Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Monika Grubba

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Pachniewska

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2017 r.w. T.

sprawy z powództwa:

O. P. i Z. P. (1)

przeciwko:

P. P. (1)

o:

podwyższenie alimentów

na skutek skargi pozwanego o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w. T. z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt (...)

zmienia zaskarżony wyrok i:

I.  podwyższa rentę alimentacyjną od pozwanego P. P. (1) na rzecz powódki O. P., z kwoty po 750 złotych miesięcznie ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 9.04.2008r. w sprawie (...) do kwoty po 1.000 /jeden tysiąc sto/ złotych miesięcznie, płatnej do rąk powódki, poczynając od dnia 17.12.2015r., do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo O. P. w pozostałym zakresie,

III.  podwyższa rentę alimentacyjną od pozwanego P. P. (1) na rzecz powódki Z. P. (1), z kwoty po 750 złotych miesięcznie ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 9.04.2008r. w sprawie (...) do kwoty po 1.000 /jeden tysiąc/ złotych miesięcznie, płatnej do rąk powódki, poczynając od dnia 17.12.2015r., do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

IV.  oddala powództwo Z. P. (1) w pozostałym zakresie,

V.  nie obciąża powódek kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,

VI.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Rejonowego w T./ kwotę 360 /trzysta sześćdziesiąt/ złotych tytułem opłaty sądowej,

VII.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami,

VIII.  wyrokowi w punktach I. i III. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 537/16

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2015 r. Z. P. (1) złożyła pozew przeciwko P. P. (1) o podwyższenie alimentów z kwoty po 750 zł miesięcznie, ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 9 kwietnia 2008r. w sprawie (...) do kwoty po 1.800 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt (...).

Tego samego dnia O. P. złożyła pozew przeciwko P. P. (1) o podwyższenie alimentów z kwoty po 750 zł miesięcznie, ustalonej ww. wyrokiem, do kwoty po (...) zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu. Sprawa ta została zarejestrowana pod sygn. akt (...) Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2015 r. sprawa ta została połączona ze sprawą (...) w celu łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

W uzasadnieniu obu pozwów wskazano, że od chwili zasądzenia alimentów minęło przeszło siedem lat i sytuacja powódek uległa znacznej zmianie. Pozwany utrzymuje sporadyczny kontakt z córkami. Koszty ich utrzymania spoczywają głównie na ich matce, która zmuszona jest pracować w dwóch różnych miejscach i korzystać z pomocy swojej rodziny.

Powódka Z. P. (1) wskazała, że jest uczennicą klasy maturalnej w (...) w T.. Po zdaniu matury zamierza podjąć studia, dlatego uczęszcza na prywatne lekcje matematyki, fizyki oraz języka angielskiego. Dodatkowo od 12 roku życia czynnie uprawia sport – siatkówkę. Jest zawodniczką w klubie sportowym (...), co wiąże się ze znacznymi kosztami związanymi z zakupem odpowiedniego sprzętu, odzieży sportowej, odżywek, witamin, maści regenerujących itp. Wskazano, że miesięczny koszt utrzymania powódki Z. P. (1) wynosi ok. (...) zł. Wydatki obejmują: żywność 1.050 zł, odpowiedni udział w kosztach utrzymania mieszkania 200 zł, dojazdy na treningi do C. oraz do szkoły 300 zł, odzież 250 zł, odżywki, witaminy, lekarstwa oraz rehabilitacja 200 zł, odzież sportowa 50 zł, siłownia, basen 80 zł, podręczniki 75 zł, korepetycje 540 zł, wycieczki, biwaki oraz wyjścia ze szkoły 50 zł, wakacje, ferie, obozy 250 zł, kieszonkowe 200 zł, potrzeby kulturalne 50 zł, środki czystości, higieny, kosmetyki 155 zł, telefon i internet 100 zł, wydatki okazjonalne 50 zł.

Powódka O. P. od 1 października 2015 r. rozpoczęła studia stacjonarne na (...) (...) G.. W związku z tym zamieszkała w G., co spowodowało znaczny wzrost wydatków związanych m.in. z koniecznością wynajmu mieszkania. Miesięczny koszt jej utrzymania wynosi ok. (...) zł. Wydatki na powódkę obejmują: wynajem mieszkania w G. 720 zł, wyżywienie 1.050 zł, bilet miesięczny 50 zł, dojazdy do (...) razy w miesiącu 104 zł, odzież 292 zł, lekarstwa i dentysta 33 zł, wakacje i ferie 250 zł, kosmetyki oraz środki higieny 155 zł, rozrywki i potrzeby kulturalne 200 zł, wydatki okazjonalne 50 zł, telefon 100 zł, pomoce naukowe 100 zł, dodatkowe zajęcia języka angielskiego 240 zł. Pozwany przed rozpoczęciem przez powódkę O. P. studiów zobowiązał się przekazywać jej 1.400 zł tytułem alimentów, jednak bez podania powodów odstąpił od tych ustaleń i obecnie przekazuje jej 900 zł.

W dniu 11 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy w T. wydał w sprawie (...) wyrok zaoczny. Wyrokiem tym w punkcie I sąd podwyższył z dniem 17.12.2015 r. rentę alimentacyjną od pozwanego P. P. (1) na rzecz powódki Z. P. (1) do kwoty po 1.800 zł miesięcznie. W punkcie II wyroku podwyższył z dniem 17.12.2015 r. rentę alimentacyjną od pozwanego P. P. (1) na rzecz powódki O. P. do kwoty po 1.650 zł. Ponadto sąd odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi i nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Wyrok ten uprawomocnił się dnia 26 marca 2016 r.

W dniu 7 lipca 2016 r. do tut. sądu wpłynęła skarga pozwanego o wznowienie postępowania zakończonego ww. prawomocnym wyrokiem zaocznym. W skardze tej pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I i oddalenie powództwa Z. P. (1) w całości, zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie II i oddalenie powództwa O. P. w całości, zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie III i zasądzenie od powódek na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie IV sentencji poprzez jego uchylenie oraz o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku do czasu rozstrzygnięcia sprawy. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą III RC 537/16.

W uzasadnieniu skargi wskazano m.in., że ustalenia sądu oparte były wyłącznie na twierdzeniach powódek i przedkładanym przez nie materiale dowodowym. Pozwany nie brał udziału w postępowaniu, a w aktach brak jest skutecznego doręczenia mu korespondencji procesowej. Żadna z powódek nie udzieliła pozwanemu informacji o wytoczeniu powództwa ani o wydaniu wyroku, mimo dysponowania kontaktem elektronicznym oraz telefonicznym pozwanego. Już w czerwcu 2015 r. powódka Z. P. (1) posiadała informację, że pozwany przeprowadza się do T., a 25 grudnia 2015 r. za pośrednictwem M. pozwany przekazał O. P. dokładny adres, pod którym następnie (...) córki go odwiedziły. Korespondencja do pozwanego w sprawie (...) kierowana była na adres: T., ul. (...), wskazany przez powódki. Pozwany natomiast 26 czerwca 215 r. zmienił miejsce zamieszkania na ul. (...) w T.. Powódki wskazując w pozwach adres zamieszkania pozwanego w T. miały pełną świadomość i wiedzę podania błędnego, nieaktualnego adresy. Wskazuje to, że działały w złej wierze i świadomie wprowadziły sąd w błąd. O postępowaniu pozwany uzyskał wiedzę w maju 2016 r. z korespondencji komorniczej, a więc zachowany został termin do złożenia skargi o wznowienie postępowania.

