Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 144/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 września 2016 roku sygn. akt I C 78/16 Sąd Rejonowy w Kutnie oddalił powództwo (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. przeciwko M. I. o zapłatę kwoty 5 959,11 złotych. Sąd I instancji uznał bowiem, że powód nie wykazał legitymacji czynnej poprzez złożenie właściwych dokumentów, a w szczególności załącznika do umowy zbycia wierzytelności z dnia 30 sierpnia 2013 roku, a tym samym nie przedstawił dowodów wejścia wierzytelności przeciwko pozwanemu w skład portfela wierzytelności, nie wykazał zasadności roszczenia i nie udowodnił z czego wywodzi kwoty dochodzone pozwem.

Apelację od powyższego orzeczenia złożył powód, który zarzucając naruszenie art. 386 § 4 kpc poprzez nierozpoznanie istoty sprawy, art. 231 kpc poprzez nieuznanie legitymacji procesowej powoda i art. 233 kpc poprzez barku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4 322,05 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie od dnia 24 września 2016 roku, kwoty 1 280,10 złotych z odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu oraz kwoty 356,96 złotych , a ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.

Apelację należało oddalić jako bezzasadną.

Zgodnie z art. 505 13 § 2 kpc, jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Ustalenia faktyczne poczynione w tej sprawie przez Sąd pierwszej instancji Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, czyniąc integralną częścią swojego uzasadnienia i uznając za zbędne ich ponowne przytaczanie w tym miejscu (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, Nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2001 r., V CKN 348/00, LEX nr 52761, Prok.i Pr. 2002/6/40).

W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżone orzeczenie jest prawidłowe i nie narusza dyspozycji powołanych przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego i procesowego.

Zagadnienie legitymacji czynnej powoda przynależy do prawa materialnego i tym samym podlega badaniu przez sąd odwoławczy niezależnie od treści zarzutów przywołanych w tym zakresie w apelacji. Rozpoznając sprawę na skutek apelacji sąd drugiej instancji nie jest bowiem związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego. Zastosowanie właściwych przepisów prawa materialnego jest obowiązkiem sądu odwoławczego (uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07). Sam fakt niezaprzeczony może zostać uznany za przyznany, jednak tylko w wypadku spełnienia przede wszystkim warunku, by strona przeciwna wiedziała, że posłuży on na równi z wynikami dowodów do poczynienia ustaleń faktycznych. W takim stanie rzeczy obowiązkiem sądu (przewodniczącego posiedzenia) jest uprzedzenie strony o konsekwencjach zaniechania wypowiedzenia się co do tego faktu. Jednakże legitymacja czynna jako kwestia prawa materialnego podlega badaniu niezależnie od zarzutów apelacji. Legitymacja czynna, jak i bierna jest opartym na prawie materialnym uprawnieniem do występowania w charakterze strony w konkretnej sprawie sądowej. Wymóg jej posiadania stanowi przesłankę merytorycznego rozpoznania sprawy, badaną przez sąd w chwili orzekania, gdyż jej brak po stronie choćby jednej ze stron postępowania skutkuje oddaleniem powództwa

Zagadnieniem zatem kluczowym dla oceny legitymacji czynnej strony powodowej było w tej sprawie ustalenie, czy powód nabył te konkretną wierzytelność.

Trafnie Sąd Rejonowy uznał, że powód niw wykazał legitymacji czynnej, nie udowodnił wysokości oraz wymagalności dochodzonego roszczenia i z tego względu powództwo powinno być oddalone. Przypomnieć należy, że to obowiązkiem powoda jest przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). W sytuacji zatem gdy powód dochodzi konkretnego roszczenia, to na nim przede wszystkim, w myśl art. 6 k.c., spoczywa ciężar udowodnienia zarówno faktu, iż dana wierzytelność rzeczywiście mu przysługuje, jak i wysokości tej wierzytelności.

Tymczasem jak wynika z akt sprawy powód nie sprostał obowiązkowi udowodnienia dochodzonego roszczenia. Powód nie załączył bowiem dowodów, z których wynikałaby wierzytelność przysługująca od strony pozwanej w dochodzonej wysokości oraz jej wymagalność, w tym również, iż jest uprawniony do naliczania odsetek we wskazanej wysokości. Niewątpliwie dowodem tym nie może być jedynie sama umowa, gdyż z niej co najwyżej wynika początkowa wysokość wzajemnych zobowiązań stron, która nie jest miarodajna dla ustalenia wysokości ewentualnego zadłużenia pozwanego na dzień wniesienia pozwu.

Konsekwencją nie wykazania przez powoda, iż umową przelewu doszło do przeniesienia na powoda wierzytelności przysługującej zbywcy wobec pozwanej, jest również nie wykazanie zakresu i stanu tej wierzytelności. Powód wprawdzie załączył dokument w postaci umowy pożyczki i umowy przelewu wierzytelności, ale wobec braku załącznika numer 1 bądź jego wyciągu, nie wykazał, iż miał miejsce przelew wierzytelności objętej żądaniem pozwu.

Powyższe skutkowało oddaleniem apelacji na podstawie art. 385 kpc wobec niewykazania legitymacji czynnej bez konieczności badania zasadności pozostałych zarzutów w niej zawartych.