Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2017 r. w Toruniu

sprawy z powództwa P. G.

przeciwko Stowarzyszenie Centrum (...) w P.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 377 zł (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1130/16

UZASADNIENIE

P. G. wniósł przeciwko Stowarzyszeniu Centrum (...) w P. o zwolnienie spod egzekucji ruchomości w postaci samochodu osobowego marki S. (...) nr rej (...).

Powód wskazał, iż w dniu 19.08.2016 r. dowiedział się o zajęciu przez komornika należącego do niego pojazdu. Zaznaczył, iż dłużnik sprzedał mu przedmiotowy samochód w dniu 6.08.2016 r.

W odpowiedzi na pozew Stowarzyszenie Centrum (...) wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania na rzecz pozwanego, w tym podwójnej stawki za zastępstwo procesowe. Podniesiono brak przesłanek z art. 841§1 k.p.c. oraz wskazano, iż umowa sprzedaży samochodu jest umową pozorną albowiem w rzeczywistości nie doszło do przeniesienia własności pojazdu i w dacie zajęcia to dłużnik był właścicielem pojazdu. Dodano, iż pomimo tego iż w § 4 umowy zawarte zostało pokwitowanie odbioru pojazdu przez powoda pojazd ten nadal pozostawał u dłużnika. Nadto powód nie przerejestrował pojazdu na siebie, dopiero po zawiadomieniu o zajęciu zapłacił podatek. Podkreślił, iż egzekucja wszczęta została już w czerwca 2016 r., o czym dłużnik wiedział. W trakcie czynności przed komornikiem w dniu 3 sierpnia 2016 r. dłużnik złożył oświadczenie, iż jest właścicielem pojazdu. Umowę sprzedaży samochodu zawarł natomiast z osobą bliską, sąsiadem. W ocenie pozwanego powyższe jednoznacznie wskazuje, iż zawarta umowa sprzedaży samochodu jest umową pozorną.

W kolejnym piśmie powód podtrzymał swoje żądania i twierdzenia. Podkreślił, iż w chwili zajęcia pojazd znajdował się na parkingu przy budynku, w którym zamieszkuje zarówno on jak i sąsiad. Podał również, iż w chwili zawierania umowy nie wiedział, że przeciwko J. M. toczy się postępowanie egzekucyjne. Zaznaczył iż zapłata podatku za pojazd nastąpiła przed otrzymaniem zawiadomienia o zajęciu pojazdu. Dodał, iż z dłużnikiem wcześniej zawarł ustną umowę sprzedaży samochodu, zawarcie umowy przyrzeczonej nastąpiło 6 sierpnia 2016 r. Zaprzeczył, iż jest osobą bliską dłużnikowi. Powód zakwestionował zasadność zasądzenia na rzecz pozwanego podwójnej stawki kosztów zastępstwa procesowego.

W piśmie z dnia 22 lutego powód wyjaśnił, iż pojazd S. (...) nabył 23 kwietnia 2015 r. od J. U.. Z uwagi jednak na wysokie opłaty za ubezpieczenie OC i brak zniżek zawarł z J. M. umowę darowizny pojazdu Samochód został zarejestrowany na niego, jednak władztwo wykonywał powód.

Na rozprawie w dniu 22 marca 2017 r. pozwany wniósł o zasądzenie maksymalnej 6 krotnej stawki kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił, co następuje:

P. G. nabył od J. U. pojazd marki S. (...) nr rej (...) za kwotę 2.500 zł

Bezsporne, kopia faktury – k. 125 z akt Km 1354/16

W dniu 14 maja 2015 r. P. G. darował J. M. pojazd marki S. (...) o nr rej (...)

Dowód: umowa darowizny k. 87

Pismem z dnia 1 lipca 2016 r. , odebranym 5 lipca 2016 r., J. M. został poinformowany przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Toruniu J. G. o wszczęciu przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego z wniosku Stowarzyszenia Centrum (...).

Dowód: zawiadomienie o wszczęcie egzekucji, żądnie wyjaśnień z zpo- k. 17-18v z akt Km 1354/16

W dniu 2 sierpnia 2018 r. podczas prowadzenia czynności egzekucyjnych J. M. wskazał, iż właścicielem pojazdu marki S. (...) jest P. G. i zobowiązał się do przedstawienia w terminie 3 dni umowy sprzedaży pojazdu.

