Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 703/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Gronowska - Plust

Protokolant: stażysta Natalia Bilicka

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016 r. w Gorzowie Wielkopolskim

na rozprawie

sprawy z powództwa P. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W.

przeciwko J. K., P. W., Z. K., M. G., I. W.

o zapłatę

orzeka

I.  zasądza od pozwanych M. G., I. W., P. W. na rzecz powoda P. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. kwotę 117.418, 37 zł ( sto siedemnaście tysięcy czterysta osiemnaście złotych 37/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty, z tym zastrzeżeniem, że zapłata tej kwoty w całości lub w części przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych do wysokości dokonanej zapłaty oraz z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność M. G. jest ograniczona do nieruchomości położonej w miejscowości S. , dla której Sąd Rejonowy w Sulęcinie prowadzi Księgę Wieczystą nr (...) oraz z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność I. W. oraz P. W. jest ograniczona do nieruchomości położonej w miejscowości S., dla której Sąd Rejonowy w Sulęcinie prowadzi Księgę Wieczystą nr (...);

II.  zasądza od M. G. na rzecz powoda P. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. kwotę 260.402,75 zł ( dwieście sześćdziesiąt tysięcy czterysta dwa złote 75/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienia od dnia 5 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność M. G. jest ograniczona do nieruchomości położonej w miejscowości S., dla której Sąd Rejonowy w Sulęcinie prowadzi Księgę Wieczystą nr (...);

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

IV.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych Z. K. i J. K. kwoty po 7.217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

V.  zasądza od pozwanej M. G. na rzecz powoda kwotę 1.555 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych I. W. i P. W. kwoty po 4.439, 20 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Gronowska- Plust

Sygn. akt I C 703/16

UZASADNIENIE

Powód P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. w dniu 30.11.2015 r. wystąpił do tut. Sądu z powództwem przeciwko pozwanym Z. K., J. K., M. G., I. W. oraz P. W. wnosząc o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzeczenie, aby pozwani zapłacili na rzecz powoda kwotę 621 698,36 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem że zapłata dokonana przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych oraz z zastrzeżeniem, że odpowiedzialność pozwanej M. G. oraz pozwanych I. W. oraz P. W. jest ograniczona do nieruchomości położonych w S.. Powód wniósł również
o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, opłaty sądowej od pozwu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 06.02.2007 r. pozwana Z. K. oraz pozwany J. K. zawarli z wierzycielem pierwotnym (...) Bank S.A. w K.D. (...) Oddziałem w Ł. umowę kredytu hipotecznego nr (...), mocą której bank udzielił kredytu w kwocie 219 358,71 zł. Na dzień sporządzenia umowy równowartość kredytu wyrażona w walucie obcej stanowiła kwotę 93 928,91 CHF. Strona pozwana zawarła w wierzycielem pierwotnym aneks z dn. 14.09.2007 r. do umowy kredytu hipotecznego. Zgodnie
z treścią ww. umowy zabezpieczenie spłaty zobowiązania stanowi hipoteka kaucyjna na nieruchomości położonej w S., da której Sąd Rejonowy
w S. prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz hipoteka umowna zwykła na nieruchomości położonej w S., dla której Sąd Rejonowy
w S. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Wobec zaprzestania przez stronę pozwaną regulowania zobowiązania, wierzyciel pierwotny dokonał wypowiedzenia ww. umowy pismami z dn. 31.03.2011 r. W związku z postawieniem całej należności w stan wymagalności wierzyciel pierwotny dokonał przeliczenia zadłużenia wyrażonego w walucie obcej na walutę polską. W dniu 29.06.2011 r. wierzyciel pierwotny wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...). Na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego zadłużenie wynosiło: 384 822,01 zł należności głównej (kapitał kredytu); 8 913,05 zł odsetek umownych; 9 729,27 zł odsetek za opóźnienie; 90 zł opłat i innych prowizji. Sąd Rejonowy
w S. Wydział I Cywilny postanowieniem z dn. 20.07.2011 r. nadał ww. tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności (sygn. akt I Co 740/11). Wierzyciel pierwotny złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko stronie pozwanej. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Międzyrzeczu M. M. w sprawie o sygn. akt KM 1832/11 postanowieniem z dn. 17.06.2013 r. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko stronie pozwanej. Strona pozwana nie kwestionowała zasadności wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzenia go w klauzulę wykonalności oraz prowadzenia na jego podstawie postępowania egzekucyjnego. W dniu 13.03.2014 r. wierzyciel pierwotny (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarł ze stroną powodową umowę przelewu ww. wierzytelności. Na wniosek strony powodowej
w księdze wieczystej dokonano wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego. Powód podał, iż dochodzi zapłaty od pozwanych Z. K. oraz J. K. jako dłużników osobistych, natomiast od pozostałych pozwanych jako dłużników rzeczowych. Powód wskazał, iż na dochodzoną należność w wysokości 621 698,36 zł składa się: 383 289,01 zł pozostającego do spłaty kapitału kredytu oraz 238 409,35 zł skapitalizowanych odsetek.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 12 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt I Nc 101/15 (k.160) referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Gorzowie W.. uwzględnił roszczenie w całości.

