Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Ostrołęce V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marianna Grzyb

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2016 roku w Ostrołęce

na rozprawie sprawy z powództwa

W. M. ( NIP (...) )

przeciwko

M. W. ( NIP (...) )

o zapłatę 51 101,72 zł

orzeka:

1.  powództwo oddala;

2.  ustala, że koszty procesu w całości obciążają powoda W. M. pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

SSR Marianna Grzyb

UZASADNIENIE

Powód W. M. w pozwie skierowanym przeciwko M. W. wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 51101,72 zł z odsetkami ustawowymi od tej kwoty liczonymi od dnia 28.10.2014 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego żądania powód podał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie umowy leasingu operacyjnego z (...) S.A. nabył do używania używaną koparkę kołową marki (...) Przedmiotowa koparka została dostarczona powodowi w sobotę, 26.04.2014 r., za pośrednictwem Z. P.. Powód przystąpił do jej sprawdzenia w poniedziałek, 28.04.2014 r. Po dokonaniu oględzin okazało się, że koparka nie działa prawidłowo. Tego samego dnia W. M. zadzwonił do autoryzowanego przedstawiciela firmy (...), z prośbą o przyjazd mechanika i zdiagnozowanie rodzaju oraz zakresu usterek. W dniu 30.04.2014 r. mechanik serwisu, R. K., stwierdził poważną usterkę układu hydraulicznego koparki. W tym samym dniu powód zawiadomił telefonicznie o wykrytych wadach w koparce pozwanego M. W., przedstawiciela (...) S.A. E. R. oraz Z. P.. Jednocześnie powód zażądał od pozwanego natychmiastowego usunięcia wykrytych wad bądź wymiany koparki na wolną od wad. Z kolei pozwany oświadczył powodowi, iż zawarł umowę sprzedaży, z dnia 15.04.2014 r., na podstawie której zostały wyłączone uprawnienia wynikające z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy że na sprzedany towar nie udzielił powodowi żadnej gwarancji. Następnie podniósł także, że w rzeczywistości nigdy nie był w posiadaniu przedmiotowej koparki, a jedynie pośredniczył w jej sprzedaży, na które to pośrednictwo zgodził się pod warunkiem braku odpowiedzialności za wady fizyczne rzeczy. Pozwany stwierdził, iż przedmiotowa koparka stanowiła własność Z. P., od którego kupił on tę koparkę i w związku z tym pozwany oświadczył, że zawiadomi w/w Z. P. o wykrytych wadach oraz wezwie go do ich usunięcia, ewentualnie do wymiany maszyny na wolną od wad. Powód podniósł, iż to zarówno z umowy leasingu z dnia 11.04.2014 r., jak również z faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 15.04.2014 r., jednoznacznie wynika, iż pozwany, jako właściciel, sprzedał leasingodawcy (...) S.A., przedmiotową koparkę. W związku z powyższym, wobec odmowy przez pozwanego zadośćuczynienia żądaniu powoda usunięcia wad koparki, bądź dostarczenia takiej samej maszyny wolnej od wad w wyznaczonym terminie, powód wystosował do pozwanego pismo z dnia 03.10.2014 r., z oświadczeniem o żądaniu obniżenia ceny przedmiotowej koparki o kwotę 51101,72 zł, wzywając jednocześnie pozwanego do zapłaty tej kwoty. W odpowiedzi M. W., pismem z dnia 22.10.2014 r., odmówił zapłaty.

