzy dłużnikiem M. O. (1) a jego matką T. O. stanowiła umowa przeniesienia prawa do własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy we Wrocławiu Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...). Z treści tej umowy wynikało, iż causą przeniesienia jest prawa do tego lokalu jest jej zwrot na rzecz T. O. wobec odwołania przez nią i jej męża M. O. (2) darowizny tego lokalu z dnia 2001 roku, dokonanego ( oświadczenie o odwołaniu darowizny) w dniu 1 kwietnia 2015 roku. Prawo T. O. do całego prawa do lokalu wynikało zaś z faktu, iż M. O. (2) w dniu 3 kwietnia 2015 r. darował swoją wierzytelność wynikającą z czynności odwołania darowizny synowi – M. O. (1) na rzecz swojej żony – T. O..

Czwartą umową zawartą między matką dłużnika T. O. a dłużnikiem powódki M. O. (1) stanowiła umowa sprzedaży nieruchomości rolnej stanowiącej działkę nr (...) położonej w miejscowości L., dla której Sąd Rejonowy w Trzebnicy Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczysta numer (...) w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...), mocą której dłużnik powódki przeniósł na swoją matkę T. O. prawo własności nieruchomości o wartości wskazanej w umowie na 100.000 zł. Kwotę tę T. O. miała zapłacić mu w ciągu 14 dni od zawarcia umowy, (dowód: wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 438-439, wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 436-437, wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 440-442, wzory oświadczeń o odwołaniu darowizny k. 87, 88, wzór umowy przelewu wierzytelności, umowy darowizny k. 89-90, 91-92, wypis aktu notarialnego Rep. A (...)r. k. 434-435, potwierdzenie przelewu k. 69 v, zeznania świadka Ł. S.- protokół rozprawy z dnia 26 stycznia 2016 r. 01:05:13-02:03:28 w zw. z k. 423v-424v, zeznania powódki A. O. (1)- protokół rozprawy z dnia 13 grudnia 2016 r. 00:06:29-01:20:43 w zw. z k. 698v-699).

W dniu 03 kwietnia 2015 r. matka dłużnika T. O. przekazała powódce A. O. (1) za pośrednictwem przelewu bankowego kwotę 4.000 zł tytułem zaspokojenia potrzeb rodziny (bezsporne).

Na skutek zażaleń stron w dniu 29 kwietnia 2015 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział XIII Cywilny Rodzinny w sprawie o sygn. akt XIII Cz 146/15 wydał prawomocne postanowienie, mocą którego zmienił postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 20 marca 2015 r., w ten sposób, że zasądzoną kwotę 7.000 zł miesięcznie tytułem przyczyniania się M. O. (1) do zaspokojenia potrzeb rodziny podwyższył do kwoty 12.000 zł miesięcznie, (dowód: kserokopia odpisu postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie XIII Cz 146/15 k. 35-42).

