Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: stażysta Agnieszka Kostrzewa

po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2017 roku w Łodzi

sprawy z powództwa I. S.

przeciwko A. M.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną :

1.  uznaje za bezskuteczną wobec powódki:

a.  umowę darowizny sporządzoną w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Repertorium A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 roku, na mocy której B. M. (1) darował A. M. udział w wysokości 1/10 w nieruchomościach położonych w miejscowości K. gmina N.: oznaczonej jako działki o numerach ewidencyjnych (...) , dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku prowadzona jest księga wieczysta KW (...) oraz oznaczonej jako działka o numerze ewidencyjnym (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku prowadzona jest księga wieczysta KW (...);

b.  umowę darowizny sporządzoną w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Repertorium A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 roku, na mocy której B. M. (1) darował A. M. udział w wysokości 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości U. gmina Z. ulica (...) oznaczonej jako działka o numerze ewidencyjnym (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Zgierzu prowadzona jest księga wieczysta KW (...);

c.  zgodny wniosek pozwanej i B. M. (1) o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości K. gmina N. oznaczonej jako działki o numerach ewidencyjnych (...) , dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku prowadzona jest księga wieczysta KW (...), wskutek uwzględnienia którego postanowieniem z dnia 22 września 2014 roku Sąd Rejonowy w Gostyninie w sprawie I Ns 338/14 postanowił przyznać tę nieruchomość na wyłączną własność pozwanej wraz z ustanowionym na rzecz B. M. (1) prawem nieodpłatnego dożywotniego użytkowania tej nieruchomości oraz zobowiązaniem A. M. do świadczenia na rzecz B. M. (1) świadczeń dożywotnich w postaci: przyjęcia go na domownika, dostarczania mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, energii elektrycznej i ogrzewania dla celów bytowych i zapewnienia pomocy , pielęgnowania w chorobie oraz sprawienia własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym;

2. zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.917 złotych (trzy tysiące dziewięćset siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 880/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 grudnia 2015 roku powódka I. S. wniosła przeciwko A. M. o uznanie za bezskuteczną względem powódki:

–

umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Rep. A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 r. mocą której B. M. (1) darował A. M. udział 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki (...) dla których w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta o nr (...) oraz w działce nr (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta o nr (...),

–

umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Rep A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 r. mocą której B. M. (1) darował A. M. udział w 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości U. gm. Z. ul. (...) oznaczonej jako działka nr (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Zgierzu jest prowadzona księga wieczysta nr (...),

–

wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki (...) dla których w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta nr (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta KW nr (...) mocą, którego jedynym właścicielem nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie w sprawie sygn. akt I Ns 338/14 z dnia 23 września 2014 r. stała się A. M.,

oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pisma powódka wskazała, iż posiada względem B. M. (1) wierzytelność w kwocie 281.468 zł. W toku egzekucji okazało się, iż dłużnik wyzbył się składników majątkowych powodując, iż dłużnik stał się niewypłacalny. Dłużnik darował swej córce A. M. udział 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki nr (...) dla których w Sądzie Rejonowym w płocku jest prowadzona księga wieczysta nr (...). W dniu 17 października 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Ns 899/14 Sąd Rejonowy w Gostyninie wydał postanowienie mocą którego została zniesiona współwłasność darowanych nieruchomości i ich jedynym właścicielem stała się A. M.. Dłużnik darowując składniki majątku swej córce działał z zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela.

/pozew k. 2 – 5/

Na rozprawie w dniu 5 września 2016 r. pozwana A. M. wniosła o oddalenie powództwa.

/elektroniczny protokół rozprawy z dn. 05.09.2016 r. k. 101/

Od dnia 18 października 2016 r. powódka I. S. zastępowana była w procesie przez adwokata.

