Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2017 r. w G.

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W.

przeciwko M. B. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. B. (2) na rzecz powoda (...) Banku SA w (...) kwotę 24 661, 41 zł (dwadzieścia cztery tysiące sześćset sześćdziesiąt jeden złotych i czterdzieści jeden groszy) w tym:

a.  kwotę 22961,48 zł (dwadzieścia dwa tysiące dziewięćset sześćdziesiąt jeden złotych i czterdzieści osiem groszy) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, jednak nie wyższymi niż dwukrotność odsetek ustawowych w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych od 14 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty

b.  kwotę 1609, 93 zł (tysiąc sześćset dziewięć złotych i dziewięćdziesiąt trzy grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 października 2015 r. do dnia zapłaty

c.  kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych)

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 338, 52 zł (trzysta trzydzieści osiem złotych i pięćdziesiąt dwa grosze) z tytułu zwrotu kosztów postępowania

Sygnatura akt: I C 463/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko M. B. (1) domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 24.661,41 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 22.961,48 zł w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP liczonymi za okres od dnia 14 sierpnia 2015r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi od kwoty 1.609,93 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że zawarł z pozwanym umowę kredytu nr (...) z dnia 6 marca 2013r. Pozwany nie wywiązał się jednak z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie. W związku z brakiem spłaty zaległych rat powód wypowiedział przedmiotową umowę, stawiając należność w stan natychmiastowej wymagalności. Do dnia sporządzenia pozwu pozwany nie spłacił wierzytelności. Na roszczenia powoda składają się: kwota 22.961,48 zł tytułem należności głównej (niespłacony kredyt), kwota 1.253,05 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 10 % naliczonych za okres od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 8 lipca 2015r., kwota 356,88 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 % ode dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 13 sierpnia 2015r. oraz kwota 90 zł tytułem opłat i prowizji.

(pozew k. 3-4v)

W dniu 23 października 2015r. w sprawie o sygnaturze akt VI Nc-e 2025999/15 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 5)

Pozwany złożył sprzeciw od ww. nakazu zapłaty i wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania.

Pozwany podniósł zarzut powagi rzeczy osądzonej, wskazując, że powód już dochodził zapłaty kwoty będącej przedmiotem niniejszego postępowania w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie pod sygnaturą akt VI Nc-e 1485152/15. Sprawa ta została rozstrzygnięta prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 9 września 2015r.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 7, pismo procesowe powoda k. 44-45)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 marca 2013r. na mocy umowy kredytu nr (...) powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. udzielił pozwanemu M. B. (1) kredytu w wysokości 27.257,14 zł z przeznaczeniem m.in. na refinansowanie kosztów zakupu pojazdu marki O. (...) rok produkcji 2005 (§ 1). Kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kredytu w 84 równych ratach miesięcznych w wysokości 572,73 zł każda (poza pierwszą wynoszącą 708,94 zł), w terminach określonych w harmonogramie spłaty (§ 8). Kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 17,99 % w stosunku rocznym. Oprocentowanie kredytu było sumą oprocentowania podstawowego banku dla danego rodzaju kredytów oraz stałej w całym okresie kredytowania marży w wysokości 5,50 %. Od przyznanego kredytu bank pobrał prowizję w wysokości 10 % kwoty kredytu (§ 2). W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu ustalonych w harmonogramie spłat bank miał prawo pobierać od niespłaconego w terminie kredytu podwyższone odsetki, naliczone według stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Odsetki według stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego pobierane były począwszy od dnia następującego po terminie płatności wynikającym z umowy i wskazanym w harmonogramie spłat aż do dnia spłaty należności przeterminowanej (§ 6). Kwoty wpłacane przez kredytobiorcę na spłatę zadłużenia z tytułu kredytu bank zaliczał w pierwszej kolejności na: koszty opłat za wysłanie monitów i wezwań do zapłaty oraz kosztów ewentualnych działań windykacyjnych; odsetki podwyższone z tytułu opóźnienia w spłacie kredytu; oprocentowanie (odsetki umowne); zaległe raty kredytowe (§ 8 ust. 9). Bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30- dniowego terminu wypowiedzenia w razie m.in. zwłoki z zapłatą pełnych rat za co najmniej dwa pełne okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania (§ 11). Integralną część umowy stanowiła m.in. Tabela Opłat i Prowizji (§ 25).

