Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1 958 /16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 września 2016 r., w sprawie z powództwa Prokura Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W. przeciwko T. B. o zapłatę kwoty 4.226,92 zł, Sąd Rejonowy w Kutnie oddalił powództwo.

Apelację od powyższego wyroku apelację wywiódł powód, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.226,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu za obie instancje. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono:

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 509 § 2 k.c. w zw. z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że do skutecznego przerwania biegu przedawnienia wymagana jest jedność podmiotów i roszczenia,

naruszenie prawa procesowego, tj. art. 203 § 2 k.p.c. w związku z art. 825 pkt 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. poprzez uznanie, że wniosek wierzyciela pierwotnego o umorzenie postępowania egzekucyjnego niweczy skutek złożonego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w postaci przerwania i zawieszenia biegu terminu przedawnienia do czasu jego zakończenia, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, polegającym na wadliwym przyjęciu, że bieg terminu przedawnienia roszczenia powoda upłynął przed wytoczeniem przez niego powództwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Tytułem wstępu podnieść należy, że w ocenie Sądu Okręgowego, ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe i zasługują na pełną akceptację – w tej sytuacji Sąd odwoławczy podziela je i przyjmuje za własne.

Podnieść również należy, że niniejsza sprawa rozpoznana została w postępowaniu uproszczonym, to zaś determinuje konieczność zastosowania określonych dla tego rodzaju spraw regulacji szczególnych, a zwłaszcza dyspozycji przepisu art. 505 13 § 2 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W pierwszej kolejności zaznaczyć zatem trzeba, że żądanie powoda opiera się na treści art. 720 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej ilości. Bezspornym jest, iż pozwany, mimo że pożyczkę otrzymał, nie zwrócił udzielonej mu z tego tytułu kwoty. W związku z podniesieniem przez pozwanego zarzutu przedawnienia, ustalenia natomiast wymagało, czy został on podniesiony skutecznie.

Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu I instancji, zgodnie z którym roszczenie, dochodzone pozwem, uległo przedawnieniu. Zawarta w uzasadnieniu wywiedzionego przez powoda środka odwoławczego argumentacja, kwestionująca ów pogląd, sprowadza się w istocie do odmiennej oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego. Zdaniem Sądu odwoławczego, ocena ta jest w całości chybiona.

Zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy prawa materialnego, tj. art. 509 § 2 k.c. w zw. z art. 123 § 1 pkt 1 k.c., jest nietrafny z tego względu, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w uchwale z dnia 29 czerwca 2016 r. (III CZP 29/16, Legalis nr 1469243), które to zapatrywanie Sąd Okręgowy w pełni aprobuje, nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Odnosząc się z kolei do zarzutu naruszenia art. 203 § 2 k.p.c. w związku z art. 825 pkt 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c., wskazać w pierwszej kolejności trzeba, że w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, zgodnie z którym do cofnięcia wniosku wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym, znajduje odpowiednie zastosowanie przepis art. 203 § 2 k.p.c. Zapatrywanie to jest podzielane przez Sąd Okręgowy, mimo istnienia odosobnionych opinii przeciwnych.

Zgodnie z ugruntowanym od dawna poglądem, zarówno złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i wszczęcie na jego podstawie postępowania egzekucyjnego, zaliczają się do czynności podjętych bezpośrednio w celu egzekwowania roszczeń w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 13 § 2 k.c. i, w konsekwencji, skutkują przerwaniem biegu przedawnienia roszczenia. Mimo że przerwanie biegu przedawnienia w opisany powyżej sposób prowadzi do skutków ujętych w przepisie art. 124 § 1 i 2 k.c. (przedawnienie co do zasady biegnie na nowo dopiero z chwilą zakończenia postępowania klauzulowego lub egzekucyjnego), to jednak, zgodnie z dominującym aktualnie poglądem, zwrot wniosku bądź umorzenie postępowania na podstawie art. 823 k.p.c. lub art. 825 pkt 1 k.p.c., niweczą materialnoprawne skutki przerwania biegu przedawnienia (tak np. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14, Legalis nr 1172728, czy też w wyrokach z dnia 10 października 2003 r., II CK 113/02, Legalis nr 62460 i z dnia 23 stycznia 2007 r., V CSK 386/07, Legalis nr 117745). Do uchylenia ex tunc skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia dochodzi na podstawie art. 203 § 2 k.p.c., który w postępowaniu egzekucyjnym należy odpowiednio stosować w oparciu o art. 13 § 2 k.p.c. W uchwale z dnia 19 października 2015 r. (III CZP 103/14, Legalis nr 1172728), Sąd Najwyższy wyjaśnił, że cel regulacji art. 203 § 2 k.p.c. jest tym bardziej pożądany w postępowaniu egzekucyjnym, albowiem w tym postępowaniu dochodzi do zastosowania wobec dłużnika środków przymusu. Wykładnia ta pozostaje niezmienna także w sytuacji, gdy komornik umarza postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela, który już w toku egzekucji dokonał przelewu egzekwowanej wierzytelności, innymi słowy, gdy bank w chwili złożenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego nie był już wierzycielem wskutek zbycia w toku egzekucji niestandaryzowanemu sekurytyzacyjnemu funduszowi inwestycyjnemu zamkniętemu niemającemu uprawnienia do wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego wierzytelności, objętej bankowym tytułem egzekucyjnym.

W następstwie powyższego wywodu stwierdzić trzeba, że na gruncie przedmiotowej sprawy do przerwania biegu przedawnienia doszło przez złożenie przez (...) Bank S.A. we W., w dniu 7 lutego 2012 r., wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Choć kolejne przerwanie biegu terminu przedawnienia nastąpiło wskutek wystąpienia przez wierzyciela z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, to jednak ów skutek prawny ustał wobec umorzenia tego postępowania w trybie art. 825 pkt 1 k.p.c. Trafnie zatem Sąd I instancji wywiódł, że trzyletni termin przedawnienia roszczenia, objętego pozwem, upłynął po upływie 3 lat od nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, tj. z dniem 20 sierpnia 2015 r., a więc przed wszczęciem niniejszego postępowania. W tej sytuacji rezultatem podniesienia przez pozwanego zarzutu przedawnienia musiała być, w świetle art. 117 § 2 k.c., odmowa udzielenia ochrony prawnej roszczeniu powoda i oddalenie powództwa. Należy przy tym dodać, że przyjęcie przez Sąd Rejonowy, iż bieg terminu przedawnienia roszczenia, objętego pozwem, upłynął przed wszczęciem powództwa, nie jest w żadnym razie podstawą do formułowania zawartego w apelacji zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych. Upływ terminu przedawnienia nie jest bowiem okolicznością faktyczną, ale kategorią prawa materialnego, badaną i ocenianą na tle konkretnego stanu faktycznego sprawy.

Reasumując powyższe wywody, stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie Sądu I instancji było prawidłowe, a Sąd nie dopuścił się zarzucanych mu uchybień.

Wobec tego apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c.