W dniu 21.04.2015 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż nie zgadza się on z przedstawionym przez powoda stanem faktycznym i prawnym w całości. Pozwany jest dealerem firmy (...) Sp. z o.o. w T., dużego importera maszyn rolniczych. Powód był klientem pozwanego. W kwietniu 2014 r. do pozwanego zwróciła się firma (...) S.A. we W., prosząc go o udział w transakcji związanej z nabyciem przedmiotowej koparki, która była własnością Z. P.. Powód był wówczas zainteresowany leasingiem tej maszyny. Ostatecznie, mając na uwadze dobre relacje z klientem, pozwany zdecydował się na zakup maszyny od Z. P. i jej dalszą odsprzedaż (...) S. A. we W.. Zawarcie obu umów nastąpiło w dniu 15.04.2014 r. Pozwany podniósł, że powód wg swojego oświadczenia z dnia 17.04.2014 r., w protokole odbioru, zbadał maszynę przed odbiorem i wówczas nie stwierdził żadnych wad. Jednocześnie M. W. wskazał, iż w umowie sprzedaży, zawartej z (...) S.A. we W., znajduje się sformułowanie dotyczące braku gwarancji i rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód W. M., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PHU (...), znalazł w ogłoszeniu internetowym ofertę sprzedaży używanej koparki kołowej marki (...) Oferentem był Z. P., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...). (...). Z. P., w R., gm. I.. Powód pojechał do niego, wraz z synem R. M., w celu dokonania oględzin maszyny. Oferent nie pozwolił osobiście potencjalnym kupcom sterować koparką. Mogli oni jedynie przyglądać się z boku, jak urządzenie pracuje. Przez cały czas oględzin powoda Z. P. nie wyłączał koparki, była ona cały czas uruchomiona. Powód nie sprawdził tym samym, jak przebiega rozruch silnika koparki. Po tak dokonanych oględzinach powód podjął decyzję o zakupie przedmiotowej maszyny.

(dowód: zaświadczenie CEIDG – k. 10, faktura VAT nr (...) – k. 47, zeznania świadka R. M., zeznania świadka Z. P., zeznania powoda W. M.)

W dniu 08.04.2014 r. powód złożył wniosek leasingowy nr (...), do (...) S.A. we W., o sfinansowanie zakupu przedmiotowej koparki, w ramach umowy leasingu operacyjnego. Wniosek został zaakceptowany przez (...) S.A. we W. w dniu 11.04.2014 r., tym samym doszło do zawarcia umowy leasingu pomiędzy stronami.

(dowód: wniosek leasingowy nr (...) – k. 12-13, Ogólne Warunki Umowy Leasingu Operacyjnego – k. 14-16, zeznania świadka E. B., zeznania powoda W. M.)

Zgodnie z § 6 Ogólnych Warunków Umowy Leasingu Operacyjnego wyboru przedmiotu leasingu oraz dostawcy dokonuje na własne ryzyko leasingobiorca, po przeprowadzeniu postępowania zmierzającego do wyłonienia optymalnej ekonomicznie oferty zgodnej z celami i potrzebami leasingobiorcy.

(dowód: Ogólne Warunki Umowy Leasingu Operacyjnego – k. 14)

