Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Dariusz Śliwiński

SSO Ewa Taberska (spr.)

SSO Małgorzata Ziołecka

Protokolant p.o. stażysty A. R.

przy udziale M. F. Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2017 r.

sprawy G. S.

oskarżonego z art. 300 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Pile

z dnia 24 listopada 2016 r. - sygn. akt II K 407/15

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok

2.  Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa

M. Z. D. E. T.

UZASADNIENIE

G. S. został oskarżony o to, że:

w dniu 6 marca 2013 roku, w W., działając w celu udaremnienia wykonania postanowienia Zastępcy Prokuratora Rejonowego w Bochni z dnia 31 grudnia 2012 roku, sygn. Ds. 327/12/D o zabezpieczeniu majątkowym przez obciążenie hipoteką przymusową lokalu mieszkalnego o pow. 106,95 m ² położonego w W. przy ul. (...), wydanego w celu zabezpieczenia grożącego mu środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem do wysokości 144 439 zł oraz grożącej mu kary grzywny w wysokości 4 000 zł, w związku z prowadzonym postępowaniem przygotowawczym przeciwko G. S. przez Prokuraturę Rejonową w Bochni, udaremnił zaspokojenie wierzyciela – Skarbu Państwa przez to, że zbył przedmiotowy zagrożony zajęciem lokal W. i M. małżonkom G., tj. o czyn z art. 300 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 24 listopada 2016 r. Sąd Rejonowy w Pile (sygn. akt II K 407/15, po ponownym rozpoznaniu sprawy:

-

oskarżonego G. S. uniewinnił od zarzutu popełnienia czynu opisanego powyżej,

-

na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu obciąża Skarb Państwa (k. 473).

Powyższy wyrok został zaskarżony w całości na niekorzyść oskarżonego przez oskarżyciela publicznego, który zarzucił rozstrzygnięciu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, że w niniejszej sprawie nie zaistniał skutek w postaci udaremnienia lub choćby uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, gdyż oskarżony G. S. dysponował w czasie zbywania mieszkania także innym majątkiem o znacznej wartości, a czynność rozporządzająca jedynie częścią jego pokaźnej wartości majątku nie miała praktycznie żadnego znaczenia dla możliwości zaspokojenia roszczeń jego wierzyciela, co w konsekwencji doprowadziło do jego uniewinnienia, podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego sprawy pozwala na przyjęcie, że G. S. zrealizował swoim zachowaniem wszystkie znamiona zarzucanego mu przestępstwa. Prokurator wniósł o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania (k. 494 – 497).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja oskarżyciela publicznego nie zasługuje na uwzględnienie.

Przed przystąpieniem do analizy zarzutu apelacji należy zauważyć, iż orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy znajduje pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co w pełni pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Sąd Okręgowy chciałby również podkreślić, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych, tak co do samego przebiegu zdarzenia, jak i rozstrzygając kwestie braku sprawstwa i winy oskarżonego. Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone z należytą starannością i poszanowaniem proceduralnych zasad obowiązujących w polskim procesie karnym. Ocena materiału dowodowego zaprezentowana przez Sąd Rejonowy co do zarzucanego oskarżonemu czynu została dokonana z uwzględnieniem reguł sformułowanych w przepisach art. 5 § 2 k.p.k. i 7 k.p.k. Co więcej, jest ona oceną wszechstronną i bezstronną, która w szczególności nie narusza granic swobodnej oceny dowodów i jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy nie stwierdził też błędów logicznych, jak i faktycznych w rozumowaniu Sądu Rejonowego. W związku z powyższym kontrola apelacyjna uzasadnia twierdzenie, że zaskarżony wyrok został, tak jak tego wymaga norma zawarta w art. 410 k.p.k., prawidłowo i w pełni oparty na właściwie dokonanej ocenie materiału dowodowego, zgromadzonego i ujawnionego w toku postępowania.

Sąd Okręgowy stwierdza, że podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia przepisu art. 7 k.p.k. okazał się niezasadny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, iż ustalenia faktyczne wyroku nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1974 r., sygn. akt II KR 114/74, opubl. w OSNKW 1975/2/28). Przekonanie sądu orzekającego o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych korzysta z ochrony przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli ocena sądu jest poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, a jednocześnie stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego, jest wyczerpująca i logiczna ( por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 1996 r., sygn. akt II KRN 199/95, opubl. w PiP 1996/10/10 oraz z dnia 16 grudnia 1974 r., sygn. akt Rw 618/74, opubl. w OSNKW 1975/3-4/47).