W dniu 20 maja 2015 r. matka dłużnika T. O. wyzbyła się trzech nieruchomości, które nabyła miesiąc wcześniej od syna. Wymieniona zawarła przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej w K. z pozwaną W. A. (2) w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) z dnia 03 kwietnia 2015 r. wraz z udziałem (...) części stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu niemieszkalnego- garażu wielostanowiskowego, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...). Mocą tej umowy T. O. przeniosła na pozwaną prawo własności w/w nieruchomości jako zabezpieczenie zwrotu pożyczki w kwocie 50.000 zł. T. O. zawarła w tym samym dniu przed notariuszem Ł. S. z Kancelarii Notarialnej w K. z pozwaną W. A. (1) umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie prawa do własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) we W., dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...). Mocą tej umowy T. O. przeniosła na pozwaną prawo własności do w/w nieruchomości jako zabezpieczenie zwrotu pożyczki w kwocie 10.000 zł. T. O. zawarła również w dniu 20 maja 2015 r. przed notariuszem A. W. z Kancelarii Notarialnej w T. z B. R. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) umowę sprzedaży nieruchomości rolnej stanowiącej działkę nr (...) położonej w miejscowości L., dla której Sąd Rejonowy w Trzebnicy Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Rodzice dłużnika T. i M. O. (3) są ludźmi bardzo zamożnymi. M. O. (2) jest emerytowanym notariuszem. T. O. również jest emerytowanym prawnikiem. Dodatkowo pracuje na Uniwersytecie Przyrodniczym we W. jako Dyrektor D. (...). Rodzice dłużnika odnotowują dochód miesięczny na poziomie przekraczającym 20.000 . K. A. jest członkiem dalszej rodziny matki dłużnika i prowadzi hurtownię spożywczo-przemysłową. Pozwana nie jest osobą zamożną. Dłużnik M. O. (1) aktualnie pozostaje w nieformalnym związku z A. K., prowadzącą agencję nieruchomości we W.. Znajomość ta ułatwiła dłużnikowi zbycie nieruchomości stanowiących jego własność. W dniu 21 maja 2015 r. A. K. wynajęła M. O. (1) lokal przy ulicy (...), który wskutek zawarcia opisanych wyżej czynności prawnych jest własnością W. A. (1). Czynsz za najem lokalu wynosi około 4.300 zł miesięcznie. A. K. prowadzi obsługę biurową kancelarii notarialnej dłużnika. W dniu 21 maja 2015 r. dłużnik zawarł z A. K. umowę wydzierżawienia i obsługi sprzętu elektronicznego. Dłużnik M. O. (1) wynajmuje od A. K. na podstawie umowy z dnia 30 czerwca 2015 r. samochód osobowy marki P. (...). Opłata za najem w/w samochodu, czynsz za przejechane kilometry oraz opłata za usługę eksploatacyjną pojazdu wynoszą około 15.000 zł miesięcznie. W dniu 21 maja 2015 r., już po dokonaniu wszystkich powyższych czynności dotyczących majątku dłużnika, M. O. (1) stawił się w Kancelarii (...) Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia P. P. i złożył oświadczenie majątkowe, że nie posiada środków finansowych na rachunkach bankowych, natomiast posiada tylko zadłużenie w postaci kredytu bankowego w wysokości ok. 700.000 zł i kredytu na kartach kredytowych w wysokości ok. 9.000 zł. Podczas czynności przed komornikiem dłużnik nie przekazał jakichkolwiek pieniędzy tytułem spłaty zadłużenia alimentacyjnego, (dowód: wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 442-444, wypis z księgi wieczystej nr (...) k. 102-108, wypis z księgi wieczystej nr (...) k. 109-143, wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 445-447, wypis z księgi wieczystej (...) k 150-154, kserokopia aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 155-157, kserokopia wypisu aktu notarialnego Rep. A (...) k. 159, zeznania powódki A. O. (1)- protokół rozprawy z dnia 13 grudnia 2016 r. 00:06:29-01:20:43 w zw. z k. 698v-699, kserokopia faktury za wynajem pojazdu P. k. 466, kserokopia umowy najmu lokalu wraz z protokołem zdawczo-odbiorczym k. 479-482).

Obecnie dłużnik M. O. (1) nadal prowadzi Kancelarię Notarialną we W. w tym samym lokalu , w którym czynił to dotychczas i korzysta z tego samego jej wyposażenia. Na dzień 14 lutego 2017 roku jego zadłużenie w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym w sprawie o sygnaturze akt KMP 12/15 wyniosło 212.189,10 złotych. Egzekucja w tej mierze jest w toku i nadal jest bezskuteczna ( dowód : zawiadomienie k. 729 i pismo k. 730).

Wartość nieruchomości lokalowej numer 26 w budynku apartamentowym przy ulicy (...) we W. wynosi 818.000 zł. Wartość nieruchomości lokalowej numer(...) w budynku przy ulicy (...) we W. wynosi 332.000 zł, (dowód: opinia biegłego sądowego w zakresie szacowania nieruchomości k. 550-633)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów, którym w pełni dał wiarę jako nie kwestionowanym przez strony i nie budzącym wątpliwości co do swojej autentyczności. Jako wiarygodne zostały ocenione zeznania świadków P. P. i Ł. S., których treść korelowała z dowodami z dokumentów. Sąd pominął pisemne oświadczenie T. O. nadesłane do sprawy jako nie mające znaczenia procesowego. Wśród osobowych źródeł dowodowych w procedurze cywilnej przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego przewidziany jest jedynie dowód z zeznań świadków, którzy zgodnie z treścią art. 271 § 1 k.p.c składają zeznania ustnie przed sądem. Skoro zatem T. O. korzystając z przysługującego jej prawa odmowy składania zeznań w tej sprawie ( art. 261 § 1 k.p.c. ), odmówiła ich złożenia bezpośrednio przed sądem ustnie, jej następnie złożone pisemne oświadczenia nie mają jakiejkolwiek mocy dowodowej.