W uzasadnieniu skargi wskazano też, że uchwałą nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników (...) Sp. z o.o. w T. z 13 lutego 2015 r. odwołano pozwanego z funkcji Prezesa Zarządu spółki. Od tego czasu pozwany utrzymywał się z poczynionych wcześniej oszczędności i poszukiwał zatrudnienia. Od 1 marca 2016 r. podjął pracę w wymiarze 1/25 etatu, a od 2 marca 2016 r. na 1/40 etatu. Pozwany ponosi koszt spłaty kredytu hipotecznego w kwocie ok. (...) miesięcznie. W roku 2015 pozwany uzyskał dochód w wysokości 940 zł. Dodatkowo uzyskuje dochód z najmu nieruchomości w kwocie (...) zł brutto miesięcznie, to jest(...) zł netto miesięcznie. Dodał, że usprawiedliwione potrzeby powódek zmieniły się, ale nie w sposób istotny. Zakwestionował wysokość wskazanych przez nie kosztów utrzymania.

Pismem procesowym z 14 września 2016 r. powódki wniosły o odrzucenie skargi pozwanego z uwagi na brak oparcia na ustawowej podstawie oraz o obciążenie pozwanego kosztami postępowania w sprawie, ewentualnie o oddalenie skargi i obciążenie pozwanego kosztami postępowania w sprawie. W uzasadnieniu wskazano, że w toku postępowania miejscem zamieszkania pozwanego był T., albowiem ten adres widnieje w ewidencji i jest podawany przez pozwanego w różnych instytucjach. Podano, że w międzyczasie usprawiedliwione potrzeby powódek wzrosły, albowiem Z. P. (1) podjęła naukę na (...) (...).

Postanowieniem z dnia 14 września 2016 r. wydanym w przedmiotowej sprawie sąd wstrzymał wykonanie zaskarżonego wyroku zaocznego na czas trwania postępowania o wznowienie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódki O. P. urodzona (...) w E. i Z. P. (1) urodzona (...) w E. są dziećmi M. D. i pozwanego P. P. (1).

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

odpisy skrócone aktów urodzenia - k. 8 akt (...) Sądu Rejonowego w T./

Po raz ostatni wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powódek została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z 9 kwietnia 2008 r. w sprawie (...) Wyrokiem tym podwyższono alimenty na rzecz małoletnich wówczas O. i Z. sióstr P. do kwoty po 750 zł miesięcznie dla każdej z nich, tj. do łącznej kwoty po (...) zł miesięcznie, płatnej do rąk ich matki.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

wyrok z 9 kwietnia 2008 r. - k. 71-72 akt (...) Sądu Rejonowego w T./

W chwili wydawania wyroku małoletnie O. i Z. siostry P. mieszkały razem z matką M. D. i jej mężem w należącym do niego mieszkaniu. Matka małoletnich była wówczas bezrobotna i nie otrzymywała dochodów. Do 3 grudnia 2007 r. prowadziła działalność gospodarczą - pub, z które uzyskiwała dochód w kwocie ok. 560 zł miesięcznie. Zrezygnowała z tego z uwagi na straty. Szukała pracy jako nauczycielka – przewidywała, że uzyska dochody w kwocie ok. (...) zł netto miesięcznie. Opłaty za mieszkanie uiszczał mąż matki małoletnich, który zarabiał ok. (...)zł netto miesięcznie. Płacił on również 920 zł alimentów na dwoje swoich dzieci oraz spłacał kredyt po 600 zł miesięcznie i pożyczkę w tej samej wysokości. Opłaty mieszkaniowe wynosiły: prąd ok. 100 zł, internet z telewizją ok. 100 zł oraz gaz w sezonie grzewczym ok. 540 zł miesięcznie. Matka małoletnich była właścicielką R. (...) z (...)Nie posiadała żadnych nieruchomości.

Małoletnia O. uczęszczała wówczas do klasy (...) w T. o profilu sportowym. Chodziła na warsztaty teatralne za 40 zł miesięcznie. Małoletnia Z. uczęszczała do klasy (...) Szkół Podstawowych nr (...) w T. o profilu sportowym siatkarskim. Obie powódki dojeżdżały do szkoły, co stanowiło wydatek ok. 80 zł. W szkole spożywały obiady po 35 zł miesięcznie każda. Chodziły również na dodatkowe lekcje języka angielskiego, których koszt wynosił ok. 150 zł miesięcznie. Uczestniczyły w wycieczkach szkolnych oraz zawodach sportowych, należały do harcerstwa.

P. P. (1) pracował wówczas jako dyrektor ds. handlu i marketingu w firmie (...) Sp. z o.o. w T. i jego miesięcznie wynagrodzenie wynosiło ok.(...) zł netto. Mieszkał z partnerką oraz jej 12-letnim synem w mieszkaniu przy ul. (...) w T., stanowiącym jego własność. Na zakup tego mieszkania zaciągnął kredyt, który spłacał w ratach po ok. 490 zł miesięcznie. Nie posiadał innych nieruchomości ani samochodu. Korzystał z telefonu i samochodu służbowego. Opłaty za mieszkanie wynosiły: prąd ok. 560 zł w sezonie grzewczym, a ok. 100 zł poza sezonem, czynsz ok. 240 zł, gaz ok. 40 zł. Pozwany nie miał na utrzymaniu innych dzieci.

W tym czasie pozwany dobrowolnie płacił na każdą z córek po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów.

/dowód:

oświadczenie dot. dochodów - k. 35, 36 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

decyzja – k. 37 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

zaświadczenie o dochodach – k. 30 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie M. D. - k. 68-69 akt(...) Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) - k. 69 akt (...) Sądu Rejonowego w T./

W dniu 10 listopada 2010 r. małoletnie O. i Z. siostry P. działające przez swoją matkę M. D. wniosły powództwo o podwyższenie alimentów do kwoty po 1.200 zł miesięcznie na rzecz małoletniej O. P. oraz do kwoty po (...) zł na rzecz małoletniej Z. P. (1). Wyrokiem z 28 marca 2011 r. powództwo zostało oddalone.

W tym czasie małoletnia O. P. miała (...) lat, uczyła się w klasie 2 gimnazjum. Uczęszczała dodatkowo na lekcje języka angielskiego po 40 zł za lekcję. Dojeżdżała do szkoły samochodem razem z matką lub z jej mężem. Koszt jej utrzymania matka oceniała na (...) zł.

Małoletnia Z. P. (1) miała (...) lat i uczęszczała do 1 klasy gimnazjum sportowego w B.. Mieszkała w bursie, za którą opłata wynosiła 208 zł miesięcznie i dodatkowo 40 zł na wyżywienie. Małoletnia uprawiała zawodowo siatkówkę. Wymagała leczenia ortodontycznego aparatem stałym. Koszt jej utrzymania matka oceniała na 2.648 zł.