E. B., jako przedstawiciel handlowy w zakresie udzielania finansowań na sprzęty (...) S.A. we W., pojechała wraz z powodem do Z. P. w celu wykonania dokumentacji fotograficznej przedmiotowej koparki. Zapytała się również powoda czy zna on stan techniczny maszyny i czy chce on odstąpić od wyceny rzeczoznawcy. W. M. stwierdził, że stan techniczny urządzenia jest mu znany i nie ma potrzeby sporządzania wyceny przez rzeczoznawcę. Jednocześnie E. B. poinformowała powoda, iż zakup urządzenia bezpośrednio od Z. P. wiąże się z koniecznością dokonania wyceny przez rzeczoznawcę ( (...) Sp. z o.o. w W.) oraz weryfikacją sprzedającego. Wynikało to z faktu, iż Z. P. nie zajmował się handlem tego typu urządzeniami, jak również nie był klientem (...) S.A. we W.. Podniosło by to koszt zakupu, jak również wydłużyło by w czasie dokonanie całej transakcji. W związku z tym powodowi zaproponowano, że przedmiotowa koparka może zostać sprzedana (...) S.A. we W. za pośrednictwem pozwanego M. W., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...). Jest on autoryzowanym sprzedawcą maszyn rolniczych. Ponadto pozostaje on w stałej współpracy gospodarczej z (...) S.A. we W.. Dlatego też (...) S.A. we W. mogła kupić od niego przedmiotową koparkę bez dokonywania wyceny przez rzeczoznawcę, jak również bez weryfikacji sprzedawcy. Powód się na to zgodził. Znał on zarówno E. B., jak również pozwanego M. W., gdyż dokonywał on już wcześniej u niego zakupu maszyn rolniczych. Z. P. wystawił w dniu 15.04.2014 r. fakturę VAT nr (...) na nabywcę M. W., tytułem: „sprzedaż koparki kołowej (...) na kwotę 221400,00 zł brutto. Następnie M. W. w tym samym dniu, tj. 15.04.2014 r. wystawił fakturę VAT nr (...) na nabywcę (...) S.A., tytułem „koparka kołowa (...) maszyna używana”, na kwotę 223614,00 zł brutto. Do faktury pozwany dołączył również umowę sprzedaży nr (...). Zgodnie z §4 w/w umowy sprzedawca nie sprawuje gwarancji oraz nie udziela rękojmi na przedmiot sprzedaży. (...) S.A. we W. nie podpisała w/w umowy. M. W. dołączał tego typu umowy również wcześniej, podczas dokonywania innych transakcji z (...) S.A. we W.. Spółka akceptowała i odsyłała tego typu umowy, chociaż zdarzało się, że takie umowy gdzieś ginęły. Pozwany nigdy nie widział przedmiotowej koparki i nie zapoznawał się z jej stanem technicznym. Jego rola ograniczała się do odebrania faktury VAT od Z. P. i wystawienia faktury VAT na rzecz (...) S.A. we W.. Do zapoznania się ze stanem technicznym został zobowiązany leasingobiorca W. M.. Podpisał on protokół zdawczo-odbiorczy do umowy leasingu nr (...) z dnia 11.04.2014 r. Zgodnie z § 2 pkt 2 w/w protokołu korzystający (tj. leasingobiorca) oświadcza, że przekazanie przedmiotu nastąpiło wraz z kompletnym fabrycznym wyposażeniem, dokumentacją techniczną oraz środkami technicznymi dającymi faktyczną władzę nad przedmiotem, a także że przedmiot jest wolny od wad fabrycznych. Natomiast w myśl § 2 pkt 3 w/w protokołu korzystający oświadcza, że zapoznał się ze stanem technicznym przedmiotu leasingu i nie wnosi żadnych uwag. Przedmiotowy protokół został podpisany przez powoda, jak również E. R. oraz pozwanego M. W..

(dowód: faktura VAT nr (...) – k. 47, faktura VAT nr (...) – k. 49, umowa sprzedaży nr (...) – k. 48, protokół zdawczo-odbiorczy – k. 46, zeznania świadka E. B., zeznania świadka Z. P., zeznania świadka A. W., zeznania pozwanego M. W., zeznania powoda W. M.)

W dniu 26.04.2014 r. Z. P. dostarczył przedmiotową koparkę bezpośrednio powodowi. W. M. podpisał wówczas protokół odbiorczy, w którym potwierdził, że odebrał koparkę i zapoznał się z jej stanem technicznym.

(dowód: protokół odbiorczy – k. 17, zeznania świadka Z. P., zeznania powoda W. M.)

W dniu 26.04.2014 r. (w sobotę), po podpisaniu protokołu odbiorczego, powód wraz z synem R. M. zaczęli testować odebraną koparkę. Wówczas okazało się, że przedmiotowa maszyna jest niesprawna. W dniu 28.04.2014 r. ponownie rozpoczęli testowanie urządzenia, ale również tym razem przestało ono działać. W związku z tym, tego samego dnia powód skontaktował się z (...) serwisem (...).

(dowód: zeznania świadka R. M., zeznania powoda W. M.)

W dniu 30.04.2014 r. przedstawiciel autoryzowanego serwisu (...), R. K., dokonał weryfikacji maszyny i określił jej uszkodzenia. Za przeprowadzoną diagnozę wystawił fakturę VAT nr (...), na kwotę 1291,50 zł. Koszt naprawy został oszacowany na kwotę 50179,22 zł brutto.

(dowód: raport pracy i faktura VAT – k. 18-18v, oferta serwisu – k. 22-22v, zeznania świadka R. K., zeznania powoda W. M.)

