Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Andrzej Janowski

Protokolant: sekr. sąd. Katarzyna Strzelec

w obecności Prok. Prokuratury Rejonowej w Szczytnie Małgorzaty Kaszubskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2017 r. sprawy:

D. S. (1), s. M. i E. zd. T., ur. (...) w S.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie II K 163/14

a) za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. i in. popełnione w okresie go grudnia 2012 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. popełnione pod koniec grudnia 2012 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności,

c) łącznie na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

2)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 24 września 2014 r. w sprawie II K 264/14 za przestępstwo z art. 158 §1 k.k. popełnione w dniu 7 marca 2014 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

3)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 27 października 2014 r. w sprawie II K 500/14 za przestępstwo z art. 157 §2 k.k. popełnione w dniu 19 maja 2014 roku na karę 7 miesięcy ograniczenia wolności;

I. na podstawie art. 569 §1 k.p.k., art. 85 k.k. i art. 86 §1 k.k., w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 r., w zw. z art. 4 §1 k.k., łączy kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 28 kwietnia 2014 roku w sprawie II K 163/14 i z dnia 24 września 2014 roku w sprawie II K 264/14 (opisanymi w pkt 1 i 2) i w ich miejsce wymierza skazanemu D. S. (1) karę łączną 1 (jednego) i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza okres odbytej dotąd przez skazanego kary w sprawie II K 264/14 oraz okres rzeczywistego pozbawienia wolności zaliczony na poczet kary w sprawie II K 163/14;

III. na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. w pozostałym zakresie łączone wyroki pozostawia do odrębnego wykonania;

IV. na podstawie art. 572 k.p.k. postępowanie o wydanie wyroku łącznego co do kary z wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie w sprawie II K 500/14 (opisanego w pkt 3) umarza;

V. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

D. S. (1) skazany został następującymi prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Szczytnie :

4)  z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie II K 163/14

a) za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. i in. popełnione w okresie go grudnia 2012 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b) za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. popełnione pod koniec grudnia 2012 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności,

c) łącznie na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

5)  z dnia 24 września 2014 r. w sprawie II K 264/14 za przestępstwo z art. 158 §1 k.k. popełnione w dniu 7 marca 2014 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

6)  z dnia 27 października 2014 r. w sprawie II K 500/14 za przestępstwo z art. 157 §2 k.k. popełnione w dniu 19 maja 2014 roku na karę 7 miesięcy ograniczenia wolności;

Aktualnie D. S. (1) odbywa karę 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem w sprawie II K 264/14. Karę odbywa w systemie zwykłym (dowody: odpisy wyroków k.9-9v,10-10v,11, opinia o skazanym k.17-17v, dane o karalności k.6-6v).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 569 §1 k.p.k. Sąd wydaje wyrok łączny jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec której orzeczono karę łączną wyrokami różnych Sądów.

Wszystkie wskazane powyżej wyroki zapadły i uprawomocniły się wobec skazanego przed dniem 1 lipca 2015 roku.

Zgodnie z art. 85 k.k., w brzmieniu sprzed 01.07.2015 r., podlegają łączeniu tylko te kary, które orzeczone zostały różnymi wyrokami za przestępstwa popełnione, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich.

Wymierzając karę łączną Sąd orzeka w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności.

Przedstawiona na wstępie konfiguracja wyroków oraz zasada łączenia kar określona w art. 85 k.k. przed 1 lipca 2015 roku pozwalała na orzeczenie w niniejszej sprawie kary łącznej poprzez połączenie kar z wyroków w sprawach II K 163/14 i II K 264/14. W każdej bowiem z powyższych spraw orzeczono wobec skazanego kary pozbawienia wolności, nadto wszystkie czyny osądzone w tych sprawach zostały popełnione przed wydaniem pierwszego wyroku, tj. do dnia 28 kwietnia 2014 roku.

Poza wyjątkiem określonym w art. 88 k.k. ustawa nie przewiduje reguł co do łączenia kar, na podstawie którejkolwiek z zasad wymiaru kary łącznej. Istnieją trzy zasady wymiaru kary łącznej : zasada kumulacji, asperacji i absorpcji. System kumulacji polega na zwykłym zsumowaniu kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa. System absorpcji polega na tym, że najsurowsza z kar pochłania pozostałe. System asperacji polega na zaostrzeniu najsurowszej z wymierzonych kar. Na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego wykształciła się reguła, że zasada absorpcji powinna być stosowana tam, gdzie pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami zachodzi bliski związek podmiotowy i przedmiotowy. Tam gdzie związek ten jest dalszy kara powinna być zbliżona do kumulacji kar. Wymiar kary łącznej powinien różnić się od mechanicznego dodawania kar. Priorytetową zatem zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji, natomiast karą łączna orzekana na zasadzie absorpcji lub kumulacji wyjątkiem.