Pozwani Z. K., J. K., M. G., I. W. oraz P. W. wnieśli w dniu 06.05.2016 r. (data stempla pocztowego – k.176) sprzeciw od nakazu zapłaty (k.176-178) podnosząc zarzut niewykazania podstaw i wartości roszczenia oraz przedawnienia roszczenia. Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. Zdaniem pozwanych powód nie zdołał wykazać, że żądana w pozwie kwota odpowiada faktycznemu zadłużeniu pozwanych o ile w ogóle ono istnieje. Powód podał jedynie kwoty odsetek naliczonych w poszczególnych kategoriach uchylając się jednak od wskazania od jakich kwot, według jakiej stawki oraz za jaki okres były naliczane. Strona powodowa nie podała w pozwie według jakich zasad dokonano przeliczenia kwoty 219 358,71 zł. Kwotę zadłużenia z tytułu kapitału należy uznać za nieudowodnioną. Pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia zgodnie z art. 118 k.c. Pozwani podnieśli, iż sprzedaż wierzytelności na rzecz podmiotu niebędącego bankiem niweczy dla nabywcy skutki w postaci przerwania biegu przedawnienia wywołane złożeniem przez bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Z uwagi na datę postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz datę wniesienia pozwu nie ulega wątpliwości, że pozew został złożony po upływie terminu przedawnienia.

W piśmie procesowym z dn. 27.07.2016 r. (k.196-209) powód wskazał, iż podtrzymuje twierdzenia wyrażone w treści pozwu. Powód wskazał, że wnosi
o zasądzenie na jego rzecz kwoty 621 698,36 zł z dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty. Strona powodowa podała, że
w treści uzasadnienia pozwu w sposób precyzyjny wskazano na wszystkie najistotniejsze okoliczności sprawy. Zarzuty pozwanych są całkowicie gołosłowne, nie zostały poparte żadnymi dowodami. Pozwani nie przedstawiają żadnych swoich wyliczeń odnośnie dokonywanych spłat kredytu i aktualnej wysokości zadłużenia. Roszczenia strony powodowej w dniu wytoczenia powództwa nie były roszczeniami przedawnionymi. Przedawnienie roszczenia nie pozbawia wierzyciela możliwości zaspokojenia się z przedmiotu obciążonego hipoteką. Nawet gdyby przyjąć, że roszczenia uległy przedawnieniu, w sprawie powinien zostać wydany wyrok zasądzający względem pozwanej M. G. oraz pozwanych I. W. i P. W. kwoty mieszczące się w sumach ustanowionych hipotek, z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanych do nieruchomości których są właścicielami.

Na rozprawie w dn. 07.10.2016 r. (k.254-255) powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Pełnomocnik pozwanych wniósł jak w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz potwierdził fakt zawarcia umowy i udzielenia zabezpieczeń oraz fakt otrzymania pieniędzy przez pozwanych. Pełnomocnik pozwanych podał, że zgadza się na przyjęcie, że jest jakaś wierzytelność, ale nie wiadomo w jakiej wysokości.

W piśmie procesowym z dn. 31.0.2016 r. (k.271) powód podał, że w związku z upływem okresu wypowiedzenia, istniejące zadłużenie wyrażone we frankach szwajcarskich zostało przeliczone na walutę polską. Kwota 115 399,29 CHF pozostałego do spłaty kapitału kredytu została przeliczona na kwotę 384 822,01 zł. Na poczet spłaty należności zaliczono dwie wpłaty w łącznej wysokości 1 600 zł.
W dniu 13.09.2011 r. odnotowano wpłatę 600 zł, dnia 01.03.2012 r. 1 000 zł.

Na rozprawie w dn. 19.12.2016 r. (k.279-280) powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Pełnomocnik pozwanych podał, że aktualne jest jego dotychczasowe stanowisko, że nie wykazano wysokości wierzytelności oraz że nastąpiło przedawnienie roszczenia.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 06.02.2007 r. pozwani Z. K. oraz J. K. zawarli z wierzycielem pierwotnym (...) Bank S.A. w K.D. (...) Oddziałem w Ł. umowę kredytu hipotecznego nr (...). Następnie pozwani Z. K. oraz J. K. zawarli w wierzycielem pierwotnym aneks z dn. 14.09.2007 r. do ww. umowy kredytu hipotecznego.

Zabezpieczenie spłaty powyższego zobowiązania stanowiła m.in. hipoteka umowna kaucyjna na nieruchomości położonej w S., dla której Sąd Rejonowy
w S. prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Hipoteka związana jest z nieruchomością stanowiącą własność pozwanej M. G. i opiewa na kwotę 377 821,12 zł. Według treści księgi wieczystej powyższej nieruchomości hipoteka umowna kaucyjna została ustanowiona dla zabezpieczenia kredytu udzielonego małżonkom K. z dn. 06.02.2007 r. na warunkach
i z oprocentowaniem określonym w oświadczeniu banku z dn. 19.02.2007 r.

Zabezpieczenie spłaty zobowiązania stanowiła również hipoteka umowna zwykła na nieruchomości położonej w S., dla której Sąd Rejonowy
w S. prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Hipoteka umowna zwykła dotyczy zabezpieczenia udzielonego przez pozwanych P. W. oraz I. W. na kwotę 117 418,37 zł. Zgodnie z treścią księgi wieczystej powyższej nieruchomości hipoteka ustanowiona została ze wskazaniem, że dotyczy umowy kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami wynikającymi z kredytu.