W dniu 30.04.2014 r., po otrzymaniu raportu od mechanika (...), powód zawiadomił telefonicznie o wykrytych wadach w koparce pozwanego M. W. (połączenie telefoniczne na nr (...), o godz. 12:16), przedstawiciela (...) E. R. (połączenie tel. na nr (...), o godz. 12:30), oraz Z. P. (połączenie tel. na nr (...), o godz. 12:37).

(dowód: rachunek szczegółowy – k. 19, zeznania świadka R. K., zeznania świadka R. M., zeznania świadka R. D., zeznania świadka E. B., zeznania powoda R. M.)

W dniu 06.05.2014 r. powód skierował do Z. P. pismo w którym wezwał go do usunięcia wad w sprzedanej maszynie (o których poinformował wcześniej telefonicznie) pod rygorem dochodzenia roszczeń na drodze prawnej.

(dowód: pismo z dnia 05.05.2014 – k. 20, potwierdzenie odbioru k. 21)

W dniu 02.06.2014 r. powód skierował do pozwanego pismo w którym poinformował go, że w wyniku przeprowadzonego przez autoryzowany serwis (...) badania technicznego, okazało się, że koparka posiada poważną usterkę. W związku z tym, że awaria koparki nastąpiła zaraz w pierwszych dniach próby jej użytkowania powód uznał, że wady te zostały przez pozwanego zatajone, gdyż istniały już w dniu zbycia przez pozwanego koparki, o czym pozwany nie poinformował ani powoda ani (...). Jednocześnie powód wezwał pozwanego do naprawy wykrytych wad, ewentualnie dostarczenia takiej samej koparki wolnej od wad, pod rygorem podjęcia działań prawnych zmierzających do złożenia pozwanemu przez (...) oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

(dowód: pismo z dnia 02.06.2014 r. – k. 23-23v, potwierdzenie odbioru – k. 24)

W dniu 02.06.2014 r. powód skierował do (...) S.A. pismo w którym poinformował leasingodawcę o wystąpieniu w przedmiocie umowy szeregu wad fizycznych. O wykrytych wadach powód poinformował również dostawcę przedmiotu leasingu oraz skierował do niego przysługujące mu roszczenia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy. Jego zdaniem, wady przedmiotu leasingu zostały przez zbywcę zatajone. Jednocześnie powód zwrócił się do spółki o udostępnienie mu przez (...) odpisów wszystkich dokumentów, jakie spółka otrzymała od dostawcy koparki na okoliczność nabycia od niego przedmiotu leasingu.

(dowód: pismo z dnia 02.06.2014 r. – k. 25-25v, potwierdzenie odbioru – k. 26, potwierdzenie nadania - k. 27)

W odpowiedzi na pismo z dnia 02.06.2014 r., pozwany w dniu 26.06.2014 r. skierował do powoda pismo w którym podniósł, że zgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową sprzedaży nr (...) z dnia 15 kwietnia 2014 r. rękojmia za wady fizyczne pomiędzy stronami została wyłączona. Nie została także udzielona powodowi gwarancja na sprzedany towar. Pozwany zawiadomił także Z. P. o zgłoszonych przez powoda wadach fizycznych i wezwał go do naprawy lub wymiany maszyny na wolną od wad. Pozwany zaznaczył jednocześnie, że pomiędzy nim, a Z. P. rękojmia za wady fizyczne nie została wyłączona.

(dowód: pismo z dnia 26.06.2014 r. – k. 31)

W dniu 09.09.2014 r. (...) Sp. z o.o. w S. przedstawił ofertę naprawczą maszyny. Naprawa została wyceniona na kwotę 50179,22 zł.

(dowód: oferta serwisu – k. 22-22v)

W dniu 03.10.2014 r. powód skierował do pozwanego pismo, w którym zażądał od niego obniżenia ceny przedmiotowej koparki, o kwotę 51101,72 zł. Jednocześnie W. M. wezwał M. W. do zapłaty w/w kwoty, w terminie 14 dni od otrzymania przedmiotowego pisma.

