Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 467/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Jarosław Janeczek

Protokolant:

Monika Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2016 roku w Rawie Mazowieckiej

na rozprawie

sprawy z powództwa

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Luksemburgu

przeciwko

M. W.

o zapłatę

oddala powództwo

SSR Jarosław Janeczek

Sygn. akt I C 467/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 marca 2016 roku, złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód – (...) Luxembourg Spółka Akcyjna z (...) w Luksemburgu wniósł o zasądzenie od pozwanego M. W. kwoty 1166,03 zł wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, iż na podstawie umowy cesji z dnia 29 lipca 2015 roku przejął od firmy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. prawa do wierzytelności wobec pozwanego z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych.

Podniósł, że zadłużenie pozwanego w wysokości 1166,03 zł wynika z faktury (...)-MP wystawionej na kwotę 1086,25 zł, której termin wymagalności przypadał na dzień 6 kwietnia 2015 roku. Ponadto strona powodowa uwzględniła skapitalizowane odsetki ustawowe, które naliczyła od kwoty należności głównej, wynikającej z nieopłaconej faktur od dnia następnego po dniu wymagalności płatności należności do dnia poprzedzającego złożenie pozwu w niniejszej sprawie, a ich suma stanowi kwotę 79,78 zł. Jednocześnie powód wskazał, iż poinformował pozwanego o zmianie wierzyciela i wezwał go do dobrowolnej zapłaty całej należności. Jednakże M. W. nie spełnił świadczenia. Ponadto zastrzegł, iż pozwany nie kwestionował wysokości faktur otrzymanych za świadczone usługi telekomunikacyjne.

W dniu 22 marca 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym w którym uwzględnił powództwo w całości.

Następnie w dniu 4 kwietnia 2016 roku pozwany skutecznie złożył sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu. Sprzeciw nie zawierał uzasadnienia.

Powyższe skutkowało utratą przez nakaz zapłaty mocy w całości i przekazaniem sprawy do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

W odpowiedzi na sprzeciw pełnomocnik powoda podtrzymał w całości powództwo i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty wskazanej w pozwie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. Podniósł on, iż kwota dochodzona pozwem wynika z niezapłaconej faktury (...)-MP, którą została naliczona kara umowna przez operatora sieci komórkowej (...). Nadto pełnomocnik wskazał na fakt, iż pozwany w swoim sprzeciwie nie zakwestionował twierdzeń powoda zawartych w pozwie, zatem należy stwierdzić, że zostały one przez niego przyznane w trybie art. 230 k.p.c.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lutego 2015 roku pozwany zawarł z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci (...). W ramach umowy abonent korzystał z oferty promocyjnej (...). 60/120, której zasady zostały określone w regulaminie promocji. Pozwany zobowiązał się do dokonania 24 zasileń konta o minimalnej kwocie jednorazowego doładowania w wysokości 60 zł, dla pierwszych 12 zasileń i 120 zł, dla kolejnych 12 zasileń. Umowa została zawarta na czas oznaczony do dnia 24 stycznia 2017 roku.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia części umowy, k. 39; regulamin promocji, k. 28-30; regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, k. 31-35)

W dniu 29 lipca 2015 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z (...) Luxembourg Spółka Akcyjna z (...) w Luksemburgu umowę sprzedaży wierzytelności, której przedmiotem miały być niesporne i wymagalne wierzytelności pieniężne w stosunku do dłużników wynikające z umów zawartych o świadczenia usług telekomunikacyjnych i umów zawieranych w ramach promocji przez użytkowników (...). Wykaz wierzytelności objętych umową miał stanowić załącznik nr 1 sporządzony w formie pisemnej. Pod pozycją 96180753 tego wykazu widnieje wierzytelność wobec M. W. (PESEL (...)), opiewająca na kwotę 1086,25 zł. W wykazie nie wskazano jednak konkretnej umowy jakiej dotyczy przelew.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia umowy cesji, k.16; poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia załącznik nr 1 do umowy, k. 17-20)

Pismem z dnia 15 września 2015 roku poprzednik prawny strony powodowej zawiadomił pozwanego o cesji wierzytelności.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia pisma z dnia 15 września 2015 r. k. 26)

W dniu 28 września 2015 roku strona powodowa wystosowała do pozwanego wezwanie do zapłaty wierzytelności wynikającej z tytułu usługi telekomunikacyjnej w wysokości 1129,58 zł.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia pisma z dnia 28 września 2015 r., k.27)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że powód nie wykazał pełnej treści umowy łączącej pozwanego z wierzycielem pierwotnym. Powód złożył jedynie pierszą stronę umowy (k. 39) a treści złożonej kserokopii wynika że umowa miała trzy strony. Brakuje stron 2/3 i 3/3. Złożony dalej złącznik numer 3 nie jest brakującymi częściami umowy podstawowej – zawiera odrębną numerację 1/2 i 2/2.

