Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 lutego 2014 roku powód (...) sp. z o. o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego C. S. z siedzibą w P. (Czechy) kwoty 4.285,32 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Odpowiedzią na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu zakwestionował konieczność najmu pojazdu zastępczego, czas naprawy oraz stawkę czynszu najmu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 lipca 2013 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki T. o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący współwłasność Z. K. i T. K. (1). Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w C. S. z siedzibą w P. (Czechy).

(dowód: okoliczności niesporne)

W dniu 17 lipca 2013 roku zgłoszono szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W dniu 25 lipca 2013 roku doszło do oględzin przednaprawczych pojazdu przez przedstawiciela ubezpieczyciela, a w dniu 8 sierpnia 2013 roku dostarczono do serwisu kalkulację naprawy. W dniu 25 września 2013 roku przyjęto pojazd do serwisu i rozpoczęto naprawę oraz zgłoszono konieczność wykonania dodatkowych oględzin pojazdu, które zostały wykonane w tym samym dniu. W dniu 11 października 2013 roku dostarczono do serwisu nową kalkulację naprawy i w tym samym dniu zamówiono części zamienne, które otrzymano w dniu 15 października 2013 roku. W dniu 21 października 2013 roku zakończono naprawę i wydano pojazd poszkodowanemu.

(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 22)

Od dnia 25 września 2013 roku do dnia 21 października 2013 roku Z. K. użytkował pojazd zastępczy marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) sp. z o. o. z siedzibą w P. na podstawie umowy najmu (...) nr (...) z dnia 25 września 2013 roku. Czynsz najmu wyniósł 4.285,32 złotych brutto.

(dowód: umowa najmu (...) k. 23-26; aneks z dnia 16 października 2013 roku – k. 27; cennik (...) k. 30; control card – k. 31;oświadczenie – k. 32; oświadczenie współwłaściciela pojazdu – k. 33; pełnomocnictwo – k. 34; oświadczenie dla ubezpieczyciela – k. 35)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 25 września 2013 roku Z. K. przelał na rzecz (...) sp. z o. o. z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 28; pełnomocnictwo – k. 34; oświadczenie dla ubezpieczyciela – k. 35)

Poszkodowanemu samochód zastępczy był niezbędny do załatwiania spraw osobistych oraz do dojazdu na rehabilitację. Poszkodowany nie dysponował innym pojazdem oraz nie korzystał z prawa do najmu pojazdu zastępczego z innego tytułu. Nie mógł zaspokoić swoich potrzeb korzystając z komunikacji publicznej.

(dowód: oświadczenie najemcy – k. 36; zeznania świadka Z. K. – k. 109 akt IV GCps 120/14)

W dniu 31 października 2013 roku (...) sp. z o.o. wystawił fakturę VAT nr (...) z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 25 września 2013 roku do 21 października 2013 roku (26 dni) opiewającą na kwotę 4.285,32 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT – k. 29)

Pismem z dnia 20 listopada 2013 roku (...) sp. z o.o. zgłosił szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pismo zostało doręczone w dniu 3 grudnia 2013 roku.

(dowód: okoliczności niesporne; pismo z dnia 20 listopada 2013 roku – k. 38-41)

Uszkodzony pojazd mógł być eksploatowany do dnia rozpoczęcia faktycznej naprawy.

Uzasadniony czas naprawy pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w celu doprowadzenia go do stanu sprzed szkody z dnia 17 lipca 2013 roku wynosił 14 dni roboczych, a więc 20 dni kalendarzowych

Stawki rynkowe pojazdów porównywalnej klasy do uszkodzonego w K., w okresie wrzesień – październik 2013 roku, przez okres 26 dni, przy uwzględnieniu stawek wypożyczalni globalnych z wyłączeniem stosowanych przez nich opłat lotniskowych, wynosiły od 76 złotych brutto do 167,39 złotych brutto za 1 dobę najmu.

(dowód: opinia pisemna biegłego sądowego T. K. (2) – k. 153-172; ustne wyjaśnienia biegłego T. K. (2) złożone na rozprawie w dniu 17 lipca 2015 roku – k. 211-213; pisemna opinia uzupełniająca biegłego T. K. (2) – k. 272-274)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy oraz opinii biegłego sądowego T. K. (2).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczyciel odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC za sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W przedmiotowym procesie pozwany nie kwestionował okoliczności zdarzenia, a także swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę oraz ważności umów najmu samochodu zastępczego i cesji wierzytelności. Pozwany zakwestionował konieczność najmu pojazdu zastępczego, długość okresu naprawy uszkodzonego pojazdu oraz będący jego odpowiednikiem czas korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego, a także stawkę czynszu najmu.

Zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jego uszkodzenia stanowi szkodę majątkową bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Jeżeli więc poszkodowany poniósł koszty wynajmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegającego wyrównaniu.

