Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSR Jarosław Janeczek
Protokolant:	st. sekr. sąd. Monika Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2017 w Rawie Mazowieckiej

na rozprawie

sprawy z powództwa

P. C. (1)

przeciwko

Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

1.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz P. C. (1) kwotę 5800 zł (pięć tysięcy osiemset złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 16 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz P. C. (1) kwotę 3030,76 zł (trzy tysiące trzydzieści złotych i siedemdziesiąt sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej kwotę 40 zł (czterdzieści złotych) tytułem opłaty od rozszerzonego powództwa;

4.  nakazuje zwrócić P. C. (1) pozostałość zaliczki zapisanej pod pozycją 2418 160085.

SSR Jarosław Janeczek

Sygn. akt I C 551/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 maja 2014 roku (data stempla pocztowego na korespondencji kierowanej do Sądu) powód P. C. (2) wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. kwoty 5001 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód podał, że w dniu 1 października 2015 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony samochód marki O. o nr rejestracyjnym (...) należący wówczas do E. W. .

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za powyższą szkodę i przyznał odszkodowanie w kwocie 7650 zł. Ubezpieczyciel stanął na stanowisku, iż w sprawie wystąpił przypadek szkody całkowitej. Ustalając wysokość odszkodowania od wartości pojazdu 12700 zł odjął wartość pozostałości z samochodu w kwocie 5050 zł.

Następnie powód nabył wierzytelność o naprawę szkody od pierwotnej wierzycielki i zakwestionował wysokość odszkodowania uznając je za zaniżone. Jego zdaniem wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 18500 zł.

Pozwany jednak podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie twierdząc, iż jest to cena właściwa dla rynku brytyjskiego.

Z powyższym nie zgodził się powód i zażądał części kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy swoją kalkulacją, a kwotą wypłaconą przez pozwanego.

W dniu 31 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazujący pozwanemu zapłacenie żądanej kwoty wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, złożonym 22 czerwca 2016 roku strona pozwana zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu według norm przypisanych.

W uzasadnieniu wskazywała, że jej zdaniem dokonała prawidłowego ustalenia wartości uszkodzonego pojazdu a co za tym idzie prawidłowo wyliczona została wysokość odszkodowania za szkodę.

W piśmie procesowym z dnia 27 grudnia 2016 roku pełnomocnik powoda w związku z treścią opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej rozszerzył powództwo o kwotę 799 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia. Tym samym powód dochodził od pozwanego kwoty 5800 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W toku dalszego postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 października 2015 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony samochód marki O. o nr rejestracyjnym (...), którego właścicielem była wówczas E. W.. Pojazd sprawcy szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) Spółka Akcyjna w W..

(dowód: akta szkody nr (...)-01)

W dniu 28 października 2015 roku E. W. zbyła pozostałości powyższego samochodu na rzecz R. W. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...) R. W. za kwotę 5050 zł.

(dowód: umowa kupna – sprzedaży samochodu, k.10)

E. W. dokonała także zgłoszenia zaistniałej szkody u ubezpieczyciela sprawcy szkody. Pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe uznało swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę, która z uwagi na uszkodzone części w pojeździe zakwalifikowana została jako szkoda całkowita. Wartość samochodu w stanie nieuszkodzonym wyceniona została na kwotę 12700 zł, a wartość pozostałości pojazdu na kwotę 5050 zł. W związku z powyższym strona pozwana wypłaciła E. W. odszkodowanie w kwocie 7650 zł.

(dowód: akta szkody nr (...)-01)

W dniu 22 grudnia 2015 roku E. W. zawarła z P. C. (2) umowę przelewu wierzytelności. Na podstawie tej umowy poszkodowana zbyła na rzecz powoda swoje roszczenie wobec pozwanego z tytułu wierzytelności o odszkodowanie za uszkodzenie samochodu

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kopia umowy przelewu wierzytelności, k.15)

Pismem z dnia 7 stycznia 2016 roku powód poinformował pozwanego o cesji wierzytelności wynikającej ze szkody komunikacyjnej z dnia 1 października 2015 roku zaistniałej w samochodzie marki O. o nr rejestracyjnym (...). Jednocześnie wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 5800 zł tytułem odszkodowania za wskazaną powyżej szkodę. Jego zdaniem wartość pojazdu nieuszkodzonego wynosiła 18500 zł. Tak duża różnica w wycenia samochodu z kalkulacją ubezpieczyciela nie może w jego opinii wynikać z tego powodu, iż jest on fabrycznie przystosowany do ruchu lewostronnego (kierownica z prawej strony).