Tym samym powód pozbawił Sąd możliwości poznania pełnych warunków umowy telekomunikacyjnej.

W ocenie Sądu złożony przez powoda regulamin promocji (k. 28-30) również nie jest właściwym regulaminem gdyż posiada inną nazwę ( (...)) niż wskazany w umowie telekomunikacyjnej ( (...). 60/120”). Nie został on również podpisany przez pozwanego. Właściwy regulamin byłby podpisany przez pozwanego podobnie jak złożona przez powoda umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci PLUS (k. 33).

Brak regulaminu promocji nie pozwala Sądowi ustalić warunków promocji w jakiej uczestniczył pozwany.

Powództwo okazało się niezasadnie i jako takie zasługiwało wyłącznie na oddalenie.

W pierwszej kolejności Sąd pragnie odnieść się do kwestii dochodzonych w niniejszym postępowaniu odsetek. Powód w pozwie nie żądał odsetek, zatem zgłoszenie tego żądania dopiero w odpowiedzi na sprzeciw stanowi przedmiotową zmianę powództwa.

Powyższa zmiana była jednak niedopuszczalna. Niniejszy proces toczy się bowiem według przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Zgodnie z art. 505 4 § 1 k.p.c. zmiana powództwa jest niedopuszczalna. Przepisów art. 75-85 oraz art. 194-196 i art. 198 nie stosuje się.

Tym samym poza kognicją Sądu w niniejszej sprawie było żądanie odsetek i o nich Sąd nie orzekał.

Przechodząc do merytorycznego uzasadnienia podstaw rozstrzygnięcia stwierdzić należy, iż powód wywodzi swoje roszczenie z jednej z strony z umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartych pomiędzy (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. a M. W., a drugiej strony z umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 29 lipca 2015 roku, stąd też jego żądanie należy ocenić w oparciu o art. 509 k.c. w zw. z art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo Telekomunikacyjne (Dz. U. z 2014 r., poz. 243 ze zm.).

Jednakże w obecnym kształcie procesu cywilnego ustawowo podkreślono jego kontradyktoryjny charakter, czego potwierdzeniem są regulacje zawarte w art. 232 k.p.c. oraz w art. 6 k.c. Ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania. To one są dysponentem toczącego się procesu i od nich zależy jego wynik. Mają bowiem obowiązek przejawiać aktywność, w celu wykazania wszystkich istotnych okoliczności i faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zatem w rozpatrywanej sprawie to na stronie powodowej ciążył obowiązek, że po pierwsze powstała wierzytelność przysługująca wcześniejszemu wierzycielowi, a po drugie, iż skutecznie nabył tę wierzytelności od poprzednika prawnego.

W ocenie Sądu powód nie wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, że doszło do skutecznych czynności przenoszących jakkolwiek wierzytelności posiadaną prze pierwotnego wierzyciela wobec pozwanego na stronę powodową.

Powód załączył „dokument” umowy przelewu, który nie może być podstawą jakichkolwiek ustaleń faktycznych, gdyż jest całkowicie zdekompletowany. Większość postanowień umownych, zapewne niekorzystnych dla powoda została ukryta.

Powód może zachowywać dla siebie dowolne tajemnice i wykreślać dowolne rzeczy z załączonych dokumentów. Musi się jednak liczyć z tym, że w ten sposób pozbawia się możliwości udowodnienia czegokolwiek tak spreparowanym dokumentem.

Sąd oceniając skuteczność umowy przelewu ma prawo i obowiązek poznać treść całej czynności prawnej a nie tylko te postanowienia, które powód uznaje za korzystne dla siebie.

Nadto sam ten dokument potwierdza jedynie fakt cesji nieokreślonej bliżej wierzytelności.

Nie stanowi on jednak dowodu na okoliczność, iż doszło do cesji konkretnej wierzytelności, obejmującej zobowiązanie pozwanego. Dane personalne M. W. zostały wskazane jedynie w wydruku komputerowym znajdującym się na k. 19 akt sprawy.

Treść tego załącznika budzi jednak wątpliwości, które utrudniają ustalenie, czy informacje w nim zawarte stanowią wierzytelność przysługującą pierwotnemu wierzycielowi od pozwanego. Fakt bowiem umieszczenia w tabeli załącznika danych pozwanego oraz bliżej niesprecyzowanych kwot, bez podania konkretnego stosunku prawnego, którego one dotyczą nie przesądza, że faktycznie strona powodowa nabyła wierzytelność wobec pozwanego. Zaakcentować też należy, że przedłożony wyciąg z załącznika nie został przez nikogo podpisany (pełnomocnik powoda potwierdził jego zgodność z bliżej nieustalonym oryginałem).