Nie budziła zaś wątpliwości opinia biegłego K. N. , jako rzeczowa, logiczna i oparta o profesjonalnie wyciągnięte wnioski, zwłaszcza, że nie podważyła jej waloru pełnowartościowego środka dowodowego którakolwiek ze stron. Nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego rzeczoznawcy, który miałby wskazać wartość szacowanych nieruchomości przy uwzględnieniu obciążeń hipotecznych. Przede wszystkim z uwagi na udzielony stronom po doręczeniu odpisów opinii termin na zgłoszenie zarzutów pod adresem opinii i bezczynność w tym względzie pozwanej, wniosek jest sprekludowany. Niezależnie jednak od tego, znaczenie wartości obciążeń hipotecznych nieruchomości dla oceny przesłanek skargi pauliańskiej w tym przypadku jest znikome, z racji pierwszeństwa zaspokojenia świadczenia z wierzytelności podlegającej ochronie jako alimentacyjnej przed ewentualnymi wierzycielami hipotecznymi.

Wreszcie sąd w pełni dał wiarę zeznaniom samej powódki A. O. (1), która zaprezentowała twierdzenia poparte dowodami z dokumentów i wskazanych zeznań świadków, zwłaszcza w kontekście braku jakichkolwiek dowodów ze strony pozwanej, mogących dać podstawę negacji przyjętych na tej podstawie faktów.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę roszczenia w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 527 § 1 k.c. i następnych k.c. Zgodnie z jego treścią gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Wierzytelność osoby występującej z żądaniem z art. 527 k.c. musi istnieć najpóźniej w chwili zamknięcia rozprawy, choć nie musi ona być ściśle określona co do wysokości. Musi jednak być zaskarżalna, wymagalna i dotyczyć ma wierzytelności pieniężnych.

Podstawową przesłanką skuteczności zaskarżenia czynności dłużnika jest to, aby spowodowała ona pokrzywdzenie wierzyciela, które polega na tym, że jego wierzytelność nie może być zrealizowana i zrealizowanie jej w przyszłości jest również wątpliwe oraz to, iż dłużnik właśnie z taką świadomością pokrzywdzenia wierzycieli działał, czyli zdawał sobie sprawę z tego, że jego czynność prawna może spowodować niemożliwość uzyskania zaspokojenia przez jego wierzycieli. Nie jest natomiast konieczny zamiar pokrzywdzenia wierzyciela i zła wiara dłużnika. Wystarczy uznanie, że dłużnik przewidywał pokrzywdzenie w granicach ewentualności.

Nadto istotne jest także, że pokrzywdzenie wierzyciela należy oceniać nie według chwili dokonania czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią, lecz według chwili jej zaskarżenia tj. wystąpienia z żądaniem uznania bezskuteczności czynności prawnej. Przepis art. 527 § 2k.c. wiąże bowiem pokrzywdzenie wierzyciela z rzeczywistą niewypłacalnością dłużnika, która musi istnieć w chwili wystąpienia ze skargą pauliańską, jak i w chwili orzekania przez sąd o żądaniu wierzyciela uznania czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną - art. 316 § 1 k.p.c. – por. wyrok S.N. z dnia 27 lutego 2009 r. V CSK 309/08 , LEX nr 603191, wyrok S.N. z dnia 19 lutego 2010r. , IV CSK 303/09, LEX nr 852580).