/pismo z dn. 18.10.2016 r. k. 121/

W piśmie procesowym z dnia 4 listopada 2016 r. pełnomocnik powódki sprecyzował żądanie pozwu wnosząc o uznanie za bezskuteczne w stosunku do I. S.:

–

umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Rep. A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 r. mocą której B. M. (1) darował A. M. udział 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki (...) dla których w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta o nr (...) oraz w działce nr (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta o nr (...),

–

umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego przez notariusza J. T. nr Rep A 3402/2014 z dnia 10 lipca 2014 r. mocą której B. M. (1) darował A. M. udział w 1/10 w nieruchomości położonej w miejscowości U. gm. Z. ul. (...) oznaczonej jako działka nr (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Zgierzu jest prowadzona księga wieczysta nr (...),

–

wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki (...) dla których w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta nr (...) mocą którego jedynym właścicielem nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie w sprawie sygn. akt I Ns 338/14 z dnia 23 września 2014 r. mocą, którego jedynym właścicielem nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie w sprawie sygn. akt I Ns 338/14 z dnia 23 września 2014 r. stała się A. M. wraz z ustanowionym na rzecz B. M. (1) prawem nieodpłatnego dożywotniego użytkowania tej nieruchomości oraz zobowiązującego A. M. do świadczenia na rzecz B. M. (1) świadczeń dożywotnich w postaci: przyjęcia go na domownika, dostarczenia mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, energii elektrycznej i ogrzewania dla celów bytowych i zapewnienia pomocy i pielęgnowania w chorobie oraz sprawienia własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym.

/pismo przygotowawcze pełnomocnika powódki z dn. 04.11.2016 r. k. 130 – 133/

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczas zajęte stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2014 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I Ns 99/12 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny m.in. zasądził od B. M. (1) na rzecz I. S. kwotę 281.468,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

–

258.283,33 zł od dnia 26 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty,

–

23.174,68 zł od dnia 12 lipca 2012 r. do dnia zapłaty.

/postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dn. 17.04.2014 r. k. 6, postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dn. 11.12.2014 r. k. 7 – 8, zeznania świadka B. M. (1), elektroniczny protokół rozprawy z dn. 5.09.2016 r. k. 101/

Dnia 10 lipca 2014 r. przed notariuszem J. T. B. M. (1) darował swej córce A. M. udział wynoszący 1/10 część należącej do niego niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości U., gminie Z., powiecie (...), województwie (...) przy ul. (...), składającej się z działki gruntu o numerze 369 o powierzchni 0,1647 ha dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Zgierzu, Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), udział wynoszący 1/10 części należącej do niego niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości K., ginie N., powiecie (...), województwie (...), składającej się z działek gruntu o numerach: 33/10 oraz 33/5, o łącznej powierzchni 0,3000 ha dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gostyninie, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz odział wynoszący 1/10 część należącego do niego udziału wynoszącego 2/8 części niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości K. w gminie N., powiecie (...), województwie (...), składającej się z działki gruntu o numerze 33/7, o powierzchni 0,0300 ha dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gostyninie, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), zaś A. M. powyższe darowizny przyjęła.

/akt notarialny rep. A nr (...) k. 74 – 81, akt notarialny rep. A nr (...) z dn. 21.07.2014 r. k. 72 – 73, wydruki z elektronicznej kw nr (...), (...) i (...) k. 9 – 41/

Przed Sądem Rejonowy w Gostyninie Wydział I Cywilny toczyło się postępowanie na zgodny wniosek A. M. i B. M. (1) o zniesienie współwłasności niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości K. w gminie N., powiecie (...), składającej się z działek gruntu o nr 33/10 i 33/5 o łącznej powierzchni 0,3000 ha dla której Sąd Rejonowy w Gostyninie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) i przyznanie tej nieruchomości na wyłączną własność A. M. ze spłatą na rzecz B. M. (1) w postaci ustanowienia nieodpłatnego i nieograniczonego terminem prawa użytkowania tej nieruchomości i świadczenia dożywotnich świadczeń w naturze tj. przyjęcia B. M. (1) jako domownika , dostarczenia mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału (ogrzewania), zapewnienia mu odpowiedniej pomocy i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawienia mu własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. Postępowanie zostało zakończone postanowieniem z dnia 23 września 2014 r. Sąd Rejonowego w Gostyninie, Wydział I Cywilny, prawomocnym od dnia 27 października 2014 r. w którym Sąd orzekł zgodnie z żądaniem wniosku.

/wniosek o zniesienie współwłasności k. 2 – 4, postanowienie z dn. 23.09.2014 r. k. 34 - akta sprawy I Ns 338/14/

Względem B. M. (1) toczy się z wniosku wierzyciela I. S. przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi B. G. postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą I Km 99/12. W chwili obecnej egzekucja toczy się z należących do dłużnika ruchomości, które są jedyny skutecznym składnikiem majątku dłużnika zajętym dnia 10 grudnia 2015 r. Wartość szacunkowa ruchomości wynosi 7.144,48 zł, natomiast stan zadłużenia na rzecz wierzyciela na dzień 27 kwietnia 2014 r. wynosił 410.491,97 zł.

