Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Irena Prochowicz

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o składki na ubezpieczenie społeczne

na skutek odwołania M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 8 maja 2013 roku

Nr (...)- (...)

I.  Oddala odwołanie.

II.  Zasadza od M. W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

sygn. akt V U 1254/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 8 maja 2013 roku, wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 i 2 i art. 31 i 32 oraz art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.) w związku z art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1 i § 4 oraz art. 115 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 78, poz. 465) stwierdził, że J. A., R. K. oraz M. W. jako wspólnicy (...). J. z siedzibą w B., odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką za nieopłacone składki na ubezpieczenia
na grupie NIP (...) za okres: różnica grudnia 2010 r., różnica stycznia 2011 r., różnica maja 2011 r., różnica sierpnia 2011 r., wrzesień 2011- październik 2011 r. w łącznej kwocie 21.297,93 zł (punkt I decyzji) w tym:

- składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres: różnica grudnia 2010 r., różnica stycznia 2011 r., różnica wrzesień 2011 r. – październik 2011 r. w kwocie 12900,39 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 2689 zł

- składki na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres wrzesień 2011 r. – październik 2011 r. w kwocie 3588,23 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 749 zł

- składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres różnica: maj 2011 r., sierpień 2011 r., wrzesień 2011 r. - październik 2011 r. w kwocie 1138,31 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 233 zł

oraz, że R. K. i M. W. jako wspólnicy (...). J. w likwidacji z siedzibą w B. odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką za nieopłacone składaki na ubezpieczenia na grupie NIP (...) za okres: różnica październik 2010 r., listopad 2011 r.- maj 2012 r., lipiec 2012 r. w łącznej kwocie 56.589,28 zł (punkt II decyzji) w tym :

- składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres: różnica październik 2010 r., listopad 2011 r. – maj 2012 r. , lipiec 2012 r. w kwocie 37328,33 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 6576 zł

- składki na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres listopad 2011 r. – maj
2012 r. , lipiec 2012 r. w kwocie 8202,28 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 1301 zł

- składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: listopad 2011 r. – maj 2012 r., lipiec 2012 r. w kwocie 2744,67 zł

- odsetki za zwłokę za w/w okres liczone na dzień 8 maja 2013 r. tj. na dzień wydania decyzji w kwocie 437 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej spółka była zobowiązana do terminowego opłacania składek na ubezpieczenia. Nie dopełniła tego obowiązku i z tego tytułu na koncie NIP (...) na dzień 8 maja 2013 r. figuruje zadłużenie w kwocie 78028,01 zł.

Z dniem 1 lipca 2012 r. zgodnie ze złożonym drukiem ZUS ZWPA spółka została wyrejestrowana jako płatnik składek.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, od nieopłaconych w terminie składek należne są odsetki za zwłokę, natomiast zgodnie z art. 24 ust. 2 tej ustawy, należnościami z tytułu składek są składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, dodatkowa opłata oraz koszty upomnienia.

Organ rentowy wskazał, że postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w B. wobec spółki poprzez zajęcie rachunków bankowych okazało się całkowicie bezskuteczne. Z uwagi na powyższe, pismem z dnia 12 lutego 2013 r. należności z tytułu nieopłaconych składek zostały przekazane do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. celem dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Egzekucja pozostaje bezskuteczna wobec braku wpłat. Wobec powyższego, stosownie do treści art. 115 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej oraz art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wspólnik spółki jawnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki. Zgodnie z treścią art. 107 § 2 pkt 2 i 4 Ordynacji podatkowej odpowiedzialność wspólników obejmuje również odsetki za zwłokę oraz koszty postępowania egzekucyjnego.

M. W. złożył odwołanie od powyższej decyzji. Zaskarżył ją w całości i wniósł o jej uchylenie. Zarzucił, że składki zostały nienależnie i błędnie wyliczone, ponadto organ rentowy błędnie określił okresy naliczania składek oraz okresy kiedy wspólnicy pozostawali w spółce.

Wskazał, że wspólnicy dokonywali płatności tytułem składek na ubezpieczenia i w jego ocenie organ pominął i nie rozliczył wszystkich wpłaconych składek. Organ nie uwzględnił również, że w spornych okresach odwołujący prowadził indywidualną działalność gospodarczą i w związku z tym uiszczał składki w wymaganej wysokości.

Zarzucił, że organ w sposób dowolny określił, że wspólnicy ponoszą odpowiedzialność całymi swoimi majątkami solidarnie ze spółką bez uwzględnienia przy orzekaniu o odpowiedzialności wspólników ich udziału w zyskach i stratach spółki.