Wobec zaprzestania przez pozwanych Z. K. oraz J. K. regulowania powyższego zobowiązania, wierzyciel pierwotny dokonał wypowiedzenia ww. umowy pismami z dn. 31.03.2011 r. (doręczonymi pozwanym w dn. 08.04.2011 r.). W związku z upływem okresu wypowiedzenia, istniejące zadłużenie wyrażone we frankach szwajcarskich zostało przeliczone na walutę polską. Kwota 115 399,29 CHF pozostałego do spłaty kapitału kredytu została przeliczona na kwotę 384 822,01 zł. W dniu 29.06.2011 r. wierzyciel pierwotny wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...). Sąd Rejonowy
w S. Wydział I Cywilny postanowieniem z dn. 20.07.2011 r. nadał ww. tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności (sygn. akt I Co 740/11).

Po wypowiedzeniu umowy kredytu pozwani Z. K. oraz J. K. dokonali dwóch wpłat na poczet spłaty kredytu w łącznej wysokości 1 600 zł. W dniu 13.09.2011 r. dokonali wpłaty kwoty 600 zł, natomiast w dniu 01.03.2012 r. kwoty 1 000 zł.

Z inicjatywy wierzyciela pierwotnego zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanym Z. K. oraz J. K.. Ostatecznie Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym
w M. M. M. w sprawie o sygn. akt KM 1832/11 postanowieniem z dn. 17.06.2013 r. umorzył postępowanie egzekucyjne ze względu na bezskuteczność egzekucji.

W dniu 31.03.2014 r. wierzyciel pierwotny (...) Bank S.A. z siedzibą
w W. zawarł ze stroną powodową umowę przelewu ww. wierzytelności. Na wniosek strony powodowej w księdze wieczystej dokonano wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego.

Wierzytelność przysługująca powodowi obejmuje kwotę 383 222,01 zł niespłaconej kwoty kapitału kredytu oraz kwotę 238 409,35 zł skapitalizowanych odsetek. Nastąpiło przedawnienie roszczenia względem dłużników osobistych.

Dowód:

- umowa kredytu hipotecznego z dn. 06.02.2007 r. – k.17-28,

- oświadczenie o poddaniu się egzekucji z dn. 06.02.2007 r. – k.29,

- oświadczenie kredytobiorcy - k.30,

- pouczenie o prawie odstąpienia od umowy kredytu – k.31,

- aneks do umowy kredytu hipotecznego z dn. 14.09.2007 r. – k.32-34,

- oświadczenie o poddaniu się egzekucji z dn. 14.09.2007 r. – k.35,

- oświadczenie kredytobiorcy – k.36,

- odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) – k.37-39,

- odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) – k.40-44,

- wypowiedzenie umowy kredytu z dn. 31.03.2011 r. – k.45-46,

- postanowienie Sądu Rejonowego w Sulęcinie Wydział I Cywilny sygn. z dn. 20.07.2011 r., akt I Co 740/11 – k.47,

- postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Międzyrzeczu z dn. 17.06.2013 r., sygn. akt KM 1832/11 – k.48,

- umowa sprzedaży wierzytelności nr (...) z dn. 31.03.2014 r. – k.49-79,

- odpis pełny z Rejestru Przedsiębiorców KRS – k.80—110,

- aneks do umowy przelewu wierzytelności z dn. 31.03.2014 r. – k.111-114,

- odpis zupełny księgi wieczystej nr (...) - k.210-242,

- wniosek z dn. 09.06.2010 r. – k.243-244,

- zwrotne potwierdzenia odbioru – k.245-248,

- dokumentacja w aktach sprawy o sygn. I Co 740/11 (k.1-24),

- dokumentacja w aktach sprawy o sygn. KM 1832/11 (k.1-73),

- przesłuchanie pozwanego J. K. – k.278-279.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

W polskim systemie prawa cywilnego zasadą jest, iż dłużnik odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem. Zatem wierzyciel ponosi ryzyko niekorzystnych zmian w majątku dłużnika. Oprócz odpowiedzialności osobistej dłużnika przepisy prawa przewidują również odpowiedzialność rzeczową. Przykładem takiej odpowiedzialności jest ustanowienie hipoteki, czyli ograniczonego prawa rzeczowego. Zważyć należy, iż odpowiedzialność dłużnika osobistego i odpowiedzialność dłużnika rzeczowego, którego nieruchomość została obciążona hipoteką dla zabezpieczenia wierzytelności jest odpowiedzialnością in solidum (do której stosuje się przepisy o solidarności) z tym ograniczeniem, że egzekucja prowadzona w stosunku do dłużnika rzeczowego może być kierowana wyłącznie do obciążonej hipoteką nieruchomości, co powinno znaleźć wyraz
z wyroku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1997 I CKU 78/96 ).
W razie ustanowienia hipoteki przez osobę trzecią roszczenia wierzyciela o zapłatę kierowane wobec dłużnika osobistego i dłużnika rzeczowego (hipotecznego), zachowują odrębność prawną. Wierzycielowi hipotecznemu przysługuje roszczenie
o zapłatę wobec dłużnika rzeczowego oraz dłużnika osobistego. Zapłata dokonana przez jednego z nich zwalnia drugiego z zobowiązania do wysokości tej zapłaty (art. 366 k.c.).