Wobec powyższego uznać należy, że powód nie wykazał, aby nabył wierzytelność wobec pozwanego, tym samym aby przysługiwał mu przymiot legitymacji procesowej czynnej. Legitymacja procesowa stanowi więc przesłankę materialnoprawną, dochodzonego roszczenia.

Wymóg jej posiadania stanowi przesłankę merytorycznego rozpoznania sprawy, badaną przez sąd w chwili orzekania, a jej brak skutkuje oddaleniem powództwa. Podlega ona badaniu sądu z urzędu gdyż w przeciwnym razie sąd nie mógłby wydać rozstrzygnięcia co do istoty sprawy zgodnego z prawdą obiektywną (tak H. Pietrzykowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2014, s. 205).

Ponadto podnieść należy iż strona powodowa nie wykazała zasadności dochodzonego roszczenia zarówno co do zasady jak i wysokości.

Przede wszystkim powód nie załączył do akt sprawy faktury 85584/2015-MP.

Jest to kluczowy dowód źródłowy w niniejszej sprawie. Brak tego dokumentu nie pozwala Sądowi na ocenę czy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. miał prawo obciążyć pozwanego należnościami i czy prawidłowo naliczył te należności.

Brak jest też w materiale wypowiedzenia umowy, czy zaświadczenia o wypowiedzeniu pozwanemu umowy przez pierwotnego wierzyciela. Brak nawet twierdzeń faktycznych w treści pozwu kiedy hipotetyczne wypowiedzenie umowy miało miejsce z na jakiej podstawie.

Tym samym, powód nie udowodnił, czy umowa została wypowiedziana, a jeśli, to czy skutecznie, kiedy to nastąpiło i z jakiej przyczyny.

Te z kolei wpływa na ocenę wysokości kwoty wynikającej z wyżej wskazanej faktury VAT.

Wysokość bowiem kary umownej wynikającej z przedterminowego rozwiązania umowy była uzależniona od czasu trwania umowy, bowiem o taką wartość proporcjonalnie miała zostać ona obniżona.

Zatem te wszystkie okoliczności budzą poważne wątpliwości co do słuszności wysokości kwoty dochodzonej pozwem.

W tym miejscu należy podkreślić, że Sąd nie znalazł podstaw do użycia w niniejszym postępowaniu art. 230 k.p.c.

Zastosowanie tego przepisu może nastąpić jedynie wówczas, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, a sąd mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Z przepisu tego wynika więc, że zastosowanie art. 230 k.p.c. nie ma charakteru automatycznego, w razie niewypowiedzenia się strony co do twierdzenia strony przeciwnej, gdyż zależy od oceny sądu meriti, który mając na uwadze wynik całej rozprawy może uznać, że zachodzą przesłanki do jego zastosowania.

Wbrew oczekiwaniom powoda funkcją art. 230 k.p.c. nie jest wzmacnianie ustaleń co do faktów, które - jak to miało miejsce w niniejszym postępowaniu - nie znajdują dostatecznego uzasadnienia w dowodach przeprowadzonych w sprawie, a jego zastosowanie wchodzi w rachubę jedynie wówczas, gdy jest to uzasadnione wynikiem całej rozprawy.

Oznacza to konieczność uwzględnienia ostatecznych wyników postępowania dowodowego, które w świetle przedłożonych przez stronę powodową dokumentów nie pozwalało przyjąć zasadności dochodzonych pozwem roszczeń.

W zakresie cesji przedstawione przez powoda dowody budzą tak duże wątpliwości że nie wskazane przez stronę przeciwną dlaczego nie zgadza się powództwem nie może być wystarczające dla przyjęcia prawdziwości twierdzeń powoda o cesji.

Poza tym powód nie wskazał w pozwie jakichkolwiek twierdzeń odnoszących się do ewentualnych kwestii wypowiedzenia umowy, jej czasu oraz przyczyn. Skoro brak twierdzeń faktycznych powoda o przyczynie i terminie wypowiedzenia umowy przez wierzyciela pierwotnego to nie mogą być one uznane za przyznane przez pozwanego.

Skoro nie wiadomo jakie były przyczyny hipotetycznego wypowiedzenia umowy to Sąd nie może zweryfikować jego zasadności w świetle postanowień umownych oraz tego czy pierwotny wierzyciel zachował odpowiednią procedurę.

Skoro nie wiadomo kiedy hipotetyczne wypowiedzenie miało miejsce to nie sposób ocenić czy kara została naliczona w poprawnej wysokości.

Biorąc pod uwagę powyższe - niewykazanie przez powoda swoje legitymacji procesowej oraz niewykazanie kwoty dochodzonej w niniejszym postępowaniu - Sąd oddalił powództwo.

SSR Jarosław Janeczek