Końcowo wskazał, że organ rentowy oparł się na rozliczonych okresach, ponieważ składki były opłacane, a tym samym niesłusznie nałożył obowiązek zapłaty należności określonych w decyzji. Wobec powyższego naliczenie odsetek jest bezprawne i niedopuszczalne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że wnioskodawca nie wskazał żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Poza ogólnikowymi, niczym nie popartymi stwierdzeniami nie wskazał konkretnych błędów bądź dokumentów, na podstawie których organ mógłby odnieść się do podniesionych zarzutów. W aktach organu rentowego zgromadzone zostały dowody, które potwierdzają, że wnioskodawca w spornym okresie był (...) spółki (...).S. K. sp. j., istnienie oraz wysokość nieopłaconych składek na ubezpieczenia w spornym okresie jak również fakt prowadzenia egzekucji i jej bezskuteczność.

Ponadto wskazał, że zarzuty dotyczące okresu i udziału poszczególnych osób
w spółce w charakterze wspólników, jak też nieuwzględnienie udziału w zyskach
i stratach spółki wynikającego z umowy spółki są chybione, o czym przesądza literalne brzmienie przepisu art. 115 Ordynacji podatkowej jak i jednolite w tej mierze orzecznictwo.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

(...) A. S., R.S. spółka jawna została zawiązana uchwałą z dnia 31 grudnia 2008 roku podjętą przez wspólników (...) spółki cywilnej A. S., R.S. K. z siedzibą w B. (k. 18, 20 akt ZUS).

Z dniem 11 grudnia 2009 roku na mocy uchwały wspólników (...) A. S. i R.S. (...) spółki jawnej nastąpiła zmiana nazwy spółki na (...).S. (...) spółka jawna. Tego samego dnia wyrażono zgodę na zbycie przez A. S. (2) ogółu praw i obowiązków w spółce na rzecz M. W., który stał się wspólnikiem przedmiotowej spółki (k. 12-16 akt ZUS). Następnie uchwałą wspólników z dnia 1 grudnia 2010 r. wstąpił do niej J. A. (k. 8 akt ZUS), który pozostawał wspólnikiem do 25 listopada 2011 r. (k.6 akt ZUS).

Uchwałą z dnia 13 kwietnia 2012 r. wspólnicy R. K. i M. W. postanowili rozwiązać spółkę (...).S. (...) spółka jawna z siedzibą w B., zakończyć jej działalność oraz przeprowadzić postępowanie likwidacyjne spółki. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 26 kwietnia 2012 r. dokonany został stosowny wpis w Krajowym Rejestrze (...) (k. 2 i 4 akt ZUS). Z dniem 1 lipca 2012 r. zgodnie ze złożonym drukiem (...) spółka została wyrejestrowana jako płatnik składek.

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (...).S. (...) spółka jawna zobowiązana była do terminowego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Spółka nie dopełniła tego obowiązku za grudzień 2010 roku, styczeń, maj i sierpień 2011 roku (częściowo), wrzesień- październik 2011 roku, przy czym zaległość za te okresy wyniosła 21.297,93 złotych. Spółka nie dopełniła również wymienionego obowiązku za okres obejmujący: październik 2010 roku (częściowo), listopad 2011 roku- maj 2012 roku oraz lipiec 2012 roku, przy czym za wymienione okresy zaległość wyniosła 56.589,28 zł (k. 32- 34 akt ZUS).

Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w B. wobec (...).S. (...) spółki jawnej polegające na zajęciu rachunków bankowych spółki okazało się całkowicie bezskuteczne. Z uwagi na powyższe, pismem z dnia 12 lutego 2013 r. należności z tytułu nieopłaconych składek zostały przekazane do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. celem dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Egzekucja pozostaje bezskuteczna wobec braku wpłat (dokumenty w aktach ZUS dołączone do sprawy VU 1249/13).

Dnia 20 lutego 2013 r. organ rentowy zawiadomił wnioskodawcę o wszczęciu z urzędu postępowania wyjaśniającego w sprawie odpowiedzialności (...) spółki (...).S. K. sp. j. w likwidacji z/s w B. za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia. Wezwał do złożenia wniosków dowodowych na okoliczności zwalniające z odpowiedzialności w terminie 14 dni (k. 24,26 akt ZUS). Zawiadomienie zostało doręczone wnioskodawcy 23 lutego 2013 r. (k. 22 akt ZUS). Kolejnym zawiadomieniem z 4 kwietnia 2013 r., doręczonym wnioskodawcy 16 kwietnia 2013 r. uzupełnił zawiadomienie z 20 lutego 2013 r. i wyznaczył dodatkowy termin na składanie wniosków dowodowych w przedmiocie j.w. (k. 28,30 akt ZUS). Wnioskodawca nie zajął stanowiska w sprawie i dnia 8 maja 2013 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję. Wysokość należności składkowych została określona na podstawie informacji zawartych na koncie płatnika składek (k. 34 akt ZUS).