Dowód: protokół – k. 98-98v z akt Km 1354/16

W dniu 6 sierpnia 2016 r. J. M. zawarł z P. G. umowę sprzedaży pojazdu marki S. (...)

Dowód: umowa (...)-3v

W dniu 9 sierpnia 2016 r. Komornik Sądowy dokonał zajęcia pojazdu S. (...) nr rej (...)

Dowód: protokół zajęcia – k. 114 z akt Km 1354/16

W dniu 19 sierpnia P. G. otrzymał zawiadomienie o zajęciu pojazdu marki S. (...). Tego samego dnia dokonał opłaty od czynności cywilnoprawnych związanych z zakupem pojazdu. Pojazd nie został jednak przerejestrowany na nowego właściciela.

Bezsporne i zawiadomienie wraz z zpo – k. 116-116v z akt Km 1354/16, potwierdzenie przelewu k. 58

Sąd zważył, co następuje:

Sąd Rejonowy oparł się w swych ustaleniach faktycznych na dowodach z dokumentów przedłożonych przez strony i aktach sprawy egzekucyjnej oraz w ograniczonym zakresie na zeznaniach świadka i twierdzenia powoda

Odnośnie kwestii oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, to Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom świadka J. M. jedynie w zakresie dotyczącym posiadania pojazdu S. (...). Pozostałe jego twierdzenia dotyczące sprzedaży pojazdu P. G. Sąd uznał za mijające się z prawdą. Zeznania świadka w tym zakresie nie znajdują odzwierciedlenia w zebranym materiale dowodowym. Wskazać należy, iż zeznania świadka były pokrętne i niespójne. Świadek wskazywał, iż za sprzedaż samochodu otrzymał kwotę 1500 zł, które przeznaczył na uregulowanie zadłużenia w ZGM. Zobowiązany jednak do przedłożenia potwierdzeń wykonanych opłat nie wykonał zarządzenia Sądu.

Co do twierdzeń powoda wskazać należy, iż charakteryzowały się one znaczną zmiennością. P. G. sam zaprzeczał wcześniejszym swoim twierdzeniom, przedstawiał inny stan faktyczny sprawy. Wobec tego w znacznym zakresie Sąd uznał jego twierdzenia za niewiarygodne. Za wiarygodne Sąd uznał natomiast oświadczenia powoda, iż zdawał sobie sprawę, że przeciwko J. M. toczą się jakieś egzekucje i z tego powodu została zawarta pomiędzy nimi umowa sprzedaży pojazdu.

Sąd oddalił wnioski powoda o przesłuchanie świądów D. G. i E. B. uznając, iż okoliczności których dotyczy teza dowodowa nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Oddaleniu podlegał również wniosek o ponowne przesłuchanie J. M. z uwagi na fakt iż przesłuchanie to nie wniesie nic nowego do sprawy, a spowoduje jedynie przedłużenie toczącego się postępowania.

Zgodnie z art. 841 § 1 kpc osoba trzecia jest uprawniona do wytoczenia powództwa o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji jeżeli skierowanie postępowania w stosunku do niego narusza jej prawa. W świetle przytoczonego przepisu właściciel rzeczy, które zajęto u dłużnika w toku postępowania egzekucyjnego, może zatem domagać się od wierzyciela egzekucyjnego zwolnienia ich od egzekucji. Skierowanie egzekucji do rzeczy należącej do osoby trzeciej godzi bowiem w jej własność. Prowadzi w konsekwencji do wyzucia właściciela z jego prawa, które nabywa w sposób pierwotny nabywca licytacyjny.

Składając pozew w niniejszej sprawie powód wskazywał, iż pojazd marki S. (...) był jego własnością i nabył go na podstawie umowy zawartej w dniu 6.08.2016 r. Strona pozwana twierdziła, iż umowa sprzedaży pojazdu spisana w dniu 6 sierpnia 2016 r. była umową pozorną.

