Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 13/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 lipca 2014 r. powód M. S. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym Sąd orzeknie o obowiązku uiszczenia przez pozwanego na rzecz powoda kwoty 5033 zł z ustawowymi odsetkami:

od kwoty 2200 zł za okres od dnia 26 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 250 zł za okres od dnia 13 października 2013 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 2583 zł za okres od 12 listopada 2013 r. do dnia zapłaty

oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł w terminie 14 dni od doręczenia nakazu zapłaty, względnie w tym terminie wniósł sprzeciw.W razie wniesienia sprzeciwu powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zgodnie z żądaniem pozwu.

W odpowiedzi na pozew z dnia 10 września 2014 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w części tj. ponad kwotę 2200 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot 250 zł od dnia 13 października 2013 r. do dnia zapłaty oraz 2.583 zł od dnia 12 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na rozprawie w dniu 31 marca 2015 r. pełnomocnik powoda oświadczył, że cofa pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 2200 zł w związku z zapłatą dokonaną przez pozwanego na rzecz powoda tytułem częściowego zwrotu kosztów naprawy po wytoczeniu powództwa.

Pismem z dnia 13 czerwca 2016 r., nadanym pozwanemu tego samego dnia, pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w zakresie kosztów naprawy o kwotę 438,40 zł z ustawowymi odsetkami jak w pozwie z tą modyfikacją, iż od całej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 r. dochodzone są odsetki ustawowe za opóźnienie.

Na rozprawie w dniu 28 lipca 2016 r. pełnomocnik pozwanego wskazał, że nie uznaje powództwa również w jego rozszerzonym zakresie.

Wyrokiem z dnia 27 października 2016r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3261,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie : od kwoty 250 zł od dnia 16 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty , od kwoty 2583 zł od dnia 12 listopada 2013r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 428,40 zł z od dnia 28 lipca 2016r. do dnia zapłaty. Sąd I instancji zasądził także od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1469 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Sąd I instancji umorzył postępowanie co do kwoty 2200 zł i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Nadto Sąd I instancji nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 22 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od rozszerzonej części powództwa.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte zostało na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

W dniu 8 marca 2013 r. doszło do wypadku komunikacyjnego z udziałem kierującego pojazdem marki R. (...) o nr rej. (...) G. P. oraz S. (...) o nr rej. (...)P. P.. Sprawcą zdarzenia był kierujący pojazdem S. (...) P. P..

W dacie zdarzenia szkodzącego sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego.

W dniu 12 marca 2013 r. w Ł. pomiędzy powodem – wynajmującym a poszkodowanym – najemcą została zawarta umowa najmu samochodu marki M. (...) rocznik 1999 o numerach rejestracyjnych (...). Strony ustaliły, że najemca będzie płacić wynajmującemu czynsz najmu w wysokości 100 zł dziennie.

Z tytułu najmu pojazdu przez 32 dni wynajmujący wystawił poszkodowanemu fakturę na kwotę 3936 zł.

Decyzją z dnia 16 października 2013 r. pozwany przyznał powodowi kwotę 1353 zł tytułem odszkodowania za koszty najmu pojazdu zastępczego. Zgodnie ze sporządzonym przez pozwanego kosztorysem koszt naprawy pojazdu brutto wynosi łącznie 1073,72 zł.

Decyzją z dnia 4 kwietnia 2013 r. pozwany przyznał poszkodowanemu kwotę 736,98 zł tytułem odszkodowania za koszty naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...).

Decyzją z dnia 10 maja 2013 r. pozwany przyznał poszkodowanemu kwotę 336,74 zł tytułem dopłaty do odszkodowania za koszty naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...).

Poszkodowany zlecił wykonanej prywatnej kalkulacji kosztów naprawy. Zgodnie ze sporządzoną przez Biuro (...) w systemie (...) wyceną koszt naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...) wynosić miał 3.937,76 zł. Koszt wykonania ekspertyzy wyniósł 250 zł.