Sąd Okręgowy dokonał analizy materiału dowodowego zebranego w sprawie (także dokumentacji znajdującej się w aktach spraw o sygn. KM 1832/11 oraz I Co 740/11) oraz przeanalizował na potrzeby wydanego rozstrzygnięcia: przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 1988 – przepis art. 69 i następne dotyczące umowy kredytu bankowego); przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące cesji (art. 509 k.c. i następne). Sąd miał na względzie przepisy ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece1 z uwzględnieniem zmian stanu prawnego z dniem 20.02.2011 r., ale też stanu prawnego istniejącego przed tą datą biorąc pod uwagę datę zawarcia umowy kredytu w niniejszej sprawie (06.02.2007 r.) oraz daty ustanowionych zabezpieczeń. W szczególności Sąd przeanalizował przepisy art. 3, art. 65, art. 69, art. 71, art. 77 ww. ustawy. Sąd wziął pod uwagę też przepisy ww. ustawy obowiązujące do 20.02.2011 r. dotyczące hipoteki kaucyjnej (od art. 102 do art. 108).

Zgodnie z przepisem art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 1988) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania
z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Stosownie do przepisu art. 69 ust. 2 ww. ustawy umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: 1) strony umowy; 2) kwotę i walutę kredytu; 3) cel, na który kredyt został udzielony; 4) zasady i termin spłaty kredytu; 4 a) w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu; 5) wysokość oprocentowania kredytu
i warunki jego zmiany; 6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu; 7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu; 8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych; 9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje; 10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Stosownie do treści art. 75 ust. 1 w.w. ustawy, w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej.

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.).

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły (art. 510 § 1 k.c.). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony (art. 511 k.c.).

Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie
z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3 ust. 1 u.k.w.h.). Domniemywa się, że prawo wykreślone nie istnieje (art. 3 ust. 2 u.k.w.h.).

Przepis art. 65 u.k.w.h. w brzmieniu sprzed 20.02.2011 r. stanowił, iż w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka) (ust. 1). Część ułamkowa nieruchomości może być obciążona hipoteką, jeżeli stanowi udział współwłaściciela (ust. 2). 2a (uchylony). Przedmiotem hipoteki może być także użytkowanie wieczyste. W tym wypadku hipoteka obejmuje również budynki i urządzenia na użytkowanym terenie, stanowiące własność wieczystego użytkownika (ust. 3). Przedmiotem hipoteki mogą być także: 1) własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, 2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, 3) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, 4) wierzytelność zabezpieczona hipoteką (ust. 4). Do hipotek określonych w ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio przepisy o hipotece na nieruchomości (ust. 5).

Przepis art. 65 u.k.w.h. w brzmieniu obecnym stanowi, iż w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością,
i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka) (ust. 1). Przedmiotem hipoteki może być także: 1) użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego, 2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, 3) wierzytelność zabezpieczona hipoteką (ust.2). Hipoteką może być obciążona część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział współwłaściciela, oraz przysługujący współuprawnionemu udział we wspólności praw wymienionych w ust. 2 pkt 1 i 2 (ust. 3). Do hipotek określonych w ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio przepisy
o hipotece na nieruchomości (ust. 4).

W myśl przepisu art. 67 u.k.w.h. do powstania hipoteki niezbędny jest wpis
w księdze wieczystej.

Przepis art. 69 u.k.w.h. w brzmieniu sprzed 20.02.2011 r. stanowił, iż w granicach przewidzianych w odrębnych przepisach hipoteka zabezpiecza także roszczenia
o odsetki nieprzedawnione oraz o przyznane koszty postępowania.

Przepis art. 69 u.k.w.h. w brzmieniu obecnym stanowi, że hipoteka zabezpiecza mieszczące się w sumie hipoteki roszczenia o odsetki oraz o przyznane koszty postępowania, jak również inne roszczenia o świadczenia uboczne, jeżeli zostały wymienione w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej.

Obowiązujący przed dniem 20.02.2011 r. przepis art. 71 u.k.w.h. stanowił, iż domniemanie istnienia prawa wynikające z wpisu hipoteki obejmuje, jeżeli chodzi
o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność zabezpieczoną hipoteką.

W myśl przepisu art. 77 u.k.w.h. przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Przepisu tego nie stosuje się do roszczeń
o świadczenia uboczne.

Zgodnie z treścią obowiązujących przed dniem 20.02.2011 r. przepisów art. 102-108 u.k.w.h.: Wierzytelności o wysokości nie ustalonej mogą być zabezpieczone hipoteką do oznaczonej sumy najwyższej (hipoteka kaucyjna) (art. 102 ust. 1). Hipoteka kaucyjna może w szczególności zabezpieczać istniejące lub mogące powstać wierzytelności z określonego stosunku prawnego albo roszczenia związane
z wierzytelnością hipoteczną, lecz nie objęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą (art. 102 ust. 2). Hipoteką kaucyjną jest również hipoteka, która zabezpiecza wierzytelności z dokumentów zbywalnych przez indos, chociażby wysokość wierzytelności była z góry ustalona (art. 103). Hipoteka kaucyjna zabezpiecza odsetki oraz koszty postępowania mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie hipoteki (art. 104). Wierzyciel nie może powołać się na wpis hipoteki kaucyjnej w celu udowodnienia wierzytelności zabezpieczonej (art. 105). Do wypowiedzenia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką kaucyjną nie stosuje się przepisów
o wypowiedzeniu wierzytelności hipotecznej (art. 106). Do przelewu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką kaucyjną nie stosuje się przepisów o przelewie wierzytelności hipotecznej. Jednakże gdy wraz z wierzytelnością ma być przeniesiona także hipoteka, do przelewu niezbędny jest wpis w księdze wieczystej (art. 107). Hipoteka kaucyjna może być zmieniona na hipotekę zwykłą, a hipoteka zwykła na kaucyjną. Do zmiany stosuje się odpowiednio przepisy o zmianie treści hipoteki. Zgoda osób, którym przysługują prawa z pierwszeństwem równym lub niższym, nie jest potrzebna. Zmiana hipoteki kaucyjnej na zwykłą nie wpływa na zakres zabezpieczenia odsetek i kosztów postępowania (art. 108).