Po wnikliwym zapoznaniu się z treścią wyroku, jego uzasadnieniem, wniesioną apelacją oraz aktami sprawy Sąd Odwoławczy w całości popiera stanowisko Sądu I instancji, iż w niniejszej sprawie oskarżony G. S. swoim działaniem nie wypełnił wszystkich znamion występku z art. 300 § 2 k.k., co wyklucza możliwość pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej za ten czyn.

W ocenie Sądu Okręgowego bez znaczenia dla możliwości przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy zarzuconego mu występku jest okoliczność, iż nieruchomość w L., której wartość oskarżony oszacował na kwotę około 200 000 złotych, ostatecznie, według biegłego sądowego z zakresu gospodarki mieszkaniowej i nieruchomości, została oszacowana na dzień 06.03.2013 r. na kwotę 25 700 złotych. W momencie wydania postanowienia z dnia 31.12.2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym jak również w okresie późniejszym, bez wątpienia oskarżony posiadał nieruchomość we F. o wartości około 1 200 000 euro, która mogła stać się przedmiotem zabezpieczenia, a zatem dokonanie zabezpieczenia na tej nieruchomości w całości zagwarantowałoby możliwość zaspokojenia przyszłych roszczeń wierzyciela oskarżonego. Ponadto również okoliczność, że zabezpieczenie majątkowe na mieniu należącym do oskarżonego G. S. znajdującego się na terenie F.powodowałoby znaczne trudności w realizacji takiego postanowienia nie ma wpływu na uznanie, że doszło do wypełnienia przez oskarżanego znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k., bowiem istotny jest rzeczywisty stan majątkowy dłużnika, a nie ewentualne trudności, jakie wiążą się z zabezpieczeniem tego majątku czy wyegzekwowaniem należności. Jeśli z kolei chodzi o kwestie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych to jak wynika z dokumentu przedłożonego przez oskarżonego, w marcu 2013 roku, czyli w okresie gdy prawomocne stało się postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej w B. z dnia 31.12.2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym, oskarżony posiadał zgromadzone na rachunku bankowym środki pieniężne w wysokości wystraczającej, aby dokonać zabezpieczenia majątkowego. Wprawdzie nie ustalono wysokości środków pieniężnych na rachunku bankowym oskarżonego we wrześniu 2013 r., kiedy to prokurator Prokuratury Rejonowej w B. podjął działania mające na celu wykonanie przedmiotowego postanowienie i ustanowienie zabezpieczenia, bez względu jednak na to oskarżony w tym okresie nadal posiadał znaczny majątek w postaci nieruchomości we F. która mogła stać się przedmiotem zabezpieczenia majątkowego. Raz jeszcze należy podkreślić, iż nie każda czynność rozporządzająca majątkiem dłużnika w toku egzekucji lub w sytuacji zagrożenia egzekucją, prowadzi do poniesienia odpowiedzialności karnej z art. 300 § 2 k.k. Uzasadniają ją takie tylko rozporządzenia składnikami majątku, które mają realny wpływ na udaremnienie lub ograniczenie zaspokojenia wierzyciela ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 27 lutego 2002 r., sygn. V KKN 83/00, LEX nr 53056).

Skarżącemu – jak wyżej wskazano – błędów w rozumowaniu Sądu Rejonowego skutkujących poczynieniem niewłaściwych ustaleń faktycznych czy też innych uchybień mających wpływ na treść wyroku nie udało się wykazać. W uzasadnieniu apelacji nie przedstawiono bowiem przekonującej argumentacji na poparcie stanowiska przedstawionego w petitum apelacji. Nie przytoczono niczego, co podważałyby prawidłowość toku rozumowania przedstawionego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

W tej sytuacji Sąd Rejonowy słusznie uznał, iż ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego brak jest obiektywnych dowodów świadczących o tym, że oskarżony G. S. wypełnił znamiona przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy uniewinnił oskarżonego G. S. od zarzucanego mu występku. Zgodnie z art. 42 ust. 1 Konstytucji RP odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Inaczej ujmując, z zasady określoności czynu wyrażonej w tym przepisie wynika to, że podstawą pociągnięcia do odpowiedzialności karnej jest wykazanie, że sprawca wypełnił swoim zachowaniem wszystkie znamiona ustawowe typu przestępstwa. Przy braku choćby jednego ze znamion w opisie czynu przypisanego nie jest dopuszczalne uznanie oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconego mu przestępstwa

Pomimo wypełnienia przez oskarżonego pozostałych znamion stypizowanego w przepisie art. 300 § 2 k.k. występku (podmiot, znamiona określające czynność sprawczą, przedmiot bezpośredniego działania) brak znamienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela powoduje, że nie można uznać, że doszło do popełnienia przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k. i taka sytuacja wystąpiła w przypadku oskarżonego G. S..

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia i rozważania Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu w sprawie Sąd Okręgowy obciążył Skarb Państwa.

M. Z. D. E. T.