Ciężar udowodnienia niewypłacalności dłużnika spoczywa przy tym na wierzycielu. Faktu tego może dowodzić wszelkimi środkami dowodowymi, ale w praktyce podstawową rolę odgrywa postanowienie komornika o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności. Jednakże do postanowienia tego w ramach procesu ze skargi pauliańskiej nie należy przywiązywać kapitalnego znaczenia. Sąd w tej sprawie akceptuje pogląd, zgodnie z którym bezskuteczność egzekucji nie mogłaby być przesłanką skuteczności akcji pauliańskiej choćby z tego powodu, że jej celem nie jest samo pozbawienie skuteczności prawnej zaskarżonej czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, lecz właśnie umożliwienie wierzycielowi prowadzenia skutecznej egzekucji z majątku dłużnika w celu zaspokojenia swojego roszczenia. Skarga pauliańska nie ma więc charakteru wtórnego w stosunku do postepowania egzekucyjnego, ale – z zasady – go wyprzedza ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 lipca 2014 r., I ACa 566/14 , Lex nr 1500792 ) . Na wierzycielu spoczywa także ciężar udowodnienia tego, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia.

Przepis § 3 art. 527 k.c. ułatwia sytuację procesową wierzyciela w przypadku, gdy wskutek czynności krzywdzącej go korzyść otrzymała osoba będąca w bliskim stosunku z dłużnikiem. Ustawodawca wprowadzając domniemanie prawne, zwolnił w takiej sytuacji wierzyciela z konieczności dowodzenia, iż osoba trzecia wiedziała o tym, że dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Wierzyciel musi wówczas jedynie wykazać podstawę domniemania czyli istnienie bliskiego stosunku między dłużnikiem a osobą trzecią w chwili dokonywania zaskarżonej czynności. W art. 527 § 3 k.c. chodzi o taki stosunek bliskości między dwiema osobami, który uzasadnia przyjęcie, iż jedna z nich jest w posiadaniu informacji o obecnej sytuacji majątkowej drugiej. Będą to najczęściej więzy wynikające z pokrewieństwa, bliskiej znajomości, bądź z małżeństwa ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 czerwca 2014 r., I ACa 448/14, Lex nr 1566993 ).

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że powódka działająca w imieniu własnym oraz małoletnich dzieci ma względem dłużnika M. O. (1) wierzytelność alimentacyjną, wynikającą z tytułu wykonawczego - postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 20.03.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.03.2015 r. w sprawie o przyczynianie się do zaspakajania potrzeb rodziny o sygn. akt III RC 115/15, zmienionego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XIII Cywilny Rodzinny z dnia 29.04.2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 07.05.2015 r. w sprawie o sygn. akt XIII Cz 146/15. Wysokość niezaspokojonej wierzytelności z tego tytułu na dzień 14 lutego 2017 r. wynosiła 212.189,10 złotych. Istotne jest przy tym, że dotąd nie została w przeważającej części przez dłużnika zaspokojona, mimo prowadzonej w tym względzie egzekucji. Jedynym bowiem składnikiem majątku dłużnika, który udało się komornikowi zająć był zestaw broni.

W tym miejscu należy także podnieść, iż wbrew stanowisku powódki zawartemu w piśmie rozszerzającym powództwo, ochroną pauliańską na gruncie art. 530 k.c., który stanowi o ochronie wierzycieli przyszłych, może zostać objęta jedynie wierzytelność, która zmaterializowała się najpóźniej w chwili wyrokowania. Bez zaistnienia wierzytelności mającej podlegać ochronie nie jest możliwe udzielenie skutecznej ochrony. W takiej sytuacji powództwo, jako przedwczesne podlega oddaleniu ( por. wyrok S.A. w Gdańsku z dnia 30 marca 1995 r., I ACr 73/95, OSA 1995, Nr 9, poz. 59 ). O ile więc wszelkie należności, które wynikają już i będą wynikać w przyszłości, z racji okresowego charakteru świadczeń alimentacyjnych, których dotyczą, są objęte ochroną w przedmiotowej sprawie, o tyle nie dotyczy to tych zobowiązań, jakie mogą być dopiero określone przez wydawanie orzeczeń w toczącej się między małżonkami O. sprawy rozwodowej.

