Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2016r wpłynął do Sądu Rejonowego w Częstochowie wniosek Dyrektora Aresztu Śledczego w C. o wydanie wobec skazanego M. K. wyroku łącznego.

Sąd załączył do akt odpisy wszystkich wyroków wydanych wobec skazanego oraz dane o karalności, a także informacje o pobytach i orzeczeniach. Po analizie tych dokumentów okazało się, że wobec skazanego M. K. wydanych zostało siedem wyroków jednostkowych oraz wyrok łączny:

1.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 13 maja 2003r, sygn. akt XIIIK 21/03- orzeczono karę 1 roku ograniczenia wolności, która została wykonana w dniu 21 listopada 2008r;

2.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 07 lipca 2004r, sygn. akt XIIIK 222/04- orzeczono karę łączną 7 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat, zarządzono ją do wykonania w dniu 23 sierpnia 2006r, która została wykonana w okresie od 27 maja 2008r do 27 grudnia 2008r oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat;

3.  wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu, VIII Wydziału Zamiejscowego w P. z dnia 26 października 2005r, sygn. akt VIII K 49/05 - orzeczono karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat, zarządzono ją do wykonania w dniu 24 października 2007r, która została wykonana w ramach wyroku łącznego z dnia 27 czerwca 2008r sygn. akt III K 61/08 w okresie od 04 lipca 2009r do 05 maja 2010r, karę łączną grzywny na podstawie art. 71§1kk 90 stawek dziennych po 10,00zł oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat;

4.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 11 kwietnia 2006r, sygn. akt XIIIK 634/05 - orzeczono karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat, zarządzono ją do wykonania w dniu 23 października 2007r, która została wykonana w ramach wyroku łącznego z dnia 27 czerwca 2008r sygn. akt III K 61/08 w okresie od 04 lipca 2009r do 05 maja 2010r, karę grzywny na podstawie art. 71§1kk w wymiarze 60 stawek dziennych po 10,00zł oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 4 lat;

5.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 24 maja 2007r, sygn. akt III K 299/07- orzeczono karę 9 miesięcy pozbawienia wolności, która została wykonana w okresie od dnia 29 grudnia 2006r do dnia 30 grudnia 2006r oraz od 27 grudnia 2008r do 04 lipca 2009r oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat.

Wszystkie opisane wyżej wyroki stały się prawomocne przed dniem 01 lipca 2015r. Po ich wydaniu w Sądzie Rejonowym w Częstochowie zapadł w dniu 27 czerwca 2008r wyrok łączny o sygnaturze III K 61/08, który objął wyroki o sygnaturach VIII K 49/05, XIII K 634/05 oraz III K 299/07 i orzeczono na jego podstawie karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, która została wykonana w okresie od 04 lipca 2009r do 05 maja 2010r.

Po tym wyroku wobec skazanego zapadły jeszcze dwa wyroki jednostkowe:

1.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 09 sierpnia 2013r, sygn. akt IV K 360/13, który stał się prawomocny z dniem 17 sierpnia 2013r, - orzeczono karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, która jest wykonywana w okresie od 03 marca 2016r do 01 czerwca 2017r oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i rowerowych w ruchu lądowym na okres 5 lat;

2.  wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 21 października 2015r, sygn. akt IV K 1050/14, który stał się prawomocny z dniem 18 kwietnia 2016r, - orzeczono karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, która będzie wykonywana w okresie od 01 czerwca 2017r do 27 października 2017r oraz orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 10 lat;

( dowód: dane o karalności, k.9-12, odpis wyroków oraz postanowień, k. 15-16, 18, 23, 27, 30-31, 37-39, 17, 19-22, 24-26, 32-33, 40-45, dane o pobytach i orzeczeniach, k.50-52 , akta spraw III K 61/08, XIIIK 21/03, IV K 360/13, (...) 49/05, IV K 1050/14, XIII K 634/05, XIII K 222/04, III K 299/07 ).