Matka małoletnich pracowała jako nauczycielka w 2 szkołach, uczyła chemii i fizyki. Zarabiała łącznie (...) zł miesięcznie. Jej mąż zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie i płacił alimenty na dwoje swoich dzieci w łącznej kwocie po(...) zł. Małżonkowie spłacali kredyt hipoteczny zaciągnięty na budowę domu jednorodzinnego w ratach po (...)zł, kredyt na zakup samochodu po 500 zł oraz kredyt na drugi samochód po 400 zł miesięcznie. Opłaty związane z utrzymaniem domu wynosiły: prąd 1.200 zł za 2 i pół miesiąca, woda 80 zł za ten sam okres, gaz 50 zł, śmieci 50 zł, internet 35 zł, telewizja 180 zł, opał w sezonie grzewczym - 6 ton ekogroszku po 680 zł każda.

/dowód:

pozew – k. 2-3 akt (...) Sądu Rejonowego w T.,

wyrok z 28 marca 2011 r - k. 76 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

karta wynagrodzeń – k. 39 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

zaświadczenie – k. 40 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie M. D. - k. 72-73 akt (...)Sądu Rejonowego w T./

Pozwany w tym czasie mieszkał w domu położonym w T. przy ul. (...), który kupił 16 maja 2008 r. Na jego zakup zaciągnął kredyt hipoteczny w wysokości (...), tj. (...) zł. Miesięczna rata wynosiła (...) zł. Miał jedną ratę zaległości. Spłacał również kredyt gotówkowy w ratach po ok. 620 zł miesięcznie wzięty na wyposażenie domu. Opłaty związane z utrzymaniem domu wynosiły: woda 150 zł, prąd 150 zł, ogrzewanie w sezonie grzewczym (...)zł miesięcznie.

W 2009 r. pozwany sprzedał natomiast swoje mieszkanie położone w T. przy ul. (...). Pieniądze ze sprzedaży przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego na jego zakup.

Pozwany mieszkał z konkubiną A. W. i jej 15-letnim synem, który otrzymywał od swojego ojca alimenty po 500 zł miesięcznie. Poza powódkami, na które alimenty płacił regularnie, miał na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko – córkę Z. ur. (...)

P. P. (1) w tym czasie prowadził wraz z konkubiną działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa usług finansowych w formie spółki jawnej z siedzibą w T., przy czym punkt obsługi mieścił się w T.. Prowadzili również wspólnie placówkę bankową w tej samej miejscowości. Zajmowali się także pośrednictwem w sprzedaży usług wydarzeń, np. wynajmowali telebimy. Codziennie dojeżdżali do T.. Zatrudniali jednego pracownika. Spółka przynosiła straty, pozwany miał zaległości wobec ZUS i był zadłużony u znajomych.

/dowód:

harmonogram spłaty kredytu hipotecznego – k. 17 akt,

szczegóły konta – k. 78 akt,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) - k. 73 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast.,

akt urodzenia małol. Z. P. (2) – k. 33 akt/

W 2010 r. pozwany odziedziczył po ciotce mieszkanie położone w W.. Sprzedał je w lipcu 2013 r. za kwotę 345.000 zł. Z kwoty tej zapłacił podatek, spłacił zaciągnięte pożyczki, a część pieniędzy przeznaczył na remont domu i bieżące wydatki. Oszczędności ze sprzedaży mieszkania skończyły się na przełomie maja i czerwca 2016 r.

Od 1 stycznia 2012 r. do lutego 2015 r. pozwany był prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w T.. Zarabiał faktycznie co najmniej (...)zł, chociaż umowa przewidywała minimalne wynagrodzenie za pracę. Zatrudniony był na ¼ etatu. Znaczną część dochodów otrzymywał nieoficjalnie. Odwołano go w lutym 2015 r. W następnym okresie pozostawał bez oficjalnego zatrudnienia.

W 2013 r. pozwany wykazał dochód w wysokości (...) zł, a w 2015 r. w wysokości (...)zł.

Aktem notarialnym z 6 lutego 2015 r. pozwany sprzedał swojej konkubinie A. W. 3/5 udziału w nieruchomości położonej w T. przy ul. (...) za kwotę(...) zł.

/dowód:

uchwała z dn. 13.02.2015 r. – k. 18 akt,

akt notarialny z dn. 6.02.2015 r. – k. 139-141 akt,

akt notarialny z dn.24.07.2013 r. – k. 142-152 akt,

zeznanie podatkowe PIT-36 pozwanego za 2013 r. – k. 69-77 akt (...) Sądu Rejonowego w T.,

zeznanie podatkowe PIT-11 pozwanego za 2015 r. – k. 15-16 akt,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – k. 167-169 akt (...)Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast./

W momencie składania pozwu o podwyższenie alimentów, tj. w grudniu 2015 r., powódka O. P. studiowała stacjonarnie na I roku prawa na(...) G.. Wynajmowała mieszkanie wraz z dwiema koleżankami, za które opłata wynosiła (...) zł miesięcznie plus czynsz 463 zł. Dodatkowo co dwa miesiące było rozliczenie prądu i gazu, a wody co pół roku. Opłaty wynosiły łącznie po 720 zł miesięcznie od osoby i dodatkowo po 20 zł za internet. Zakupy związane z rozpoczęciem studiów wyniosły ok. 400 zł, np. za pościel, lustro.

Obecnie powódka ma(...)lat i jest studentką II roku prawa. Nie otrzymuje żadnego stypendium. Nadal wynajmuje to samo mieszkanie z koleżankami. Obecnie opłata za wynajem wynosi 730-750 zł miesięcznie od osoby. Dopłata do wody za pół roku wynosiła 100 zł.

/dowód:

zaświadczenie z uniwersytetu – k. 5 akt (...) Sądu Rejonowego w T., k. 19 akt (...) Sądu Rejonowego w Toruniu oraz k. 89 akt,

umowa najmu mieszkania - k. 6-7 akt (...) Sądu Rejonowego w T.,

przesłuchanie powódki O. P. – e-protokół z dn. 22.02.2017 r. 6min.25sek. i nast.,

zeznania świadka M. D. - e-protokół z dn. 2.11.2016r. 3min.59sek. i nast./

Powódka zajęcia na uniwersytecie ma od poniedziałku do środy oraz w piątki, a czwartki ma wolne. Chodzi na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, są to 2 godziny w tygodniu po 35 zł. Posiada telefon komórkowy, za który opłata wynosi 100 zł miesięcznie. Chodzi na siłownię za 60 zł miesięcznie.

Na książki i pomoce naukowe na początku semestru powódka wydaje 170-200 zł. Przed sesją sporządza dodatkowo ksero niezbędnych materiałów za ok. 50-70 zł.

O. P. wychodzi ze znajomymi dwa razy w tygodniu, w piątki i soboty. Podczas wyjść na bilety wstępu czy piwo wydaje 30-60 zł, tj. 150-200 zł miesięcznie. Ma wadę wrodzoną kręgosłupa. Leczy się w ramach NFZ. Na leki wydała do tej pory łącznie ok. 100 zł. Obecnie nie przyjmuje żadnych leków. Nie ma innych problemów zdrowotnych. Kupuje bilet miesięczny za 42 zł, na dojazdy do (...) razy w miesiącu wydaje 100 zł, a na kosmetyki i środki czystości ok. 100 zł.

Powódka podała, że miesięcznie na odzież wydaje 200-250 zł, a na wyżywienie 1.050 zł miesięcznie, tj. 35 zł dziennie. Jada na uczelni albo w okolicznych restauracjach, nie przygotowuje posiłków w domu.