(dowód: pismo z dnia 03.10.2014 r. - 32-32v, potwierdzenie odbioru - k. 33)

W odpowiedzi na w/w pismo, pozwany, pismem z dnia 22.10.2014 r., nie wyraził zgody na obniżenie ceny sprzedaży przedmiotowej maszyny.

(dowód: pismo z dnia 22.10.2014 r. - k. 34)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

Poza sporem była okoliczność, że powód we własnym zakresie znalazł ofertę sprzedaży koparki marki (...) a po dokonaniu samodzielnej oceny jej stanu technicznego, podjął decyzję o jej nabyciu. W tym celu, w dniu 08.04.2014 r. złożył wniosek leasingowy nr (...) do (...) S.A. we W. o sfinansowanie zakupu przedmiotowej koparki w ramach umowy leasingu operacyjnego. Wniosek został zaakceptowany przez (...) S.A. we W. w dniu 11.04.2014 r., a tym samym doszło do zawarcia umowy leasingu pomiędzy stronami.

W myśl art. 709 ¹ k.c. przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Zgodnie zaś z art. 709 ⁸ § 1 k.c. finansujący nie odpowiada wobec korzystającego za wady rzeczy, chyba że wady te powstały na skutek okoliczności, za które finansujący ponosi odpowiedzialność. Postanowienia mniej korzystne dla korzystającego są nieważne. Z kolei § 2 art. 709 ⁸ k.c. stanowi, że z chwilą zawarcia przez finansującego umowy ze zbywcą z mocy ustawy przechodzą na korzystającego uprawnienia z tytułu wad rzeczy przysługujące finansującemu względem zbywcy, z wyjątkiem uprawnienia odstąpienia przez finansującego od umowy ze zbywcą.

Po odebraniu, w dniu 26.04.2014 r., przedmiotowej koparki, powód stwierdził, że posiada ona wady fizyczne.

Dlatego też powód swoje roszczenie wywodzi z treści art. 556 k.c., statuującego essentialia negotii rękojmi za wady rzeczy, zgodnie z którym sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną.

W sprawie sporna była już sama odpowiedzialność M. W..

Wobec tego, że rozstrzygnięcie tej kwestii wymagało wiadomości specjalnych Sąd w toku postępowania dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu maszyn i sprzętu rolniczego na okoliczność: ustalenia i zakresu wad fizycznych w koparce (...) będącej przedmiotem umowy, czy były to wady ukryte, czy można je było zauważyć dokonując oględzin, wysokości kosztów niezbędnych do naprawy przedmiotowej koparki celem przywrócenia jej pełnej sprawności, ustalenia różnicy pomiędzy wartością koparki w stanie bezusterkowym i z istniejącymi wadami fizycznymi.

Biegły, S. C., po zapoznaniu się z przedłożonymi przez Sąd aktami niniejszej sprawy, po dokonaniu oględzin przedmiotowej koparki, w oparciu o informacje udzielone przez zainteresowane strony, własną bazę danych, przeprowadzeniu wywiadu o cenach obiektów technicznych podobnych do wycenianego, uzyskaniu informacji z firm zajmujących się handlem tego typu maszynami, zapoznaniu się z ofertą sprzedaży nowych maszyn tego typu, informacjami w publikacjach prasowych dotyczących rynku tego typu maszyn, informacjami z internetu, katalogami i cennikami producentów maszyn i ich części zamiennych, w oparciu o ich analizę, ustalił iż nie było by problemu z wykryciem usterek, wynikających z użytkowania maszyny, gdyby w chwili zakupu był uprawniony serwisant do tego typu maszyn budowlanych. Ponadto biegły przedstawił dwie wersje wyceny wysokości kosztów niezbędnych do naprawy przedmiotowej koparki celem przywrócenia jej pełnej sprawności. Zgodnie z pierwszą wersją, przyjmując wartości części zamiennych oraz koszty robocizny przedstawione przez firmę (...) Sp. z o.o. w S., łączny koszt naprawy, na dzień 22.04.2016 r., wyniósł 86783,30 zł netto. Natomiast wg drugiej wersji, wartość naprawy przedmiotowej koparki, przy uwzględnieniu regeneracji rozdzielacza monoblokowego, koszt naprawy kształtował by się na poziomie 21783,30 zł. Z kolei, po uwzględnieniu usterek oraz oferty ich naprawy i wymiany rozdzielacza monoblokowego na nowy, wartość maszyny wynosi 65251,70 zł netto. Natomiast w drugiej wersji, biorąc pod uwagę zamontowanie rozdzielacza monoblokowego po regeneracji, wartość przedmiotowej koparki wynosi 130251,70 zł netto.