Sąd Okręgowy zważył na to, iż umowa kredytu została zawarta w dn. 06.02.2007 r., natomiast aneks do tej umowy zawarto w dn. 14.09.2007 r. Przedmiotowa umowa kredytu została wypowiedziana pismami z dn. 31.03.2011 r. wysłanymi do dłużników osobistych i odebranymi w dn. 08.04.2011 r. Sąd wziął pod uwagę także, iż bankowy tytuł egzekucyjny wydany został przez bank w dn. 29.06.2011 r., a klauzula wykonalności na ten tytuł została nadana w dn. 20.07.2011 r. Cesja wierzytelności miała miejsce dopiero w dn. 31.03.2014 r., natomiast
w międzyczasie było prowadzone postępowanie egzekucyjne ostatecznie umorzone w dn. 17.06.2013 r. ze względu na bezskuteczność egzekucji. Powyższe okoliczności pozwoliły na uwzględnienie argumentacji strony pozwanej dotyczącej dłużników osobistych tj. Z. K. oraz J. K.. Sąd uwzględnił zgłaszany przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia. Zgodnie z przepisem art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych
z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Bieg przedawnienia przerywa się: przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.); przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.); przez wszczęcie mediacji (art. 123 § 1 pkt 3 k.c.). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (art. 124 § 1 k.c.). W ocenie Sądu argumentacja
i wskazywany zarzut przedawnienia w odniesieniu do dłużników osobistych ma swoje uzasadnienie m.in. w postanowieniu SN z dn. 26.10.2016 r. sygn. akt III CZP 60/16. Zgodnie z ww. orzeczeniem SN: „Skutki przerwy biegu przedawnienia wywołanej przez zbywcę wierzytelności odnoszą się co do zasady także do cesjonariusza. Nabywa on wierzytelność w takim kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy, także pod względem „stanu” jej przedawnienia. W konsekwencji, jeżeli bieg terminu przedawnienia uległ przerwaniu, cesjonariusz - wstępując w tę samą sytuację, w której w chwili zbycia wierzytelności pozostawał cedent - zostaje objęty skutkami tej przerwy. Innymi słowy, zgodnie z ogólnym założeniem, fakt zbycia wierzytelności pozostaje z zasady bez wpływu na bieg terminów przedawnienia oraz skutki zdarzeń kształtujących ten bieg, które nastąpiły przed dokonaniem cesji. Reguły te nie mają jednak zastosowania do przerwy biegu przedawnienia, która została spowodowana dochodzeniem roszczenia na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego (…) W razie cesji wierzytelności przerwa biegu przedawnienia wywołana złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji zachowa swój skutek wyłącznie wobec tych cesjonariuszy, którzy sami mogliby posłużyć się bankowym tytułem egzekucyjnym”.
W ocenie tut. Sądu ww. orzeczenie SN nie dotyczy tylko i wyłącznie stanu faktycznego polegającego na tym, że postępowanie egzekucyjne zostało umorzone ze względu na cofnięcie wniosku o wszczęcie egzekucji, ale dotyczy też takich stanów faktycznych, kiedy zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne które następnie zostało umorzone w związku z bezskutecznością egzekucji i dopiero po tym fakcie miała miejsce cesja wierzytelności. Jest więc to taki sam stan prawny, jak w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu w tej sytuacji nie można było przyjąć, że prowadzone postępowanie egzekucyjne przerwało do dnia 17.06.2013 r. (tj. do dnia umorzenia postępowania) bieg terminu przedawnienia i że należało liczyć termin przedawnienia od nowa od dnia 17.06.2013 r. Sąd podziela stanowisko strony pozwanej, że ostatnia czynność która pozwala na przyjęcie, że doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia, który należałoby liczyć wobec powoda to nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. W tej sytuacji licząc trzy lata od dnia 20.07.2011 r. doszło do przedawnienia roszczenia wobec dłużników osobistych 20.07.2014 r. Jednakże przyjmując nawet, że po wypowiedzeniu umowy kredytu miały miejsce wpłaty dokonywane na poczet zaległości pozwanych (w dn. 13.09.2011 r. wpłata kwoty 600 zł, w dn. 01.03.2012 r. wpłata kwoty 1 000 zł), to licząc od dn. 01.03.2012 r. trzy lata, termin przedawnienia upłynął 01.03.2015 r. Pozew został natomiast złożony dopiero w dn. 30.11.2015 r., zatem również przy uwzględnieniu okoliczności dokonywanych wpłat po wypowiedzeniu, nastąpiło przedawnienie roszczenia względem dłużników osobistych. W związku
z powyższym powództwo zostało oddalone w odniesieniu do pozwanych Z. K. oraz J. K. (punkt III sentencji wyroku).

