Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III APz 32/13

POSTANOWIENIE

Dnia 25 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jolanta Frańczak (spr.)

Sędziowie:

SSA Monika Kowalska

SSO del. Wanda Zawicka

Protokolant:

st.sekr.sądowy Elżbieta Bałaban

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. C.

przeciwko (...) Spółce z o.o. w C.

o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych

na skutek zażalenia powoda K. C.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 września 2013 r. sygn. akt VII P 41/13

p o s t a n a w i a :

o d d a l i ć zażalenie.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy – Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. postanowieniem z dnia 17 września 2013 r. udzielił zabezpieczenia roszczenia powoda K. C. poprzez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego strony pozwanej (...) Spółki z o.o. w C. prowadzonego przez bank (...) S.A. w J. o numerze (...) do kwoty 50.000 zł (pkt 1), a w pozostałym zakresie wniosek oddalił (pkt 2). Sąd Okręgowy w uzasadnieniu postanowienia podniósł, iż stosownie do treści art. 730 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie, zaś przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględnia interesy stron, w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. W ocenie Sądu Okręgowego wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia do kwoty 238.831,54 zł częściowo był zasadny, ponieważ z zebranego w sprawie materiału za uprawdopodobnione należało uznać żądanie zasądzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w niedzielę i święta oraz dodatku za pracę w porze nocnej w kwocie 31.565,79 zł, które uwzględnił Sąd Rejonowy w Chrzanowie rozpoznając po raz pierwszy sprawę. Powód dopiero po uchyleniu wyroku przez Sąd drugiej instancji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania rozszerzył żądanie pozwu do kwoty 238.831,54 zł domagając się dodatkowo wynagrodzenia za godziny nadliczbowe przepracowane w dni powszednie w okresie od marca 2006 r. do maja 2008 r. Sąd Okręgowy podkreślił, iż powód domagając się wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w dni powszednie w przedstawionych przez siebie wykazach ilości przepracowanych godzin i należnego za nie wynagrodzenia błędnie stosuje prawo materialne, ponieważ przyjmuje wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 50% wyłącznie za pierwsze dwie godziny a za następne w wysokości 100%, co sprzeczne jest z regulacją zawartą w art. 151 1 § 1 k.p. Ponadto w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Okręgowy uwypuklił, że nie bez znaczenia dla uprawdopodobnienia roszczenia było również to, iż powód zajmował stanowisko kierownicze, miał mieszkanie na terenie zakładu pracy i dopiero wnikliwe i staranne postępowanie dowodowe pozwoli na rozważenie, w których godzinach powód świadczył pracę, a w których przebywał w mieszkaniu nie świadcząc pracy. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy skonstatował, że zasadnym jest zabezpieczenie powództwa wyłącznie do kwoty 50.000 zł. W zakresie wyboru sposobu zabezpieczenia Sąd Okręgowy uznał, iż należytą ochronę powoda, nie obciążając ponad potrzebę strony pozwanej, będzie stanowić zabezpieczenie roszczenia poprzez zajęcie rachunku bankowego strony pozwanej. Na uwzględnienie nie zasługiwał natomiast wniosek co do zabezpieczenia roszczenia przez zajęcie ruchomości, albowiem mimo stosownego wezwania powód nie sprecyzował wniosku co do indywidualizacji maszyn mających ulec zajęciu i nie podał konkretnych ich nazw i numerów seryjnych.

Zażalenie na postanowienie wywiódł powód zaskarżając postanowienie w części dotyczącej zakresu udzielonego zabezpieczenia i zarzucając błędne przyjęcie, iż udzielenie zabezpieczenia w wyższej kwocie doprowadziłoby do zaspokojenia roszczenia oraz nieuwzględnienie sposobu zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie maszyn znajdujących się w siedzibie strony pozwanej oznaczonych co do rodzaju, mimo wskazania ich nazw, położenia oraz ilości. Wskazując na tak postawione zarzuty powód domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia w zakresie kwoty zabezpieczenia poprzez udzielenie zabezpieczenia do kwoty 238.831,54 zł oraz uzupełnienia jego przedmiotu poprzez zajęcie maszyn (...) w liczbie 20 sztuk. W uzasadnieniu zarzutów powód w pierwszej kolejności wskazał, że główną rolą postępowania zabezpieczającego jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej wierzycielowi, polegającej na zapewnieniu wykonania orzeczenia, które zapadnie w przyszłości. Natomiast w znacznym stopniu przyczynia się do uprawdopodobnienia wysokości roszczenia oraz jego zasadności wyrok Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 5 lipca 2011 r. (IVP 2/09). Stąd za bezzasadne należy uznać twierdzenie Sądu Okręgowego, że udzielenie zabezpieczenia w wyższej wysokości prowadziłoby do zaspokojenia roszczenia. Należy bowiem mieć na względzie, że nie mógłby on dysponować kwotą zajętą na rachunku bankowym, ponieważ pozostaje ona cały czas na rachunku strony pozwanej. Dodatkowo powód podniósł, iż na rozprawie w dniu 17 września 2013 r. wskazał wyraźnie nazwy maszyn i ich ilość i tym samym skonkretyzował je w sposób umożliwiający ich identyfikację, a zabezpieczenie roszczenia poprzez zajęcie maszyn włókienniczych nie wpłynie na proces produkcji, albowiem wyeliminuje jedynie ryzyko zbycia maszyn.