/akta sprawy egzekucyjnej Km 921/15/

B. M. (1) jest niewypłacalny. W chwili dokonania darowizny na rzecz pozwanej dłużnik nie miał innych składników majątku z którego mogłaby uzyskać zaspokojenie I. S.. W chwili dokonania darowizn utrzymywał się z zasiłku w wysokości 700 zł. Obecnie jego jedynym dochodem jest emerytura w wysokości 1.700 zł. B. M. (1) jest osobą schorowaną, m.in. psychiatrycznie.

/zeznania świadka B. M. (1), elektroniczny protokół rozprawy z dn. 5.09.2016 r. k. 101/

W chwili dokonywania darowizn na rzecz córki A. M. B. M. (1) wiedział, że wyzbywa się majątku.

/zeznania świadków B. M. (1) i P. S., elektroniczny protokół rozprawy z dn. 5.09.2016 r. k. 101/

A. M. mieszka w L. od 12 lat. Jest z ojcem w stałym kontakcie, wspiera go finansowo. Przyjeżdża do ojca kilka razy w roku. Spędzili również razem czas na działce w D.. W czasie małżeństwa B. M. (1) z powódką powódka organizowała spotkania towarzyskie celem umożliwienia bliższych kontaktów B. M. (1) z córką. A. M. odwiedzała B. M. (1) również w 2014 r. Przed wyjazdem do Anglii była osobą bardzo rodzinną, często odwiedzała ojca nie tylko w czasie świąt i okazji, ale również bez okazji.

/zeznania świadków B. M. (1) i P. S., elektroniczny protokół rozprawy z dn. 5.09.2016 r. k. 101, przesłuchanie powódki w charakterze strony, elektroniczny protokół rozprawy z dn. 01.02.2017 r. k. 197/

B. M. (1) wraz z trzecią żoną odwiedzał córkę w Anglii. Stosunki między ojcem i córką były ciepłe, utrzymywali kontakt telefoniczny.

/ przesłuchanie A. M. i zeznania P. S., elektroniczny protokół rozprawy z dn. 5.09.2016 r. k. 101/

B. M. (1) dokonywał z pokrzywdzeniem I. S. rozporządzenia mieniem również na rzecz syna S. M..

/wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi, Wydział II Cywilny z dn. 17.10.2016 r. k. 179 i v./

B. M. (1) posiadał rachunki w (...) Banku (...), których jedynie B. M. (1) był posiadaczem oraz w Banku (...), który był rachunkiem dłużnika i powódki w związku z ich spółką cywilną. Do przedmiotowych rachunków nikt nie miał pełnomocnictwa ani nie był do nich upoważniony na wypadek śmierci.

/zeznania świadka B. M. (1), elektroniczny protokół rozprawy z dn. 01.02.2017 r. k. 197/

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Ocena materiału nastąpi w toku rozważań prawnych.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powódka I. S. wniosła przeciw A. M. o uznanie za bezskuteczne względem powódki umów darowizny i wniosku A. M. i B. M. (1) o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości K. gmina N. oznaczonej jako działki (...).

Podstawę prawną skargi pauliańskiej stanowi art. 527 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.). Komentowany przepis w § 1 przewiduje, iż wówczas, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