Zaskarżone czynności spowodowały pokrzywdzenie wierzycieli – powódki A. O. (1) i małoletnich J. O. (2) i A. O. (2), gdyż podlegająca ochronie wierzytelność stanowi zabezpieczenie alimentów na potrzeby rodziny, składającej się a tych osób. Wywołały zatem skutek w postaci zaistnienia takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje utrudnienie i odwleczenie zaspokojenia wierzycieli, które jest przyszłe i niepewne, zwłaszcza w kontekście przebiegu dotychczas prowadzonych czynności egzekucyjnych. Trzeba w tym miejscu podnieść, że nie budzi wątpliwości fakt, iż dłużnik M. O. (1) z racji wykonywanego zatrudnienia i pochodzenia jest człowiekiem uznawanym w powszechnym odbiorze społecznym za majętnego, a z racji pełnienia zawodu notariusza także osobą zaufania publicznego. Obecnie zaś wskutek podjętych działań nie jest możliwe uzyskanie z tak rozległego majątku zaspokojenia nawet świadczeń alimentacyjnych. Majątek zaś, jaki posiadał w postaci nieruchomości i ruchomości, rachunków bankowych i pojazdów nie budził żadnych wątpliwości i był powszechnie znany. Istotne jest przy tym, że dłużnik nie miał potrzeby wyzbywania się któregokolwiek z jego składników aż do czasu zaistnienia konfliktu z żoną , rozstania małżonków i powstania opisywanego wyżej tytułu wykonawczego. Oceny w zakresie stanu niewypłacalności dłużnika i pokrzywdzenia wierzycieli nie zmienia zatem okoliczność , że dłużnik nadal prowadzi bieżącą dochodową działalność w postaci Kancelarii Notarialnej, jeśli komornik prowadząc egzekucję, czyni to jak dotąd bezskutecznie, gdyż nawet na rachunkach bankowych związanych z tym nie ma wpływu środków finansowych ponad kwoty wolne od zajęcia. Dzieje się tak dlatego, iż wskutek wyzbycia się zarówno własności lokalu, w którym prowadzona jest kancelaria, jak i całego jej wyposażenia oraz innych ruchomości i pojazdów dłużnik nadal z nich korzysta ale musi ponosić bardzo wysokie koszty z tym związane. Trzeba wskazać, że samo korzystanie z samochodu osobowego marki P. (...) kosztuje go około 15.000 złotych miesięcznie. Najem lokalu na kancelarię około 4300 złotych miesięcznie. Podobnie jest z wyposażeniem kancelarii notarialnej, a są to opłaty na rzecz A. K., będącej w nieformalnym związku z dłużnikiem . Tymczasem o niewypłacalności dłużnika w rozumieniu art. 527 § 2 k.c. decyduje nie tyle rachunkowy bilans składników majątku dłużnika, co faktyczna możliwość zaspokojenia przez wierzyciela całej wierzytelności ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2014 r., VI ACa 1940/13, Lex nr 1567112 ).

Nie budzi , zdaniem sądu, wątpliwości także istnienie świadomości dłużnika w zakresie działania z pokrzywdzeniem wierzycieli . Bliskość czasowa i wielość skumulowanych podejmowanych czynności, firmowanych przy tym przez notariusza będącego przyjacielem dłużnika w mieszkaniu jego rodziców, stanowi jednoznacznie o zamiarze dłużnika aby wyzbyć się majątku i uniemożliwić zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych. Zresztą warto przytoczyć twierdzenie, o którym zeznała świadek P. P. komornik sądowy prowadząca egzekucję, iż M. O. (1) wprost oświadczył jej, że nie wyegzekwuje od niego ani złotówki na poczet zabezpieczenia alimentów. Cel dokonywanych kolejno czynności wydaje się oczywisty jeśli pamiętać , iż tytuł wykonawczy będący źródłem wierzytelności alimentacyjnych powstał w dniu 20 marca 2015 roku i dłużnik dowiedział się o swoim zobowiązaniu. W dniu 24 marca 2015 r. komornik wszczął egzekucję na tej podstawie i skierował się do majątku dłużnika, o czym on dowiaduje się odbierając odpis pozwu w sprawie o alimenty na rzecz rodziny w dniu 25 marca 2015 roku.

Po kilku dniach, bo już w dniu 1 kwietnia 2015 roku rodzice dłużnika T. i M. O. (3) składają dłużnikowi oświadczenie o odwołaniu darowizny lokalu przy ulicy (...) i środków pieniężnych, czego dłużnik nie kwestionuje, po to aby już w dniu 3 kwietnia 2015 roku dokonać czynności przeniesienia własności powyższego lokalu jako zwrotu przedmiotu darowizny. Wartość tego lokalu strony określają na 450.000 złotych, gdy aktualna wartość lokalu wynosi 332.000 złotych. W tym samym dniu dłużnik wyzbywa się nieruchomości w P. , w ramach której, udział ½ we współwłasności ma stanowić jednocześnie zwolnienie z długu w wysokości 610.000 złotych. Dowodów na okoliczność istnienia takich długów pomiędzy dłużnikiem i jego rodzicami i okoliczności jego powstania w sprawie brak.