Sąd podzielił w tym zakresie w całości wnioski wynikające z opinii biegłego. Opinia podlega ocenie, jak każdy inny dowód, według art. 233 § 1 k.p.c. W wypadku opinii biegłego, gdy w grę wchodzi wiedza specjalistyczna, kontrola wiarygodności opinii i wypowiedzi biegłego jest utrudniona. Dokonując oceny Sąd kontroluje wnioski i wywody opinii biegłego pod kątem widzenia ich zgodności z zasadami logiki, poziomu wiedzy biegłego, sposobu motywowania stanowiska, podstaw opinii (powoływania się na piśmiennictwo i inne źródła, stosowania konkretnych metod badawczych).

W ocenie Sądu sporządzona w sprawie opinia biegłego K. K. w całości zasługiwała na uwzględnienie. Opinia została wykonana szczegółowo, a przedstawione ustalenia poparte zostały wszechstronną analizą, co pozwala uznać tę opinię za pełną i kompletną. Wywody biegłego są logiczne i trafne, a także zgodne z zasadami poprawnego wnioskowania.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że powód zapewnił E. B., tj. przedstawiciela handlowego w zakresie udzielania finansowań na sprzęty (...) S.A. we W., że stan techniczny przedmiotowej koparki jest dobry i w związku z tym nie ma konieczności sporządzania wyceny przez rzeczoznawcę. W przeciwnym bowiem razie, (...) S.A. we W. zapewne nie wyraziłaby zgody na odstąpienie od sporządzenia takiej wyceny. Jednocześnie E. B. poinformowała powoda, iż zakup urządzenia bezpośrednio od Z. P. wiąże się z koniecznością dokonania wyceny przez rzeczoznawcę ( (...) Sp. z o.o. w W.) oraz weryfikacją sprzedającego. Wynikało to z faktu, iż Z. P. nie zajmował się handlem tego typu urządzeniami, jak również nie był klientem (...) S.A. we W.. Podniosłoby to koszt zakupu, jak również wydłużyło w czasie dokonanie całej transakcji. Ponadto weryfikacja sprzedającego mogłaby zakończyć się negatywnie, tj. (...) S.A. we W. mogłaby nie wyrazić zgody na zawarcie z nim umowy. W związku z tym powodowi zaproponowano, że przedmiotowa koparka może zostać sprzedana, (...) S.A. we W., za pośrednictwem pozwanego M. W., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...). Jest on autoryzowanym sprzedawcą maszyn rolniczych. Ponadto pozostaje on w stałej współpracy gospodarczej z (...) S.A. we W.. Dlatego też (...) S.A. we W. mogła kupić od niego przedmiotową koparkę bez dokonywania wyceny przez rzeczoznawcę, jak również bez weryfikacji sprzedawcy. Powód się na to zgodził. Znał on zarówno E. B., jak również pozwanego M. W., gdyż dokonywał