W odpowiedzi na zażalenie strona pozwana wniosła o oddalenie zażalenia oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych. Strona pozwana podniosła, iż Sąd pierwszej instancji prawidłowo zabezpieczył roszczenie powoda jedynie częściowo, ponieważ w żadnej mierze na uprawdopodobnienie roszczenia nie wpłynął uchylony wyrok Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 5 lipca 2011 r., który obejmował jedynie żądanie zapłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w niedziele i święta. Za prawidłowy strona pozwana uznała także sposób zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie jej rachunku bankowego, ponieważ powód nie oznaczył rzeczy ruchomych co do tożsamości a ponadto taki sposób zabezpieczenia mógłby prowadzić do zastoju produkcyjnego i w konsekwencji narazić stronę pozwaną na straty.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wbrew odmiennemu przekonaniu powoda Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że na uwzględnienie zasługuje żądanie udzielenia zabezpieczenia roszczenia jedynie do kwoty 50.000 zł, albowiem w takim stopniu w świetle zebranego w sprawie materiału roszczenie zostało uprawdopodobnione stosownie do wymogu zawartego w art. 730 1 § 1 k.p.c. W myśl ukształtowanego poglądu judykatury sposób oceny wiarygodności roszczenia może być uzależniony od stanu materiału dowodowego w sprawie, ponieważ sąd w postępowaniu zabezpieczającym jest uprawniony oceniać wagę przesłanek uwiarygodniających roszczenie przez ich porównanie z przesłankami, które podważają uprawdopodobnienie powództwa. Przy ocenie, czy roszczenie jest wiarygodne, sąd powinien uwzględnić znajdujący się w aktach sprawy materiał, który poddaje w poważną wątpliwość okoliczności mające uprawdopodobnić żądanie, w tym, jak prawidłowo podniósł Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, przepisy prawa materialnego (tak: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1961 r., IV CZ 54/61, OSNC 1963 nr 6, poz. 114; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 1968 r., I CZ 10/68, LEX nr 6424; postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 stycznia 2012 r., I ACz 173/12, LEX nr 1115410 oraz z dnia 13 lutego 2012 r., I ACz 270/12, LEX nr 111997; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 18 września 2012 r., I ACz 559/12, LEX nr 1223409).

Godzi się również zauważyć, że uwzględniając wniosek o udzielenie zabezpieczenia tylko do kwoty 50.000 zł, Sąd Okręgowy trafnie przyjął, iż powód niewłaściwie zastosował przepisy prawa materialnego obowiązujące przy wyliczaniu dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, gdyż odwołuje się do treści art. 134 Kodeksu pracy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. i wysokość wynagrodzenia za godziny nadliczbowe w 80% oblicza z uwzględnieniem nie obowiązującego dodatku. Obecnie na podstawie zmian wprowadzonych do kodeksu pracy ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 213, poz. 2081) wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych od dnia 1 stycznia 2004 r. reguluje art. 151 1 § 1 k.p., który stanowi, że wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w dni powszednie wynosi 50%.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ma racji powód zarzucając, że Sąd Okręgowy uwzględniając wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien dokonać zajęcia ruchomości w postaci maszyn (...) w liczbie 20 sztuk, ponieważ ten sposób zabezpieczenia byłby najkorzystniejszy dla strony pozwanej. Należy mieć na względzie, iż zgodnie z treścią art. 730 ( 1) § 3 k.p.c. przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Wskazanie sposobu zabezpieczenia w sprawach dotyczących roszczeń pieniężnych polega na wymienieniu środka wskazanego w art. 747 i nast. k.p.c. i nie jest wykluczone wskazanie przez uprawnionego dwóch lub więcej sposobów zabezpieczenia w sposób alternatywny lub ewentualny. Niemniej jednak wówczas Sąd, kierując się przesłankami wymienionymi w art. 730 ( 1) § 3 k.p.c., powinien zastosować taki sposób, który uprawnionemu zapewni należytą ochronę, a jednocześnie nie obciąża obowiązanego ponad potrzebę. Powód w zażaleniu nie kwestionuje, że udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie rachunku bankowego strony pozwanej nie zapewni mu należytej ochrony, ale bezpodstawnie uważa, że Sąd Okręgowy powinien uwzględnić oba sposoby zabezpieczenia wskazane we wniosku. Ze stanowiskiem tym nie sposób się zgodzić, ponieważ Sąd Okręgowy prawidłowo dokonał wyboru sposobu zabezpieczenia, co szczegółowo uzasadnił w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, a samo wskazanie przez powoda nazw maszyn nie dawało podstaw do uwzględnienia zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie ruchomości, które nie zostały oznaczone co do tożsamości.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.

Sąd Apelacyjny nie orzekał o kosztach postępowania zażaleniowego, ponieważ stosownie do treści art. 108 § 1 k.p.c. sąd orzeka o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Takim orzeczeniem nie jest postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia, albowiem art. 745 k.p.c. wprost stanowi, że o kosztach postępowania zabezpieczającego sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.