Rozważenia w niniejszej sprawie wymagał zakres przedmiotowy skargi pauliańskiej. W doktrynie wskazuje się, iż bez wątpienia czynnościami mieszczącymi się w dyspozycji art. 527 k.c. są czynności prawne rozporządzające lub zobowiązująco-rozporządzające. Takowe bowiem w sposób bezpośredni prowadzą do pokrzywdzenia majątkowego wierzyciela wyzbywając dłużnika z majątku. (tak m.in. Komentarz do art. 527 KC, Machnikowski P. [w:] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016). Do takowych czynności niewątpliwie należą dwie zawarte przez B. M. (1) i A. M. umowy darowizny udziałów w nieruchomościach dłużnika. Po rozważeniu okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, iż czynnością prawną podlegającą uznaniu za bezskuteczną jest również objęty powództwem w niniejszej sprawie wniosek o zniesienie współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości K. gm. N. oznaczonej jako działki (...) dla których w Sądzie Rejonowym w Płocku jest prowadzona księga wieczysta nr (...) mocą którego jedynym właścicielem nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie w sprawie sygn. akt I Ns 338/14 z dnia 23 września 2014 r. mocą, którego jedynym właścicielem nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie w sprawie sygn. akt I Ns 338/14 z dnia 23 września 2014 r. stała się A. M. wraz z ustanowionym na rzecz B. M. (1) prawem nieodpłatnego dożywotniego użytkowania tej nieruchomości oraz zobowiązującego A. M. do świadczenia na rzecz B. M. (1) świadczeń dożywotnich w postaci: przyjęcia go na domownika, dostarczenia mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, energii elektrycznej i ogrzewania dla celów bytowych i zapewnienia pomocy i pielęgnowania w chorobie oraz sprawienia własnym kosztem pogrzebu odpowiadającego zwyczajom miejscowym. W uchwale z dnia 17 czerwca 2010 r. (III CZP 41/10, OSN 2011, Nr 1, poz. 5) Sąd Najwyższy przyjął, że wierzyciel może zaskarżyć skargą pauliańską zgodny wniosek dłużnika i pozostałych uczestników postępowania o podział majątku wspólnego, dział spadku i zniesienie współwłasności, jeżeli w wyniku uwzględnienia tego wniosku przedmioty majątkowe objęte podziałem zostały nabyte przez uczestników postępowania niebędących dłużnikami. Warunkiem uznania takiego wniosku za czynność prawną podlegającą zaskarżeniu skargą pauliańską jest zatem zakończenie postępowania nim wszczętego prawomocnym orzeczeniem sądowym. W niniejszym postępowaniu złożony przez pozwaną i B. M. (2) wniosek wskutek którego w sprawie o sygn. akt I Ns 338/14 zostało wydane prawomocnie postanowienie kończące postępowanie w sprawie spełnia warunki czynności prawnej podlegającej zaskarżeniu skargą pauliańską.

Przepis definiuje czynność dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli – jest nią taka czynność prawna, wskutek której dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (§ 2).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy zauważyć trzeba, że bez wątpienia wszystkie czynności prawne dokonane przez dłużnika B. M. (2) z pozwaną, tj. umowy darowizny nieruchomości oraz uzyskanie przez A. M. po zniesieniu współwłasności jej wyłącznej własności spowodowały niewypłacalność dłużnika B. M. (2). O fakcie tym wprost zeznał B. M. (1) jako świadek wskazując, iż po wyzbyciu się nieruchomości stał się niewypłacalny – utrzymując się jedynie z emerytury i nie mając innych składników majątku. O niewypłacalności dłużnika świadczą również akta postępowania egzekucyjnego toczącego się z wniosku powódki względem dłużnika – obecnie jedynymi składnikami majątku B. M. (2) są ruchomości, których wartość – niewiele ponad 7.000 zł – nie jest w stanie zadośćuczynić zobowiązaniu dłużnika względem powódki. Wskutek wyzbycia się własności nieruchomości przez dłużnika stał się on niemal całkowicie niewypłacalny uniemożliwiając powódce skuteczne zaspokojenie roszczenia wynikającego z prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 17 kwietnia 2014 r. Konkludując, powódka wykazała niewypłacalność dłużnika, będącą obiektywnie istniejącym stanem jego majątku.

Zasadniczo ciężar wykazania, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, zaś osoba trzecia o tym wiedziała, bądź przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć, spoczywa na stronie powodowej. Przepisy § 3 i 4 art. 527 k.c. wprowadzają jednak dwa domniemania wiedzy osób trzecich, co do działania przez dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli – wówczas gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku bądź przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było im wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Domniemania te przerzucają na osoby nimi objęte ciężar wykazania, iż nie wiedziały ani też przy dołożeniu należytej staranności , nie mogły się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W przekonaniu Sądu w niniejszej sprawie dłużnikowi należało przypisać świadomość działania z pokrzywdzeniem wierzycieli. W orzecznictwie wskazuje się, iż dla skuteczności roszczenia wystarczy wykazanie, że dłużnik dokonując danej czynności prawnej miał świadomość – lub też powinien ją mieć przy dołożeniu należytej staranności – iż czynność ta może potencjalnie skutkować ograniczeniem lub wyłączeniem możliwości zaspokojenia dla ogółu wierzycieli (tak SA w Gdańsku z 10.1.1995 r., I ACr 1014/94, OSA 1995, Nr 2, poz. 6; SA w Poznaniu z 12.5.2005 r., I ACa 1764/04, OSA 2006, Nr 3, poz. 8; SA w Łodzi z 7.8.2015 r., I ACa 1833/14, Legalis). Dłużnik B. M. (1) bez wątpienia miał świadomość, iż posiada względem I. S. dług w znacznej wysokości. Dłużnik próbował wykazać, iż nie wiedział, że jego darowizny będą miały skutek niemożności zaspokojenia dla wierzycieli. Jednocześnie jednak z zeznań świadka wprost wynika, iż wiedział on dokładnie o tym, że nie posiada innych wartościowych składników majątku poza darowanymi nieruchomościami. Postępując racjonalnie i dokładając należytej staranności przy procesie decyzyjnym dłużnik powinien był zatem w ocenie Sądu antycypować, że jego działanie w postaci wyzbycia się majątku doprowadzi do ograniczenia lub wyłączenia możliwości zaspokojenia przez powódkę. W przekonaniu Sądu dłużnik działał zatem ze świadomością pokrzywdzenia powódki, zaś okoliczność ta została przez powódkę należycie wykazana.