W myśl art. 83§1 kc nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Sąd uznał, że powód w rzeczywistości nie zawarł z dłużnikiem umowy sprzedaży pojazdu. W ocenie Sądu przedłożone przez powoda na tę okoliczność dokumenty zostały sporządzone na potrzeby postępowania egzekucyjnego i nie zawierają rzeczywistych oświadczeń woli złożonych przez powoda i dłużnika. W toku postępowania powód przyznał, iż pierwotnie pojazd ten nabył z autokomisu i podpisał z sąsiadem umowę darowizny w celu uzyskania niższych opłat za ubezpieczenie pojazdu. Potwierdził, iż po otrzymaniu informacji o problemach finansowych i postępowaniach egzekucyjnych toczących się wobec J. M. postanowił, iż zawrze z nim umowę sprzedaży pojazdu na swoją rzecz. Przyznał jednocześnie, iż sąsiad nie dostał żadnych pieniędzy w tego tytułu.

Sąd analizując całość dokumentacji zebranej w sprawie doszedł do przekonania iż umowa sprzedaży pojazdu z dnia 6 sierpnia 2016 r. była umowa pozorną. Sam powód przyznał, iż przyczyną zawarcia umowy była informacja otrzymana od J. M. dotycząca jego zadłużeń i postepowań komorniczych. Dłużnik J. M. o wszczętej przeciwko niemu egzekucji dowiedział się z chwilą odebrania zawiadomienia tj. w dniu 5 lipca 2016 r. Umowa sprzedaży pojazdu została zaś zawarta dopiero dnia 6 sierpnia 2016 r. W chwili zawierania tej umowy dłużnik wiedział o toczącym się wobec niego postępowaniu egzekucyjnym. Co więcej również i powód zdawał sobie sprawę z sytuacji finansowej J. M.. Powód miał częsty kontakt z sąsiadem, który podczas ich wspólnego wyjazdu do K. poinformował go o toczących się wobec niego egzekucjach. Wówczas to została podjęta decyzja o sporządzeniu fikcyjnej umowy sprzedaży pojazdu w celu uniknięcia zajęcia komorniczego samochodu.

Wskazać również należy, iż zawierając umowę darowizny pojazdu powód i J. M. mieli świadomość związanych z tym konsekwencji prawnych w postaci zwiększenia majątku obdarowanego. Nie zmienia tej okoliczności fakt regulowania przez powoda opłat związanych z korzystaniem z samochodu.

Reasumując Sąd w punkcie I wyroku oddalił powództwo w całości.

O kosztach orzeczono na podstawie art 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Mając na względzie wynik sprawy pozwanemu należał się zwrot kosztów procesu 377 zł, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 360 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd nie dostrzegł przesłanek uzasadniających przyznanie pozwanemu kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w maksymalnej wysokości sześciokrotności stawki. Sąd zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa procesowego, wziął pod uwagę nie tylko określone w rozporządzeniu stawki minimalne, ale także niezbędny nakład pracy pełnomocnika, charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem, jeśli nie wystąpiły żadne ekstraordynaryjne okoliczności, a skala aktywności pełnomocnika pozostała na przeciętnym poziomie, to nie istnieją przesłanki do zasądzenia w sprawie wynagrodzenia wyższego od stawek minimalnych (postanowienie NSA z dnia 17 października 2012 r., II FZ 878/12,). Uwzględniając bowiem domniemanie racjonalności ustawodawcy, należy uznać, że określając wysokość stawek minimalnych wynagrodzenia profesjonalnych pełnomocników za poszczególne czynności lub za udział w postępowaniach, rozważył on i uwzględnił wszelkie okoliczności charakterystyczne dla danego typu spraw. W minimalnych stawkach odzwierciedlona została zatem swoista wycena koniecznego nakładu pracy pełnomocnika, związana ze specyfiką określonego rodzaju postępowań. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2012 r., III CZ 57/12). Z uwagi na to, że niniejsza sprawa nie miała skomplikowanego charakteru i nie wymagała od pełnomocnika pozwanego dużego nakładu pracy Sąd uznał za stosowne ustalić opłatę z tytułu zastępstwa procesowego pozwanego na kwotę odpowiadającą wysokości określonej w § 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. (Dz.U. 2015 r. poz. 1800) , tj. na kwotę 360 zł.