Przeciętny, ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy samochodu powoda przy użyciu nowych i oryginalnych części, w tym dostępnych części o jakości Q tj. z logo producenta części i bez logo producenta pojazdu, wynosił w dacie szkody 3.702,12 zł brutto. Z uwagi na wiek pojazdu w chwili szkody tj. 13 lat, skuteczna naprawa pojazdu mogła by wykonana nie tylko przy użyciu części oryginalnych z logo producenta pojazdu, ale również przy wykorzystaniu części oryginalnych bez logo producenta części. Zakres uszkodzeń pojazdu uniemożliwiał korzystanie z niego od daty zaistnienia szkody do daty zakończenia naprawy z uwagi na uszkodzenia. Dla zamontowania reflektora konieczne było przeprowadzenie kompleksowej naprawy blacharskiej.

Uzasadniony okres pozostawania pojazdu w warsztacie samochodowym, spowodowany koniecznością wykonania naprawy oraz będący konsekwencją działań pozwanego wynosił 44 dni kalendarzowe.

W dniu 9 kwietnia 2013 r. G. P. zbył na rzecz M. S. wierzytelność przysługującą mu w stosunku do Towarzystwa (...) z siedzibą w W. w związku ze szkodą w pojeździe R. (...) o nr rej. (...) zarejestrowaną pod numerem (...) z dnia 8 marca 2013 r.

Pismem z dnia 9 września 2013 r., doręczonym pozwanemu 12 września 2013 r., pełnomocnik powoda złożył odwołanie od decyzji pozwanego w przedmiocie wypłaty odszkodowania za koszty naprawy pojazdu w kwocie 1073,72 zł wzywając jednocześnie do dopłaty odszkodowania w kwocie 3.114,04 zł tytułem kosztów naprawy pojazdu oraz sporządzenia kosztorysu naprawy wraz z należnymi odsetkami w terminie 14 dni od otrzymania pisma.

Pozwany odmówił wypłaty dalszego odszkodowania za naprawę pojazdu.

Pismem z dnia 7 października 2013 r., doręczonym pozwanemu 12 października 2013 r., pełnomocnik powoda uzupełnił zgłoszenie szkody z dnia 8 marca 2013 r. oraz wezwał pozwanego do wypłaty odszkodowania w kwocie 3936 zł z tytułu kosztu najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy w okresie od 12 marca 2013 r. do 12 kwietnia 2013 r.

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sąd I instancji wywiódł, że żądanie strony powodowej znajduje oparcie w treści art. 822 k.c.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym był zakres uszkodzeń pojazdu. Biegły z zakresu techniki samochodowej dokonał wyliczenia wartości kosztów naprawy uszkodzeń pojazdu z użyciem części nowych części oryginalnych z logo producenta i bez logo producenta na kwotę 3 702,12 zł brutto.

Uwzględniając powyższe, tj. uznanie, że celowy i uzasadniony koszt naprawy przedmiotowego pojazdu to kwota 3 702,12 złotych, a także okoliczność, że w toku postępowania likwidacyjnego wypłacono częściowe odszkodowanie w wysokości 1073,72 zł, a następnie po wytoczeniu powództwa dalsze 2200 złotych Sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanej kwotę 428,40 zł.

Sąd I instancji uznał za zasadne żądanie powoda w zakresie zwrotu poniesionych kosztów opinii prywatnej w kwocie 250 zł .

Sąd I instancji zasądził na rzecz powoda również kwotę (...) tytułem odszkodowania za koszty w związku z koniecznością wynajmu pojazdu zastępczego. Powód w stopniu wystarczającym udowodnił, iż pojazd zastępczy był poszkodowanemu – starszemu, choremu człowiekowi- niezbędny w życiu codziennym, a korzystanie ze środków komunikacji zastępczej byłoby nadmiernie utrudnione. Zdaniem Sądu I instancji, w świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie, korzystanie z pojazdu zastępczego przez czas trwania naprawy uszkodzonego samochodu jest normalnym następstwem działania, z którego szkoda wynikła w rozumieniu art. 361 § 1 k.c.

Powód otrzymał od strony pozwanej odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego w kwocie 1353 zł, a w rozpoznawanej sprawie powód dochodził dalszego odszkodowania w wysokości 2583 złotych. Przyjmując niekwestionowaną przez stronę pozwaną, a wynikającą z przedstawionej przez powoda faktury VAT, stawkę dzienną za wynajem samochodu zastępczego wynoszącą 100 zł., kwota należnego dalszego odszkodowania wynosiła 2583zł.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji o odsetkach stanowił art. 481 k.c.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c..