(dowód: umowa kredytu nr (...) k. 27-29v)

W imieniu powoda umowę podpisali jego pracownicy C. D. i I. D.. Fakt skutecznego zawarcia umowy przez pracowników banku został potwierdzony przez członka zarządu banku (...) i prokurenta A. D.. Odpis powyższego dokumentu obejmującego potwierdzenie dokonania ww. czynności prawnej został doręczony także pełnomocnikowi pozwanego.

(dowód: potwierdzenie zawarcia umowy kredytu wraz z potwierdzeniem nadania k. 84-86, odpis z KRS k. 30-34)

Pismem z dnia 28 kwietnia 2015r. powód wypowiedział pozwanemu umowę kredytu nr (...) z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie kredytu. Na dzień 28 kwietnia 2015r. na zadłużenie pozwanego składały się następujące kwoty: 1.084,34 zł tytułem należności kapitałowej, 849,43 zł tytułem odsetek umownych, 17,87 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie, 75 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji. Wypowiedzenie zostało pozwanemu doręczone w dniu 7 maja 2015r.

(dowód: wypowiedzenie umowy kredytu k. 25, dowód doręczenia k 26-26v)

Na zadłużenie pozwanego składają się następujące należności:

- kwota 22.961,48 zł tytułem należności głównej (niespłacony kapitał kredytu),

- kwota 1.253,05 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 10 % naliczonych od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 8 lipca 2015r.,

- kwota 356,88 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty niespłaconego kapitału kredytu w wysokości 10 % od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 13 sierpnia 2015r.

- kwota 90 zł tytułem opłat i prowizji.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych banku k. 22)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez stronę powodową. W ocenie Sądu wszystkie dokumenty przedłożone przez powoda stanowią wiarygodne dowody zarówno na okoliczność istnienia zobowiązania z tytułu kredytu, jak i jego wysokości. Zważyć należy, iż powód do akt niniejszej sprawy złożył odpis umowy kredytowej, zaś pozwany nie kwestionował, że podpis widniejący na tym dokumencie nie należy do niego. Stąd nie było żadnych podstaw, by kwestionować autentyczność tego dokumentu i istnienie stosunku prawnego łączącego obie strony. Zdaniem Sądu nie ma też podstaw do kwestionowania mocy dowodowej dokumentów bankowych, w tym wyciągu z ksiąg bankowych. Co prawda – w myśl art. 95 ust. 1a Prawa bankowego – wskazane dokumenty w postępowaniu cywilnym mają jedynie walor dokumentów prywatnych, niemniej Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, pozwalających na stwierdzenie, że treść przedłożonych dokumentów prywatnych jest niezgodna z rzeczywistym stanem rzeczy. Takich okoliczności nie wskazała również strona pozwana, która nie kwestionowała wysokości roszczenia. W ocenie Sądu przedstawione przez powoda dokumenty prywatne tworzą spójny obraz łączącego strony stosunku prawnego i jednoznacznie wynika z nich fakt zaciągnięcia zobowiązania kredytowego przez pozwanego, jak też wysokość zadłużenia. W konsekwencji, w oparciu o przepis art. 233 § 1 k.p.c. Sąd dał wiarę przedłożonym przez powoda dokumentom prywatnym i oparł na nich ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U.2016.1988 ze zm.), zgodnie z którym Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W świetle przywołanego przepisu podstawowym obowiązkiem kredytobiorcy jest zwrot kwoty kredytu na zasadach określonych w umowie.