Podczas ostatnich wakacji pracowała w Anglii. Zarobione pieniądze przeznaczyła na odzież, kosmetyki, biżuterię i zwiedzanie. W ferie wyjeżdża do babci, do koleżanek.

/dowód:

harmonogram zajęć – k. 90 akt,

zeznania świadka M. D. - e-protokół z 2.11.2016 r. 3min.59sek. i nast.,

przesłuchanie powódki O. P. – e-protokół z dn. 22.02.2017 r. 6min.25sek. i nast./

W sierpniu 2015 r. O. P. zwróciła się z prośbą do ojca o podwyższenie alimentów do kwoty po 1.100 zł miesięcznie. Pozwany wyraził zgodę na alimenty po 1.000 zł, a w słabszych miesiącach po 900 zł.

Pozwany regularnie do 15-tego każdego miesiąca przelewa na rzecz córki alimenty. Od października 2015 r. do kwietnia 2016 r. było to 900 zł, a od maja do chwili obecnej ponownie jest to 750 zł miesięcznie.

Na początku każdego miesiąca matka powódki przelewa na jej konto 1.000-1.200 zł. Jeśli na koniec miesiąca zostaną powódce pieniądze, to zwraca je matce, np. ok. 200 zł.

/dowód:

mejle – k. 29 akt,

potwierdzenia przelewu alimentów na rzecz O. P. – k. 40-45 akt,

przesłuchanie powódki O. P. – e-protokół z 22.02.2017 r. 6min.25sek. i nast./

Powódka Z. P. (1) w momencie składania pozwu o podwyższenie alimentów była uczennicą klasy maturalnej(...) L. O. w T.. Miała korepetycje z matematyki dwa razy w tygodniu po 30 zł, z języka angielskiego dwa razy w tygodniu po 40 zł oraz do stycznia 2016 r. z fizyki raz w tygodniu za 30-40 zł. Do 15 marca 2016 r. była czynną zawodniczką klubu siatkarskiego (...) w C.. Od klubu dostawała 500 zł miesięcznie tytułem zwrotu za paliwo, ale kwota ta nie była wystarczająca. Wydawała również ok. 100 zł miesięcznie, np. na odżywki. Musiała też wykupić karnet na siłownię za 100 zł. W tym czasie często chorowała na anginę.

/dowód:

zaświadczenie z(...) L. O.– k. 20 akt (...) Sądu Rejonowego w T.,

pismo (...) k. 85 akt,

przesłuchanie powódki Z. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 37min.12sek. i nast.,

zeznania świadka M. D. - e-protokół z 2.11.2016 r. 3min.59sek. i nast./

Obecnie Z. P. (1) ma(...) lat i jest studentką (...)roku Akademii (...) w S.. Wraz z dwoma kolegami wynajmuje mieszkanie w S., za które opłata wynosi 635 zł miesięcznie od osoby (łącznie(...) zł na 3 osoby) plus internet 20 zł miesięcznie. Co dwa miesiące jest rozliczenie zużycia gazu i prądu, a co pół roku wody. Rachunki za prąd wynoszą ok. 150 zł, a za gaz 80 zł. Matka kupiła jej szafę za 150 zł, biurko za 160 zł i pościel oraz laptopa za ok. 2.100 zł.

Powódka zajęcia na uniwersytecie ma od poniedziałku do czwartku. Piątek jest co do zasady wolny, ale często ma wówczas zajęcia dodatkowe związane z projektami na studiach. Od października 2016 r. powódka dwa razy w tygodniu trenuje siatkówkę w klubie akademickim. Wpisowe wynosiło 60 zł, innych stałych opłat nie ma. Ponadto powódka uczęszcza na siłownię – karnet kosztuje 100 zł.

Z. P. (1) nie ma biletu miesięcznego, na bilety jednorazowe wydaje ok. 20-30 zł miesięcznie. Stara się przyjeżdżać do T. dwa razy w miesiącu, podróż w jedną stronę kosztuje ok. 45 zł. Ma telefon komórkowy, za który opłata wynosi 100 zł miesięcznie.

Powódka ma problemy dermatologiczne. Korzysta z publicznej służby zdrowia. Prywatnie była u ginekologa, wizyta kosztowała 100 zł. Musi używać specjalnego szamponu, który kosztuje 40 zł. Została jej przepisana maść za 80 zł. Nie przyjmuje stałych leków.

/dowód:

przesłuchanie powódki Z. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 37min.12sek. i nast.,

zeznania świadka M. D. - e-protokół z 2.11.2016 r. 3min.59sek. i nast./

W tym roku powódka nie korzysta z żadnych korepetycji. Na uczelni nie otrzymuje stypendium.

Powódka podała, że na kosmetyki wydaje 100 zł miesięcznie, na odzież 200-300 zł miesięcznie, a na wyżywienie 1.050 zł miesięcznie, tj. 35 zł dziennie. Jada raczej poza domem.

W wakacje pracowała, zajmowała się sprzedażą lodów i gofrów. Zarobiła (...)zł w pierwszym miesiącu i(...) zł w drugim miesiącu. Za zarobione pieniądze zrobiła sobie tatuaże, kupiła kosmetyki, zegarek, dołożyła do wakacji. Ferie spędza u chłopaka i koleżanki.

/dowód:

zeznania świadka M. D. - e-protokół z 2.11.2016 r. 3min.59sek. i nast.,

przesłuchanie powódki Z. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 37min.12sek. i nast./

Pozwany regularnie przelewa na jej rzecz alimenty po 750 zł miesięcznie. Dodatkowo na początku miesiąca matka przelewa na jej konto (...)zł. Czasami zdarza się, że na koniec miesiąca zostaną powódce pieniądze i wtedy odsyła matce, np. ok. 200-300 zł.

/dowód:

potwierdzenia przelewu alimentów na rzecz Z. P. (1) – k. 34-39 akt,

przesłuchanie powódki Z. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 37min.12sek. i nast./

Matka powódek pracuje w Zespole Szkół (...) w T. jako nauczycielka i zarabia(...)zł miesięcznie. Mieszka wraz z mężem w domu jednorodzinnym, na którego zakup zaciągnęli kredyt hipoteczny. Rata kredytu wynosi (...) zł miesięcznie. Dodatkowo spłacają oni ratę pożyczki za samochody po 1.000 zł miesięcznie. Jej mąż zarabia ok. (...) zł netto miesięcznie. Spłaca pożyczkę z kasy zapomogowo-pożyczkowej w kwocie 500 zł miesięcznie. Dodatkowo płaci alimenty na dwójkę swoich dzieci łącznie po (...) zł miesięcznie. Dzieci są w wieku (...)lat.

M. D. jest właścicielką mieszkania przy ul. (...), które wynajmuje od września 2016 r. uzyskując dochód po 1.000 zł miesięcznie. Ponadto posiadają z mężem dwa samochody w kredycie. Odwiedzają ich dzieci, tj. powódki i synowie męża.

/dowód:

zeznania świadka M. D. - e-protokół z 2.11.2016 r. 3min.59sek. i nast.

zaświadczenie o dochodach M. D. – k. 88 akt/

Pozwany P. P. (1) nadal pozostaje w związku nieformalnym z A. W.. Ich córka Z. ma obecnie (...) lat i uczęszcza do (...) klasy szkoły podstawowej w T.. Jej miesięczny koszt utrzymania rodzice oceniają na (...) zł. Nie choruje na przewlekłe choroby, nie uczęszcza na odpłatne zajęcia.