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła strona pozwana.

Skarżąca zarzuciła rozstrzygnięciu :

I. naruszenie prawa materialnego :

a) art. 361 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 34 ust.1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych , Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, że w tak ustalonym stanie faktycznym istnieją podstawy do przyjęcia odpowiedzialności pozwanego za szkodę:

- kosztów najmu pojazdu zastępczego ponad kwotę 1343 zł, uznaną przez pozwanego w toku likwidacji szkody ,

- kosztów sporządzenia prywatnej opinii, podczas gdy przedmiotowa opinia była zbędna, bowiem skoro ubezpieczyciel konsekwentnie kwestionuje odpowiedzialność co do wysokości, jedynym sposobem na wykazanie roszczeń jest powołanie w toku procesu biegłego sadowego, co powód uczynił,

- kosztów sporządzenia prywatnej opinii z uwagi na fakt, że jej sporządzenie było obiektywnie uzasadnione interesem poszkodowanego, podczas gdy to nie poszkodowany ale powód zlecił wykonanie rzeczonej opinii,

b) art. 826 § 1 k.c. w zw. z art. 354 § 1 k.c. w zw. z art. 362k.c. poprzez ich niezastosowanie, co skutkowało przyjęciem za zasadny okres najmu wobec braku konieczności oczekiwania przez warsztat na kalkulację pozwanego nie powinien przekroczyć 11 dni, a nawet jeśli istniała taka konieczność, to zgodnie z opinia biegłego nie powinien przekroczyć 16 dni ;

II. przepisów prawa procesowego :

1.art.6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie, że :

- powód wykazał, ze zasadny okres najmu pojazdu zastępczego wynosi aż 32 dni, mimo tego że wobec braku konieczności oczekiwania przez warsztat na kalkulację pozwanego nie powinien on przekroczyć 11 dni,

- powód wykazał, ze zasadny okres najmu pojazdu zastępczego wynosi 32 dni , mimo że przeprowadzenie dodatkowych oględzin było nieusprawiedliwione okolicznościami sprawy , wobec czego nie powinien on przekroczyć 16 dni

2.art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów ;

3.art. 132 k.p.c. w zw. z art. 193§2 1 k.p.c. i art. 187 k.p.c. poprzez przyjęcie , ze powód pismem z dnia 13 czerwca 2016r. prawidłowo rozszerzył powództwo o kwotę 438,40 zł , podczas gdy rozszerzenie to było nieskuteczne albowiem pismo rozszerzające powództwo nie zostało złożone do sądu wraz z odpisem dla strony przeciwnej, tylko odpis ten został przesłany bezpośrednio pełnomocnikowi strony pozwanej;

4.art. 321 § 1 k.p.c. poprzez zasądzenie ponad żądanie kwoty 438,40 zł.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, że zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje.

W odpowiedzi na apelacje powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd okręgowy zważył, co na stępuje :

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji, Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących pełne oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i trafnie określił konsekwencje prawne z nich wynikające. Ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji, Sąd Okręgowy przyjmuje za własne bez konieczności ponownego ich przytaczania.

W szczególności, całkowicie bezzasadne są zarzuty naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. .

Wbrew poglądowi zaprezentowanemu przez skarżącego, Sąd I instancji prawidłowo ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji jest swobodna, lecz na pewno nie dowolna. Ocena ta nie narusza zasad doświadczenia życiowego, czy zasad logicznego rozumowania.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd I instancji zasadnie przyjął, że okres najmu pojazdu zastępczego w rozpoznawanej sprawie wyniósł 32 dni.

Uzasadniony okres pozostawania pojazdu w warsztacie, ustalony na podstawie opinii biegłego, wynosił 44 dni. W opinii uzupełniającej biegły stwierdził, że gdyby wykonanie dodatkowych oględzin uznać za zbędne, to wówczas uzasadniony okres najmu powinien wynosić 16 dni. W tym miejscu podkreślić należy, że rację ma pełnomocnik powoda podnosząc zasadność ponownych oględzin, które faktycznie doprowadziły do weryfikacji stanowiska pozwanego i dopłaty odszkodowania. Również biegły w swej opinii przyznaje, że wykonanie dodatkowych oględzin było konieczne (k.94).