Zdaniem Sądu Okręgowego inaczej przedstawia się ocena odpowiedzialności cywilnej w odniesieniu do dłużników rzeczowych (hipotecznych) mając na względzie, że udzielono dwóch zabezpieczeń oraz że wystąpiły dwa rodzaje hipotek (hipoteka umowna kaucyjna i hipoteka umowna zwykła). Przytoczyć należy w tym względzie wprost za Sądem Apelacyjnym w Szczecinie, iż: „ Zgodnie z art. 71 ustawy
o księgach wieczystych i hipotece
w brzmieniu pierwotnym (Dz.U. z 1982 r. Nr 19, poz. 147), domniemanie istnienia prawa wynikające z wpisu hipotek obejmuje, jeżeli chodzi
o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność zabezpieczoną hipoteką. (…) zgodnie z art. 10 ust. 2 zd. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. Nr 131, poz. 1075) do hipotek zwykłych powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej stosuje się przepisy ustawy w dotychczasowym brzmieniu. Z mocy art. 69 u.k.w.h. w poprzednim brzmieniu, który nadal stosuje się do hipotek zwykłych, wpis ten zabezpiecza także odsetki za opóźnienie w wysokości ustawowej i to niezależnie od treści dokonanego wpisu. Ponadto
z mocy art. 3 u.k.w.h. wynika, że z ujawnionymi hipotekami związane jest domniemanie prawne zgodności wpisów w księgach wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym i każdy kto ma interes może na to domniemanie się powołać, natomiast strona przeciwna może to domniemanie obalić (…) W konsekwencji wierzyciel dochodzący realizacji swoich praw wynikających z hipoteki umownej może powołać się na domniemanie wynikające z art. 71 u.k.w.h. w celu udowodnienia istnienia wierzytelności. Tym samym sam wpis hipoteki jest wystarczający dla uwzględnienia powództwa skierowanego przeciwko dłużnikowi rzeczowemu. Przedmiotowe domniemanie jest możliwe do obalenia, jednakże to na stronie pozwanej ciąży obowiązek wynikający z art. 6 k.c., żeby udowodnić nieistnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką zwykłą (…) Do hipotek kaucyjnych powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy (przed 20.02.2011r.) stosuje się nowe przepisy o hipotece, tj. w brzmieniu nadanym wskazaną nowelizacją, z wyjątkiem przepisów o rozporządzaniu opróżnionym miejscem hipotecznym. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie, w zakresie hipoteki kaucyjnej do 40.000 zł (k. 31), stosuje się 69 u.k.w.h. w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą. Jednak ze względu na to, że hipoteka ta została już ustanowiona, zakres zabezpieczenia nią wierzytelności jest taki, jaki wynikał z uchylonego art. 104 u.k.w.h.. Zgodnie z tym przepisem, hipoteka kaucyjna zabezpieczała odsetki oraz koszty postępowania mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie hipoteki. (…) Należy zaakcentować, że w poprzednim stanie prawnym jak i aktualnie obowiązujące przepisy regulujące hipotekę, które stosuje się do hipotek kaucyjnych nie przewidują istnienia domniemania istnienia wierzytelność zabezpieczonej powyższą hipoteką, jak zostało to uregulowane względem hipotek zwykłych. Z uchylonego już art. 105 u.w.k.h. jednoznacznie wynikało, że ustawodawca nie przewidział domniemania istnienia wierzytelności, która została zabezpieczona hipoteką kaucyjną – „ Wierzyciel nie może powołać się na wpis hipoteki kaucyjnej w celu udowodnienia wierzytelności zabezpieczonej.”
(wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dn. 06.06.2016 r., sygn. akt I ACa 1052/15, opubl. www.orzeczenia.szczecin.sa.gov.pl). Sąd Okręgowy zważył, iż inne są konsekwencje w odniesieniu do postępowania dowodowego związane z hipoteką umowa zwykłą, a inne związane z hipoteką kaucyjną. Podstawowa różnica w kontekście tych hipotek dotyczy tego, że w odniesieniu do hipoteki umownej zwykłej stosuje się domniemanie istnienia wierzytelności (art. 3 w zw. z art. 71 u.k.w.h.). Takie domniemanie nie występuje w przypadku hipoteki kaucyjnej. Hipoteka umowna zwykła dotyczy zabezpieczenia udzielonego przez pozwanych P. W. oraz I. W. na kwotę 117 418,37 zł i jest to górna granica odpowiedzialności tych pozwanych. Natomiast hipoteka kaucyjna to hipoteka, która jest związana z nieruchomością M. G. na kwotę 377 821,12 zł. Hipoteki te zostały wpisane do ksiąg wieczystych nieruchomości, których właścicielami są ww. pozwani ze wskazaniem, że hipoteki ustanowione są jako zabezpieczenia kredytu z dn. 06.02.2007 r. Hipoteka ustanowiona przez pozwanych P. W. oraz I. W. została ustanowiona ze wskazaniem, że dotyczy umowy kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami wynikającymi z kredytu. Natomiast odnośnie hipoteki kaucyjnej dotyczącej nieruchomości pozwanej M. G. wskazano, iż została ustanowiona dla zabezpieczenia kredytu udzielonego małżonkom K. z dn. 06.02.2007 r. na warunkach i z oprocentowaniem określonym w oświadczeniu banku z dn. 19.02.2007 r. Podkreślić należy, że hipoteka kaucyjna nie była ustanowiona tylko i wyłącznie na zabezpieczenie odsetek, ale również na zabezpieczenie kredytu udzielonego małżonkom K., więc również w odniesieniu do kapitału związanego z tym kredytem. W związku z tym, że ustanowiona była zwykła hipoteka umowna
i w związku z domniemaniem istnienia wierzytelności wynikającym z przepisu art. 71 u.k.w.h., Sąd Okręgowy wziął pod uwagę szczególny rozkład ciężaru dowodu
w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu wobec istnienia powyższego domniemania to na stronie pozwanej ciążył dowód wykazania, że zgłaszana wierzytelność korzystająca z tego domniemania nie jest wierzytelnością poprawną, że jest inna i że w związku
z tym należność, której domaga się strona powodowa jest nienależna. Zdaniem Sądu strona pozwana nie sprostała w świetle przepisu art. 6 k.c. wymogom w tym zakresie, nie przedstawiła dowodów oraz nie zgłosiła wniosków dowodowych, ze względu na które można by było zakwestionować zgłaszaną przez stronę powodową wierzytelność. W ocenie Sądu przedstawianie przez stronę pozwaną wątpliwości, ze względu na które strona pozwana kwestionowała dochodzoną należność są niewystarczające do przyjęcia, że wykazane zostało by dochodzona należność
w świetle ww. domniemania była nienależna, niepoprawna. W świetle domniemania istnienia wierzytelności należało przyjąć, iż wskazywana przez stronę powodową wierzytelność jest poprawna i to zarówno w odniesieniu do kapitału jak i odsetek, za wyjątkiem tego że odnośnie wskazanego kapitału kredytu w kwocie 384 822,01 zł powinna być uwzględniona kwota 1 600 zł wpłacona po wypowiedzeniu umowy. Ostatecznie zatem kapitał winien zostać określony na kwotę 383 222,01 zł (384 822,01 zł – 1 600 zł). Biorąc pod uwagę ograniczenia związane z hipotekami kwota ta powinna być zasądzona w granicach hipotek od pozwanych odpowiedzialnych rzeczowo w zakresie dotyczącym kapitału bez odsetek, ponieważ zgodnie
z przepisem art. 77 u.k.w.h. przedawnienie roszczenia pozwala na uwzględnienie
i zasądzenie należności od dłużników rzeczowych niezależnie od tego przedawnienia z wyłączeniem przedawnionych odsetek. Ostatecznie zatem mogła być zasądzona kwota należności głównej w zakresie dotyczącym kapitału
z zachowaniem ograniczeń związanych z wysokościami hipotek, które były ustanawiane dla zabezpieczenia wierzytelności. Sąd wziął pod uwagę również to, że hipoteka kaucyjna nie korzysta z domniemania istnienia wierzytelności. Jednak strona pozwana nie wykazała w świetle obowiązującego ciężaru dowodu
w niniejszej sprawie, by należność była niepoprawna. W ocenie Sądu skoro należy przyjąć wobec istniejącego domniemania istnienia wierzytelności w odniesieniu do hipoteki zwykłej, że wykazana została wysokość wierzytelności, to również ze skutkiem dla odpowiedzialności pozwanych w związku z hipoteką kaucyjną. Skoro nie zostało obalone domniemanie istnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką umowną zwykłą, to tym samym wykazana została podstawa do uwzględnienia roszczenia zabezpieczonego hipoteką kaucyjną w odniesieniu do kapitału kredytu. W tym miejscu należy wskazać, iż wiarygodna jest wierzytelność ponad 117.418,37 zł niezależnie od domniemania. Oczywistym jest, iż pozwani- dłużnicy osobiści otrzymali kredyt i spłacili go tylko częściowo, zgodnie z przedstawionym przez stronę powodową wyliczeniem w piśmie z dnia 31.08.2016 r. Strona pozwana nie wykazała błędów w przedstawionym rozliczeniu kredytu oraz nie wykazała, aby pozwani spłacili kredyt w szerszym zakresie niż przedstawia wyliczenie strony powodowej. Nie może być tak, że kredytobiorca pobiera środki pieniężne, do pewnego momentu spłaca zadłużenie nie kwestionując w żadnym zakresie należności i rozliczeń, a następnie po wypowiedzeniu umowy odmawia zapłaty wskazując na wątpliwości co do poprawności wyliczenia, metody wyliczenia.