Partnerka pozwanego utrzymuje syna, który ma (...) lat i trenuje piłkę nożną w B.. Tam również uczy się zaocznie w szkole policealnej. Powinien on otrzymywać z klubu 400 zł miesięcznie, jednak klub nie ma pieniędzy i pozostaje on na wyłącznym utrzymaniu swoich rodziców. Od ojca dostaje 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów, matka przekazuje mu 700-800 zł miesięcznie.

Od czerwca 2015 r. pozwany z partnerką i córką mieszkają w T. w wynajmowanym dwupokojowym mieszkaniu. Koszt wynajmu wynosi 1.000 zł miesięcznie i opłatę tę reguluje partnerka pozwanego. Pozwany uiszcza opłaty za zużycie mediów, które latem wynoszą 300 zł miesięcznie, zaś w okresie zimowym 600 zł miesięcznie. Pozwany dodatkowo przekazuje 1.000 zł miesięcznie na bieżące wydatki.

/dowód:

zeznania świadka A. W. – e-protokół z dn. 2.11.2016 r. 44min.12sek. i nast.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast.,

zaświadczenie ze szkoły podstawowej w T. – k. 30 akt,

koszty utrzymania – k. 21-28, 73-77 akt/

Dom położony w T. przy ul. (...) od wakacji 2016 r. wynajmowany jest kuzynowi pozwanego, B. Z., za kwotę(...) zł brutto, tj. (...) netto miesięcznie. Najemca ponosi opłaty związane z użytkowaniem domu.

Obecnie rata kredytu hipotecznego za dom wynosi ponad (...) zł. Pozwany i jego partnerka spłacają kredyt nieregularnie, mają miesięczne opóźnienie.

/dowód:

pismo banku – k. 79 akt,

zeznania świadka A. W. – e-protokół z 2.11.2016 r. 44min.12sek. i nast.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast./

Pozwany od 1 marca 2016 r. zatrudniony był na 1/25 etatu w firmie (...) S.A. w S. na stanowisku Doradcy Klienta. Jego wynagrodzenie oficjalnie wynosiło (...) zł brutto. Umowa została rozwiązana na koniec 2016 r.

Od 2 marca 2016 r. pozwany zatrudniony był również na 1/40 etatu w firmie (...) sp. z o.o. w G., na stanowisku S.ds. (...) Klienta z oficjalnym wynagrodzeniem ok. (...) zł brutto. Umowa została rozwiązana w czerwcu/lipcu 2016 r.

W październiku 2016 r. pozwany założył działalność gospodarczą w charakterze pośrednictwa finansowego dla firm. Wstrzymywał się z tym, gdyż wcześniej nie mógł prowadzić działalności na preferencyjnych warunkach. Od października do grudnia 2016 r. zarobił ok. (...) zł.

Pozwany ma limit odnawialny na koncie w wysokości (...) zł, który jest wykorzystany i został obecnie zablokowany.

/dowód:

wydruk z konta – k. 72 akt,

zaświadczenie o dochodach – k. 69, 70 akt,

umowa o pracę – k. 71 akt,

zeznanie podatkowe PIT/B pozwanego za 2016 r. – k. 156-157 akt,

karta wynagrodzenia – k. 11, 13-14 akt,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast./

A. W. od 2011 r. samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług bankowych w T., która jest kontynuacją spółki jawnej wcześniej prowadzonej z pozwanym. Spółka przynosiła straty, dlatego pozwany wycofał się z niej po znalezieniu pracy. Partnerka powoda obecnie zatrudnia 2 pracowników, którzy zarabiają po(...) zł netto miesięcznie. Jej dochody wynoszą ok. (...) zł miesięcznie. Ma limit w koncie firmowym w kwocie (...) zł, który spłaca po(...)zł miesięcznie.

Partnerka ma na firmę trzy samochody: A. (...) z 2012 r. zakupioną na kredyt, A. (...) z 2006 r., którą użytkuje pozwany i R. 75 z 2004 r., który użytkuje jej syn. Ponadto jest właścicielką działki położonej pod T., zakupionej w 2015 r. za (...) zł – za gotówkę.

/dowód:

zeznania świadka A. W. – e-protokół z 2.11.2016 r. 44min.12sek. i nast.,

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast./

Matka pozwanego J. P. ma zarejestrowaną działalność gospodarczą od 2015 r. Jej dochód w pierwszym roku wyniósł (...) zł, a w 2016 r. - (...) zł (przychód (...) zł). Z wykształcenia jest nauczycielką, ma (...) lat, mieszka w T.. Prowadzi działalność gospodarczą o charakterze zbliżonym do działalności pozwanego i jego partnerki – pośrednictwo kredytowe dla osób fizycznych. Działalność wykonywana jest w T..

/dowód:

przesłuchanie pozwanego P. P. (1) – e-protokół z 22.02.2017 r. 58min.38sek. i nast.,

zeznanie podatkowe PIT/B matki pozwanego za 2015 r. – k. 153-154 akt,

bilans z księgi – k. 155 akt/

Powiatowy Urząd Pracy dla Miasta T. w okresie od października 2015 r. do października 2016 r. dysponował (...) ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych. Dla osób z wykształceniem wyższym chemicznym była 1 oferta pracy i 3 oferty stażu. Proponowane przez pracodawców wynagrodzenie wynosi od (...)zł w 2015 r., zaś w 2016 r. od (...)zł brutto.

Powiatowy Urząd Pracy w C. w okresie od października 2015 r. do października 2016 r. nie dysponował ofertami pracy dla osób z wykształceniem wyższym chemicznym. Dla osób bez kwalifikacji zawodowych dysponował ofertami pracy na stanowiska: robotnik gospodarczy, pomocnik stolarza, pomoc kuchenna, pracownik fizyczny, pomocnik rzeźnika, pomocnik przy produkcji rybnej,. Ogrodnik terenów zieleni, pomoc cukiernika, pomocnik magazyniera, pomocnik przy produkcji drzewnej, pracownik fizyczny, pracownik restauracji, pakowacz, sprzątaczka, pomocnik budowlany, malarz konstrukcji, oczyszczacz ręczny, malarz-piaskarz, pomoc w pizzerii, przetwórca ryb, pomocnik kucharza, pracownik porządkowy, pomocnik montera, pracownik linii produkcyjnej.

/dowód:

pismo PUP w T. – k. 92 akt,

pismo PUP w C. – k. 96 akt/

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz o akta spraw (...) (...) i (...) Sądu Rejonowego w T., a ponadto częściowo na podstawie zeznań świadków A. W. i M. D. oraz przesłuchania stron.

Sąd przyjął za autentyczne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Były one opatrzone odpowiednimi podpisami i pieczęciami. W szczególności jednak żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności. Wątpliwości w zakresie prawdziwości treści zawartych w dokumentach budziły jedynie pisma dotyczące dochodów i majątku pozwanego. Pozwany sam bowiem wskazał, że uzyskiwał dochody, których nie wykazywał oficjalnie. Zakwestionował również prawdziwość treści zawartych w podpisanym przez siebie akcie notarialnym.

Sąd co do zasady przyznał walor wiarygodności zeznaniom złożonym przez świadka A. W., bowiem były rzeczowe i wewnętrznie spójne. Zdaniem sądu świadek unikał jednak odpowiedzi na pytania dotyczące pracy i dochodów pozwanego zasłaniając się niewiedzą. Trudno uznać to za wiarygodne, skoro od lat prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.

