Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 marca 2017r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie V Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Znak ( spr.),

Sędziowie: SSO Zofia Wolna, SSR del Paweł Ptak

po rozpoznaniu w dniu 17 maca 2017r. w C. na posiedzeniu niejawnym

skargi wniesionej przez J. K. (1)

przy uczestnictwie Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Częstochowie

na przewlekłość postępowania sądowego

w sprawie z powództwa J. K. (2)

przeciwko T. T.

o zapłatę

postanawia: oddalić skargę.

UZASADNIENIE

W dniu 24 stycznia 2017r. skarżący J. K. (1) wniósł skargę na przewlekłość postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Częstochowie, VIII Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VIII GNc 2359/16 żądając stwierdzenia przewlekłości postępowania w tej sprawie, zobowiązania Sądu Rejonowego w Częstochowie do podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności, mających na celu zakończenie postępowania oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 5.000 zł oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Częstochowie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, iż w dniu 5 lipca 2016r. skierowała pozew do Sądu Rejonowego w Częstochowie o zapłatę przeciwko pozwanemu T. T..

W dniu 12 września 2016r. Sąd I instancji wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający w całości żądanie pozwu. Pełnomocnik powoda wniósł o nadanie powyższemu nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności, w celu wszczęcia egzekucji z majątku pozwanej Spółki w dniu 17 listopada 2016r. W dniu 30 listopada 2016r. pełnomocnik powoda wystosował wiadomość email z zapytaniem o stan niniejszej sprawy. Do dnia dzisiejszego odpowiedz taka nie został udzielona. Pełnomocnik powoda w dniu 1 grudnia 2016r. osobiście stawił się w Sądzie Rejonowym w Częstochowie celem osobistego ustalenia stanu sprawy. W tym samym dniu pełnomocnik powoda został poinformowany o fakcie, iż w tym samym dniu zostało wydane zarządzenie sędziego wzywające do wskazania danych. Skarżący podał, że jego pełnomocnik miał możliwość zapoznania się z zarządzeniem i złożył stosowne pisemne wyjaśnienie. Jednakże od chwili złożenia odpowiedzi na zarządzenie nie zostały podjęte żadne działania. W dniu 22 grudnia 2016r., pełnomocnik powoda uzyskał informacje udzieloną przez biuro obsługi interesantów, iż w sprawie od dnia 1 grudnia 2016r. nie zostały podjęte żadne czynności w sprawie. Mając na uwadze tak długi okres czasu od złożenia pozwu w niniejszej sprawie doszło do rażącego naruszenia prawa do rażącego naruszenia prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

W odpowiedzi na skargę uczestnik postępowania Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego w Częstochowie wniósł o oddalenie skargi wobec braku okoliczności świadczących o przewlekłości postępowania w sprawie VIII GNc 2359/16.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga J. K. (1) nie jest zasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należało podkreślić, iż prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki mieści się w pojęciu prawa do rzetelnego procesu sądowego, przewidzianym w art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a także w art. 14 ust. 1 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych. Z kolei przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku stanowi, iż każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. W postanowieniu z dnia 30 października 2006 r., sygn. akt S 3/06, opublikowany w OTK ZU 2006, nr 9/A, poz.146, Trybunał Konstytucyjny wyraźnie podkreślił, że prawo do rozstrzygnięcia sprawy przez sąd bez nieuzasadnionej zwłoki stanowi istotny element konstytucyjnego prawa do sądu ( vide: Komentarz do ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.04.179.1843), [w:] P. Górecki, S. Stachowiak, P. Wiliński, Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego i sądowego. Komentarz, Oficyna, 2010, wyd. II.)

Obowiązkiem sądu rozpoznającego skargę na przewlekłość postępowania jest odniesienie się do okoliczności wskazywanych w skardze jako uzasadniające żądanie strony zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Brak bowiem w skardze żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania lub okoliczności uzasadniających takie żądanie jest brakiem nieusuwalnym i powoduje odrzucenie skargi (art. 9 ust. 1 tej ustawy - vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2008r. , sygn. akt III SPP 6/08, LEX nr 491441)

Podkreślenia wymagało, iż okoliczności uzasadniających skargę na przewlekłość postępowania nie może sprowadzać się do zakwestionowania przez stronę ogólnego czasu trwania procesu ale ma polegać na wskazaniu konkretnych czynności procesowych, których sąd nie podjął lub dokonał wadliwie. Skarżący powinien więc w uzasadnieniu skargi szczegółowo wskazać w czym dopatruje się nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu jego sprawy. Innymi słowy mówiąc, jej obowiązkiem było precyzyjnie wskazać na konkretne działania bądź zaniechania sądu rozpoznającego sprawę, które w konsekwencji doprowadziły do zwłoki. ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2005r., sygn. akt III SPP 103/05, OSNP 2006/1-2/35)