on już wcześniej u niego zakupu maszyn rolniczych. Pozwany nigdy nie widział przedmiotowej koparki i nie zapoznawał się z jej stanem technicznym. Jego rola ograniczała się do odebrania faktury VAT od Z. P. i wystawienia faktury VAT na rzecz (...) S.A. we W.. O tym fakcie powód musiał wiedzieć. Sąd nie daje wiary W. M., jakoby był on zaskoczony faktem, że to pozwany, a nie Z. P. był sprzedawcą maszyny. Zeznania powoda w tym zakresie są niejasne i niejednoznaczne. Najpierw podał on, że to E. B. doradziła mu, aby transakcji dokonać za pośrednictwem pozwanego. Następnie zaś W. M. stwierdził, że był on zdziwiony tym, że to Pan W., a nie Pan P. był sprzedawcą maszyny. Poza tym zeznania powoda w tym zakresie pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie, a w szczególności z protokołem zdawczo-odbiorczym do umowy leasingu nr (...) z dnia 11.04.2014 r., który podpisał zarówno powód, jak i pozwany, a także z zeznaniami świadków: E. B., A. W. i pozwanego M. W., którym Sąd dał wiarę. W/w świadkowie oraz pozwany zeznali to, co rzeczywiście było im wiadomo. Sąd nie dopatrzył się w nich mówienia o faktach nieistniejących. Zdaniem Sądu drobne nieścisłości w tych zeznaniach nie wynikają ze świadomych działań świadków, czy też pozwanego, obliczonych na jakiś efekt procesowy. Jest bowiem naturalną koleją rzeczy, że z czasem pewne szczegóły zacierają się w ludzkiej pamięci. Z uwagi na powyższe leasingobiorca W. M. został zobowiązany do zapoznania się ze stanem technicznym koparki. Podpisał on protokół zdawczo-odbiorczy do umowy leasingu nr (...) z dnia 11.04.2014 r. Zgodnie z § 2 pkt 2 w/w protokołu korzystający (tj. leasingobiorca) oświadcza, że przekazanie przedmiotu nastąpiło wraz z kompletnym fabrycznym wyposażeniem, dokumentacją techniczną oraz środkami technicznymi dającymi faktyczną władzę nad przedmiotem, a także że przedmiot jest wolny od wad fabrycznych. Natomiast w myśl § 2 pkt 3 w/w protokołu korzystający oświadcza, że zapoznał się ze stanem technicznym przedmiotu leasingu i nie wnosi żadnych uwag. Przedmiotowy protokół został podpisany przez powoda, jak również E. R. oraz pozwanego M. W.. Wreszcie w dniu 26.04.2014 r. powód podpisał także protokół odbiorczy, w którym potwierdził, że odebrał koparkę i zapoznał się z jej stanem technicznym, pomimo, iż w rzeczywistości nie dochował on należytej staranności i nigdy nie sprawdził jej stanu technicznego. W. M. oparł się jedynie na zapewnieniach Z. P..