(dowód: akta szkody nr (...)-01)

W odpowiedzi na powyższe wezwanie Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. pismem z dnia 9 lutego 2016 roku podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko dotyczące ustalenia wartości rynkowej pojazdu marki O. o nr rejestracyjnym (...). Jego zdaniem odszkodowanie należne poszkodowanemu, którego pojazd zarejestrowany jest za granicą powinno odpowiadać cenie nabycia takiego samochodu u zagranicznego profesjonalnego sprzedawcy. Sporny samochód został zarejestrowany w Wielkiej Brytanii i jego wartość powinna być ustalona według tamtejszych cen.

(dowód: akta szkody nr (...)-01)

Wartość nieuszkodzonego samochodu marki O. o nr rejestracyjnym (...), po uwzględnieniu, iż pojazd ten może być zarejestrowany na terytorium RP po przystosowaniu do ruchu prawostronnego oraz zastosowanych korekt wynosi 18500 zł brutto. Natomiast wartość przedmiotowego samochodu z uwzględnieniem cen z rynku w Anglii przystosowanego do ruchu lewostronnego wynosi 11700 zł.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego w dziedzinie techniki samochodowej R. G. k. 49-54)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Poza obszarem sporu stron był sam fakt odpowiedzialności pozwanego za szkodę na skutek kolizji z dnia 1 października 2015 roku oraz legitymacja procesowa czynna powoda (skuteczność cesji na rzecz powoda przez podmiot poszkodowany na skutek zdarzenia).

Nie ma więc potrzeby omawiania art. art. 436 §2 zd. 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. oraz art. 822 k.c. a także art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. - Dz. U. z 2016 r., poz. 2060 z późn. zm.).

S. była objęta jedynie kwestia wysokości należnego poszkodowanej odszkodowania na skutek zdarzenia z 1 października 2015 roku.

Zgodnie zaś z art. 363 §1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W niniejszej sprawie niesporne było również że naprawienie szkody ma nastąpić przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Ustalenie wysokości odpowiedniej sumy pieniężnej, która winna być równa wartości pojazdu przez zdarzeniem minus wartość pozostałości, która również była poza sporem (5050 zł) wymagało wiadomości specjalnych i powołania dowodu z opinii biegłego sądowego (art. 278 k.p.c.).

Opinia biegłego zawiera dwa warianty wyceny pojazdu przed wypadkiem na podstawie cen rynkowych w Polsce przy założeniu istnieje możliwość rejestracji pojazdu w RP po przystosowaniu go do ruchu prawostronnego oraz zgodnie z cenami rynkowymi w kraju jego rejestracji tj. Wielkiej Brytanii.

W ocenie Sądu wartość pojazdu należy ustalić według polskich realiów.

Pozwany nie udowodnił, że przed i po kolizji pierwotna wierzycielka stale mieszkała i pracowała w Wielkiej Brytanii. Pozwany nawet korespondencję z E. W. prowadził w Polsce, kierując ją zapewne na jej adres zamieszkania. Wobec czego można przyjąć, iż jej centrum życiowe znajdowało się na terenie Polski.

Dlatego wysokości odszkodowania winna zostać ustalone przy uwzględnieniu cen obowiązujących na lokalnym rynku miejsca jej zamieszkania.

Zasadą bowiem jest to by odszkodowanie przywróciło w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Cel ten realizuje naprawienie szkody uwzględniające indywidualną sytuację poszkodowanego. Jedynie ono umożliwia pełne naprawienie szkody. W razie wyrządzenia szkody polegającej na całkowitym zniszczeniu samochodu odszkodowanie powinno zatem w zasadzie być ustalone w wysokości umożliwiającej poszkodowanemu nabycie takiego samego samochodu.

Zatem aby odszkodowanie spełniało warunek pełnego naprawienia szkody i uwzględniało realnie istniejące możliwości naprawienia szkody, powinno ono umożliwiać poszkodowanemu nabycie takiego samego lub podobnego samochodu w kraju jego zamieszkania. Odszkodowanie powinno zatem być ustalone według cen samochodów w tym kraju (por. uzasadnienie uchwały SN z dnia 19 marca 1998 r., III CZP 72/97 OSNC 1998/9/133)

Dodatkowo za powyższą konkluzją przemawia fakt, iż kolizja z której wynikła szkoda miała miejsce na terenie Polski.

Wypada ponadto przypomniał, że strona pozwana ustalając wartość spornego pojazdu korzystała z kosztorysu sporządzonego na jej zlecenie przez polskich rzeczoznawców, w którym wartość pojazdu została ustalona w złotówkach, a nie funtach brytyjskich.

Także powód, formułując woje żądanie w pozwie, korzystał z kosztorysów sporządzonych na jego zlecenie przez polskich rzeczoznawców, oraz dochodził roszczeń na podstawie przepisów prawa polskiego.