W rozpoznawanej sprawie poszkodowanemu pojazd zastępczy był niezbędny do załatwiania spraw osobistych oraz do dojazdu na rehabilitację. Poszkodowany nie dysponował innym pojazdem oraz nie korzystał z prawa do najmu pojazdu zastępczego z innego tytułu. W trakcie składania zeznań poszkodowany – świadek Z. K. - w sposób jednoznaczny wskazał, że nie miał możliwości zaspokojenia tych potrzeb innym środkiem komunikacji. W konsekwencji zarzut ten okazał się bezzasadny.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że uzasadniony czas naprawy uszkodzeń powstałych w pojeździe poszkodowanego był krótszy, niż faktyczny czas naprawy tego pojazdu i pojazd nie musiał przez cały ten okres znajdować się w warsztacie naprawczym, a stawka czynszu była wyższa niż stawki rynkowe. Pozwany celem wykazania powyższego zgłosił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia uzasadnionego i niezbędnego czasu naprawy oraz wysokości stawek czynszu występujących na rynku lokalnym.

W pisemnej opinii biegły sądowy T. K. (2) wskazał, że uzasadniony czas naprawy wynosił 16 dni kalendarzowych, a stawki czynszu najmu wahały się od 76 do 167,39 złotych brutto za jedną dobę. W trakcie składania ustnych wyjaśnień, odpowiadając na zarzuty powoda, biegły zmodyfikował opinię pisemną wskazując, że nie wliczył do uzasadnionego czasu naprawy dwóch dni roboczych niezbędnych do sprowadzenia drzwi tylnych lewych. W związku z tym do obliczonego wcześniej uzasadnionego czasu naprawy należało doliczyć dwa dni robocze, co wraz z weekendem dało łącznie 20 kalendarzowych. Odnosząc się do zarzutów dotyczących stawki czynszu najmu biegły wykluczył możliwość porównania zastosowanej przez powoda stawki ze stawkami stosowanymi przez firmę (...) ponieważ oferta tej firmy była korzystniejsza dla najemca w stosunku do oferty powoda – nie uwzględniała limitu kilometrów, podczas gdy powód uwzględniał limit 200 kilometrów dziennie. Ponadto odpowiedzialność najemcy w przypadku szkody w samochodzie zastępczym ograniczona była do wysokości kaucji, podczas gdy w umowie obowiązującej u powoda, powód miał możliwość dochodzenia od najemcy pełnej kwoty ewentualnej szkody, nawet gdy przewyższa ona wysokość kaucji. Biegły podniósł również, że brak było podstaw do porównania stawki powoda ze stawką stosowaną przez firmę (...). Firma ta kieruje bowiem swoją ofertę do innego odbiorcy – biznesowego, a ponadto nie przewiduje limitu kilometrów. Po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień powód nie kwestionował opinii w zakresie ustalonych przez biegłego rynkowych stawek czynszu najmu wnosząc jedynie o zwrócenie się do warsztatu o nadesłanie właściwej dokumentacji naprawy. Z uzupełniającej opinii biegłego sporządzonej po nadesłaniu przez warsztat dokumentacji naprawy wynika, że dokumentacja ta nie wpłynęła na treść opinii w zakresie uzasadnionego czasu naprawy – wynosił on 20 dni kalendarzowych.

Opinia biegłego jest opinią jasną, logiczną i przekonującą. Po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień oraz opinii pisemnej uzupełniającej żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub dowodu z opinii innego biegłego.

W konsekwencji należało przyjąć, że uzasadniony czas naprawy wynosił 20 dni kalendarzowych, a maksymalna rynkowa stawka czynszu najmu 167,39 złotych brutto. Mając na uwadze powyższe należało przyjąć, że pozostający w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą czynsz najmu wyniósł 3.347,80 złotych (20 razy 167,39 złotych brutto). W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Mając na uwadze fakt,
że zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 3 grudnia 2013 roku (k. 41), uzasadnione było żądanie odsetek ustawowych za opóźnienie dopiero od 3 stycznia 2014 roku, nie zaś jak wskazano w pozwie od 27 grudnia 2013 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych wyżej przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II wyroku.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Powód wygrał sprawę w 78,12% (3.347,80/4.285,32 razy 100%),a więc pozwany powinien ponieść 78,1% kosztów procesu.

Koszty procesu wyniosły w sumie 2.438,10 złotych, w tym:

- poniesione przez powoda: opłata od pozwu (215 złotych), wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (617 złotych) – łącznie 832 złotych.

- poniesione przez pozwanego: wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (617 złotych), zaliczka na biegłego 989,10 złotych – łącznie 1.606,10 złotych.

Pozwany powinien ponieść 78,12% kosztów procesu, a więc kwotę 1.904,64 złotych. Ponieważ pozwany poniósł kwotę niższą, tj. 1.606,10 złotych powinien zapłacić powodowi kwotę 298,54 złotych.

Na podstawie art. 84 ust. 1 w zw. z art. 80 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono pozwanemu kwotę 10,90 złotych tytułem nie wykorzystanej części zaliczki na opinię biegłego.

W punkcie V i VI wyroku na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. nakazano pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie kwotę 69,95 złotych (21,88% z kwoty 319,70 złotych), a od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie kwotę 249,75 złotych (78,12% z kwoty 319,70 złotych) tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych – wypłaconych tymczasowo ze Skarbu Państwa wydatków związanych z opinią biegłego.