Zgodnie zaś z art. 563 § 1 przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Jak trafnie podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 2008 r. (sygn. akt V CSK 174/08, Legalis nr 553548) „brak dochowania aktów staranności powoduje utratę uprawnień z rękojmi (art. 563 § 2 k.c.). Gdy chodzi o kwestię uprawnień z rękojmi za wady, obowiązkiem kupującego jest udowodnienie istnienia wady i zachowania aktów staranności (zbadanie rzeczy i powiadomienie sprzedawcy o wadzie), a obowiązkiem sprzedającego - wykazanie, że wada nie istnieje bądź że nie dochowano aktów staranności lub że ich dochowanie było spóźnione”.

Sąd Rejonowy podziela powyższy pogląd w całej rozciągłości.

Podkreślić należy, że w przedmiotowej sprawie powód nie dochował należytej staranności i nie zbadał dokładnie stanu technicznego koparki. Był on o tę kwestię pytany przez E. B.. Ponadto obowiązek ten wynikał z § 6 Ogólnych Warunków Umowy Leasingu Operacyjnego, zgodnie z którym wyboru przedmiotu leasingu oraz dostawcy dokonuje na własne ryzyko leasingobiorca, po przeprowadzeniu postępowania zmierzającego do wyłonienia optymalnej ekonomicznie oferty zgodnej z celami i potrzebami leasingobiorcy, a także z protokołu zdawczo-odbiorczego do umowy leasingu nr (...) z dnia 11.04.2014 r. Zgodnie z § 2 pkt 2 w/w protokołu korzystający (tj. leasingobiorca) oświadczył, że przekazanie przedmiotu nastąpiło wraz z kompletnym fabrycznym wyposażeniem, dokumentacją techniczną oraz środkami technicznymi dającymi faktyczną władzę nad przedmiotem, a także że przedmiot jest wolny od wad fabrycznych. Natomiast w myśl § 2 pkt 3 w/w protokołu korzystający oświadczył, że zapoznał się ze stanem technicznym przedmiotu leasingu i nie wnosił żadnych uwag. Jednakże wbrew powyższemu, jak sam zeznał powód, dokonał on tylko pobieżnych oględzin koparki. Z. P. nie pozwolił osobiście, ani powodowi, ani też jego synowi, sterować koparką. Mogli oni jedynie przyglądać się z boku, jak urządzenie pracuje. Przez cały czas oględzin powoda Z. P. nie wyłączał koparki, była ona cały czas uruchomiona. Powód nie sprawdził tym samym, jak przebiega rozruch silnika koparki. Po tak dokonanych oględzinach powód podjął decyzję o zakupie przedmiotowej maszyny. Trzeba podkreślić, że odbiór używanej koparki o wartości ok. 220000 zł brutto powinien, jak to słusznie podkreślił biegły sądowy, S. C., odbyć się z udziałem serwisanta, który na pewno wykryłby przedmiotowe usterki.

Dlatego też w świetle powyższego uznać należało, że powód nie zachował aktów staranności przy badaniu koparki, a tym samym nie spełnił przesłanki określonej w art. 563 § 1 k.c.

Ponadto w przedmiotowej sprawie nie znajdzie również zastosowania art. 564 k.c., zgodnie z którym, w przypadkach przewidzianych w art. 563 utrata uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy nie następuje mimo niezachowania terminów do zbadania rzeczy przez kupującego lub do zawiadomienia sprzedawcy o wadzie, jeżeli sprzedawca wiedział o wadzie albo zapewnił kupującego, że wady nie istnieją. Nie można bowiem stwierdzić, iż pozwany podstępnie zataił wadę. Należy podkreślić, że M. W. nigdy nie widział przedmiotowej koparki i nie zapoznawał się z jej stanem technicznym. Z. P. dostarczył koparkę bezpośrednio W. M., który został zobowiązany do zapoznania się z jej stanem technicznym, co zostało wyraźnie stwierdzone w protokole zdawczo-odbiorczym do umowy leasingu nr (...) z dnia 11.04.2014 r. Natomiast rola pozwanego ograniczała się do odebrania faktury VAT od Z. P. i wystawienia faktury VAT na rzecz (...) S.A. we W., o czym powód na pewno wiedział. Podjął się on pośredniczenia przy sprzedaży przedmiotowej koparki, tylko ze względu na dobre relacje gospodarcze, jakie go łączyły zarówno z powodem, jak również (...) S.A. we W.. Wprawdzie przy odsprzedaży maszyny pozwany nałożył nią marżę, jednakże tylko w wysokości ok. 1% wartości koparki. Dlatego też nie można tutaj mówić o podstępnym zatajeniu wady przez pozwanego.

Z uwagi na powyższe na podstawie art. 563 § 1 a contrario k.c. orzeczono, jak w sentencji wyroku.

Koszty postępowania powinien ponieść w całości na podstawie art. 98 k.p.c. przegrywający proces pozwany W. M..

Zgodnie z powołanym przepisem strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przepis ten wyraża jedną z dwóch podstawowych zasad dotyczących rozstrzygania o kosztach procesu, tj. zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którą strona przegrywająca (merytorycznie albo formalnie i niezależnie od tego czy ponosi winę w prowadzeniu procesu) zobowiązana jest zwrócić swemu przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu (por. m.in. uchwała składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 23.06.1951 r. – C 67/51, OSN(C) 1951, nr 3, poz. 63; orzeczenie SN z dnia 27.08.1962 r. – II CZ 103/62, OSNC 1963, nr 7-8, poz. 171; postanowienie SN z dnia 10.09.1963 r. I CZ97/63, OSNC 1964, nr 4, poz. 85).

Z powyższych względów orzeczono jak w wyroku.

SSR Marianna Grzyb