W ocenie sądu zeznania złożone przez świadka M. D. należało również co do zasady uznać za wiarygodne w zakresie, w jakim znalazły odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Zdaniem sądu świadek ten zawyżał jednak wysokość kosztów utrzymania córek. W tym zakresie zeznania świadka odbiegały od twierdzeń powódek.

Wszyscy zeznający w sprawie świadkowie postrzegali problem z perspektywy tej ze stron, z którą są związane, tak więc przy ocenie ich zeznań sąd wziął pod uwagę ich subiektywny charakter.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne również przesłuchanie stron w zakresie niektórych okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Częściowo były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Znalazły także w części potwierdzenie w stosownych dokumentach urzędowych. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała swoją sytuację materialną w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom powódek w zakresie ponoszonych przez nie kosztów utrzymania, albowiem nie udokumentowały części swoich wydatków, a wskazywane przez nie kwoty w ocenie Sądu zostały znacząco zawyżone. Wprawdzie co do zasady wskazywały one kwoty takie same, jak ich matka zeznająca w charakterze świadka, jednak nie zgadzało się to z kwotą, którą dysponowały – według ich twierdzeń.

Wiarygodność pozwanego w zakresie jego stanu materialnego również budzi zastrzeżenia sądu, albowiem sam przyznał, że osiągane przez niego dochody nie zawsze pokrywały się z tymi, które oficjalnie wykazuje. Ponadto decyzje podejmowane przez pozwanego i jego najbliższych dotyczące spraw majątkowych czy zarobkowych często są niejasne i budzą wątpliwości co do ich zgodności z prawdą, np. działalność prowadzona przez matkę pozwanego.

Przechodząc do rozważań prawnych należy wskazać, że skarga pozwanego o wznowienie postępowania podlegała uwzględnieniu, co w rezultacie, po przeprowadzeniu postępowania z udziałem pozwanego i uzupełnieniu postępowania dowodowego, doprowadziło do zmiany wyroku zaocznego z dnia 11 lutego 2016 r.

Pozwany uzasadniał skargę o wznowienie postępowania treścią art. 401 pkt 2 kpc, tj. pozbawieniem go w postępowaniu (...) możliwości obrony swoich praw.

Jak wynika z akt sprawy (...) powódki składając pozew wskazały adres pozwanego: T., ul. (...). Podczas rozprawy w dniu 11 lutego 2016 r. oświadczyły, że adres wskazany w pozwie jest adresem zameldowania pozwanego, pod którym pozwany przebywa i odbiera korespondencję, przy czym z tego co im wiadomo, pozwany przebywa pod innym adresem, którego powódki nie znają. Jak wynika natomiast z dokumentów złożonych przez pozwanego, powódki już na początku czerwca 2015 r. zostały przez niego poinformowane, że przeprowadza się on do T.. 25 grudnia 2015 r. pojechały natomiast go odwiedzić, co same w niniejszej sprawie potwierdziły. Powódki w pełni świadomie udzieliły zatem sądowi na rozprawie w dniu 11 lutego 2016 r. błędną informację, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie i że nie znają jego dokładnego adresu. Bez znaczenia jest przy tym, gdzie pozwany jest zameldowany. Bezspornym jest bowiem, że pozwany w momencie wniesienia pozwu nie mieszkał pod adresem, który wskazały powódki. Ponadto w momencie wydania wyroku znały jego dokładny adres zamieszkania w T., czego nie ujawniły. Dlatego w ocenie sądu nie doszło do skutecznego doręczenia pozwanemu odpisów pozwu oraz wyroku zaocznego, albowiem w chwili ich awizowania nie mieszkał on już w T., lecz w T..

W tym stanie rzeczy sąd uznał argumenty skarżącego, iż został on pozbawiony możliwości obrony swych praw, co przemawiało za wznowieniem postępowania.

Odnosząc się do żądania pozwu wskazać należy, że powództwo o podwyższenie alimentów posiada podstawę prawną w art. 138 kro. Przepis ten stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmianę w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54).

Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Powódki wskazywały, że alimenty otrzymywane do tej pory nie wystarczają na zaspokojenie ich podstawowych potrzeb, gdyż wzrosły koszty ich utrzymania. Powódki są znacznie starsza, studiują w systemie stacjonarnym.

Ostatni raz Sąd ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanego względem powódek w wyroku z 9 kwietnia 2008r. w sprawie o sygn. akt (...) na kwotę po 750 zł miesięcznie dla każdej z nich. Małoletnia wówczas O. był uczennicą V klasy szkoły podstawowej, a Z. IV. Ogólnie były zdrowe, nie chorowały na przewlekłe choroby. Mieszkały wraz z matką i ojczymem. Chodziły na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, brały udział w zawodach sportowych, jeździły na wycieczki szkolne.

W tym czasie pozwany P. P. (1) pracował jako dyrektor do spraw handlu i marketingu i zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie. Nie miał innych osób na utrzymaniu. Matka powódek była wówczas bezrobotna.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że od 9 kwietnia 2008 r., tj. ostatniego ustalenia wysokości alimentów, upłynęło 8 lat. Zdaniem sądu niewątpliwie w tym czasie zwiększeniu uległy usprawiedliwione potrzeby powódek. Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w orzeczeniu z dnia 1.06.1965 r. (I CZ 135/64, niepubl.) ,,różnica wieku dzieci spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość renty alimentacyjnej, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związany z uczęszczaniem do szkoły, pobieraniem dodatkowych lekcji itp., co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków’’.

W myśl § 1 art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" oraz "możliwości zarobkowe i majątkowe" zostały szczegółowo omówione w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. W uchwale tej stwierdzono między innymi, że: Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako objaw zbytku lub z innych przyczyn nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe - materialne i intelektualne uprawnionego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 kro, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa.

Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

W ocenie sądu sytuacja powódek uległa znacznym zmianom. W czasie ostatniego orzekania w sprawie wysokości alimentów były one uczennicami szkoły podstawowej. W chwili obecnej Z. ma lat (...) a O. lat (...)Obie podjęły naukę na studiach wyższych poza miejscem zamieszkania, co samo w sobie generuje dodatk owe koszty związane z wynajęciem stancji i pokryciem m.in. kosztów dojazdu do domu rodzinnego.

Powódka O. P. z powodzeniem zakończyła pierwszy rok studiów i obecnie jest studentką drugiego roku studiów stacjonarnych na kierunku prawo na U. G.. Zajęcia odbywają się przez cztery dni w tygodniu, co nie pozwala jej na podjęcie stałej pracy. Powódka Z. P. (1) jest obecnie studentką pierwszego roku Akademii (...) w S.. Jej zajęcia odbywają się od poniedziałku do czwartku, co również uniemożliwia jej podjęcie stałej pracy.

Skoro dziecko bezpośrednio po ukończeniu szkoły średniej kontynuuje naukę w obranym kierunku w szkole wyższej - co nie jest naganne, ale wprost przeciwnie, zasługuje na aprobatę - nie można wymagać, by jednocześnie pracowało zarobkowo osiągając dochody wystarczające na swoje utrzymanie (wyrok Sądu Najwyższego z 11.03.1999 r., III CKN 1175/98).