Powyższe skutkowało tym, że ostatecznie w punkcie I sentencji wyroku należało od pozwanych M. G., I. W. i P. W. zasądzić na rzecz powoda kwotę 117 418,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 05 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty. W tej dacie bowiem pozwani powzięli wiadomość o toczącym się postępowaniu (k.152, k.154-155). Podstawą prawną zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie jest przepis art. 481 § 1 k.c. Należało dokonać zastrzeżenia, że zapłata powyższej kwoty w całości lub w części przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych do wysokości dokonanej zapłaty mając na względzie odpowiedzialność in solidum pozwanych oraz przepis art. 319 k.p.c. stanowiący, iż jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. Należało też zastrzec, że odpowiedzialność pozwanych jest ograniczona do nieruchomości położonych
w S., na których zostały ustanowione hipoteki. Sąd wziął pod uwagę specyfikę przedmiotowej sprawy i odpowiedzialności pozwanych oraz fakt ustanowienia hipotek w różnych wysokościach, stąd należało zasądzić od ww. pozwanych kwotę 117 418,37 zł jako górną granicę odpowiedzialności pozwanych I. i P. W. z rozgraniczeniem w punkcie II sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanej M. G., której granica kwotowa wynosi 377 821,12 zł (na kwotę, na jaką opiewa hipoteka kaucyjna). W związku
z powyższym, pod odjęciu od kwoty 377 821,12 zł kwoty 117 418,37 zł, należało od pozwanej M. G. zasądzić dodatkowo kwotę 260 402,75 zł
z ograniczeniem jej odpowiedzialności do nieruchomości położonej w S., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 05 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty.