Tymczasem w tym samym dniu 3 kwietnia 2015 roku dłużnik wyzbywa się dalszych nieruchomości tj. położonej w L. i lokalu przy ulicy (...) , ten ostatni o wartości wskazanej przez strony czynności na 1 .000.000 złotych, a wartego w istocie 818.000 złotych. Istotne jest dla oceny świadomości i zamiaru działania z pokrzywdzeniem wierzycieli, że wszystkie te czynności firmuje przyjaciel dłużnika notariusz Ł. S., który zeznał, że treść aktów notarialnych obejmujących powyższe czynności sporządził sam dłużnik – M. O. (1) wedle swego uznania, a wszystkie te czynności były dokonywane w domu rodziców dłużnika – T. i M. O. (2). W tydzień później 10 kwietnia 2015 roku dłużnik daruje swojej matce pojazdy w postaci motocykli i samochód marki L..

Matka dłużnika z racji pokrewieństwa miała pełną świadomość celu działania z pokrzywdzeniem wierzycieli. Niezależnie bowiem od domniemania wynikającego z treści art. 527 § 3 k.c., istotne jest to co podniosła powódka, iż w tym samym dniu 3 kwietnia 2015 roku, kiedy dłużnik wyzbywa się wszystkich nieruchomości, to T. O. dokonuje na rzecz powódki przelewu kwoty 4000 złotych z tytułu „środków na zaspokojenie potrzeb rodziny od zobowiązanego M. O. (1)”.

Tym samym należy uznać, że spośród wymaganych przesłanek uznania zaskarżonej czynności za bezskuteczną należy przyjąć, że czynność została dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, a świadomość w tym względzie miał dłużnik i wskutek jej dokonania osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową . Do przyjęcia, iż osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową wystarczy wykazanie, że na podstawie czynności prawnej dłużnika nabyła ona rzecz lub prawo, co spowodowało zmianę w majątku dłużnika prowadzącą do pokrzywdzenia wierzycieli ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 kwietnia 2014 r., I ACa 1261/13, Lex nr 1455582 ). Z uwagi na to, że osobą przysporzoną majątkowo jest matka dłużnika, zgodnie z unormowaniem art. 527 § 3 k.c. zachodzi domniemanie , że wiedziała ona o działaniu dłużnika – swojego syna – ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Takiego domniemania pozwana nie zdołała obalić w tym procesie. Co więcej, w okolicznościach tej sprawy niewątpliwym jest, że wyżej wskazane zachowania świadczą o tym, że posiadała rzeczywistą wiedzę co do kondycji i sytuacji finansowej dłużnika. Zdawała sobie sprawę , że wyzbywając się majątku na jej rzecz , stał się niewypłacalny.