Zdaniem sądu jednak, przy właściwej organizacji czasu i wykazaniu chęci, powódki mogłyby - tak jak wielu studentów - podjąć pracę dorywczą. W ten sposób uzyskałyby środki na swoje dodatkowe wydatki, które wykraczają poza granice koniecznych i usprawiedliwionych, do ponoszenia których zobowiązani są rodzice. Jeżeli jednak zamierzają poświęcić swój czas wyłącznie na naukę, wówczas powinno to mieć odzwierciedlenie w wynikach i uzyskaniu dodatkowego dochodu w postaci stypendium naukowego.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka - stanowiący uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej - nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie jest również związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez dziecko określonego stopnia podstawowego czy średniego wykształcenia (wyrok Sądu Najwyższego z 30.06.1999 r., III CKN 199/99).

Rodzice winni zatem łożyć na utrzymanie i wykształcenia także pełnoletniego dziecka, zdobywającego kwalifikacje zawodowe, odpowiadające jego uzdolnieniom i predyspozycjom, np. uczącego się w szkole pomaturalnej lub studiującego na wyższej uczelni. Warunkiem jest tylko, by był to czas rzeczywistej nauki (wyrok Sądu Najwyższego z 26.11.1998 r., I CKN 898/97).

W związku z podjęciem studiów każda z powódek wynajmuje mieszkanie z innymi studentami. O. P. ponosi łączną opłatę z internetem po ok. 760 zł miesięcznie, a Z. P. (1) po ok. 655 zł miesięcznie. Oczywistym jest, że do usprawiedliwionych potrzeb powódek należy zaliczyć także takie wydatki, jak odzież, kosmetyki, materiały edukacyjne, telefon, bilety na dojazdy. Powódki mają także prawo do życia towarzyskiego kulturalnego w rozsądnym zakresie, co również wiąże się z wydatkami. Powódki nie chorują przewlekle, nie biorą stałych leków. O. ma dodatkowe zajęcia z języka angielskiego. Z. natomiast trenuje siatkówkę i ponosi większe wydatki na dojazdy do domu rodzinnego. Zdaniem sądu wydatki ponoszone przez obie powódki są w podobnej wysokości.

Powódka Z. P. (1) w momencie złożenia pozwu mieszkała wprawdzie jeszcze w T. i uczyła się w liceum, jednak jej wydatki były porównywalne do obecnych z powodu korepetycji przygotowujących do matury.

Zdaniem sądu niektóre wydatki zostały przez powódki zawyżone, np. na odzież. Powódki nie są już bowiem w okresie intensywnego wzrostu ani w wieku niszczenia ubrań, zatem ponoszenie tak znacznych wydatków na odzież nie jest konieczne.

Niewątpliwie do usprawiedliwionych potrzeb powódek zaliczyć należy również koszty wyżywienia, chociaż nie w takiej wysokości, jaką podały, tj. po (...)zł miesięcznie. Powódki wskazały, że rzadko przyrządzają posiłki w domu. W ocenie sądu bardzo niewiele osób stać jest na codzienne stołowanie się w restauracjach czy barach. Większość osób pracujących czy uczących się w ciągu dnia je zimne posiłki zabrane z domu, a w godzinach popołudniowych, czasami wieczornych, po powrocie do miejsca zamieszkania spożywa ciepły posiłek. Przyrządzenie posiłku w domu i zabranie go na uczelnię nie jest przy tym zajęciem tak czasochłonnym, aby zakłócało edukację. Z uwagi na powyższe w ocenie sądu wskazana przez powódki kwota na wyżywienie została znacząco zawyżona i nie może zostać zaliczona do wydatków usprawiedliwionych i koniecznych.

Powódki zgodnie zeznały, że otrzymują od ojca alimenty w kwocie po 750 zł w połowie miesiąca. Dodatkowo od matki otrzymują ok.(...) zł na początku miesiąca. Matka nie przekazuje im przy tym już później żadnych kwot. Z prostego wyliczenia wynika zatem, że w skali miesiąca dysponują kwotą ok. (...)zł miesięcznie. Taka kwota musi im zatem wystarczyć na zaspokojenie potrzeb. Należy mieć też na uwadze fakt, że obydwie zeznały, że czasami zdarza się, że na koniec miesiąca zostają im jakieś pieniądze i wtedy ok. 200 zł zwracają matce. W ocenie sądu takie sytuacje należą jednak do rzadkości, biorąc pod uwagę usprawiedliwione wydatki powódek.

Gdyby przyjąć, że każda z powódek wydaje na jedzenie (...) zł miesięcznie, opłaca koszt wynajęcia pokoju za ok. 700 zł miesięcznie, koszt telefonu w wysokości 100 zł miesięcznie, kupuje kosmetyki i środki higieny za ok. 100 zł, to z kwoty, jaką dysponują w skali miesiąca, nie zostałyby im żadne pieniądze. Zeznały natomiast, że dojeżdżają jeszcze do domu 2 razy w miesiącu, kupuję odzież, chodzą na siłownię, a także wydają pieniądze na rozrywkę.

Gdyby więc przyjąć za wiarygodne wszystkie wskazane przez powódki wydatki, okazałoby się, że powinny one dysponować kwotą ok. (...) zł miesięcznie, a jak same zeznały jest to kwota ok. (...) zł miesięcznie, której czasem nie wykorzystują w całości. O. P. przyznała, że w rezultacie od matki otrzymuje tyle, co od ojca, chociaż często więcej - na pokrycie dodatkowych, niespodziewanych wydatków, np. odzież. Jeżeli zatem pozwany prześle córkom po 1.000 zł miesięcznie i ich matka tyle samo (a nie (...)zł), to zdaniem sądu kwota ta, tak jak dotychczas, wystarczy im na pokrycie własnych wydatków.

Mając powyższe na uwadze zdaniem sądu miesięczny koszt utrzymania każdej z powódek wynosi więc ok. (...)zł. Jest to kwota, która pozwala na zaspokojenie ich usprawiedliwionych potrzeb.

Odnosząc się do sytuacji finansowej matki powódek, M. D., należy zauważyć, że uległa ona znacznej poprawie od czasu ostatniej sprawy ustalającej wysokość alimentów. Wówczas była ona osobą bezrobotną i pozostawała na utrzymaniu męża. Obecnie pracuje jako nauczycielka w szkole i jej zarobki wynoszą (...)zł netto miesięcznie. Ponadto uzyskuje dodatkowe dochody z wynajmowania własnego mieszkania. Poza powódkami nie ma innych dzieci. Dochody jej męża, z którym prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, również wzrosły. Od czasu ostatniej sprawy zmienił się także jej stan majątkowy. Posiada mieszkanie, a wraz z mężem dom jednorodzinny, w którym mieszkają i dwa samochody. Standard jej życia uznać zatem należy niewątpliwie za dość wysoki.

Sytuacja pozwanego od czasu ostatniego ustalenia wysokości alimentów również uległa zmianie. W chwili wnoszenia przez powódki pozwu o podwyższenie alimentów nie był on oficjalnie zatrudniony. Od października 2016 r. prowadzi natomiast własną działalność gospodarczą, dzięki której w okresie od października do grudnia 2016 r. zarobił ok. (...)