Dokonując analizy stanu faktycznego oraz prawnego Sąd Rejonowy miał w polu widzenia kilka kwestii. Po pierwsze Sąd Rejonowy oceniał tylko wyroki wydane po wyroku łącznym w sprawie III K 61/08. Takie stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy, mimo zmiany stanu prawnego, jest w ocenie Sądu Rejonowego nadal wiążące. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2013r, sygn. akt II KK 14/13 o potrzebie wydania nowego wyroku łącznego w miejsce dotychczasowego, który wówczas traci moc, nie decyduje fakt ujawnienia się jakiegokolwiek kolejnego skazania tej samej osoby, nieobjętego dotychczasowym wyrokiem łącznym, lecz tylko takiego, który spełnia przesłanki z art. 85 k.k. ( w brzmieniu do dnia 01 lipca 2015r) i w związku z tym nadaje się do połączenia, bądź to ze wszystkimi, bądź co najmniej z jednym ze skazań objętych istniejącym wyrokiem łącznym, co powoduje, że dotychczasowy węzeł prawomocnie połączonych kar ulega rozwiązaniu. W związku z tym Sąd ocenił, czy wyroki wydane po wyroku łącznym w sprawie III K 61/08 nadawałyby się do połączenia z którymś z wyroków objętych wyrokiem łącznym i uznał, iż odpowiedź na to pytanie jest negatywna z dwóch powodów: brak jest warunków z art. 85kk ( w brzmieniu obowiązującym do dnia 01 lipca 2015r), a ponadto jeden z wyroków, tj. wyrok w sprawie IV K 1050/14 stał się prawomocny z dniem 18 kwietnia 2016r czyli po wejściu w życie nowych regulacji dotyczących wymierzania kary łącznej, co oznacza, że Sąd Rejonowy ma obowiązek oceniać przesłanki do wydania wyroku łącznego na podstawie nowego stanu prawnego chyba, że wyrok, który stał się prawomocny po dniu 01 lipca 2015r nie nadaje się do połączenia z przyczyn określonych w art. 85 § 2 lub § 3 kk ( w brzmieniu obowiązującym po dniu 01 lipca 2015r).

Dokonując analizy stanu prawnego obowiązującego do dnia 30 czerwca 2015r Sąd Rejonowy uznał, iż wyrok wydany w sprawie IV K 360/13 nie nadaje się do połączenia z żadnym wyrokiem objętym wyrokiem łącznym albowiem czyn objęty wyrokiem w sprawie IV K 360/13 został popełniony już po dacie wydania każdego z wyroków zapadłych przed wydaniem wyroku łącznego.

Analiza stanu prawnego obowiązującego po dniu 01 lipca 2015r nakazywała Sądowi Rejonowemu dokonać połączenia dwóch wydanych wobec skazanego wyroków, które zapadły po wydaniu wyroku łącznego. Zgodnie z treścią bowiem art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.) przepisów rozdziału IX ( tj. dot. wymierzania kary łącznej) ustawy, o której mowa w art. 1 ( tj. kodeksu karnego), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. W niniejszej sprawie kara objęta wyrokiem o sygnaturze IV K 1050/14 jest karą prawomocnie orzeczoną pod dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej brzmienie art. 85kk, tj. po dniu 01 lipca 2015r, a zatem należy oceniać przesłanki do wydania wyroku łącznego, co do wyroków o sygnaturach IV K 360/13 i IV K 1050/14 według nowego stanu prawnego. W ocenie Sądu kary orzeczone tymi wyrokami nadają się do połączenia albowiem zachodzą w stosunku do nich warunki pozytywne określone w art. 85§1i2kk, a brak jest warunku negatywnego określonego w art. 85§3, §3a, §4kk.

Zgodnie z brzmieniem art. 85§1i2kk ( od dnia 01 lipca 2015r): § 1. Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. § 2. Podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

Kary objęte wyrokami o sygnaturach IV K 360/13 oraz IV K 1050/14 są karami spełniającymi te warunki albowiem obie te kary podlegają wykonaniu. Kara orzeczona wyrokiem IV K 360/13 jest obecnie wykonywana, a kara objęta wyrokiem IV K 1050/14 będzie wykonywana w okresie od 01 czerwca 2017r do 27 października 2017r. Jednocześnie nie zachodzą w tym przypadku warunki negatywne określone w art. art. 85§3, §3a, §4kk: § 3. Jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu. § 3a. Jeżeli kara wykonywana lub orzeczona, o której mowa w § 3, stanie się następnie podstawą orzeczenia kary lub kar łącznych, zakaz łączenia kar odnosi się również do tej kary lub kar łącznych. § 4. Karą łączną nie obejmuje się kar orzeczonych wyrokami, o których mowa w art. 114a .

Czyn objęty wyrokiem w sprawie IV K 1050/14 nie został popełniony w trakcie odbywania kary orzeczonej w sprawie IV K 306/13.