Ostatnią przesłanką actio pauliana jest zła wiara osoby trzeciej, która w niniejszej sprawie – z uwagi na dokonywanie czynności prawnych przez dłużnika z pozwaną będącą jego córką, a zatem niewątpliwie osobą pozostającą z nim w bliskich stosunkach w rozumieniu art. 527 § 3 k.c. Pojęcie „bliskich stosunków” rozumiane jest bardzo szeroko - dotyczy wszelkich bliskich stosunków faktycznych między stronami - i obejmuje zarówno relacje rodzinne, ale jak i stosunki przyjacielskie i koleżeńskie (Gutowski, w: Gutowski, Komentarz, 2016, t. II, art. 527, Nb 53; W. Popiołek, w: Pietrzykowski, Komentarz, 2015, t. II, art. 527, Nb 39, SN w wyroku z dnia 7.03.2013 r., IV CSK 452/12). Jak zostało wspomniane, wiedza pozwanej jako osoby pozostającej w bliskim stosunku z dłużnikiem co do działania przez dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli objęta była domniemaniem prawnym. Pozwana kwestionowała swoją odpowiedzialność w sprawie podnosząc, iż nie posiadała wiedzy co do majątkowej sytuacji ojca nie będąc osobą najbliższą. Pozwana swoje twierdzenia oparła jednak jedynie na własnych zeznaniach nie zgłaszając żadnych wniosków dowodowych pomimo, iż w dalszym toku postępowania była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. W świetle analizy dowodów zaoferowanych przez stronę powodową, twierdzenia pozwane pozostały w ocenie Sądu gołosłowne.

Pozwana zeznała, iż nie wiedziała o sytuacji finansowej ojca, gdyż relacja z nim nie była na tyle głęboka – nie rozmawiali z B. M. (1) o kwestiach finansowych i rozwodowych. Pozwana wskazała, iż z ojcem widywała się rzadko z uwagi na jej stały pobyt w Anglii.