Obecnie pozwany poza powódkami ma jeszcze na utrzymaniu córkę Z., która ma lat(...) Zdaniem sądu pozwany zawyżył jednak ponoszone na nią wydatki. Trudno bowiem przyjąć, że jej utrzymanie kosztuje (...)zł i jest przybliżone do kosztów ponoszonych przez powódki, skoro jest ona uczennicą II klasy szkoły podstawowej, mieszka z rodzicami, nie choruje na przewlekłe choroby, nie uczęszcza na odpłatne zajęcia.

Zdaniem sądu możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego są znacznie wyższe, niż wykazywane przez niego dochody. Pozwany sam przyznał, że w 2013 r. wykazał oficjalnie dochód w wysokości (...) zł, natomiast w roku tym zarabiał faktycznie co najmniej (...)zł. Od 1 stycznia 2012 r. do lutego 2015 r. był bowiem prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w T. i znaczną część dochodów otrzymywał nieoficjalnie – co sam przyznał. Oficjalnie był zatrudniony na ¼ etatu, a umowa przewidywała minimalne wynagrodzenie za pracę.

Wobec wiedzy, że pozwany uznaje tego typu standardy, trudno uwierzyć w jego zatrudnienie na 1/25 etatu w firmie (...) S.A. w S. z rzeczywistym wynagrodzeniem w wysokości 74 zł brutto i na 1/40 etatu w firmie (...) sp. z o.o. w G. z rzeczywistym wynagrodzeniem ok. 56 zł brutto.

Ponadto konkubina pozwanego z powodzeniem prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług bankowych w T., która jest kontynuacją spółki jawnej wcześniej prowadzonej z pozwanym, a z której on dobrowolnie zrezygnował. Jej dochody wynoszą obecnie ok. (...) zł miesięcznie.

Wątpliwości budzi również działalność gospodarcza prowadzona oficjalnie przez matkę pozwanego. Trudno bowiem uwierzyć, że (...)osoba, z wykształcenia pedagog, mieszkająca w T., samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą w T. o charakterze zbliżonym do działalności pozwanego i jego partnerki – pośrednictwo kredytowe dla osób fizycznych. Partnerka pozwanego zeznała przy tym, że nic jej nie wiadomo, aby matka pozwanego prowadziła działalność, co również jest zaskakujące, skoro ich branża i miejscowość prowadzenia działalności są tożsama. Ponadto J. P. zarejestrowała działalność gospodarczą w 2015 r., czyli wtedy, gdy pozwany przestał być prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w T. i kiedy przeprowadził się do T.. Pozwany wskazał przy tym, że wstrzymywał się z założeniem działalności na własny rachunek do października 2016 r., albowiem wcześniej nie mógł jej prowadzić na preferencyjnych warunkach. Powyższe okoliczności wskazują, że zachodzą uzasadnione wątpliwości co do osoby, która faktycznie w 2016 r. uzyskała dochód w wysokości (...) zł (przy przychodzie (...) zł).

Pozwany dotychczas regularnie płacił alimenty na rzecz powódek i z niewielkim (jednomiesięcznym) opóźnieniem spłacał kredyt hipoteczny. Wynika z tego, że jego sytuacja finansowa jest dobra.

Ponadto w ramach prowadzonej na własny rachunek działalności pozwany od października do grudnia 2016 r. zarobił ok.(...) zł. Są to bardzo wysokie dochody jak na początek działalności i dobrze rokują na przyszłość. Ponadto uzyskuje on dodatkowe dochody z najmu domu.

W sierpniu 2015 r. pozwany zobowiązał się do uiszczania na rzecz O. P. alimentów po 1.000 zł miesięcznie. Musiał zatem taką kwotę uznać za leżącą w granicach jego możliwości majątkowych i zarobkowych (mimo, że wówczas był oficjalnie osobą bez dochodów). Musiał się również liczyć z tym, że wkrótce druga córka rozpocznie studia i także jej zajdzie konieczność podwyższenia alimentów do podobnej kwoty.

Pozwany do maja 2016 r. płacił O. P. wyższe alimenty, a przestał je płacić m.in. dlatego, że – co sam przyznał – stosunki między nimi uległy znacznemu pogorszeniu. Pozwany jako powód podał również fakt, że skończyły mu się oszczędności ze sprzedaży mieszkania. W tym zakresie jego twierdzenia są niespójne. W innym miejscu wskazał bowiem, że przekazał swojej konkubinie 3/5 udziału w nieruchomości położonej w T., albowiem do lutego 2015 r. nie posiadał pieniędzy i to ona spłacała kredyt hipoteczny.

Niejasnymi zdaniem sądu są przy tym nie tylko forma i powód przekazania konkubinie przez pozwanego w 2015 r. 3/5 udziału w nieruchomości w T., ale także zakup działki w tym samym roku położonej pod T. przez A. W. na jej wyłączną własność, skoro pozostają oni w związku, mają wspólne plany, a pozwany posiadał wówczas jeszcze oszczędności ze sprzedaży mieszkania.

W ocenie sądu, z uwagi na wszystkie powyższe niejasności, dokładny rzeczywisty stan zarobkowy i majątkowy pozwanego jest trudny do ustalenia. Okoliczności sprawy pozwalają jednak na przyjęcie, że dochody faktycznie uzyskiwane przez pozwanego są znacznie wyższe, niż wykazuje.

Mając na uwadze całokształt okoliczności w przedmiotowej sprawie sąd doszedł do wniosku, że alimenty w kwocie po 1.000 zł miesięcznie na każdą z powódek leżą w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, a także są uzasadnione usprawiedliwionymi potrzebami powódek.

Na marginesie należy dodać, że kwota 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów jest standardem w nowych rodzinach rodziców powódek. Taką kwotę otrzymuje syn konkubiny pozwanego na swoje utrzymanie od ojca. Taką też kwotę przekazuje mąż matki powódek na utrzymanie każdego ze swoich dzieci. Powódki, synowie ich ojczyma i syn konkubiny pozwanego są przy tym w podobnym okresie wiekowy, a możliwości majątkowe i zarobkowe każdego z zobowiązanych ojców są równie wysokie.

Mając powyższe na uwadze sąd, na podstawie art. 412 § 2 kpc zmienił wyrok zaoczny z dnia 11 lutego 2016 r. wydany w sprawie (...) w ten sposób, że w punkcie I sentencji wyroku podwyższył rentę alimentacyjną od pozwanego na rzecz powódki O. P. do kwoty po 1.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu, a w punkcie III sentencji wyroku podwyższył rentę alimentacyjną od pozwanego na rzecz powódki Z. P. (1) do tej samej kwoty i od tej samej daty.

W punkcie II i IV sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie uznając je za bezzasadne, albowiem wykraczało poza zakres usprawiedliwionych potrzeb każdej z powódek, a także poza zakres możliwości pozwanego.

Sąd nie obciążył powódek kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa w punkcie V sentencji wyroku, na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Jednocześnie Sąd nie znalazł powodów, aby nie obciążać kosztami sądowymi pozwanego, dlatego w punkcie VI sentencji wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 w/w ustawy nakazał pobrać od niego na rzecz Skarbu Państwa 5% zasądzonego roszczenia tytułem należnej opłaty sądowej.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie VII sentencji wyroku, na podstawie art. 100 kpc, znosząc je wzajemnie między stronami. Obie strony w przybliżonym stopniu przegrały bowiem sprawę.

W punkcie VIII sentencji wyroku Sąd orzekł o nadaniu wyrokowi co do punktu I i III rygoru natychmiastowej wymagalności, zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.