Zważyć należy, iż początkowo pozwany bronił się, podnosząc zarzut przedwczesności roszczenia oraz powagi rzeczy osądzonej. Na rozprawie pełnomocnik pozwanego jednak cofnął te zarzuty i kwestionował jedynie umocowanie osób, które podpisały umowę w imieniu banku do reprezentacji powoda. Powyższy zarzut należało jednak uznać za chybiony, albowiem powód przedłożył dokument zawierający oświadczenie osób upoważnionych do reprezentacji banku (tj. członka zarządu i prokurenta) o potwierdzeniu zawarcia umowy kredytowej przez uprawnionych pracowników banku (...). Odpis przedmiotowego pisma został także doręczony pełnomocnikowi pozwanego. Zgodnie z treścią art. 103 § 1 k.c. jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Podkreślić należy, iż skuteczne dokonanie potwierdzenia powoduje usunięcie stanu niepewności i aktualizację skutków umowy ex tunc w sferze praw i obowiązków osoby, w której imieniu falsus procurator zawarł umowę (por. W. Robaczyński [w:] P. Księżak, M. Pyziak – Szafnicka (red .) Kodeks cywilny. Komentarz, Część ogólna, LEX 2014). Zatem nawet gdyby C. D. i I. D. nie posiadali umocowania do zawarcia przedmiotowej umowy, to wskutek potwierdzenia jej przez osoby niewątpliwie umocowane do reprezentacji powoda (co wynika z załączonego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego) i doręczenia potwierdzenia pozwanemu, należało uznać, że doszło do skutecznego zawarcia ważnej umowy. Podkreślić przy tym należy, iż pozwany nie kwestionował, iż podpis na umowie należy do niego.

Podkreślić należy, iż innych zarzutów pozwany nie zgłosił, w szczególności nie kwestionował skuteczności wypowiedzenia umowy kredytowej ani też wysokości zadłużenia. Okoliczności te nie budziły również żadnych wątpliwości Sądu. Strona powodowa złożyła bowiem do akt sprawy odpis umowy kredytowej, z której jednoznacznie wynika, że pozwany zaciągnął u powoda kredyt w wysokości 27.257,14 zł z przeznaczeniem na refinansowanie kosztów zakupu pojazdu osobowego. Zważyć należy, iż zgodnie z § 11 umowy stron bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30- dniowego terminu wypowiedzenia w razie m.in. zwłoki z zapłatą pełnych rat za co najmniej dwa pełne okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. W świetle przedłożonych przez powoda dokumentów nie budzi wątpliwości, że istniały podstawy do wypowiedzenia umowy przez bank. Zauważyć bowiem należy, iż miesięczna rata kredytu wynosiła 572,73 zł, natomiast na dzień złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu łączne zadłużenie pozwanego wynosiło 2.026,64 zł i składały się na nie kwota 1.084,34 zł tytułem należności kapitałowej, kwota 849,43 zł tytułem odsetek umownych, kwota 17,87 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie i kwota 75 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku. Nadto, bez wątpienia wypowiedzenie zostało skuteczne doręczone pozwanemu w dniu 7 maja 2015r., co ustalono na podstawie dowodu z dokumentu w postaci potwierdzenia odbioru. Zatem, z upływem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia doszło do skutecznego rozwiązania stosunku prawnego łączącego strony.