Sąd, po wszechstronnym rozważeniu materiału dowodowego w sprawie odmówił wiary twierdzeniom pozwanej w przedmiocie niewiedzy co do stanu majątkowego ojca. Powyższego ustalenia Sąd dokonał przede wszystkim poprzez porównanie przesłuchania pozwanej z dowodami z zeznań świadków B. M. (1), P. S., a także z przesłuchaniem powódki. W przekonaniu Sądu żadnych wątpliwości nie budzi wiarygodność powódki. Z jej przesłuchania wynikają bardzo zażyłe relacje między B. M. (1), a pozwaną A. M. – dłużnik hołubił swoją jedyną córkę. Pomimo wyjazdu pozwanej do Anglii ojciec i córka pozostawali w stałych kontaktach – zarówno telefonicznych jak i bezpośrednich, poprzez odwiedziny. Na zeznań P. S. i przesłuchania powódki Sąd powziął informację, iż pozwana regularnie odwiedzała ojca w Polsce. W kraju była również w 2014 r., kiedy to nie tylko doszło do podpisania umów darowizny, ale również do spędzenia przez pozwaną czasu na działce ojca. Wobec faktu stałych kontaktów dłużnika z pozwaną nie sposób uznać, iż nie wiedziała ona o złym stanie finansowym ojca, a zatem również w konsekwencji o tym, że działał on ze świadomością umniejszania swego majątku przy jednoczesnym posiadaniu zobowiązań finansowych. Logicznym jest, iż pozwana, będąc osobą dorosłą i mocno związaną z ojcem, a także mającą świadomość, iż dłużnik miał za związki małżeńskie i działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, musiała zdawać sobie sprawę, że powstanie konieczność poczynienia rozliczeń między dłużnikiem i byłymi żonami – w tym również z powódką. Ponadto niewiarygodnym wydają się zeznania pozwanej w tym względzie, że nie rozmawiała z ojcem o jego finansach i rozwodach. Przy tak bliskich relacjach, jakie łączyły pozwaną z dłużnikiem naturalne i zwyczajne jest rozmawianie również o problemach rodziców. Pozwana zaś nie zdołała udowodnić okoliczności przeciwnej. Sąd uznał twierdzenia pozwanej za niewiarygodne. Sąd odmówił również wiary zeznaniom dłużnika B. M. (1) w tym zakresie, w jakim twierdził on, że A. M. nie mogła w żaden sposób dowiedzieć się o stanie majątkowym ojca, które złożone zostały na ostatniej rozprawie. Nie sposób przy tym nie zauważyć, iż zeznania świadka złożone w dniu 5 września 2016 r. i w dniu 1 lutego 2017 r. znacząco różnią się od siebie – początkowo z zeznań świadka wynikały znacznie bardziej zażyłe kontakty z córką, częste kontakty i odwiedziny. W kolejnych zeznaniach świadek znacznie „ochłodził kontakty” między sobą, a córką. W przekonaniu Sądu znacząco bardziej wiarygodne były zeznania złożone jako pierwsze, zanim świadek zapoznał się z całokształtem okoliczności sprawy i mógł zmodyfikować swe twierdzenia na potrzeby postępowania. Zeznania te Sąd ocenił zatem według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dochodząc do wniosku, iż pozwana nie zdołała przełamać domniemania „bliskości stosunków” łączących ją z ojcem tj. posiadania przez nią wiedzy o tym, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela.

Analizując dokonaną przez Sąd ocenę materiału dowodowego wskazać należy, iż pełnomocnik powódki w toku postępowania wnosił o przesłuchanie pozwanej na okoliczność dysponowania przez nią rachunkami bankowymi B. M. (1), uzupełniające przesłuchanie B. M. (1) odnośnie ustalenia dysponowania tymi kontami, a także o zwrócenie się do (...) i G. Noble o udzielenie informacji. Po zwróceniu się przez Sąd zgodnie z wnioskiem pełnomocnika powódki, banki nie udzieliły żądanej informacji z uwagi na brak ustawowego upoważnienia tutejszego Sądu do żądania przedmiotowych informacji niejawnych. Sąd na żądaną okoliczność przeprowadził zatem dowód z uzupełniających zeznań świadka B. M. (1). W toku tegoż dowodu Sąd ustalił, iż świadek nie udzielał pozwanej pełnomocnictwa do korzystania z rachunków bankowych dłużnika. Okoliczność, iż pozwana miała dostęp do rachunków bankowych ojca a zatem znała jego sytuację majątkową nie została wykazana, jednakże w świetle opisanego wyżej ciężaru dowodu - nie miało to istotnego znaczenia dla wyniku sprawy.

Podnieść trzeba także, iż Sąd oddalił wniosek dowody pełnomocnika powódki o rozszerzenie tezy dowodowej dla świadka B. M. (1) na okoliczności związane z pożarem mającym miejsce w miejscowości D., a także na okoliczność tego czy nieruchomość była ubezpieczona i kto pobrał ubezpieczenie wynikające ze zniszczeń. Okoliczność ta w żaden sposób nie była przydatna dla wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Konkludując, po rozważeniu wszelkich przesłanek actio pauliana w odniesieniu do niniejszej sprawy Sąd uznał, iż podjęte przez dłużnika B. M. (1) z pozwaną A. M. czynności prawne zostały dokonane z pokrzywdzeniem powódki I. S., przy czym dłużnik miał świadomość pokrzywdzenia wierzyciela, zaś pozwana o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Roszczenie zasługiwało zatem na uwzględnienie w całości.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu tj. w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Z uwagi na fakt, iż pozwana przegrała cały proces, winna zwrócić powódce wszystkie koszty postępowania poniesione przez nią celem dochodzenia roszczenia. Na koszty te składały się opłata od pozwu w kwocie 1.500 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W związku z powyższym z tytułu zwrotu kosztów procesu Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.917 zł.