Zgodnie z unormowaniem art. 531 § 2 k.c. w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią , wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną . Za twierdzeniami powódki należy przyjąć, że W. A. (1) wiedziała o tym, że zawiera 2 umowy z dnia 20 maja 2015 roku przewłaszczenia na zabezpieczenie, gdzie powołano się na fakt zawarcia w tym samym dniu tj. 20 maja 2015 roku dwóch umów pożyczki w kwotach 50.000 złotych i 10.000 złotych, a pożyczki takie w istocie nie miały miejsca. Tym samym pozornie stworzono okoliczność, która miała stanowić podstawę dokonania czynności datio in solutum. Stanowi to zaś jednoznacznie o wiedzy pozwanej co do celu, jakiemu miało służyć owo przedsięwzięcie. Trzeba w tym miejscu podnieść, że co do zasady z zakresu skargi pauliańskiej należy wyłączyć czynność prawną datio in solutum, na podstawie której dłużnik, zamiast wykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią, spełnił prowadzące do wygaśnięcia tego zobowiązania z zaspokojeniem wierzyciela, świadczenie tego samego rodzaju będące równowartością świadczenia pierwotnego. Dotyczy to także dalszej czynności dokonywanej przez osobę trzecią z następnym nabywcą. Jednakże zdaniem sądu, konieczne jest w takim przypadku wykazanie przez stronę pozwaną , która wywodzi z tego skutki prawne ( art. 6 k.c. ) , okoliczności istnienia causa w postaci zobowiązania , którego zaspokojenie wymaga przeniesienia własności określonego składnika majątkowego. Tymczasem A. O. (1) podniosła, że jeśli chodzi o relacje między dłużnikiem i jego rodzicami, nigdy nie miały miejsca żadne darowizny pieniędzy. W przypadku zaś pożyczek między T. O. a pozwaną W. A. (1) pozorność tych czynności wynika zarówno z porównania sytuacji majątkowej obu z nich, ale przede wszystkim z bliskości czasowej ich zawarcia z jednoczesnym przeniesieniem własności nieruchomości, stanowiących zabezpieczenie ich spłaty. Istotne jest również porównanie wartości samych pożyczek i nieruchomości, na których zabezpieczono ich spłaty. Chodzi tutaj o kwotę 50.000 złotych pożyczki, przy wartości lokalu, na którym zwrot tej kwoty był zabezpieczony – 818.000 złotych i 10.000 złotych pożyczki , przy wartości lokalu – 332.000 złotych. Ponadto T. O. jako osoba majętna nigdy nie miała potrzeby aby zaciągać pożyczki, zwłaszcza u osób prywatnych. Twierdzeniom tym należy dać wiarę wobec braku jakichkolwiek dowodów wskazujących na ich nieprawdziwość, a nawet brak możliwości po stronie sądu podjęcia działania procesowego z urzędu w celu poczynienia ustaleń w tym względzie jako istotnych w sprawie. Trzeba bowiem wskazać, że wiedzę w zakresie relacji przyjacielskich, rodzinnych, okoliczności i potrzeby zawarcia ewentualnych umów pożyczek , a zatem istnienia zobowiązania pomiędzy T. O. a W. A. (1) mieli z dużym prawdopodobieństwem rodzice pozwanej i T. O., którzy korzystając z przysługującego im prawa w procesie, odmówili złożenia zeznań. Nie chciała wyjaśnić tych okoliczności i tym samym dać sądowi możliwości weryfikacji twierdzeń powódki sama pozwana, która ani razu nie stawiła się na którąkolwiek z kilku wyznaczanych rozpraw, mimo wielokrotnego wezwania do osobistego stawiennictwa. Zatem jeśli z przedstawionych przez stronę powodową dowodów wynika prawdziwość twierdzeń w zakresie świadomego działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli i współdziałania z nim w tym względzie przez T. O. i M. O. (2) ( który także odmówił złożenia zeznań ) oraz bliskość czasową czynności mających stwarzać wrażenie istnienia zobowiązania istotnego w kontekście datio in solutum, to sąd uprawniony jest do uznania za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów ( art. 231 k.p.c. ).

W świetle powyższych rozważań sąd był zatem uprawniony do uznania, że nie istniały jakiekolwiek zobowiązania , których zaspokojenie powodowałoby konieczność dokonania czynności prawnych datio in solutum i wyzbycia się składników majątkowych zarówno przez dłużnika M. O. (1), jak i następnie jego matkę T. O.. To zaś spowodowało przyjęcie zasadności udzielenia ochrony dla wskazanej w wyroku wierzytelności w ramach skargi pauliańskiej, wobec spełnienia przesłanek tej ochrony przewidzianych w art. 527 i następnych k.c.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., przy zastosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sprawy. W skład zasądzonych kosztów wchodzi koszt udzielonej powódce z urzędu pomocy prawnej adwokata w jednej stawce minimalnej – 7.200 złotych przy wskazanej wartości przedmiotu sprawy na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. Nr 163,poz. 1348 ze zm.) powiększonej przez podatek VAT oraz koszt jednego dojazdu powódki na rozprawę ( 165 złotych ) , bo tylko w tym przypadku wezwanie było do osobistego stawiennictwa.

O obciążeniu pozwanej kosztami sądowymi w postaci opłaty od pozwu i poniesionych wydatków, których nie miała obowiązku ponosić powódka orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. – o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w wyroku.