Sąd Rejonowy miał także w polu widzenia fakt, iż od dnia 01 lipca 2015r możliwe jest łączenie kar jednostkowych oraz kar łącznych. Połączenie jednak kary orzeczonej wyrokiem łącznym o sygn. III K 61/08 z karami jednostkowymi opisanych wcześniej wyroków nie byłoby możliwe albowiem kara orzeczona wyrokiem łącznym została już wykonana w okresie od 04 lipca 2009r do 05 maja 2010r.

Sąd Rejonowy zatem połączył na zasadzie art. 85§1i2kk w zw. z art. 86§1kk kary orzeczone wyrokami o sygn. IV K 360/13 oraz IV K 1050/14 i orzekł karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy wymierzając karę łączną wziął pod uwagę zarówno stopień winy skazanego jak i stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych skazanemu, a także uprzednią jego karalność. Sąd wymierzając karę łączną pozbawienia wolności baczył, aby jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy skazanego oraz wziął pod uwagę cele wychowawcze i zapobiegawcze, które kara ta ma osiągnąć w stosunku do skazanego zarówno w przypadku prewencji szczególnej jak i ogólnej. W ocenie Sądu skazany musi odczuć realną dolegliwość swojego postępowania, a wydanie wobec niego wyroku łącznego, wobec jego właściwości i warunków osobistych, nie może być promocją ze strony Sądu, byłoby to bowiem demoralizujące. Skazany sam świadomie dokonał wyboru drogi życiowej i musi ponieść tego konsekwencje. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 lutego 2014r, sygn. II AKa 511/13: „ Kara łączna to szczególna kara wymierzana niejako "na nowo" i jako taka stanowić musi syntetyczną całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny i jako taka nie może i nie powinna być postrzegana, jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości - pozostających w realnym zbiegu – przestępstw”. Sąd Rejonowy w całej rozciągłości przyłącza się do tego stanowiska uznając, iż skazany nie może po raz kolejny liczyć, iż Sąd wydający wyrok łączny stworzy dla niego sytuację procesową korzystniejszą niż ta, która istniała przed wydaniem wyroku łącznego. Taka decyzja Sądu jest bowiem zawsze uzależniona od okoliczności związanych z właściwościami i warunkami osobistymi skazanego oraz z celem polityki karnej.

M. K. jest sprawcą niepoprawnym, popełniającym cały czas czyny podobne gatunkowo, tj. czyny z art. 178a§1i4kk, art. 244kk, epizodycznie z art. 158§1kk. Kilka razy otrzymywał od Sądu szanse i korzystał z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, co jednak nie przyniosło oczekiwanego rezultatu albowiem ponownie wkraczał on na drogę przestępstwa.

Będąc już prawomocnie skazanym za czyn z art.178a§1kk oraz mając czynny środek karny określony w art. 42§2kk, skazany ponownie popełnił czyn z art. 178a§4kk. Na skutek apelacji skazanemu obniżono karę z 1 roku i 3 miesięcy do 5 miesięcy. W ocenie Sądu Rejonowego zatem nie ma już obecnie żadnych powodów, aby ponownie dokonywać obniżenia kary łącznej albowiem w takiej sytuacji skazany miałby poczucie zupełnej bezkarności za czyn popełniony w sprawie IV K 1050/14. Sąd Rejonowy bowiem orzekając karę łączną mógł ją orzec w granicach od 1 roku i 3 miesięcy do 1 roku i 8 miesięcy. Gdyby zatem Sąd zastosował zasadę absorbcji i pochłonął w wyroku łącznym karę 5 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej w sprawie IV K 1050/14 to oznaczałoby, iż skazany M. K. za czyn o wysokim stopniu społecznej szkodliwości nie poniósłby żadnej odpowiedzialności.

Sąd nie łączył orzeczonych wobec skazanego środków karnych albowiem, zdaniem Sądu, nie są to środki tego samego rodzaju. Środek karny orzeczony w sprawie IV K 360/13 ma szerszy zakres, obejmuje bowiem zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i rowerowych w ruchu lądowym, a środek orzeczony w sprawie IV K 1050/14 zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Sąd kosztami postępowania w sprawie obciążył Skarb Państwa, dokonał jednocześnie zaliczenia na poczet orzeczonej kary łącznej okresu kary odbytej.

ZARZĄDZENIE

ODPIS WYROKU WRAZ Z UZASADNIENIEM DORĘCZYĆ OBROŃCY SKAZANEGO.