Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi z dnia 22 września 2016 r. wydanym w sprawie sygn. akt XVII W 2422/16 M. W. (1) został uznany za winnego tego, że w dniu 24 kwietnia 2016 r. o godz. 13.30 w Ł. na ul. (...), kierując pojazdem marki B. o nr rej. (...), nie będąc osobą uprawnioną, urządził postój w/w pojazdu na zastrzeżonym miejscu postojowym przeznaczonym dla osób mających trudności w poruszaniu się, oznaczonym pionowym znakiem drogowym D-18a z tabliczką z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego, tj. wykroczenia wyczerpującego dyspozycję art. 92 § 1 k.w. i za to na podstawie tegoż przepisu Sąd wymierzył obwinionemu karę 600 zł grzywny i obciążył go kosztami postępowania w kwocie 160 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obwiniony.

Zarzucił:

- obrazę prawa materialnego - przepisu art. 7 § 1 k.w. poprzez jego niezastosowanie,

- obrazę prawa procesowego polegającą na nieprzeprowadzenie gruntownej analizy materiału dowodowego i nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść obwinionego,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na bezpodstawnym uznaniu, że obwinionemu można przypisać winę w czasie popełnienia czynu,

- rażącą niewspółmierność kary nie uwzględniającej trudnej sytuacji materialnej obwinionego.

Podnosząc opisane zarzuty, skarżący wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie, ewentualnie obniżenie orzeczonej grzywny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Możliwość przypisania obwinionemu popełnienia wykroczenia polegającego na tym, że nie będąc osobą uprawnioną, urządził postój swojego pojazdu na zastrzeżonym miejscu postojowym przeznaczonym dla osób mających trudności w poruszaniu się, uzależnione jest od ustalenia, czy miejsce postojowe w chwili zajęcia go przez M. W. (1) było prawidłowo oznakowane.

Analiza obowiązujących w tej kwestii przepisów, m.in. załączników nr 1 i 2 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczególnych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych … (Dz.U. Nr 220, poz. 2181) wskazuje, że miejsce postojowe zastrzeżone dla inwalidów może być oznakowane w różny sposób. Dopuszcza się stosowanie znaku poziomego P-20 (koperta) samodzielnie bez znaku pionowego D-18a (parking, miejsce zastrzeżone) oraz łączne stosowanie obu w/w znaków. Najbardziej czytelnym oznakowaniem jest oczywiście jednoczesne zastosowanie znaków: pionowego D-18a i poziomego P-20, jednak w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, gdy w miejscu, gdzie zaparkował obwiniony, znajdował się tylko znak pionowy, bowiem towarzysząca mu poprzednio koperta (znak P-20) została usunięta w wyniku wymiany nawierzchni i nie została namalowana ponownie z uwagi na możliwość utraty gwarancji (pismo k.20). Sąd Rejonowy uznał, iż oznakowanie wyłącznie znakiem pionowym D-18a jest wystarczające i pozwala na przypisanie M. W. (1) popełnienia zarzucanego mu wykroczenia. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że „sam znak D-18a obowiązuje zgodnie z zasadami prawa o ruchu drogowym na oznaczonym nim odcinku drogi wraz z chodnikiem czy poboczem niezależnie od umieszczonego obok znaku P-20, który może występować samoistnie.” Sąd Rejonowy stanął więc na stanowisku, że znak D-18a występujący samodzielnie oznacza, iż jest to miejsce parkingowe zastrzeżone dla osób niepełnosprawnych. Z taką interpretacją nie można jednak się zgodzić. Przede wszystkim należy wskazać, że o ile przepisy w/w Rozporządzenia Min. Infrastruktury stanowią wyraźnie, iż dopuszcza się stosowanie znaku poziomego P-20 (koperta) samodzielnie bez znaku pionowego D-18a, to już nie odwrotnie – brak jest w nim bowiem stwierdzenia, że dopuszcza się stosowanie znaku pionowego D-18a samodzielnie, bez znaku poziomego P-20. Oznacza to – przy założeniu racjonalności działania prawodawcy – że zastosowanie wyłącznie znaku pionowego D-18a nie jest prawidłowe i wystarczające, w przeciwieństwie do zastosowania wyłącznie znaku P-20. Jest to zresztą całkowicie logiczne z uwagi na fakt, że w sytuacji, gdy brak jest namalowanego na nawierzchni znaku poziomego w postaci koperty – nie wiadomo, w którym miejscu konkretnie wyznaczone jest zastrzeżone miejsce parkingowe. Rozumowanie, że w wypadku braku koperty powinno się przyjmować, iż miejscem zastrzeżonym jest np. pierwsze miejsce parkingowe za znakiem pionowym (gdy na tablicy widnieje znak jednej koperty) nie może zostać przyjęte jako skutkujące odpowiedzialnością kierowcy za wykroczenie. Przede wszystkim znak D-18a (zgodnie z w/w rozporządzeniem) może być umieszczony w innym miejscu niż po prawej stronie jezdni. Jednocześnie zaś zastrzeżone stanowisko parkingowe może znajdować się w różnych miejscach – np. na jezdni, na chodniku, częściowo na jezdni i na chodniku, po prawej lub lewej stronie jezdni itp. Określona w/w rozporządzeniem szerokość miejsca dla niepełnosprawnych jest również większa niż standardowego miejsca parkingowego (np. dla miejsc usytuowanych pod kątem 90° wynosi ona 3,60 m (standardowa 2,30), a pod kątem 60° - 4,10 m (standardowa 2,60 m). Należy zatem uznać, że jeżeli zastrzeżone miejsce parkingowe nie jest wyraźnie oznakowane znakiem poziomym (i to zgodnym z obowiązującymi przepisami) – to sam tylko znak pionowy nie może być uznany za wystarczający.

Sąd Okręgowy nie traci z pola widzenia okoliczności, że obwiniony M. W. (1) wiedział doskonale, w którym miejscu znajdowała się koperta oznaczająca miejsce parkingowe zastrzeżone dla inwalidów przed wymianą nawierzchni a mimo tego zaparkował w tym właśnie miejscu. Jednakże nie może to być podstawą ukarania M. W. za wykroczenie. Nie budzi bowiem wątpliwości, że miejsce parkingowe po wymianie nawierzchni nie było oznaczone znakiem P-20 i w tej sytuacji nie było jasne, czy zarządca drogi nie zadecydował o jego przeniesieniu lub likwidacji. Dosyć często niestety zdarza się zaś, że znaki pionowe nie są usuwane przez dłuższy czas mimo zmiany organizacji ruchu. W przedmiotowej sprawie Zarząd Dróg i (...) w Ł. przyznał, że brak oznakowania poziomego w dniu zdarzenia był skutkiem troski o nie utracenie gwarancji na nowo położoną nawierzchnię. Skutkiem takiego postępowania (na pewno uzasadnionego ekonomicznie) jest jednak brak jednoznacznego wskazania konkretnego miejsca dla pojazdu osoby uprawnionej a w konsekwencji – niemożność ukarania kierowcy za bezprawne zajęcie tego miejsca.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił M. W. (1) od zarzucanego mu wykroczenia, orzekając o kosztach procesu na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k.