Orzekając karę łączną, Sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W ten sposób ustawodawca wskazuje na prewencję indywidualną jako jeden z podstawowych elementów decydujących o surowości represji. Sens zapobiegawczego oddziaływania kary sprowadza się do odstraszenia sprawcy od ponownego wejścia na drogę przestępstwa. Wychowawcze cele kary realizowane są przez kształtowanie postawy sprawcy, do której istoty należy krytyczny stosunek do własnego czynu oraz przestępstwa w ogóle. W konsekwencji chodzi o wychowanie sprawcy na pełnowartościowego członka społeczeństwa. Wskazując natomiast na potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa ustawodawca wskazuje na prewencję generalną jako jedną z ogólnych dyrektyw sądowego wymiaru kary. Chodzi o to, aby fakt wymierzenia kary oddziaływał nie tylko na sprawcę, ale także na innych potencjalnych sprawców przestępstw, których wymierzanie kar (ich wysokość i rodzaj) powinno z jednej strony odstraszyć, z drugiej zaś – kształtować postawy społecznie akceptowane.

W przedmiotowej sprawie pomiędzy przestępstwami popełnionymi przez skazanego, za które wymierzono kary w sprawach II K 163/14 i II K 264/14, nie istnieje związek przedmiotowy, bowiem były to przestępstwa skierowane przeciwko różnym dobrom chronionym prawem. Nie zachodzi także między nimi bliskość czasowa, popełnione zostały w odstępie ponad 1 roku i 3 miesięcy.

Wydając wyrok łączny Sąd ma obowiązek uwzględnić w zakresie wymiaru kary wszystkie te okoliczności, które zaistniały także po wydaniu poprzednich wyroków i które wskazują na przebieg procesu resocjalizacji. Na wymiar kary łącznej w wyroku łącznym poza zasadami określonymi w art. 86 §1 k.k. istotny wpływ ma zachowanie się skazanego w zakładzie karnym czy w środowisku, w którym znajduje się po prawomocnym skazaniu poszczególnymi wyrokami. W tym wypadku zachowanie się skazanego warunkach izolacji penitencjarnej jest dobre, o czym świadczy opinia o skazanym z dnia 15 marca 2017 r. wydana przez dyrektora Zakładu Karnego w B. (k.17-17v). Z opinii tej wynika, iż skazany swoim zachowaniem i funkcjonowaniem nie sprawia problemów natury wychowawczej, nie deklaruje przynależności do podkultury przestępczej, w grupie współosadzonych funkcjonuje prawidłowo, do funkcjonariuszy regulaminowy. Nie był karany dyscyplinarnie, nie był także nagradzany regulaminowo. Brał udział w programie readaptacji społecznej.

W niniejszej sprawie Sąd, mając możliwość wymierzenia kary od 8 miesięcy pozbawienia wolności do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, z jednej strony uznał że nie zachodzi potrzeba orzeczenia maksymalnie długiego okresu resocjalizacji skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej, bowiem jego obecne zachowanie wskazuje, że czyni on postępy w procesie readaptacji społecznej, z drugiej jednak strony Sąd uwzględnił, że przestępstwa, za które D. S. skazany został wyrokiem w sprawie II K 500/14, dopuścił się on w niecały miesiąc po zapadnięciu wyroku w sprawie II K 163/14 oraz że dopuścił się on wykroczeń, za które orzeczono wobec niego kary aresztu (k.17). Dlatego też Sąd wymierzył mu karę łączną w wymiarze 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd uznaje, że tak orzeczona kara łączna pozbawienia wolności uwzględnia wszystkie wskazane okoliczności, jest zgodna z zasadą trafnej reakcji karnej i w sposób właściwy zrealizuje swoje funkcje wychowawcze i zapobiegawcze.

Względy prewencji szczególnej, jak i ogólnej w ocenie Sądu wskazują na konieczność wymierzenia skazanemu kary łącznej według zasady asperacji, w podobnym stopniu zbliżonej do wymiaru kary łącznej określonego według zasad kumulacji i absorpcji.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego instytucja kary łącznej nie musi przynosić skazanemu wyłącznie korzyści, a z uwagi na treść art. 89 k.k., w niektórych przypadkach może tę sytuację nawet pogorszyć i nie stoją temu na przeszkodzie ani standardy konstytucyjne, ani standardy określone w ratyfikowanych umowach międzynarodowych chroniących uniwersalne prawa i wolności człowieka (zob. postanowienie. SN z 1.10.2002 r., V KK 73/02, LEX nr 56827). Instytucja kary łącznej nie jest też w żadnym razie instrumentem łagodzenia kar orzeczonych za zbiegające się przestępstwa, a fakt popełnienia wielu przestępstw (z uwzględnieniem skazania w sprawie II K 500/14) nie jest okolicznością łagodzącą i nie może stanowić podstawy premiowania wielokrotnego sprawcy.

Na poczet kary łącznej Sąd zaliczył okres odbytej już przez skazanego kary w sprawie II K 264/14 oraz okres rzeczywistego pozbawienia skazanego wolności zaliczony w sprawie II K 163/14.

Na podstawie art. 576 §1 k.p.k. wyroki podlegające łączeniu w zakresie nieobjętym wyrokiem łącznym Sąd pozostawił odrębnemu wykonaniu – jak w pkt III, a na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie postępowanie umorzył – jak w pkt IV.

Sąd ponadto zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów postępowania.