W związku z powyższym Sąd ostatecznie w punkcie III sentencji wyroku
w pozostałym zakresie powództwo oddalił (tj. w zakresie dotyczącym pozwanych dłużników osobistych oraz w zakresie przekraczającym zasądzone kwoty z punktu I oraz II sentencji wyroku w odniesieniu do pozostałych pozwanych).

Wskazać należy, że Sąd skonstruował inaczej treść rozstrzygnięcia niż miało to miejsce w sprzeciwie od nakazu zapłaty (k.160). Sąd biorąc pod uwagę ograniczenia odpowiedzialności pozwanych w związku z wysokościami ustanowionych hipotek zasądził kwoty, które nie przekraczają górnych granic kwotowych ustanowionych hipotek. Takie rozstrzygnięcie jest w ocenie Sądu poprawne, nie powinno ono zatem przybierać treści jak pierwotnie w nakazie zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym.

W kwestii oceny dowodów wskazać należy, iż całościowa analiza dowodów w postaci dokumentacji zgromadzonej w aktach przedmiotowej sprawy, dokumentacji z akt spraw o sygn. KM 1832/11 oraz I Co 740/11, a także w postaci przesłuchania pozwanego J. K. (k.278-279), doprowadziła orzekający Sąd do wniosków ujętych powyżej. Takie rozstrzygnięcie tworzy logiczną i spójną całość. Za niepozbawione mocy dowodowej Sąd uznał zgromadzone w toku procesu dokumenty. Strony nie kwestionowały ich prawdziwości i wiarygodności, a Sąd nie dopatrzył się przyczyn, dla których miałby czynić to z urzędu. Dokumenty urzędowe korzystają z domniemania prawnego z art. 244 k.p.c., które nie zostało obalone. Sąd dał wiarę przesłuchaniu pozwanego J. K., gdyż okoliczności przez niego podane korelowały z całokształtem zebranego materiału dowodowego w sprawie. Pozwana Z. K. została wezwana do osobistego stawiennictwa na rozprawę mającą się odbyć w dniu 19.12.2016 r. pod rygorem pominięcia dowodu z jej przesłuchania (k.257, k.275). Sąd pominął dowód
z przesłuchania pozwanej Z. K. (k.280), gdyż pozwana nie stawiła się na rozprawę (mając na uwadze również okoliczności podane przez jej męża pozwanego J. K., iż pozwana nie stawi się do Sądu).

Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. w zw.
z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
(Dz.U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349), przyznał zwrot kosztów procesu adekwatnie do wyniku procesu. W związku z oddaleniem powództwa w całości wobec pozwanych Z. K. oraz J. K., wygrali oni proces w 100 %. Ich koszty procesu wyniosły: 7 200 zł kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, łącznie po 7 217 zł. Wobec tego, Sąd w punkcie IV sentencji zasądził od powoda na rzecz pozwanych Z. K. i J. K. kwoty po 7 217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.
z 2002 r., Nr 163, poz. 1349), przyznał zwrot kosztów procesu adekwatnie do wyniku procesu.

Mając na uwadze wysokość żądania powoda M. G. wygrała proces
w 40 %, przegrała zaś w 60 %. Koszty procesu pozwanej: to 7 200 zł kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, łącznie 7 217 zł. Powód winien zwrócić pozwanej kwotę 2 886,80 zł (40 % z 7 217 zł). Koszty procesu powoda to natomiast: 1 000 zł opłaty sądowej od pozwu, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 7 200 zł kosztów zastępstwa procesowego. Kwotę 1 000 zł opłaty sądowej oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa Sąd rozdzielił dzieląc przez pięć na poszczególnych pozwanych, co dało 200 zł opłaty sądowej od pozwu oraz 3 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Zatem pozwana M. G. winna zwrócić powodowi kwotę 4 441,80 zł (tj. 60 % z kwoty 7 403 zł). Po wzajemnym potrąceniu tych należności, pozwana winna zwrócić powodowi kwotę 1 555 zł (4 441,80 zł – 2 886,80 zł). Sąd w punkcie V sentencji wyroku zasądza zatem od pozwanej M. G. na rzecz powoda kwotę 1 555 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W odniesieniu do kosztów procesu dotyczących pozwanych I. W. oraz P. W., wygrali oni proces w 81 %, a przegrali w 19 %. Koszty procesu pozwanych to: 7 200 zł kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, łącznie po 7 217 zł. Powód winien zwrócić pozwanym po 5 845,77 zł (81 % z 7 217 zł), natomiast pozwani winni zwrócić powodowi po 1 406,57 zł (19 % z 7 403 zł). Po kompensacie tych należności, powód winien zwrócić na rzecz każdego z tych pozwanych po 4 439,20 zł (5 845,77 zł – 1 406,57 zł). Sąd zasądził zatem od powoda na rzecz pozwanych I. W.
i P. W. kwoty po 4 439,20 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt VI sentencji wyroku).

SSO Małgorzata Gronowska – Plust

1 W dalszej części uzasadnienia jako u.k.w.h.