W tym stanie rzeczy, w świetle opinii biegłego, dopiero ponowne oględziny przedmiotowego pojazdu doprowadziły faktycznie do weryfikacji stanowiska pozwanego i dopłaty odszkodowanie . W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego zasadne było przeprowadzenia ponownych oględzin.

Wobec powyższego Sąd I instancji zasadnie uznał, że wynajmowanie przez powoda pojazdu zastępczego przez okres 32 dni było w pełni uzasadnione, wobec czego uwzględnił roszczenie w tym zakresie.

Zasadnie także Sąd I instancji uwzględnił powództwo w zakresie kwocie 250 zł – kosztu sporządzenia opinii prywatnej.

Jak trafnie zauważa Sąd I instancji, odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może stosownie do okoliczności sprawy obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. W rozpoznawanej sprawie wydatek ten w ocenie Sądu Okręgowego, należy uznać za dalszą szkodę, która pozostaje w normalnym - w rozumieniu art. 361 k.c.- związku przyczynowym z powstaniem szkody i winna ulec naprawieniu przez pozwanego. Poniesienie tego wydatku przez powoda zostało wymuszone przez pozwanego. Powód po ustaleniu rozmiaru szkody przez pozwanego i poinformowaniu go o rozliczeniu szkody jako całkowitej, w sytuacji gdy kwestionował dokonaną przez pozwanego kalkulację kosztów naprawy, nie miał innej możliwości ustalenia wysokości szkody niż zlecenie oszacowania jej wysokości rzeczoznawcy posiadającemu specjalistyczną wiedzę, którą sam nie dysponował. Treść prywatnej opinii zleconej przez powoda w znacznej mierze znalazła potwierdzenie w późniejszej opinii biegłego sądowego, a koszt jej sporządzenia mieści się w granicach wyznaczonych uzasadnionym nakładem pracy. W ocenie Sądu Okręgowego prywatna ekspertyza była konieczna, gdyż powód miał wątpliwości (i jak wykazało niniejsze postępowanie wątpliwości te były uzasadnione) co do wysokości szkody i sposobu jej naprawienia wynajmu pojazdu zastępczego Uznanie za bezzasadnych zarzutów w zakresie ustaleń stanu faktycznego i oceny materiału dowodowego skutkuje także bezzasadnością zarzutów w zakresie naruszenia prawa materialnego tj. art. 361 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. w zakresie zasadzenia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego jak również art. 826 § 1 k.c. w zw. z art. 354 § 1 k.c. w zw. z art. 362 k.c. w zakresie uwzględnienia powództwa co do kosztów opinii prywatnej.

Bezzasadny jest także zarzut naruszenia art. 321 § 1 k.p.c. tzn. wyjścia przez Sąd I instancji ponad żądanie w zakresie zasądzenia kwoty 428,40 zł.

W rozpoznawanej sprawie pismem z dnia 13 czerwca 2016r., które wpłynęło do Sądu I instancji w dniu 15 czerwca 2016r,. pełnomocnik powoda rozszerzył żądanie pozwu o kwotę 438,40 zł . Rozszerzenie żądania pozwu nastąpił w piśmie procesowym – zatem nie sposób stawiać skutecznie zarzutu naruszenia art. 193 § 2 1 k.p.c.. Istnie , odpis pisma procesowego zawierającego rozszerzenie żądania pozwu o kwotę 428,40 zł został bezpośrednio doręczony pełnomocnikowi strony pozwanej. Jednakże na rozprawie w dniu 28 lipca 2016r. pełnomocnik strony pozwanej odniósł się merytorycznie ustosunkował się do rozszerzonego powództwo i oświadczył do protokołu rozprawy, że nie uznaje powództwa, również w jego rozszerzonym zakresie ( zapis protokołu rozprawy –k. 156 ). Zdaniem Sądu Okręgowego, w sytuacji gdy strona pozwana otrzymała odpis pisma zawierającego rozszerzenie żądania pozwu i zajęła co do powództwa w rozszerzonym zakresie stanowisko merytoryczne, nie sposób twierdzić uznać za zasadny zarzut, że sąd I instancji wyszedł ponad żądanie pozwu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.