W pierwszej kolejności wskazać należy, że stosownie do treści art. 34 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, informacje zawarte na koncie ubezpieczonego i koncie płatnika składek prowadzonych w formie elektronicznej, które przekazane zostały w postaci dokumentu pisemnego albo elektronicznego, są środkiem dowodowym w postępowaniu administracyjnym i sądowym z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca kwestionował działania organu rentowego polegające na nieprawidłowym rozliczeniu i zarachowaniu dokonanych przez spółkę i wspólników wpłat na ubezpieczenia społeczne oraz nie uwzględnienie wpłat dokonywanych w spornym okresie przez poszczególnych wspólników. Zarzucił również, że organ rentowy w sposób błędny ustalił okresy pozostawania wspólników spółce.

Wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Wnioskodawca nie udowodnił faktów, na które się powoływał.

W złożonym odwołaniu jak również w trakcie procesu nie wskazał żadnych dowodów, na poparcie swoich twierdzeń, które mogłyby podważać ustalenia poczynione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zarzuty dotyczące nieprawidłowego ustalenia stanu faktycznego, a więc błędnego zaliczania dokonanych wpłat na poczet istniejących zobowiązań, nie zaliczenia takich wpłat na poczet tych zobowiązań oraz błędów w zakresie ustalenia okresu w którym w/w pozostawał wspólnikiem spółki miały jedynie ogólny i nieprecyzyjny charakter. Skarżący nie tylko nie przedłożył dowodów na podstawie których można by stwierdzić tego rodzaju uchybienia (dokumentacji księgowej, dowodów wpłat na rzecz ZUS-u, umów i uchwał wskazujących na inny okres uczestniczenia w spółce, niż wskazują na to dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego), ale również nie wskazał konkretnych błędów w działaniach rachunkowych poczynionych przez organ rentowy. Nie wyjaśnił również dlaczego ustalone w decyzji kwoty są w jego ocenie nieprawidłowe i w jakim zakresie nastąpiły błędy organu.

Reasumując, odnośnie powyższych rozważań Sąd uznał, że z uwagi na ogólnikowość zarzutów w omawianym zakresie oraz brak materiału dowodowego, nie było najmniejszych przesłanek do kwestionowania ustaleń poczynionych przez ZUS- zarówno w zakresie wysokości należności składkowych, jak w i zakresie okoliczności dotyczących okresu uczestniczenia przez M. W. w spółce.

W ocenie Sądu całkowicie nieuzasadniony był również zarzut skarżącego wskazujący na nieprawidłowe w jego ocenie ustalenie, że ponosi on za istniejące należności składkowe odpowiedzialność solidarnie ze spółką, z całego swojego majątku. Zgodnie z art. 115 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wspólnik spółki jawnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki. Treść § 2 tego przepisu stanowi natomiast, że odpowiedzialność o której mowa w § 1 rozciąga się również na byłego wspólnika za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie, gdy był on wspólnikiem oraz zaległości wymienione w art. 52 ustawy powstałe w czasie gdy był on wspólnikiem. Za zobowiązania podatkowe powstałe na podstawie odrębnych przepisów, po rozwiązaniu spółki odpowiadają osoby będące wspólnikami w chwili rozwiązania spółki.

Przepis art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi natomiast, że przepis art. 115 ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio do należności z tytułu składek.

Zdaniem Sądu nie budzi najmniejszych wątpliwości, że w spornym okresie, a więc w chwili gdy zaległości w płatności składek powstały (pierwsza zaległość pochodzi z października 2010 r., a ostatnia z lipca 2012 roku) M. W. był (...) spółki jawnej (...).S. K.. Jednocześnie wskazać należy, że odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki (w tym za zobowiązania publicznoprawne z tytułu zaległości w płatności składek na ubezpieczenie społeczne) ma charakter subsydiarny. Oznacza to, że dochodzenie należności bezpośrednio od wspólników może mieć miejsce tylko po uprzednim przeprowadzeniu egzekucji z majątku spółki. W niniejszej sprawie zostało wykazane, że prowadzone postępowanie egzekucyjne przeciwko (...).S. (...) spółce jawnej okazało się bezskuteczne i nie pozwoliło uzyskać zaspokojenia ciążących na spółce zobowiązań.

Reasumując podkreślić należy, że skoro w sprawie istniała zaległość spółki jawnej (...).S. K. z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, M. W. był jej wspólnikiem w chwili gdy zaległości powstały, a egzekucja z majątku tej spółki okazała się bezskuteczna, to w braku dowodów przeciwnych, uznać należało,
że decyzja wydana w dniu 8 maja 2013 roku przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. była zasadna i prawidłowa.

Z tego względu odwołanie podlegało oddaleniu na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 99 kpc w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490).