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie skarżący nie wskazał jakie konkretnie działania czy też ich brak ze strony Sądu Rejonowego uzasadniają przewlekłość postępowania. Podkreślenia wymagało, iż badając warunki formalne skargi sąd nie ma obowiązku wyinterpretowania niezbędnych elementów skargi z jej uzasadnienia. Gdyby jednak przyjąć, iż czynnością, która doprowadziła do zwłoki w rozpoznawaniu sprawy jest brak działań ze strony Sądu Rejonowego po uzupełnieniu przez pełnomocnika powoda braków formalnych w dniu 1 grudnia 2016r., to wskazać należało, ze stanowisko skarżącego w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zarządzeniem z dnia 1 grudnia 2016r. powód został wezwany do wskazania czy podany w pozwie adres prowadzenia działalności gospodarczej jest także adresem zamieszkania pozwanego, z uwagi na to, że przesyłka zawierająca nakaz zapłaty doręczona na adres wskazany w pozwie pomimo dwukrotnego awizowania, nie została przez pozwanego odebrana, a jeśli to nie jest adres zamieszkania pozwanego – to do wskazania adresu zamieszkania pozwanego, numeru PESEL pozwanego bądź danych umożliwiających jego ustalenie – w terminie 14 dni pod rygorem zawieszenia postępowania. ( k. 42 akt).

W odpowiedzi na powyższe zarządzenie powód wskazał, że podany w pozwie adres jest adresem korespondencyjnym i wniósł o uznanie na podstawie art. 139 § 3 k.p.c. doręczenia korespondencji sądowej poprzez podwójne awizo. Zatem powód wezwany do podania adresu zamieszkania pozwanego nadal go nie podał, do czego był już zobowiązany przepisami kodeksu postępowania cywilnego już na etapie pozwu, powołując się jedynie na podany numer PESEL, co rodziło konieczność wszczęcia procedury sprawdzającej adres zamieszkania pozwanego przez Sąd Rejonowy poprzez bazę PESEL - SĄD. Stosowne zarządzenie zostało wydane przez Sąd Rejonowy. W dniu 27 stycznia 2017r. Sąd Rejonowy odmówił również nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 września 2016r. na skutek wniosku o nadanie klauzuli wykonalności złożonego przez powoda w dniu 19 listopada 2016r. wskazując, że pozew w niniejszej sprawie wniesiony został wniesiony przed dniem 8 września 2016r. , tj. przed wejściem w życie znowelizowanego brzmienia art. 133 § 2 a k.p.c. W brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia pozwu przepis ten nie przewidywał domniemania skutecznego doręczenia przesyłki osobom fizycznym na adres skazany w (...). Doręczanie przesyłek osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą mogło być uznane za skuteczne tylko w sytuacji doręczenia pism obcesowych na adres ich miejsca zamieszkania, nie zaś na adres prowadzenia działalności gospodarczej czy adres korespondencyjny wskazanego w (...). W niniejszej sprawie, wobec nie podania przez powoda prawidłowego adresu zamieszkania pozwanego, Sąd musiał podjąć czynności zmierzające do jego ustaleniu, po wcześniejszym wysłaniu korespondencji na niewłaściwy adres, co znacznie wydłużyło postępowanie w niniejszej sprawie.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy podejmował czynności w niniejszej sprawie bez zbędne zwłoki w czasie, w którym było to możliwe z uwagi na ilość spraw wpływających do wydziału oraz obciążenia referatów orzeczniczych .

Należy pamiętać, że pojęcie przewlekłości postępowania nie jest zależne wprost od czasu trwania czynności procesowych, trzeba bowiem uwzględniać nade wszystko to, czy planowanie i przeprowadzanie czynności nie jest nadmiernie rozciągnięte w czasie, rozwleczone i wyraźnie przedłużające tok czynności. Zawsze trzeba to odnosić do konkretnych realiów sprawy, przyjętego trybu postępowania i wypełnienia ustawowych zadań przewidzianych dla danego postępowania. Muszą być także respektowane uprawnienia poszczególnych uczestników postępowania. Nie jest możliwe ustalanie konkretnych maksymalnych terminów zakończenia postępowania, zaś ocena, czy sprawę rozpoznano „w rozsądnym terminie" zależy od okoliczności konkretnej sprawy. ( vide: Komentarz do ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki P. Górecki, S. Stachowiak, P. Wiliński, Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego i sądowego. Komentarz, Oficyna, 2010, Wydanie II.)

W obecnej sytuacji, w ocenie Sądu Okręgowego - działania Sądu Rejonowego nie prowadzą do przewlekłości postępowania.

Odnośnie żądania skarżącego dotyczącego zasądzenia na jego rzecz kwoty 5.000 zł, to należy podkreślić, iż żądanie zasądzenia od Skarbu Państwa stosownej sumy pieniężnej w związku ze stwierdzoną przewlekłością postępowania sądowego jest nieuzasadnione, jeżeli skarżący nie wykazał, że doznał krzywdy polegającej na negatywnych przeżyciach psychicznych i moralnych spowodowanych tą przewlekłością (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2006r., sygn. akt III SPP 163/05, OSNP 2007/5-6/87). W niniejszej sprawie skarżący nie wykazał powyższych okoliczności, w ogóle w tym zakresie nie uzasadniając swojego wniosku.

Mając na uwadze powyższe argumenty Sąd Okręgowy w Częstochowie orzekł jak w sentencji postanowienia z mocy art. 12 ust.1 ustawy z dnia z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.