Sąd nie doszukał się także żadnych podstaw do kwestionowania wysokości roszczenia. Na powyższą okoliczność powód złożył wyciąg z ksiąg bankowych. Nie budzi wątpliwości, że zgodnie z treścią przepisu art. 95 ust. 1a ustawy Prawo bankowe moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Zatem dokument ten stanowi jedynie dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument prywatny nie jest zatem wyposażony w domniemanie zgodności z prawdą złożonych w nim oświadczeń, lecz jedynie w domniemanie wyłączające potrzebę dowodu, że osoba, która dokument podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie; dokument prywatny nie jest sam przez się dowodem rzeczywistego stanu rzeczy (por. wyrok SN z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84). Powyższe nie oznacza jednak, że dokument prywatny nie może stanowić dowodu na istnienie czy wysokość roszczenia w postępowaniu cywilnym. Dowód taki podlega bowiem ocenie w trybie przepisu art. 233 k.p.c. i ostatecznie – po rozważeniu całokształtu materiału dowodowego – może zostać uznany za dowód w pełni wiarygodny. Powyższy wniosek znajduje potwierdzenie w judykaturze. W wyroku z dnia 21 maja 2014r. w sprawie o sygnaturze akt I ACa 444/14 LEX nr 1785807 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu stwierdził, że brak jest przeszkód natury procesowej dla wykazania istnienia roszczenia i jego wysokości wyłącznie w oparciu o dokumenty prywatne (co przecież w sferze stosunków cywilnoprawnych jest regułą). Zgodnie z systematyką dowodów w kodeksie postępowania cywilnego, dokument prywatny stanowić może zatem dostateczny dowód istnienia roszczenia. W ocenie Sądu przedłożony przez powoda wyciąg z ksiąg rachunkowych banku stanowi w pełni wiarygodny dowód na okoliczność wysokości zadłużenia, tym bardziej, że nie był w żaden sposób kwestionowany przez stronę pozwaną. Z treści tego dokumentu wynika, że na zadłużenie powoda składa się kwota niespłaconego kredytu w wysokości 22.961,48 zł, która stała się natychmiast wymagalna z upływem terminu wypowiedzenia. Nadto, na zadłużenie pozwanego składają się skapitalizowane odsetki kapitałowe naliczone za okres od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 8 lipca 2015r. w łącznej wysokości 1.253,05 zł, a także skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie w kwocie 356,88 zł za okres od dnia 16 stycznia 2015r. do dnia 13 sierpnia 2015r. Wysokość stopy oprocentowania wynika z umowy. Zgodnie z § 2 umowy oprocentowanie kredytu było sumą oprocentowania podstawowego banku dla danego rodzaju kredytów oraz stałej w całym okresie kredytowania marży w wysokości 5,50 %. Z kolei wysokość odsetek za opóźnienie została określona w § 6 umowy kredytowej. Z powyższego postanowienia umowy wynika, że odsetki były naliczone według stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Odsetki według stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego pobierane były począwszy od dnia następującego po terminie płatności wynikającym z umowy i wskazanym w harmonogramie spłat aż do dnia spłaty należności przeterminowanej. Wobec skutecznego wypowiedzenia umowy – o czym mowa była powyżej – po upływie okresu wypowiedzenia pozwany kredytobiorca był zobowiązany do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od całego zadłużenia przeterminowanego. Poza kwotą niespłaconego kapitału kredytu oraz odsetkami na zadłużenie pozwanego składała się kwota 90 zł tytułem opłat i prowizji, zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji, która stanowiła integralną część umowy. Odbiór przedmiotowego wzorca umownego pozwany potwierdził w § 25 umowy. Pozwany nie kwestionował w niniejszym postępowaniu ani zasadności obciążenia kosztami z tytułu opłat i prowizji, ani też wysokości tych kosztów.

Wobec powyższego Sąd uznał, że powód wykazał roszczenie zarówno co do zasady jak i wysokości i w związku z tym na mocy art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 24.661,41 zł. Ponadto, na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 481 k.c. oraz § 2 i 6 umowy kredytowej Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki umowne w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie wyższymi jednak niż odsetki maksymalne za opóźnienie, od kwoty 22.961,48 zł od dnia 14 sierpnia 2015r. do dnia zapłaty oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 1.609,93 zł od dnia wniesienia pozwu tj. dnia 20 października 2015r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy proces pozwanego na rzecz powoda kwotę 338,52 zł, na którą składa się opłata sądowa od pozwu (309 zł) oraz koszty poświadczeń notarialnych (29,52 zł).