Nie może mieć większego znaczenia wyłącznie fakt zarejestrowania pojazdu w Anglii i nie przerejestrowania go do Polski albowiem nie budzi wątpliwości iż pojazd ten mimo wszystko był uprawniony do poruszania się w Polsce.

Zatem określając wysokość należnego powodowi odszkodowania pieniężnego Sąd uwzględnił wartość pojazdu powoda według cen rynkowych w Polsce przed wypadkiem i jego „pozostałości” po szkodzie.

Różnica ta wynosi 13450 zł (18500 zł – 5050 zł = 13450 zł) i to ta kwota stanowi należne powodowi od pozwanego odszkodowanie.

Skoro przed procesem strona pozwana Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. zapłaciła na rzecz powoda kwotę 7650 zł, to obecnie należało jeszcze zasądzić na jego rzecz kwotę 5800 zł (13450 zł – 7650 zł = 5800 zł), to jest całość kwoty objętej żądaniem.

Jeśli chodzi o początek daty płatności odsetek od zadośćuczynienia, to stosownie do treści art. 481 §1 k.c. wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, które jest wymagalne.

Kwestię wymagalności roszczenia reguluje przepis art. 455 k.c., zgodnie z którym, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie winno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania świadczenia.

Ugruntowany jest też pogląd, iż żądanie zapłaty odszkodowania należy do roszczeń, których termin spełnienia nie jest określony, a więc zależy od wezwania do zapłaty przez wierzyciela.

Powód żądał odsetek za zwłokę od 16 listopada 2015 roku. Powód zgłosił żądanie wypłaty odszkodowania przed tą datą, pozwany przeprowadził przed tą datą postępowanie likwidacyjne (a więc wyjaśnił zasadę i zakres swojej odpowiedzialności) i przyznał odszkodowanie.

To, że pozwany niewłaściwie przeprowadził ocenę wartości wyrządzonej szkody i zniżył przyznane przez siebie odszkodowanie nie może obciążać powoda. Błąd w ocenie pozwanego, co do wysokości należnego odszkodowania, pozwala przyjąć, że znajdował się on w zwłoce przed datą wskazano przez powoda, jako termin, od którego domaga się odsetek za zwłokę.

W dniu 1 stycznia 2016 roku doszło od nowelizacji kodeksu cywilnego w zakresie odsetek - ustawa o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830).

Zgodnie z art. 56 tej ustawy do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Ze wskazanego przepisu intertemporalnego wynika, że należne powodowi odsetki należy oceniać w rozbiciu na dwa okresy: do dnia 31 grudnia 2015 roku i po tym dniu.

Zgodnie z art. 481 §1 i 2 k.c. w brzemieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 roku, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Dlatego też Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki ustawowe w rozumieniu tego przepisu od dnia wskazanego w pozwie do 31 grudnia 2015 roku.

Natomiast zgodnie z art. 481 §1 i 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym po 31 grudnia 2015 roku, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Takie też odsetki Sąd zasądził po dniu 31 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., który nakazuje stronie przegrywającej zrekompensować przeciwnikowi poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie powództwa zostało w całości uwzględnione.

Tak, więc skoro to strona pozwana przegrał proces to winna zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu.

Na koszty te złożyło się wynagrodzenia pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U z 2015 r., poz. 1804 ze zm) na kwota 2400 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 613,76 zł.

W skład kosztów wchodzi także niewątpliwie opłata sądowa od pozwu w kwocie 251 zł jednak Sąd przez pomyłkę rachunkową nie zamieścił tej wartości w zasądzonych na rzecz powoda kosztach procesu.

Poza tym stosownie do treści art. 130 ³ § 2 k.p.c. jeżeli obowiązek uiszczenia lub uzupełnienia opłaty powstał na skutek rozszerzenia lub innej zmiany żądania, z innych przyczyn niż wymienione w § 1, albo po wysłaniu odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - po wysłaniu zawiadomienia o terminie posiedzenia, przewodniczący wzywa zobowiązanego do uiszczenia należnej opłaty w terminie tygodnia, a jeżeli mieszka on lub ma siedzibę za granicą i nie ma w kraju przedstawiciela - w terminie nie krótszym od miesiąca. W razie bezskutecznego upływu terminu sąd prowadzi sprawę bez wstrzymywania biegu postępowania, a o obowiązku uiszczenia opłaty orzeka w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.

Mając powyższe na względzie Sąd nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej kwotę 40 zł tytułem opłaty od rozszerzonego powództwa. Opłata ta została ustalona na podstawie art. 13 i 21 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. - Dz. U. z 2016 r., poz. 623 ze zm.)

Nadto na podstawie art. 84 ust. 1 powyższej ustawy Sąd nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej pozostałość zaliczki zaksięgowanej pod pozycją 2418 160085 w kwocie 136,24 zł.

SSR Jarosław Janeczek